Η διακοπή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης (shutdown) των ΗΠΑ ξεκίνησε στις 12:01 π.μ. την Τετάρτη, αφού οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με ένα βραχυπρόθεσμο σχέδιο δαπανών.
Οι διακοπές λειτουργίας μπορούν να ασκήσουν πίεση στην οικονομία με διάφορους τρόπους, από την απώλεια μισθών για εκατοντάδες χιλιάδες ομοσπονδιακούς υπαλλήλους έως την καθυστέρηση της δημοσίευσης κρίσιμων οικονομικών δεικτών. Ωστόσο, η διάρκεια έχει σημασία.
Όσο περισσότερο διαρκεί το κλείσιμο, τόσο μεγαλύτερο είναι το πλήγμα για την οικονομική ανάπτυξη και το έργο των επιχειρήσεων που εξαρτώνται από την καθημερινή λειτουργία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Το κλείσιμο της κυβέρνησης έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για την αγορά εργασίας των ΗΠΑ, η οποία πέρασε το καλοκαίρι σε στασιμότητα λόγω της αργής πρόσληψης προσωπικού. Χωρίς το προσωπικό της κυβέρνησης που είναι υπεύθυνο για τα στατιστικά στοιχεία, οι οικονομολόγοι και οι επενδυτές δεν θα λάβουν τον επόμενο σημαντικό δείκτη την Παρασκευή, όταν αναμένεται η έκθεση για την απασχόληση του Σεπτεμβρίου.
Τι ισχύει με τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους
Τα shutdowns συνήθως πλήττουν γρήγορα τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους με τη μορφή αναστολών, με καθυστέρηση στην πληρωμή των μισθών μέχρι την επαναλειτουργία της κυβέρνησης. Ένα σημαντικό ερώτημα για την οικονομία είναι πόσοι εργαζόμενοι βρίσκονται στο περιθώριο και για πόσο καιρό. Το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού αποφασίζει ποιοι εργαζόμενοι «εξαιρούνται» από την αναστολή, πράγμα που σημαίνει ότι είναι απαραίτητοι για έκτακτες ή ουσιαστικές εργασίες, αλλά εξακολουθούν να μην αμείβονται, εξηγεί δημοσίευμα της Wall Street Journal.
Πάνω από 800.000 υπάλληλοι θα μπορούσαν να τεθούν σε διαθεσιμότητα.
Σύμφωνα με το Government Accountability Office, κατά την πιο πρόσφατη διακοπή λειτουργίας, η οποία διήρκεσε 34 ημέρες από τα τέλη του 2018 έως τις αρχές του 2019, 340.000 υπάλληλοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Ωστόσο, επρόκειτο για μερική διακοπή λειτουργίας, καθώς το Κογκρέσο είχε ήδη εγκρίνει ορισμένα νομοσχέδια για τις δαπάνες, πράγμα που σήμαινε ότι εκατοντάδες χιλιάδες υπάλληλοι μπορούσαν να συνεχίσουν να εργάζονται και να λάβουν τους ομοσπονδιακούς μισθούς.
Πολλές θα είναι οι επιπτώσεις για τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους μετά το κλείσιμο της κυβέρνησης. Καπιτώλιο – REUTERS/Jonathan Ernst
Σε αυτή την περίπτωση, το shutdown αυτή την εβδομάδα θα μοιάζει περισσότερο με το κλείσιμο της κυβέρνησης πριν από 12 χρόνια, με τους οικονομολόγους να εκτιμούν ότι πάνω από 800.000 υπάλληλοι θα μπορούσαν να τεθούν σε διαθεσιμότητα. Οι μισθοί θα καθυστερήσουν επίσης για τους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους που παραμένουν στη δουλειά, όπως τα μέλη του στρατού.
Η κυβέρνηση του Προέδρου Τραμπ έχει επίσης απειλήσει με μαζικές απολύσεις σε περίπτωση διακοπής της χρηματοδότησης, αυξάνοντας τον κίνδυνο για το ομοσπονδιακό εργατικό δυναμικό που έχει ήδη πληγεί από μήνες μειώσεων προσωπικού, αναδιαρθρώσεων και επαναπροσλήψεων. Ο ηγέτης της μειοψηφίας στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, δήλωσε ότι το σχέδιο του OMB ήταν μια «προσπάθεια εκφοβισμού» και αμφισβήτησε αν οι απολύσεις θα μπορούσαν να σταθούν στο δικαστήριο.
