Η Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνει την πίεση προς την Ελλάδα, ζητώντας πιο αποφασιστικά μέτρα απέναντι στo λεγόμενo «ρωσικό στόλο-φάντασμα» — το δίκτυο πλοίων που, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, επιτρέπει στη Μόσχα να παρακάμπτει τις κυρώσεις και να συνεχίζει τη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία μέσω των εσόδων από το πετρέλαιο.
Στο τηλεγράφημά του από την Αθήνα το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων EFE αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Η ΕΕ καλεί την Ελλάδα να αναλάβει δράση κατά του «στόλου-φαντάσματος» της Ρωσίας με τον οποίο παρακάμπτει τις ευρωπαϊκές κυρώσεις
Αθήνα (EuroEFE) – Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) κάλεσε την Παρασκευή την Ελλάδα να εντείνει τις προσπάθειές της για να περιορίσει τις δραστηριότητες του «στόλου-φαντάσματος» που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να εξάγει πετρέλαιο, παρακάμπτοντας τις ευρωπαϊκές κυρώσεις.
«Πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να αντιμετωπίσουμε τις ενέργειες της Ρωσίας που στοχεύουν στην παράκαμψη των κυρώσεων», υπογράμμισε την Παρασκευή η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, η Εσθονή Κάγια Κάλας, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιώργο Γεραπετρίτη, στην Αθήνα.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας τόνισε ότι «τα περισσότερα έσοδα της Ρωσίας προέρχονται από το πετρέλαιο» που εμπορεύεται μέσω ενός στόλου πλοίων «στη σκιά», καταχωρημένων σε εταιρείες-βιτρίνες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την αποφυγή διεθνών κυρώσεων. Πρόσθεσε επίσης ότι «πρέπει να γίνουν περισσότερα για να διαλυθούν τα δίκτυα αυτού του στόλου-φαντάσματος».
Η Κάλας δήλωσε πως «η Ρωσία καταλαβαίνει μόνο τη γλώσσα των απειλών» και ότι «δεν έχει κανένα πραγματικό ενδιαφέρον να συμμετάσχει σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις», επομένως η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να βοηθά την Ουκρανία να αμυνθεί, εντείνοντας παράλληλα την πίεση προς τη Μόσχα μέσω της απονομής ευθυνών και της ενίσχυσης των κυρώσεων.
«Σε αυτό το πλαίσιο, η υποστήριξή σας είναι κρίσιμη», δήλωσε η Κάλας απευθυνόμενη στον Γεραπετρίτη, ενώ εξέφρασε την ευγνωμοσύνη της για την «εξαιρετικά εκτιμημένη διπλωματική, στρατιωτική και οικονομική στήριξη» που προσφέρει η Αθήνα στο Κίεβο.
Η ανάπτυξη του «στόλου-φαντάσματος»
Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο που επέβαλαν η ΕΕ και οι χώρες της G7 τον Δεκέμβριο του 2022, η Μόσχα άρχισε να αναπτύσσει έναν «στόλο στη σκιά» αποτελούμενο από περίπου 600 πλοία, όλα καταχωρημένα σε εταιρείες-φαντάσματα με έδρα φορολογικούς παραδείσους, τα οποία χρησιμοποιούνται για το εμπόριο πετρελαίου και τη μεταφορά στρατιωτικού υλικού κρίσιμης σημασίας για τις επιθέσεις της.
Μια έρευνα της ολλανδικής ψηφιακής πλατφόρμας Follow The Money, σε συνεργασία με 40 δημοσιογράφους από εννέα ευρωπαϊκές χώρες, κατέγραψε την πώληση, μεταξύ 2022 και 2024, 230 πλοίων από Ευρωπαίους και Αμερικανούς πλοιοκτήτες, τα οποία στη συνέχεια αποτέλεσαν μέρος του ρωσικού στόλου-φαντάσματος.
Από αυτά, το 55%, δηλαδή 127 πλοία, πωλήθηκαν από Έλληνες πλοιοκτήτες, αποφέροντας συνολικά 3,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες, σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα.
Πριν από δύο εβδομάδες, η ΕΕ ενέκρινε το δέκατο ένατο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το οποίο περιλαμβάνει και εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τον Ιανουάριο του 2027.
Παράλληλα, η ΕΕ πρόσθεσε 117 πλοία στη λίστα των σκαφών με «απαγόρευση πρόσβασης στα ευρωπαϊκά λιμάνια» και απαγόρευση «παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών», με σκοπό να εμποδιστεί η λειτουργία του «παράλληλου στόλου» της Ρωσίας που παρακάμπτει τις κυρώσεις μεταφέροντας πετρέλαιο, στρατιωτικό εξοπλισμό ή ακόμη και «κλεμμένο ουκρανικό σιτάρι», σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
«Η Ουκρανία πρέπει να είναι μέρος της λύσης»
Από την πλευρά του, ο Γιώργος Γεραπετρίτης δήλωσε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει «τον αγώνα του ουκρανικού λαού για την υπεράσπιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητάς του», υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι η Αθήνα θα υποστηρίξει και «κάθε πρωτοβουλία που στοχεύει στον τερματισμό του πολέμου».
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι η Ουκρανία πρέπει να αποτελεί «μέρος της λύσης» και να «παίξει σημαντικό ρόλο» σε ενδεχόμενες μελλοντικές διαπραγματεύσεις, όπως επίσης και η ίδια η ΕΕ.
Η ελληνική εμπορική ναυτιλία παρέμεινε και το 2024 η μεγαλύτερη στον κόσμο, με 5.691 πλοία, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας σε τόνους deadweight (DWT), σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο».
