Η Κίνα συσσωρεύει πρώτες ύλες σε μεγάλες ποσότητες. Όλοι όσοι δραστηριοποιούνται καθημερινά με χρυσό, πετρέλαιο, ασήμι ή χαλκό διαβεβαιώνουν ότι οι αγορές από τον «ασιατικό γίγαντα» είναι ασυνήθιστα υψηλές, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι η οικονομία του χάνει δυναμική και ότι ο τομέας των ακινήτων του είναι πρακτικά παγωμένος.
Επομένως, το μεγάλο ερώτημα για το οποίο κανείς δεν έχει μια ενιαία απάντηση είναι, γιατί το Πεκίνο συσσωρεύει τόσες πολλές πρώτες ύλες;
Όλα δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση: η Κίνα προετοιμάζεται να αντέξει ένα μόνιμο εξωτερικό σοκ. Δεν χρειάζεται να είναι πόλεμος με όπλα, μπορεί απλώς να είναι μια δραστική αύξηση των δασμών από τη Δύση (εμπορικός πόλεμος), μεγαλύτερη παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών στην οικονομία (νομισματικός πόλεμος) ή στο πιο απίθανο σενάριο, ένας πόλεμος (εισβολή στην Ταϊβάν ή άλλη σύγκρουση που προκαλεί αύξηση των τιμών των πρώτων υλών), που θα ήταν το χειρότερο σενάριο.
Η συσσώρευση πρώτων υλών σήμερα θα βοηθούσε την Κίνα να αντέξει και, πιθανώς, να βγει νικήτρια από οποιαδήποτε από αυτές τις συγκρούσεις.
Μαθαίνει από τα λάθη της Ρωσίας
Το Πεκίνο μπορεί να μάθει από τα λάθη της Μόσχας (η Ρωσία είχε ένα μέρος των αποθεμάτων της σε περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια που έχουν παγώσει) και από τις επιτυχίες της: η Ρωσία αντιστέκεται στις κυρώσεις της Δύσης καλύτερα από ό,τι αναμενόταν, επειδή η Μόσχα είχε ένα σχέδιο που βρισκόταν σε εξέλιξη από την εισβολή στην Κριμαία το 2015.
Η Ρωσία τριπλασίασε τα αποθέματά της σε χρυσό από το 2015 μέχρι την εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Ο χρυσός, σε αντίθεση με το δολάριο, συνήθως αποθηκεύεται φυσικά στη χώρα που τον κατέχει. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει, εν μέρει, τον πυρετό του χρυσού που βιώνει η Κίνα.
«Ο Σι Τζινπίνγκ φαίνεται να έχει μελετήσει το πρόγραμμα κυρώσεων που εφάρμοσε η Δύση κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία και τώρα εφαρμόζει μακροπρόθεσμα προστατευτικά μέτρα για να ισχυροποιήσει τις άμυνες της κινεζικής οικονομίας και να αντισταθεί σε παρόμοιες πιέσεις», σημείωσε ο Μάικλ Στούντεμαν, πρώην επικεφαλής του Γραφείου Ναυτικών Πληροφοριών.
Αυτές οι μαζικές αγορές ωθούν τον χρυσό, τον χαλκό ή το ασήμι να φτάσουν σε ιστορικά υψηλές τιμές, ενώ υποστηρίζουν το πετρέλαιο σε μια ταραγμένη αγορά. Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, η περίπτωση του πετρελαίου φαίνεται συμπτωματική.
Οι εκτιμήσεις για το συνολικό στρατηγικό ενεργειακό απόθεμα της Κίνας κυμαίνονται από 280 έως 400 εκατομμύρια βαρέλια, υπερβαίνοντας την κορυφή του εύρους του περίφημου Στρατηγικού Αποθέματος Πετρελαίου των ΗΠΑ, που σήμερα υπολογίζεται σε περίπου 364 εκατομμύρια βαρέλια. Για να έχετε μια ιδέα, η Κίνα καταναλώνει περίπου 14 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα σε καιρό ειρήνης.
Άλμα στη ζήτηση για το ασήμι
Ένα άλλο εμπόρευμα που έγινε πρόσφατα πρωτοσέλιδο για τον ίδιο λόγο είναι το ασήμι. Οι έμποροι εκμεταλλεύονται το άλμα στη ζήτηση που έχει οδηγήσει τις τιμές πολύ πάνω από τη διεθνή αγορά. Το ασήμι βρίσκεται σε μια υπέροχη στιγμή λόγω της διπλής χρήσης του ως βιομηχανικό μέταλλο και οικονομικό περιουσιακό στοιχείο. Είναι ένα σημαντικό υλικό στα ηλιακά πάνελ, τα οποία η Κίνα συνεχίζει να κατασκευάζει σε μεγάλες ποσότητες, και είναι επίσης μια φθηνότερη εναλλακτική του χρυσού. Αν και οι τιμές του ασημιού έχουν φτάσει σε υψηλά 11 ετών, το παράθυρο του αρμπιτράζ –ή διαφορά μεταξύ των κινεζικών και παγκόσμιων τιμών– έχει διευρυνθεί περαιτέρω. Αυτό ενθαρρύνει την αποστολή περισσότερου μετάλλου στην Κίνα, κάτι που θα μπορούσε να μειώσει την προσφορά σε άλλες χώρες.
