Μια ρετροσπεκτίβα στη ζωή της σουρεαλίστριας ζωγράφου που έμεινε στην ιστορία τόσο για την τέχνη της όσο και για τις φεμινιστικές της ιδέες.
- Από την Έλενα Φάκου
Παρόλα τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε σε όλη της την ζωή κατάφερε να βιώσει έντονους έρωτες, μεγάλες συγκινήσεις και να αντικατοπτρίσει στους πίνακές της την ιστορία της ζωής της μέσα από μια σειρά από βαθείς προσωπικούς συμβολισμούς.
Ένα ζευγάρι μαύρες κοτσίδες και συνήθως ένα λουλούδι στο κέντρο του κεφαλιού σαν στέμμα, ένα φόρεμα σε έντονο χρώμα και τα πυκνά φρύδια της είναι μερικά μόνο από τα χαρακτηριστικά της Frida Kahlo, μιας από τις πιο διάσημες καλλιτέχνιδες του 20ου αιώνα.
Πέρασε τα περισσότερα χρόνια στο εμβληματικό ‘μπλε σπίτι’ της στην Πόλη του Μεξικού, όπου και πέθανε το 1954 σε ηλικία μόλις 47 ετών. Εκεί γεννήθηκε, δούλεψε αλλά και φιλοξένησε το Leon Trotsky όταν εκείνος εξορίστηκε από την Σοβιετική Ένωση, με τον οποίο μάλιστα είχε και έναν σύντομο δεσμό με σκοπό να εκδικηθεί τον σύζυγό της Diego Rivera που την απάτησε με την αδερφή της.
Η Frida Kahlo ήταν κόρη ενός Γερμανού φωτογράφου και Μεξικανής μητέρας. Σε παιδική ηλικία πέρασε πολιομυελίτιδα και αυτό της άφησε με το δεξί τη πόδι πιο κοντό από το αριστερό. Tελικά το πόδι της αυτό ακρωτηριάστηκε ένα χρόνο πριν πεθάνει. Ήθελε να απεικονιστεί στο πορτραίτο της σαν αυτόχθονη Μεξικανή κατά την διάρκεια της Μεξικανικής Επανάστασης κατά την οποία η χώρα προσπαθούσε να ενισχύσει την αυτόχθονη ταυτότητά της. Η ζωγράφος κέρδισε κύρος και δημοτικότητα όταν στις αρχές τη δεκαετίας του 80 δημοσιεύτηκε η βιογραφία της. Παρόλα αυτά περισσότερο είναι γνωστή για τη φιγούρα της παρά για την τέχνη της συγκριτικά με άλλες διάσημες καλλιτέχνιδες.
Σαν παιδί, η Frida ονειρευόταν να γίνει γιατρός και να εξασκεί την τέχνη της ως χόμπι. Μετά όμως από το παραλίγο θανατηφόρο ατύχημα που είχε στα 18 της χρόνια, το όνειρο αυτό έκανε φτερά, καθώς έπρεπε να μείνει στο νοσοκομείο για αρκετούς μήνες. Επιπλέον, της άφησε χρόνιους πόνους και έπρεπε να κάνει αρκετές επεμβάσεις στην σπονδυλική της στήλη. Ο πατέρας της είχε φτιάξει μια ειδική κατασκευή που της επέτρεπε να ζωγραφίζει τις προσωπογραφίες της ενώ καθόταν στο κρεβάτι χρησιμοποιώντας έναν καθρέφτη.
Τα 55 αυτό πορταίτα της
Από όλο τον αριθμό των έργων της τα οποία είναι 143, τα 55 είναι αυτό πορταίτα. Η εκπληκτική αυτοβιογραφική τέχνη της περιλάμβανε ζωγραφικούς πίνακες που απεικόνιζαν τις σωματικές της ασθένειες, τις αποβολές της , τους αγώνες ταυτότητας και πολλές συναισθηματικές της μάχες.
Ο λόγος που έκρυβε την πραγματική της ηλικία
Σε παιδική ηλικία η Frida πέρασε πολυομυελίτιδα και αυτό είχε ως συνέπεια το δεξί της πόδι να είναι πιο κοντό και πιο αδύνατο από το αριστερό, γι αυτό και φορούσε μακρυές φούστες ώστε να το κρύβει. Μπήκε στο Εθνικό Προπαρασκευαστικό Σχολείο το 1922, όπου ανέπτυξε μια νέα αίσθηση της μεξικανικής πολιτιστικής υπερηφάνειας που έχει βυθιστεί στον ιθαγενισμό. Ως εκ τούτου, για να δείξει τη δέσμευσή της στο Μεξικό και τον πολιτισμό του, δήλωσε ότι γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου 1910 – τη χρονιά που ξεκίνησε η Μεξικανική Επανάσταση.
