Η Ιαπωνία έχει μια μακρά και ζωντανή ιστορία
υφαντουργικών τεχνών, με κάθε περιοχή να αναπτύσσει το
δικό της ιδιαίτερο στυλ. Ενώ τα υλικά και οι τεχνικές μπορεί να
διαφέρουν, ο σεβασμός προς το παρελθόν και η αφοσίωση στην
αριστεία είναι οι κοινοί παράγοντες που συνεχίζουν να
διαπερνούν τις υφαντουργικές παραδόσεις της Ιαπωνίας. Η παραγωγή
υφασμάτων δεν παρείχε μόνο ρούχα και αντικείμενα για
καθημερινή χρήση, αλλά συχνά έγινε μια πολύτιμη πηγή
εισοδήματος για ολόκληρη την κοινότητα.
Οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν φυσικά υλικά που ήταν φιλικά
προς το περιβάλλον, ακίνδυνα για τους ανθρώπους και εύκολα
προσβάσιμα. Καθένα από αυτά έδωσε τη δυνατότητα δημιουργίας
ξεχωριστών χαρακτηριστικών που τελικά έγιναν σύμβολα της περιοχής
τους. Ένα παράδειγμα είναι το λουλούδι κενταύριο,
ή benibana, στην επαρχία της Yamagata, του οποίου τα άνθη
εκτιμήθηκαν για τον πορφυρό χρωστικό που εξάγεται από τα πέταλά
τους. Αλλά και η περιοχή της Tokushima έχει γίνει
συνώνυμη με την τέχνη της βαφής με indigo blue (aizome), μια τέχνη
που εντοπίζεται περίπου 800 χρόνια πίσω.
Η τέχνη του
χρώματος!
Η ζήτηση φυσικών χρωμάτων στην υφαντουργία μειώθηκε στον
20ο αιώνα, καθώς εμφανίστηκαν φθηνότερες και γρηγορότερες
στη δημιουργία τους, συνθετικές χρωστικές. Ωστόσο, το αυξανόμενο
ενδιαφέρον για τις παραδοσιακές τεχνικές, τα
φυσικά συστατικά και τις αειφόρες πρακτικές έχει συμβάλει στην
αύξηση του κύρους των οργανικών χρωστικών της Ιαπωνίας ξανά
τα τελευταία χρόνια. Η νέα γενιά τεχνιτών εφαρμόζει μια
σύγχρονη αισθητική με αξιοσημείωτο τρόπο στις παραδοσιακές αυτές
τεχνικές.
Ο Takuya Shoji της Hi-Color Handworks είναι
ένας από αυτούς. Με βάση της δραστηριότητάς του την περιοχή Kaifu
της Tokushima, ο Shoji και η μικρή ομάδα του παράγουν μια ποικιλία
οργανικών χρωστικών, συμπεριλαμβανομένου του δικού τους
γαλάζιου, το οποίο καλλιεργείται χωρίς χημικά ή
φυτοφάρμακα. «Το κύριο συστατικό για τις βαφές των υφασμάτων μας
είναι το μπλε indigo (λουλακί), μαζί με το κίτρινο του
κατιφέ, το κόκκινο (από τις ρίζες του φυτού madder) και το
καφέ (από τη λάσπη). Αυτά τα τέσσερα χρώματα
χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό για τη δημιουργία
του χρώματος που χρησιμοποιείται ως βάση» εξηγεί.
Ο Shoji ξεκίνησε το επάγγελμά του μετά τη γέννηση του
γιου του, ο οποίος είχε σοβαρή ατοπική δερματίτιδα. Είναι
αφοσιωμένος στη δημιουργία ρούχων που να είναι και ευχάριστα να
φορεθούν, αλλά και σε αρμονία με τη φύση. Στον
σημερινό κόσμο της γρήγορης μόδας και της άμεσης ικανοποίησης, ο
Shoji προτείνει μια κουλτούρα εκτίμησης της «ζύμωσης ιδεών» και
διαδικασιών, επισημαίνοντας ότι πολλές από τις παραδοσιακές
τεχνικές της Ιαπωνίας χρειάζονται χρόνο για να φτάσουν στο
τελικό αποτέλεσμα.
Η σχέση του υφάσματος με τη
Mazda
Αυτή η αφοσίωση στον σεβασμό του παρελθόντος, σε συνδυασμό με
την αναζήτηση της καινοτομίας, ταιριάζει με τη φιλοσοφία
σχεδίασης της Mazda.
Οι σχεδιαστές της εταιρείας θολώνουν τα όρια μεταξύ μορφής και
λειτουργίας με τεχνικές ακρίβειας. Αυτές οι αξίες εκδηλώθηκαν και
στην πρόσφατη συνεργασία μεταξύ της Mazda Motor
Europe και της Suzusan, μιας ιαπωνικής εταιρείας υφασμάτων και
σχεδιασμού, όπου οι δύο ιαπωνικές εταιρείες συζήτησαν για
την κοινή αξία της χρήσης του Yohaku (κενού χώρου) και της
αναζήτησης έμπνευσης από τη φύση. Μια προσέγγιση ποιότητας,
με την ανθρώπινη φύση στην καρδιά της. “Ο
διάλογος για τη σημασία και την ουσία των ιαπωνικών χειροτεχνιών
δημιουργεί νέες παραδόσεις.”, λέει ο Hiroyuki (Hiro) Murase,
επικεφαλής της Suzusan. “Η παράδοση δεν είναι μόνο κομμάτι του
παρελθόντος. Εξελίσσεται στο παρόν και συνεχίζεται στο
μέλλον“.
