Επί δεκαετίες ολόκληρες οι αεροπορικές εταιρείες ανταγωνίζονταν στη φτήνεια των ναύλων και, μοιραία, και των μεταφορικών υπηρεσιών που προσέφεραν. Όσο μείωναν τις τιμές των εισιτηρίων τόσο συρρίκνωναν και το χώρο για τα πόδια των επιβατών, τόσο περιόριζαν το μέγεθος και το βάρος των αποσκευών που μπορεί να μεταφέρει κανείς δίχως επιβάρυνση – τα γεύματα και άλλες παροχές εστίασης εν πτήσει είναι εκ του περισσού, αφού το αεροπλάνο είναι μεταφορικό μέσο και δεν θα πεθάνει κάποιος αν δεν φάει ή ακόμα κι αν δεν πιει νερό για 2-3 ή και για 5 ώρες.
Η κατάσταση έφθασε στα άκρα, καθώς στα αεροπορικά καθίσματα έφθασαν να βολεύουν με δυσκολία τα πόδια όσων είχαν με ύψος άνω του 1,70μ. Οι εταιρείες προσπαθούσαν να σαρδελοποιήσουν όσους περισσότερους επιβάτες μπορούσαν μέσα στην ιπτάμενη κονσέρβα – ή στο «σωλήνα», όπως συνηθίζουν να λένε στην αργκό τα αεροσκάφη οι ιπτάμενοι. Όσο για τις αποσκευές, πολλοί επιβάτες διαπιστώνουν τους τελευταίους μήνες ότι θα πρέπει να πληρώσουν επιπλέον για να μεταφέρουν και το laptop τους ή μια μικρή γυναικεία τσάντα χειρός πέρα από ένα υποτυπώδες, μικροσκοπικό σακίδιο πλάτης.
«Premium» τα αυτονόητα
Το διαβόητο «σύνδρομο της οικονομικής θέσης» που σε κάποιους ευάλωτους επιβάτες στοίχιζε και θρομβώσεις από το αφόρητο στρίμωγμα και την ακινησία, έφθασε στο απροχώρητο. Έγινε έτσι πρακτικά ανέφικτο να ταξιδέψει κάποιος με αεροπλάνο πληρώνοντας μόνο 20 ή 30 ευρώ (ή και 1 ευρώ στο εξωτερικό).
Η Delta Air Lines, η οποία πριν από 10 και πλέον χρόνια «πρώτη λανσάρισε στις ΗΠΑ τους οικονομικούς ναύλους βάσης», όπως γράφει η Λέσλι Τζόζεφινς στο CNBC, στρέφει πλέον την προσοχή της στη δημιουργία αξιοπρεπών αεροπορικών θέσεων, δηλαδή με επαρκή χώρο για τα πόδια των επιβατών. Τις ονομάζει βέβαια «premium» θέσεις, διότι το αυτονόητο έφθασε να θεωρείται «προνόμιο».
Εν πάση περιπτώσει, η μεταστροφή αυτή συμβαίνει επειδή η ζήτηση για τα αυτονόητα άρχισε να αυξάνεται. «Η premium θέση ήταν σίγουρα το σημείο όπου τα περιθώρια κέρδους μας συνέχισαν να αυξάνονται και γι’ αυτό επικεντρωνόμαστε ιδιαίτερα στη συνέχιση της παροχής βελτιωμένων υπηρεσιών σε αυτούς τους πελάτες διαμορφώνοντας κατάλληλα τα αεροσκάφη μας», δήλωσε σε συνέντευξη τύπου ο πρόεδρος της Delta Γκλεν Χόιενσταϊν.
Είναι η ζήτηση, ηλίθιε
«Οι διαχωρισμοί που έχουμε κάνει στην καμπίνα επιβατών είναι κατά κάποιο τρόπο το πρότυπο για να διαμορφώσουμε όλες τις premium καμπίνες μας με την πάροδο του χρόνου, καθώς διαφορετικοί άνθρωποι έχουν διαφορετικές ανάγκες», εξήγησε ο Χόιενσταϊν.
Τα έσοδα της Delta από premium θέσεις όπως η business class αυξήθηκαν κατά 6% το πρώτο εξάμηνο του έτους στα 10,6 δισ. δολάρια, ενώ τα έσοδα από εισιτήρια οικονομικής θέσης μειώθηκαν κατά 4% στα 11,7 δισ. δολάρια. «Η Delta Air Lines είναι η πλέον κερδοφόρα αεροπορική εταιρεία των ΗΠΑ και αποκαλύπτει ότι εδώ και χρόνια οι πωλήσεις της σε θέσεις υψηλής ποιότητας αυξάνονται, όπως επίσης αυξάνεται και η ζήτηση για τα προγράμματα επιβράβευσης που προσφέρει», γράφει η ρεπόρτερ του CNBC.
