ΙΟΒΕ: Μικρή βελτίωση στο οικονομικό κλίμα, βουλιάζει η καταναλωτική εμπιστοσύνη

Ελαφρά βελτίωση καταγράφει ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Οκτώβριο, ανερχόμενος  στις 107,5 μονάδες , από 106,2 μονάδες τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ.

Όπως επισημαίνεται στην Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας το ΙΟΒΕ,  η βελτίωση προέρχεται από την ενίσχυση των προσδοκιών στους επιχειρηματικούς τομείς και αρκετούς επιμέρους κλάδους, με εξαίρεση την οριακή εξασθένιση στη Βιομηχανία.

Στο αντίποδα, επανέρχεται η πτωτική τάση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, με τις σχετικά απαισιόδοξες προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών να ενισχύονται. Το ΙΟΒΕ υπογραμμίζει ότι πάρα την προσωρινή ισορροπία στο παγκόσμιο εμπόριο, οριστικές διευθετήσεις στο ζήτημα της επιβολής δασμών από και προς τις ΗΠΑ δεν έχουν υπάρξει, επομένως αυτή η αβεβαιότητα επηρεάζει και την εγχώρια βιομηχανία.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΙΟΒΕ

Στο εσωτερικό περιβάλλον, αν και οι ρυθμοί μεγέθυνσης παραμένουν υψηλότεροι από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, εμφανίζουν χαρακτηριστικά κόπωσης, με προβληματισμό για την πορεία των επενδύσεων, ιδίως μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης .

Ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται ελαφρώς κατά το τελευταίο διάστημα, όμως κινείται ακόμη συνολικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και εξακολουθεί να επηρεάζει τις προσδοκίες των νοικοκυριών. Η εφαρμογή των μέτρων οικονομικής πολιτικής που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ αναμένεται να επηρεάσει σε θετική κατεύθυνση τις προσδοκίες των νοικοκυριών από την αρχή του επόμενου έτους .

Ειδικότερα:

• στη Βιομηχανία, το ήπια θετικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση διατηρήθηκε αμετάβλητο, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα εξασθένισαν ελαφρά, ενώ οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες περιορίστηκαν ήπια.
• στις Κατασκευές , οι αρνητικές προβλέψεις για πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων αμβλύνθηκαν ήπια, ενώ αντίθετα οι αντίστοιχες θετικές προβλέψεις για την απασχόληση εξασθένισαν σημαντικά.
• στο Λιανικό Εμπόριο, οι ήπια θετικές εκτι μήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις υποχωρούν οριακά, με το ύψος των αποθεμάτων να αποκλιμακώνεται έντονα και τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων να ενισχύονται κατακόρυφα.
• στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων βελτιώθηκαν σημαντικά , όπως και οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, αλλά και οι προβλέψεις της βραχυπρόθεσμης εξέλιξής της.
• στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη , οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας εντάθηκαν, όπως και εκείνες για τη δική τους οικονομική κατάσταση. Αντίθετα, βελτιώθηκαν οι προβλέψεις για μείζονες αγορές , ενώ εξασθένισε ήπια η πρόθεση για αποταμίευση.

Βιομηχανία – Υποχώρηση προσδοκιών

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία εξασθένισε ήπια τον Οκτώβριο, στις 104,9 από 105,2 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το ήπια αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση διατηρήθηκε στα επίπεδα του προηγούμενου μήνα , το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες περιορίστηκε ήπια ενώ το ύψος των αποθεμάτων υποχώρησε ελαφρά.

Αναλυτικά :

