Τις τελευταίες δεκαετίες έχουμε πρακτικά ξεχάσει τι σημαίνει ένα
αυτοκίνητο να εμφανίζει σκουριές. Αυτό οφείλεται σε πολλούς τομείς,
όπως είναι οι εξελίξεις στην κατεργασία των
μετάλλων, η βελτίωση των χρωμάτων και των χημικών που
μπαίνουν ως επίστρωση πάνω στο αμάξωμα για την προστασία του, ενώ
πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και ο γαλβανισμός, δηλαδή η επικάλυψη
ενός μετάλλου με μία λεπτή στρώση ψευδαργύρου, έτσι ώστε να
εμποδίζεται η άμεση επαφή του με το περιβάλλον.
Όμως, παρά τις βελτιώσεις με το πέρασμα του χρόνου, υπάρχουν
στοιχεία που δείχνουν ότι το φαινόμενο της σκουριάς στα
αυτοκίνητα εμφανίζει αυξητικές τάσεις, σύμφωνα με στοιχεία
που παρουσίασε ο γερμανικός οργανισμός τεχνικού ελέγχου αυτοκινήτων
GTÜ.
Ο GTÜ αναφέρει ότι από την 1 Ιανουαρίου του 2020 έχει ελέγξει
6,66 εκατομμύρια οχήματα. Από αυτά, τα 441.000 είχαν κάποιο μικρό ή
μεγαλύτερο πρόβλημα σκουριάς. Αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι το
πρόβλημα ήταν εντονότερο σε μοντέλα με ηλικία άνω των 10 ετών,
υπήρξαν 6.000 περιπτώσεις όπου τα αυτοκίνητα δεν είχαν
κλείσει δεκαετία. Μπορεί με την πρώτη ματιά το νούμερο να
φαίνεται μικρό, όμως ο τεχνικός υπεύθυνος του GTÜ, Marco Oehler,
δήλωσε ότι η σκουριά εξελίσσεται γρήγορα, οπότε ακόμα κι αν αφορά
μόνο ένα σημείο του αυτοκινήτου στην αρχή, σύντομα μπορεί να
αποτελέσει εκτεταμένο πρόβλημα.
Γιατί επέστρεψε το
φαινόμενο της σκουριάς;
Σύμφωνα με τον Oehler, η αύξηση στη συχνότητα εμφάνισης σκουριάς
στα αυτοκίνητα οφείλεται στην προσπάθεια των εταιρειών να μειώσουν
το κόστος κατασκευής. Για παράδειγμα, πλέον δε
χρησιμοποιείται αποκλειστικά γαλβανισμός, ο οποίος έχει
την ικανότητα να προστατεύει σχεδόν 100% το αμάξωμα. Αντίθετα,
γίνεται συνδυασμός με στεγανοποιητικά, ενώ για τις κολλήσεις σε
ορισμένες περιπτώσεις όπως η σφράγιση αρμών χρησιμοποιούνται κόλλες
και στεγανωτικά. Επιπλέον, σε διάφορες κοιλότητες που υπάρχουν στα
μεταλλικά τμήματα τοποθετείται αφρός, για να επιτευχθεί η επιθυμητή
ηχομόνωση. Πολλά από αυτά τα υλικά έχουν την ιδιότητα να
συγκρατούν υγρασία, η οποία επιταχύνει τη διάβρωση
του μετάλλου.
Ένας ακόμα λόγος που η σκουριά κάνει πάλι αισθητή την παρουσία
της στα αυτοκίνητα είναι η αυξημένη χρήση αλουμινίου. Όσο περνάνε
τα χρόνια το βάρος των αυτοκινήτων αυξάνεται λόγω των προδιαγραφών
ασφαλείας που γίνονται πιο αυστηρές, των συστημάτων άνεσης αλλά και
των μεγαλύτερων διαστάσεων που τείνουν να έχουν όλα τα μοντέλα. Από
την άλλη, το βάρος οδηγεί σε αυξημένη κατανάλωση καυσίμου και
εκπομπές ρύπων, οπότε οι εταιρείες προσπαθούν να
εξοικονομήσουν κιλά από όπου μπορούν. Για να τα καταφέρουν
χρησιμοποιούν σε διάφορα σημεία αλουμίνιο αντί για χάλυβα, όμως
όταν αυτά τα δύο μέταλλα έρχονται σε επαφή η οξείδωση του
αλουμινίου επιταχύνεται, με αποτέλεσμα την πρόωρη φθορά
του.
Γιατί το αλουμίνιο
καταστρέφεται από την επαφή με τον χάλυβα;
Μπορεί η χρήση του αλουμινίου να οδηγεί σε μείωση βάρους, όμως
φέρνει ένα άλλο πρόβλημα, αυτό της γαλβανικής
διάβρωσης. Ο χάλυβας γενικά θεωρείται ευγενές μέταλλο. Ένα
από τα βασικά πλεονεκτήματά του εκτός από την αυξημένη αντοχή είναι
ότι σκουριάζει δύσκολα. Όταν έρθει σε επαφή με τον αέρα
δημιουργείται ένα «φιλμ» οξείδωσης, το οποίο όμως προστατεύει το
υπόλοιπο μέταλλο. Έτσι, η σκουριά μένει στην επιφάνεια και δεν πάει
πιο μέσα.
Αυτό δεν ισχύει με το αλουμίνιο, το οποίο αντιδρά πιο εύκολα, με
αποτέλεσμα τη φθορά του. Αυτή η φθορά γίνεται πιο έντονη
όταν αυτά δύο μέταλλα έρχονται σε επαφή. Όσο ανάμεσά τους
παρεμβάλλεται αέρας δεν υπάρχει σημαντικό πρόβλημα. Όμως όταν
υπάρξει η παρουσία κάποιου καταλύτη όπως είναι το νερό, τότε επειδή
το κάθε μέταλλο έχει διαφορετικό δυναμικό, δημιουργείται ροή
ηλεκτρονίων η οποία κατευθύνεται από το αλουμίνιο προς τον χάλυβα.
Με αυτόν τον τρόπο το αλουμίνιο αποδυναμώνεται όλο και περισσότερο,
μέχρι που σκουριάζει.
Πηγές: GTU, Nautiv