Πώς επηρεάζεται η εργασιακή έκθεση της Παρασκευής
Το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας δήλωσε ότι δεν θα δημοσιεύσει ούτε θα συλλέξει οικονομικά στοιχεία κατά τη διάρκεια της διακοπής λειτουργίας, πράγμα που σημαίνει ότι η μηνιαία έκθεση για την εργασιακή απασχόληση της Παρασκευής είναι αβέβαιο αν θα δημοσιευθεί. Η μηνιαία έκθεση του Υπουργείου Εργασίας για τον πληθωρισμό, η οποία δημοσιεύεται στα μέσα Οκτωβρίου, θα μπορούσε επίσης να επηρεαστεί, ανάλογα με τη διάρκεια της διακοπής λειτουργίας.
Οι αναβαλλόμενες εκθέσεις θα δημοσιευθούν μετά το κλείσιμο, μόλις συγκεντρωθούν τα στοιχεία.
Οι καθυστερήσεις στις οικονομικές εκθέσεις θα στρέψουν την προσοχή σε άλλες δημοσιεύσεις δεδομένων, όπως η μηνιαία έκθεση της ADP για την απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί την Τετάρτη. Οι εβδομαδιαίες αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας, οι οποίες συλλέγονται σε επίπεδο πολιτείας, δεν αναμένεται να διαταραχθούν. Οι μετρήσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, όπως η μηνιαία έκθεση για τη βιομηχανική παραγωγή, θα συνεχιστούν επίσης, καθώς η Fed δεν χρηματοδοτείται από το Κογκρέσο.
Η ποιότητα των αποτελεσμάτων των εκθέσεων ενδέχεται να επηρεαστεί. Καπιτώλιο – REUTERS/Jonathan Ernst
Οι αναβαλλόμενες εκθέσεις θα δημοσιευθούν μετά το κλείσιμο, μόλις συγκεντρωθούν τα στοιχεία. Ωστόσο, η ποιότητα των δεδομένων ενδέχεται να επηρεαστεί αρνητικά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την έκθεση για τον πληθωρισμό, καθώς τα άτομα στα οποία βασίζεται το Υπουργείο Εργασίας για τον έλεγχο των τιμών στα ράφια των καταστημάτων και αλλού θα τεθούν σε διαθεσιμότητα, τονίζει η Wall Street Journal.
Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις
Οι εταιρείες που εξαρτώνται από την καθημερινή λειτουργία της κυβέρνησης ενδέχεται να χάσουν πελάτες ή να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις σε ζωτικής σημασίας εγκρίσεις. Κατά τη διάρκεια του κλεισίματος του 2013, η εταιρεία Lockheed Martin έθεσε σε διαθεσιμότητα 3.000 υπαλλήλους που εργάζονταν σε κυβερνητικές εγκαταστάσεις ή εξαρτώνταν από κυβερνητικούς επιθεωρητές για την ολοκλήρωση της εργασίας τους.
Το κλείσιμο του 2013 είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της αύξησης των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα κατά περίπου 120.000 θέσεις.
Την εποχή εκείνη, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σταμάτησε επίσης να εκδίδει άδειες για γεωτρήσεις σε ομοσπονδιακές εκτάσεις, πιστοποιητικά εξαγωγής για μπύρα, κρασί και οινοπνευματώδη ποτά, καθώς και δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις, ιδιοκτήτες ακινήτων και κατασκευαστές. Χωρίς πληρωμές, οι μικρές επιχειρήσεις που είχαν συμβάσεις με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση προχώρησαν σε προσωρινές απολύσεις προσωπικού και μείωση των δραστηριοτήτων τους.
Σημαντική επιρροή θα ασκηθεί στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Καπιτώλιο – REUTERS/Jonathan Ernst
Σύμφωνα με εκτίμηση του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων, το κλείσιμο του 2013 είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της αύξησης των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα κατά περίπου 120.000 θέσεις. Τα shutdowns μπορούν επίσης να πλήξουν τον κλάδο των βιοεπιστημών μέσω καθυστερήσεων στην χορήγηση επιχορηγήσεων και στην εξέταση αιτήσεων από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων.