1. Το επίπεδο παραγγελιών και τρέχουσας ζήτησης , διατηρήθηκε στις -6 μονάδες τον Οκτώβριο, όσο και τον προηγούμενο μήνα, με το 23% (από 20%) των επιχειρήσεων να δηλώνουν χαμηλές για την εποχή παραγγελίες και το 17% (από 14%) να αναφέρει το αντίθετο.
2. Στις προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες , το σχετικό ισοζύγιο περιορίστηκε ελαφρά (+18 μονάδες από + 21 μονάδες), με το 34% (από 35%) των επιχειρήσεων να προβλέπουν αύξηση της παραγωγής τους το επόμενο τρίμηνο και το 16% (από 14%) μείωσή της.
3. Στα αποθέματα έτοιμων προϊόντων, το ισοζύγιο εξασθενεί ήπια στις +8 μονάδες (από +11), με το 1/5 των επιχειρήσεων να αναφέρει α ποθέματα υψηλότερα από τα συνήθη για την εποχή .
4. Στους δείκτες εξαγωγικής δραστηριότητας καταγράφηκαν κυρίως πτωτικές τάσεις: οι θετικές προβλέψεις για τις εξαγωγές τους προσεχείς μήνες υποχώρησαν οριακά και ισοσκελίστηκαν (από + 2 μονάδες) , και οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού διατηρήθηκαν ουσιαστικά αμετάβλητες (-17 από -18 μονάδες).
5. Ο δείκτης προβλέψεων για την απασχόληση υποχώρησε στις + 5 μονάδες τον Οκτώβριο , με το ποσοστό των επιχειρήσεων που προβλέπει άνοδο απασχόλησης να εξασθενεί στο 13% και το 8% να αναμένει μείωσή της.
6. Το ήπια θετικό ισοζύγιο στις προβλέψεις για τις μεταβολές των τιμών του προηγούμενου μήνα διατηρήθηκε στις +11 μονάδες, με το 5% από 4% να αναμένει μείωσή τους .
7. Ως προς τους λόγους που παρεμποδίζουν την παραγωγική δραστηριότητα , το 47% των επιχειρήσεων θεωρεί ότι η επιχειρηματική λειτουργία του είναι απρόσκοπτη, ενώ από τις υπόλοιπες, το 2 0% δηλώνει ως σημαντικότερο εμπόδιο την ανεπάρκεια ζήτησης, το 16% την ανεπάρκεια εργατικού δυναμικού και το 9% άλλους συγκυριακούς λόγους.
8. Τέλος, στο τριμηνιαίο ερώτημα σχετικά με την ανταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται, οι εκτιμήσεις των ερωτηθέντων εξασθένισαν ήπια έναντι του προηγούμενου τριμήνου ως προς την εγχώρια αγορά (+1 5 απο + 19 μον. ο δείκτης), ενισχύθηκαν ήπια ως προς την αγορά της ΕΕ (+12 μον. ο δείκτης από + 10 μον.), ενώ διατηρήθηκαν αμετάβλητες ως προς τις λοιπές αγορές (+12 μον. το ισοζύγιο).

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: Μικρή βελτίωση προσδοκιών

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο, στις 156,3 μονάδες (από 155,3 μον. τον Σεπτέμβριο ), σε επίπεδο σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό ( 145,9μονάδες). Η μεταβολή αυτή ήταν αποτέλεσμα της έντονης βελτίωσης των προσδοκιών στα Ιδιωτικά έργα , με τις προσδοκίες στα Δημόσια έργα να εξασθενούν αλλά ηπιότερα.

Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων βελτιώθηκαν ήπια παραμένοντας ωστόσο αρνητικές , ενώ αντίθετα οι αντίστοιχες θετικές προβλέψεις για την απασχόληση εξασθένισαν σημαντικά .

Λιανικό εμπόριο: Βελτίωση στο κλίμα, αισιόδοξες προβλέψεις για τις μελλοντικές πωλήσεις

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο ενισχύεται σημαντικά τον Οκτώβριο και διαμορφώνεται στις 106,4 μονάδες , από 97,8 μονάδες τον Σεπτέμβριο . Η βελτίωση αυτή αφορά όλους τους εξεταζόμενους βασικούς κλάδους , πλην των Πολυκαταστημάτων. Αναλυτικά, οι ήπια θετικές εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις υποχωρούν οριακά και διαμορφώνονται στις +1 (από +5) μονάδες ενώ αντίθετα οι θετικές προβλέψεις για την εξέλιξη των
πωλήσεων στο επόμενο τρίμηνο ενισχύονται κατακόρυφα στις +45 από τις + 25 μονάδες . Οι νέες παραγγελίες βελτιώνονται ήπια και διαμορφώνονται στις +17 (από + 15) μονάδες, με αποτέλεσμα τα αποθέματα να αποκλιμακώνονται έντονα και να διαμορφώνονται στις + 6 (από +18) μονάδες.

Αισιόδοξες προβλέψεις γα την απασχόληση

Από την άλλη πλευρά, όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ, οι αισιόδοξες προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύονται ελαφρά (+24 από + 13 μονάδες), ενώ ως προς τις τιμές, το 19% αναμένει άνοδο, ενδεικτικό των πληθωριστικών πιέσεων. Ως προς το βαθμό αβεβαιότητας που επικρατεί στο οικονομικό περιβάλλον αυτός διαμορφώνεται σε χαμη λότερα επίπεδα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, καθώς το 66,0% θεωρεί ότι η μελλοντική ανάπτυξη μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, από 74,7% τον Σεπτέμβριο .

Στους βασικούς εξεταζόμενους κλάδους οι προσδοκίες είναι ανοδικές.