Όσον αφορά το λίθιο, ένα ζωτικό συστατικό σε πολλούς τύπους μπαταριών, το Πεκίνο έχει αγοράσει όχι μόνο αποθέματα αλλά και εγκαταστάσεις επεξεργασίας και ορυχεία, συμπεριλαμβανομένου του εξωτερικού. Τον Μάρτιο, η επενδυτική τράπεζα UBS εκτίμησε ότι η Κίνα θα μπορούσε να ελέγξει το ένα τρίτο της παγκόσμιας προσφοράς λιθίου ήδη από το 2025, εκμεταλλευόμενη και πάλι την πτώση των τιμών για να αυξήσει περαιτέρω τις συμμετοχές της.
Μια έκθεση της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ του 2016 έδειξε ότι τα κοιτάσματα ορυκτών της Κίνας περιέχουν αλουμίνιο, κάδμιο, κοβάλτιο, χαλκό, γάλλιο, γερμάνιο, ιρίδιο, ταντάλιο, κασσίτερο, βολφράμιο, ψευδάργυρο και ζιρκόνιο, καθώς και άλλες σπάνιες γαίες. Έκτοτε, η Κίνα πούλησε περιστασιακά στοιχεία των στρατηγικών της αποθεμάτων όταν οι τιμές ήταν ιδιαίτερα υψηλές, μειώνοντας έτσι το κόστος για τον κλάδο.
Υπάρχουν άλλοι ειδικοί που υποστηρίζουν ότι η Κίνα προετοιμάζεται για ένα αβέβαιο οικονομικό μέλλον στο οποίο η υποτίμηση του γιουάν γίνεται ολοένα και πιο ισχυρή. Εάν ο Ντόναλντ Τραμπ κερδίσει τις εκλογές στις ΗΠΑ και η Ευρώπη σκληρύνει τον τόνο της έναντι της Κίνας και των βιομηχανιών που σχετίζονται με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το Πεκίνο θα μπορούσε να επιλέξει να υποτιμήσει το γιουάν σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσει όλες αυτές τις «επιθέσεις δασμών».
Η υποτίμηση του γιουάν είναι δίκοπο μαχαίρι (μπορεί να εξοργίσει περαιτέρω τις προηγμένες χώρες και να μειώσει τη διεθνή εμπιστοσύνη στο κινεζικό νόμισμα), αλλά θα μπορούσε να βοηθήσει εάν τα κινεζικά προϊόντα συνεχίσουν να ανταγωνίζονται σε ένα πλαίσιο υψηλών δασμών. Αυτό θα εξηγούσε επίσης την αγωνία της Κίνας να αποκτήσει πρώτες ύλες: το Πεκίνο θα αποκτούσε πλήθος χρυσού, πετρελαίου, χαλκού κ.λπ. πριν τα υποτιμήσει για να τα αγοράσει σε καλύτερη «τιμή». Οι πρώτες ύλες εκφράζονται σε δολάρια και θα ήταν πολύ πιο ακριβές σε γιουάν μετά την υποτίμηση.
Υπάρχει σιωπηλή αλλά αυξανόμενη εικασία στις χρηματοπιστωτικές αγορές ότι η Κίνα θα χρειαστεί να λάβει ένα ακραίο και άκρως αμφιλεγόμενο μέτρο για να στηρίξει την οικονομία: να υποτιμήσει το γιουάν. Οι υποστηρικτές μιας απότομης νομισματικής υποτίμησης λένε ότι θα επιτρέψει στο Πεκίνο να ενισχύσει τις εξαγωγές και να δώσει στην κεντρική τράπεζα περιθώριο να μειώσει τα επιτόκια. Οι σκεπτικιστές υποστηρίζουν ότι αυτό θα οδηγούσε μόνο σε έναν κύκλο ανατροφοδότησης εκροών κεφαλαίων και περαιτέρω πτώση του γιουάν με πιθανότητα αποσταθεροποίησης της παγκόσμιας αγοράς συναλλάγματος.
