Το 2024 ήταν ένα έτος-ορόσημο για τον παγκόσμιο πλούτο, με τον πληθυσμό των ατόμων με υψηλή καθαρή περιουσία (HNWIs) να αυξάνεται κατά 2,6%, σύμφωνα με την έκθεση World Wealth Report 2025 της Capgemini.
Παρά τις γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις, η ισχυρή πορεία των χρηματιστηρίων, η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και η στροφή σε εναλλακτικές επενδύσεις οδήγησαν σε αύξηση τόσο του αριθμού όσο και της οικονομικής επιρροής των εκατομμυριούχων παγκοσμίως.
Ηγετική πρωτιά των ΗΠΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτέλεσαν τον βασικό κινητήριο μοχλό της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού HNWI, προσθέτοντας 562.000 νέους εκατομμυριούχους και φτάνοντας τα 7,9 εκατομμύρια συνολικά, αριθμός-ρεκόρ.
Η αύξηση κατά 7,6% αποδίδεται κυρίως στο ευνοϊκό περιβάλλον επιτοκίων και στην εξαιρετική απόδοση της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς.
Η Βόρεια Αμερική συνολικά παρουσίασε τη μεγαλύτερη αύξηση HNWI παγκοσμίως, με άνοδο 7,3%, ενώ εντός της περιοχής οι ΗΠΑ κατείχαν μακράν την πρώτη θέση.
Παρόμοια ανοδική πορεία καταγράφηκε στην Ασία-Ειρηνικό, με άνοδο 2,7%, οδηγούμενη κυρίως από την Ινδία (+5,6%, 20.000 νέοι HNWI) και την Ιαπωνία (+5,6%, 210.000 νέοι HNWI).
Αντιθέτως, η Κίνα κατέγραψε μικρή μείωση της τάξης του 1%.
Απώλειες για την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και την Ασία, η Ευρώπη βίωσε συρρίκνωση στον πληθυσμό των HNWI κατά 2,1%, εξαιτίας της οικονομικής στασιμότητας.
Η μείωση ήταν εντονότερη στο Ηνωμένο Βασίλειο (-14.000), τη Γαλλία (-21.000) και τη Γερμανία (-41.000). Παρ’ όλα αυτά, ο αριθμός των ατόμων με εξαιρετικά υψηλή καθαρή περιουσία (UHNWIs, με περιουσία άνω των 30 εκατ. δολαρίων) αυξήθηκε κατά 3,5%, υποδεικνύοντας συγκέντρωση πλούτου σε λιγότερα χέρια.
Η Λατινική Αμερική παρουσίασε τη μεγαλύτερη περιφερειακή μείωση HNWI (-8,5%), κυρίως λόγω υποτίμησης νομισμάτων και δημοσιονομικής αστάθειας.
Η Βραζιλία και το Μεξικό σημείωσαν πτώση 13,3% και 13,5% αντίστοιχα. Στη Μέση Ανατολή, η μείωση του αριθμού HNWI κατά 2,1% αποδίδεται στις χαμηλές τιμές πετρελαίου.
Η μεγάλη μεταβίβαση
Η έκθεση της Capgemini επισημαίνει μια ιστορική πρόκληση για τον κλάδο: την αναμενόμενη μεταφορά περιουσίας ύψους 83,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων από τη σημερινή γενιά πλουσίων στους απογόνους τους μέχρι το 2040.
Αυτή η διαδικασία θα εξελιχθεί σε τρεις φάσεις:
- Έως το 2030, το 30% των HNWI θα έχει λάβει κληρονομιά.
- Έως το 2035, το ποσοστό ανεβαίνει στο 63%.
- Μέχρι το 2040, το 84% των HNWI θα έχει συμμετάσχει σε αυτήν τη μετάβαση.
Το 81% των κληρονόμων δηλώνει ότι σκοπεύει να αλλάξει εταιρεία διαχείρισης περιουσίας εντός δύο ετών από τη λήψη της κληρονομιάς, γεγονός που δημιουργεί σοβαρές προκλήσεις για την πιστότητα πελατών.
Η Επόμενη Γενιά
Η νέα γενιά πλουσίων, κυρίως από τις γενιές Millennials και Gen Z, έχει διαφορετικά επενδυτικά ενδιαφέροντα και προτεραιότητες:
- Το 61% αυτών είναι πρόθυμο να αναλάβει μεγαλύτερους κινδύνους για υψηλότερες αποδόσεις.
- Το 15% των χαρτοφυλακίων τους είναι πλέον τοποθετημένο σε εναλλακτικές επενδύσεις, όπως ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και κρυπτονομίσματα.
- Το 88% των συμβούλων παρατηρεί αυξημένο ενδιαφέρον για μη παραδοσιακά περιουσιακά στοιχεία.
Ανισότητες και Κοινωνικός Αντίκτυπος
Παρά τη συνολική αύξηση του παγκόσμιου πλούτου, η ανισοκατανομή του παραμένει έντονη και επιδεινούμενη.
Η αύξηση του αριθμού των ατόμων με εξαιρετικά υψηλή καθαρή περιουσία (UHNWIs) —την ώρα που συνολικά οι HNWIs μειώνονται σε περιοχές όπως η Ευρώπη και η Λατινική Αμερική— καταδεικνύει ότι ο πλούτος συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα χέρια.
Το γεγονός ότι η Ευρώπη έχασε δεκάδες χιλιάδες εκατομμυριούχους, αλλά είδε αύξηση 3,5% στους υπερπλούσιους, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της τάσης.
Την ίδια στιγμή, στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου καταγράφηκε η μεγαλύτερη αύξηση HNWI παγκοσμίως, 37 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, αποκαλύπτοντας το βάθος του κοινωνικού χάσματος.
Η «ανοδική πορεία του χρηματιστηρίου»»ωφέλησε κυρίως όσους είχαν ήδη σημαντική πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια, ενώ η πλειοψηφία των εργαζομένων είδε ελάχιστη έως μηδενική βελτίωση στο βιοτικό της επίπεδο.
Το φαινόμενο αυτό δεν αποτελεί μόνο οικονομικό παράδοξο, αλλά και πολιτική και κοινωνική πρόκληση, καθώς εντείνει τη δυσαρέσκεια, υπονομεύει τη διαγενεακή κινητικότητα και απειλεί τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα.
Καθώς ο πλούτος συσσωρεύεται στην κορυφή ενώ εκατομμύρια παραμένουν στο περιθώριο, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να αγνοηθεί το ενδεχόμενο ότι δεν πρόκειται για παρενέργεια, αλλά για δομική αποτυχία ενός οικονομικού συστήματος που έχει πάψει να υπηρετεί τη συλλογική ευημερία.