Προβλήματα και στην οικονομική ανάπτυξη
Τα shutdowns μειώνουν τις κρατικές δαπάνες και τα προγράμματα, με αποτέλεσμα την ύφεση της δραστηριότητας. Οι μη αμειβόμενοι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι είναι επίσης λιγότερο πιθανό να ξοδέψουν χρήματα μέχρι να ξαναρχίσουν να λαμβάνουν τους μισθούς τους. Οι ανησυχίες για καθυστερήσεις στα αεροδρόμια ή κλεισίματα εθνικών πάρκων μπορούν να περιορίσουν τα ταξιδιωτικά πλάνα.
Οι απειλές του Τραμπ για μαζικές απολύσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο θα μπορούσαν να αφήσουν πιο μόνιμα σημάδια.
Η μερική διακοπή λειτουργίας της κυβέρνησης για 34 ημέρες το 2018 και το 2019 μείωσε την ετήσια αύξηση του πραγματικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος κατά 0,4% το πρώτο τρίμηνο του 2019, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου. Μια πλήρης διακοπή λειτουργίας θα μπορούσε να αντικατοπτρίζει περισσότερο τις επιπτώσεις της διακοπής χρηματοδότησης για 16 ημέρες το 2013, η οποία μείωσε την ετήσια αύξηση κατά 0,6%, σύμφωνα με το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού.
Οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η οικονομία γενικά αναπληρώνει την απώλεια ανάπτυξης που προκαλεί η διακοπή λειτουργίας, μόλις η κυβέρνηση επαναλειτουργήσει. Στην περίπτωση αυτή, οι απειλές του Τραμπ για μαζικές απολύσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο θα μπορούσαν να αφήσουν πιο μόνιμα σημάδια, καθώς θα προκαλέσουν νευρικότητα στους απολυμένους υπαλλήλους όσον αφορά τις δαπάνες τους και, ενδεχομένως, θα οδηγήσουν σε μείωση της απασχόλησης.
Ταξίδια και τουρισμός σε αβεβαιότητα
Η οικονομία του τουρισμού θα μπορούσε να χάσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια κάθε εβδομάδα σε περίπτωση κλεισίματος, προειδοποίησε η Αμερικανική Ένωση Τουρισμού σε επιστολή προς την ηγεσία του Κογκρέσου την περασμένη εβδομάδα.
Μεγάλο θα είναι το πλήγμα στην τουριστική οικονομία ανάλογα με το χρονικό διάστημα που θα παραμείνει κλειστή η κυβέρνηση. Καπιτώλιο – REUTERS/Jonathan Ernst
Οι υπάλληλοι της Υπηρεσίας Ασφάλειας Μεταφορών και οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας θα εργάζονται χωρίς αμοιβή, σύμφωνα με τα σχέδια που δημοσίευσαν τα υπουργεία Εσωτερικής Ασφάλειας και Μεταφορών. Ωστόσο, τα προηγούμενα κλεισίματα προκάλεσαν προβλήματα: το 2019, πολλοί υπάλληλοι της TSA απουσίαζαν από την εργασία τους, κλείνοντας τα σημεία ελέγχου ασφαλείας και προκαλώντας καθυστερήσεις σε ορισμένα αεροδρόμια.
Η NPS έχει ήδη χάσει τουλάχιστον το 24% του μόνιμου προσωπικού της φέτος λόγω περικοπών.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, από την Τρίτη το βράδυ, η Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων (NPS) είχε ως στόχο να διατηρήσει ανοιχτούς τους δρόμους, τα μονοπάτια και τα μνημεία, σύμφωνα με ένα νέο σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Τα πάρκα που εισπράττουν τέλη εισόδου από τους επισκέπτες θα χρησιμοποιήσουν αυτά τα χρήματα για να παρέχουν υπηρεσίες στους επισκέπτες, όπως η συλλογή απορριμμάτων και η συντήρηση των τουαλετών.
Η NPS έχει ήδη χάσει τουλάχιστον το 24% του μόνιμου προσωπικού της φέτος λόγω περικοπών, σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Διατήρησης Πάρκων στις 23 Σεπτεμβρίου. Οι συνταξιούχοι διευθυντές πάρκων προέτρεψαν την περασμένη εβδομάδα το Υπουργείο Εσωτερικών να κλείσει τα πάρκα κατά τη διάρκεια της διακοπής λειτουργίας, προκειμένου να αποφευχθούν ζημιές και βανδαλισμοί.