Οι ειδικοί διαβεβαιώνουν ότι αυτή η πιθανή υποτίμηση του γιουάν γίνεται αισθητή στην ατμόσφαιρα της κινεζικής κοινωνίας, που έχει ήδη συνηθίσει σε υποτιμήσεις κάθε φορά που η οικονομία κολλάει. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα κινεζικά νοικοκυριά, μαζί με τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, αγοράζουν χρυσό σωρηδόν τους τελευταίους μήνες. Αντιμέτωπος με την υποτίμηση του γιουάν, ο χρυσός γίνεται συνήθως ένα ασφαλές περιουσιακό στοιχείο για τη διατήρηση και ακόμη και την αύξηση της αγοραστικής δύναμης. Συνολικά, μια ουγγιά χρυσού συνεχίζει να διαπραγματεύεται κοντά στα ιστορικά υψηλά στα 2.300 δολάρια, λόγω αυτής της απροσδόκητης ζήτησης που προέρχεται από τον «ασιατικό γίγαντα».
Ωστόσο, υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι μια ξαφνική και ισχυρή υποτίμηση δεν είναι μια πιθανή επιλογή προς το παρόν. Μια ισχυρή και ξαφνική υποτίμηση θα ήταν προκλητική τη στιγμή που η ΕΕ ερευνά τις κινεζικές εμπορικές επιδοτήσεις και οι δύο πιθανοί υποψήφιοι στις αμερικανικές εκλογές ζητούν περισσότερα μέτρα κατά των εισαγωγών από την Κίνα, τονίζουν οι ειδικοί.
Ο άλλος πόλεμος για τον οποίο η Κίνα θα συσσώρευε πρώτες ύλες είναι αυτός που θα εξαπολυόταν εάν τελικά προχωρήσει στην εισβολή στην Ταϊβάν. Αν και τους τελευταίους μήνες οι γεωπολιτικές αναλύσεις επικεντρώθηκαν περισσότερο στη Μέση Ανατολή και δεν σταμάτησαν να κοιτάζουν προς την Ουκρανία, παραμένει ο πιθανός κίνδυνος το Πεκίνο να προχωρήσει στην ολική επίθεση στην επιθυμία του να προσαρτήσει εδάφη που διεκδικεί συνεχώς. Οι εκλογές που διεξήχθησαν τον Ιανουάριο στην Ταϊβάν κατέληξαν στη νίκη του κυβερνώντος κόμματος, το οποίο έτεινε να ενισχύσει το ανεξάρτητο καθεστώς του νησιού έναντι των κινεζικών διεκδικήσεων. Η Ταϊβάν έχει πλήρη υποστήριξη από τις ΗΠΑ και κάθε ελιγμός του Πεκίνου που ξεπερνά τις κινήσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα (στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή) θα μπορούσε να προκαλέσει μια παγκόσμια αντιπαράθεση που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν οι κομμουνιστικές αρχές.
Μόνο τους τελευταίους 18 μήνες, ο Xi έχει κάνει τεράστιες προσπάθειες για να απομονώσει την κινεζική οικονομία από πιθανές εξωτερικές ευπάθειες, δίνοντας έμφαση στην αυτάρκεια σε βάρος της ανάπτυξης. Αυτή η στρατηγική μετατόπιση δεν σχετίζεται μόνο με εμπορικούς πολέμους, αντιληπτές ευπάθειες της εφοδιαστικής αλυσίδας ή δυναμική μείωσης κινδύνου. Ο Σι Τζινπίνγκ προστατεύει την Κίνα από ό,τι μπορεί να έρθει από το εξωτερικ και θέλει να κάνει τη χώρα του ένα είδος οικονομίας που μπορεί να επιβιώσει αυτόνομα.
Οι κινεζικές αρχές γνωρίζουν ότι, σε αντίθεση με αυτό που συνέβη όταν έβαλαν τη «μπότα» τους στο Χονγκ Κονγκ, η προσάρτηση της Ταϊβάν θα οδηγούσε σε πολύ σκληρότερη παγκόσμια αντίσταση και σκληρότερες επιπτώσεις για ολόκληρη την κοινωνία που πιθανότατα θα διαρκούσαν χρόνια.
Ο ηγέτης της σκοπεύει να προετοιμάσει την Κίνα να τις αντέξει. Αυτό θα εξηγούσε, για παράδειγμα, γιατί η Κίνα, ως ο μεγαλύτερος παραγωγός χρυσού στον κόσμο, αγοράζει χρυσό στις παγκόσμιες αγορές για 16 συνεχείς μήνες.
Η κυριαρχία σε αυτά τα θέματα συνδέεται με την κυριαρχία στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού που μπορεί να ασκήσει η Κίνα απέναντι σε μια Δύση που θέλει να επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση.
Σε μια κλιμάκωση γύρω από την Ταϊβάν, η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την κεντρική της θέση στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού για να ασκήσει πίεση σε άλλες χώρες. Δεδομένου ότι η στρατιωτικοποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού μπορεί να επιταχύνει τη διαφοροποίηση σε χώρες εκτός της Κίνας, αυτά τα εργαλεία έχουν χρησιμοποιηθεί με φειδώ στο παρελθόν…