Εδώ θα πρέπει να σημειώσει κάποιος ότι στις ΗΠΑ το επιβατικό κοινό δεν έχει την εναλλακτική των σιδηροδρόμων, όπως έχουν οι Ευρωπαίοι. Δεν έχουν εξάλλου οι Αμερικανοί ούτε τις ανάλογες περιβαλλοντικές ευαισθησίες όπως οι Ευρωπαίοι, για πολλούς από τους οποίους το αεροπορικό ταξίδι έχει γίνει συνώνυμο της περιβαλλοντικής κρίσης και έχει πάψει να είναι στη μόδα. Κάποιες χώρες μάλιστα, όπως η Γαλλία, καταργούν τις αεροπορικές συνδέσεις σε προορισμούς κάτω των 500 χιλιομέτρων εφόσον υπάρχει η δυνατότητα να μετακινηθεί κανείς με σιδηρόδρομο.
Το ψάχνει
Οι αερομεταφορείς στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη έχουν σε μεγάλο βαθμό καταργήσει την υπερπολυτελή «πρώτη θέση» στα αεροσκάφη τους διαμορφώνοντας μεγαλύτερες ξεχωριστές καμπίνες business class, όπου τα καθίσματα προσφέρουν περισσότερες ανέσεις στους επιβάτες (χωρίς την υπερβολική χλιδή της πρώτης θέσης).
Ο μάνατζερ της Delta δεν έδωσε λεπτομέρειες για τις αλλαγές που σχεδιάζει η εταιρεία, αν για παράδειγμα εξετάζει ένα φθηνότερο εισιτήριο πρώτης θέσης ή business class ή αν στις οικονομικές θέσεις θα αυξηθεί ο χώρος και οι παροχές με αύξηση των ναύλων.
Ο Χόιενσταϊν είπε ότι η Delta «δοκιμάζει ορισμένες δυνατότητες που υπάρχουν», ότι το ερευνά δηλαδή το θέμα. «Δεν έχουμε θέσει ακόμη σε εφαρμογή όλες τις ιδέες μας, όχι επειδή δεν έχουμε την τεχνολογική δυνατότητα αλλά επειδή θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι οι πελάτες κατανοούν τι προσφέρουμε στην αγορά και ότι βρίσκουν όντως αξία σ’ αυτό», είπε.
Αλλάζει η φιλοσοφία
Ο ταξιδιωτικός σύμβουλος και πρόεδρος της Atmosphere Research Group Χένρι Χάρτεβελντ δήλωσε ότι δεν είναι πεπεισμένος ότι η Delta θα εξετάσει το ενδεχόμενο να υιοθετήσει ένα πιο οικονομικό premium εισιτήριο. «Τα αεροπλάνα είναι ακριβά μεταφορικά μέσα και είναι πολύ πιο εύκολο να δίνεις στους πελάτες σου ένα λόγο για να σε πληρώσουν περισσότερα για το προϊόν που τους προσφέρεις, παρά να προσπαθείς να τους δελεάσεις ρίχνοντας τις τιμές», είπε ο Χάρτεβελντ.
Φαίνεται λοιπόν ότι αλλάζει η φιλοσοφία των αερομεταφορέων, ότι αλλάζουν τα εμπορικά στερεότυπα στον κλάδο. Έτσι, «άλλες αεροπορικές εταιρείες εργάζονται για να εξοπλίσουν τις καμπίνες υψηλής ποιότητας ώστε να προσφέρουν μερικές θέσεις με επιπλέον χώρο στους επιβάτες, όπως κάνει η United Airlines με την προγραμματισμένη αναβάθμιση της καμπίνας Polaris για πτήσεις μεγάλων αποστάσεων και επίσης η American Airlines με τις νέες αναβαθμισμένες αεροπορικές θέσεις που εγκαθιστά σε ορισμένα από τα Boeing 787 Dreamliners που διαθέτει», γράφει η Λέσλι Τζόζεφινς.
Η ρεπόρτερ προσθέτει ότι η συνεργάτιδα της Delta, Virgin Atlantic, προσφέρει τη «Σουίτα Καταφυγίου» στο μπροστινό μέρος της καμπίνας Upper Class του Airbus A330, η οποία μπορεί να μετατραπεί έτσι ώστε «έως και τέσσερα άτομα να μπορούν να απολαύσουν διακριτικά ένα κοινό δείπνο στον δικό τους ξεχωριστό χώρο».
Ο διευθύνων σύμβουλος της Delta, Εντ Μπάστιαν, ερωτηθείς αν η Delta θα αναβαθμίσει ορισμένα από τα καθίσματά της premium κατηγορίας κατά τα πρότυπα της Virgin Atlantic απάντησε ότι «τα προϊόντα υψηλής ποιότητας έχουν κύκλους ζωής και αυτό που θεωρούσαμε υπερσύγχρονο πριν από έξι ή επτά χρόνια παύει να είναι πλέον». Διαβεβαίωσε ωστόσο ο Μπάστιαν ότι η εταιρεία του συνεχίζει να αναβαθμίζει το προϊόν της και να το προσαρμόζει στις απαιτήσεις της εποχής, καθώς «αυτό είναι μέρος του κόστους της επιχείρησης».