Φυλακίστηκε για φόνο
Η Frida Kahlo και ο Diego Rivera ήταν και οι δυο μέλη του Μεξικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Το 1937, το ζευγάρι παρείχε άσυλο στον πρώην Σοβιετικό ηγέτη Leon Trotsky , ο οποίος έμεινε στο περίφημο ‘μπλε σπίτι’ τους μαζί με την σύζυγό του. Όταν ο Diego και ο Leon είχαν μια πολιτική διαμάχη η συγκατοίκηση αυτή έλαβε τέλος. Όταν το 1940 o Trotsky δολοφονήθηκε η ίδια και η αδερφή της φυλακίστηκαν ως ύποπτες για φόνο.
Η εμφάνισή της στην Γαλλική Vogue
Σύμφωνα με μια φήμη που κυκλοφορεί στο Internet, η Frida Kahlo εμφανίστηκε το 1939 στο εξώφυλλο της Γαλλικής Vogue, όμως η πρώτη της εμφάνιση στον συγκεκριμένο τίτλο ήταν στο τεύχος του Οκτωβρίου 1937 της Αμερικάνικης Vogue. Eμφανίστηκε στο πλαίσιο ενός άρθρου το οποίο λεγόταν ‘Κυρίες του Μεξικό” μέσα στο περιοδικό και όχι στο εξώφυλλο. Το Νοέμβριο του 2012 η Frida πόζαρε και πάλι ως εξώφυλλο φωτογραφημένη από τον Nickolas Muray σχεδόν 60 χρόνια μετά το θάνατό της.
Η προσωπική της έκθεση στην οποία έφτασε με ασθενοφόρο
Τον Απρίλιο του 1953 στην πρώτη της προσωπική έκθεση στο Μεξικό η οποία έλαβε χώρα στην Galería Arte Contemporaneo, η Kahlo έπρεπε κανονικά να ξεκουράζεται στο σπίτι της και δεν περίμενε κανείς να παραστεί. Εκείνη όμως, ζήτησε να πάει με ασθενοφόρο στην έκθεση και να μπει στην Gallery ξαπλωμένη σε κρεβάτι. Το δεξί της πόδι είχε πάθει γάγγραινα και μετά από ένα χρόνο πέθανε.
Τα ρεκόρ που σημείωσε η τέχνη της
Το 1939, ο πίνακάς της που ονομάζεται The Frame βρέθηκε στο Λούβρο κάνοντάς την έτσι την πρώτη Μεξικανή καλλιτέχνιδα του 20ου αιώνα της οποίας το έργο αναγνωρίστηκε και μπήκε σε μια παγκόσμια συλλογή. Σήμερα, το αυτό πορταίτο της που ζωγράφισε το 1938 εκτίθεται στο Pompidou Center του Παρισιού. Ο πίνακάς της Diego and I πουλήθηκε προς $1.4 το 1990 και το έργο της Two Lovers in a Forest, $8 το 2016.
Η σεξουαλικότητα της
Η Frida είχε δηλώσει ανοικτά ότι ήταν bisexual. Για το λόγο αυτό, αποτελεί και εμβληματική προσωπικότητα για την LGBT κοινότητα. Αποτελεί επίσης σύμβολο της pop κουλτούρας.
Frida Kahlo: Making Herself Up
Μετά το θάνατό της το 1954 σε ηλικία 47 ετών, ο σύζυγός της Diego Rivera κλείδωσε όλα της τα υπάρχοντα σε ένα δωμάτιο και ζήτησε να μην το ανοίξει κανείς μέχρι το θάνατό του. Το δωμάτιο ανοίχτηκε μονάχα μία φορά το 2004 και πολλά από τα προσωπικά της αντικείμενα ταξίδεψαν, για πρώτη φορά εκτός Μεξικού, στο The Victoria and Albert Museum του Λονδίνου, σε μια έκθεση που είχε ως τίτλο Frida Kahlo: Making Herself Up.