Αναλυτικά: Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στα Τρόφιμα – Ποτά – Καπνός βελτιώθηκε σημαντικά τον Οκτώβριο και διαμορφώθηκε στις 114,3 (από 104,9 ) μονάδες , αισθητά υψηλότερα σε σχέση με το περυσινό επίπεδο ( 106,1 μον.). Οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύθηκαν ήπια στις +46 (από +42) μονάδες, ενώ παράλληλα οι αισιόδοξες προσδοκίες για τις πωλήσεις της επόμενης περιόδου βελτιώθηκαν ήπια και διαμορφώθηκαν στις + 61 (από + 58) μονάδες. Τα αποθέματα αποκλιμακώνονται έντονα και ισοσκελίζονται (από +26) μονάδες, ενώ παράλληλα ενισχύονται ήπια οι παραγγελίες προς προμηθευτές (+ 30 από +28 μονάδες το σχετικό ισοζύγιο).

Υπηρεσίες: Αισιόδοξες εκτιμήσεις

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες βελτιώθηκε σημαντικά τον Οκτώβριο, στις 123,9 μονάδες, από 111,6 τον Σεπτέμβριο. Από τις επιμέρους  μεταβλητές του δείκτη, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων βελτιώθηκαν σημαντικά , όπως και οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση αλλά και οι προβλέψεις της βραχυπρόθεσμη ς εξέλιξής της.

Αναλυτικότερα , ο δείκτης των εκτιμήσεων για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων κινείται σε ή πια υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα , στις + 45 μονάδες , με τον δείκτη εκτιμήσεων για την τρέχουσα ζήτηση να διαμορφώνεται στις + 52 μονάδες από + 34 μονάδες το προηγούμενο διάστημα. Έντονα ανοδικά κινούνται και οι προβλέψεις για τη ζήτηση του επόμενου τριμήνου στις + 36 (από + 21) μονάδες, με τις προβλέψεις για την απασχόληση να κινούνται ηπιότερα ανοδικά στις + 20 (από +10) μονάδες.

Στις τιμές, το σχετικό ισοζύγιο διαμορφώνεται σε ήπια πληθωριστικά επίπεδα, σ τις +6 μονάδες . Στην ερώτηση σχετικά με το βαθμό αβεβαιότητας στο οικονομικό περιβάλλον, το 38% θεωρεί ότι η μελλοντική ανάπτυξη μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, ήπια χαμηλότερα από το 42% τον προηγούμενο μήνα.

Υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο  δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης εξασθένισε ελαφρά τον Οκτώβριο και διαμορφώθηκε στις -47,6 μονάδες, έναντι -45,6 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με διαφορά από τους επόμενους, με τους καταναλωτές στην Εσθονία με επίπεδο δείκτη –30,7 και την Ρουμανία (-30,5) να ακολουθούν. Οι επιμέρους δείκτες για την γενικότερη οικονομική κατάσταση στην χώρα, αλλά και τα οικονομικά των νοικοκυριών επιδεινώνονται.

Αντίθετα, η πρόθεση για μείζονες αγορές ενισχύεται με την αποταμίευση ωστόσο να εξασθενεί ελαφρά. Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης, για τέταρτη φορά μέσα στο 2025 βρίσκεται η Μάλτα (+4,3) με την θετική τιμή του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνεπάγεται ουσιαστικά αισιοδοξία από τους καταναλωτές της χώρας. Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -13,5 μονάδες στην ΕΕ και στις -14,2 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Πιο απαισιόδοξα τα νοικοκυριά

Αναλυτικά:

• Οριακή ενίσχυση των αρνητικών εκτιμήσεων των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους τελευταίους 12 μήνες: Οι αρνητικές εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προηγούμενους 12 μήνες ενισχύθηκαν ήπια στις -50,1 (από -49,9) μονάδες. Το 65% των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 2% θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -10,8 μονάδες.
• Περισσότερο απαισιόδοξες οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών: Οι αρνητικές προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες εντάθηκαν τον Οκτώβριο στις -44,2 (από -39,8). Το 58% (από 54%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 6% προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -4,1 και -4,3 μονάδες αντίστοιχα.
• Αισθητή επιδείνωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας: Ο αρνητικός δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο ενισχύθηκε αισθητά τον Οκτώβριο και διαμορφώθηκε στις -54,7 (από –46,3) μονάδες. Το 70% (από 64%)των καταναλωτών προέβλεψε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι 18% το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -25,5 και -26,9 μονάδες αντίστοιχα.
• Μικρή βελτίωση στην πρόθεση για μείζονες αγορές: Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) ενισχύθηκε ήπια με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -41,6 (από -46,3) μονάδες. Το 51% (από 53%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 6% (από 4%) αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -13,8 μονάδες στην ΕΕ και στις -14,7 μονάδες στην Ευρωζώνη
• Μικρή εξασθένιση της πρόθεσης για αποταμίευση: Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες υποχώρησε ελαφρά στις –67,5 μονάδες από -65,9 τον Σεπτέμβριο. Το 84% των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 15% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες
  διαμορφώθηκαν στις +9,0 μονάδες στην ΕΕ και στις +9,6 στην Ευρωζώνη

πηγή: ΟΤ