Όταν μιλάμε για τον καρκίνο, το μυαλό μας συνήθως πηγαίνει στις πιο γνωστές μορφές του. Ωστόσο, υπάρχει ένας σπάνιος, αλλά εξαιρετικά επιθετικός τύπος καρκίνου, το σάρκωμα, που επηρεάζει χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο και χρειάζεται προσοχή. Μάθετε ποιο είναι το βασικό σύμπτωμα αυτής της σπάνιας μορφής της νόσου, καθώς η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να σώσει ζωές.
Τι είναι το σάρκωμαS
Το σάρκωμα είναι ένας σπάνιος αλλά σοβαρός τύπος καρκίνου που μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε στο ανθρώπινο σώμα. Σε αντίθεση με πιο γνωστούς καρκίνους, όπως του μαστού ή του πνεύμονα, το όνομα “σάρκωμα” δεν αποκαλύπτει άμεσα την προέλευσή του. «Τα σαρκώματα είναι καρκίνοι των δομικών στοιχείων που μας συνθέτουν, όπως τα νεύρα, τα οστά, τα αιμοφόρα αγγεία και τα λιποκύτταρα», εξηγεί η Helen Stradling, επικεφαλής των υπηρεσιών υποστήριξης στο Sarcoma UK.
Σε γενικές γραμμές, τα σαρκώματα ομαδοποιούνται σε δύο κύριες κατηγορίες:
- Σαρκώματα οστών
- Σαρκώματα μαλακών μορίων
«Τα πιο κοινά σαρκώματα μαλακών μορίων είναι τα GIST (γαστρεντερικοί στρωματικοί όγκοι), τα λιποσαρκώματα και τα λειομυοσαρκώματα. Στα σαρκώματα των οστών, τα πιο κοινά είναι το οστεοσάρκωμα και τα σαρκώματα Ewing».
Γιατί πολλοί άνθρωποι δεν έχουν ακούσει ποτέ για τα σαρκώματα
«Νομίζω ότι όλα οφείλονται στη σπανιότητα της νόσου», λέει η Stradling. «Διαγιγνώσκουμε περίπου 5.300 σαρκώματα στο Ηνωμένο Βασίλειο κάθε χρόνο, οπότε είναι πολύ απίθανο όταν κάποιος λαμβάνει μια διάγνωση με σάρκωμα να έχει γνωρίσει κάποιον άλλο που πάσχει. Επίσης, δεν είναι ο τύπος καρκίνου για τον οποίο συζητούν πολύ συχνά στα μέσα ενημέρωσης. Πολλοί άνθρωποι που λαμβάνουν διάγνωση σαρκώματος δεν έχουν ακούσει ποτέ για τα σαρκώματα πριν».
Το Νο1 σημάδι του σαρκώματος που οι περισσότεροι αγνοούν και χρειάζεται προσοχή
«Το κύριο σημάδι ενός σαρκώματος μαλακών μορίων είναι ένα εξόγκωμα που μπορείτε να δείτε και το οποίο αλλάζει ή μεγαλώνει», τονίζει η Stradling. «Τα καλοήθη εξογκώματα είναι πολύ κοινά, αλλά όποιος εμφανίσει ένα εξόγκωμα οπουδήποτε στο σώμα του, το οποίο μεγαλώνει και αλλάζει, πρέπει να το ελέγξει».
Σε ό,τι αφορά τα σαρκωμάτων των οστών, ένα βασικό σύμπτωμα είναι ο πόνος στα οστά ή το πρήξιμο που τείνει να χειροτερεύει τη νύχτα. «Υπάρχουν πολλοί λόγοι στους οποίους μπορεί να οφείλεται ο πόνος στις αρθρώσεις και τα οστά, όμως αν έχετε πόνο στα οστά που δεν μπορείτε να αποδώσετε σε κανένα είδος τραυματισμού, ο οποίος δεν υποχωρεί με παυσίπονα ή κάτι παρόμοιο και σας ξυπνάει τη νύχτα, τότε αυτό είναι ένα ανησυχητικό σημάδι», τονίζει η Stradling.
Ωστόσο, τα σαρκώματα μαλακών μορίων GIST (στρωματικοί όγκοι του γαστρεντερικού συστήματος) τείνουν να είναι πιο δύσκολο να εντοπιστούν. «Τα GISTs είναι λίγο πιο δύσκολα στην διάγνωση, επειδή σπάνια μπορείτε να τα δείτε. Είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν με πιο ανεπαίσθητα σημάδια όπως φούσκωμα ή αίμα στον εμετό ή τα κόπρανα», αναφέρει η ειδικός.
Πώς διαγιγνώσκεται το σάρκωμα
Η διάγνωση του σαρκώματος είναι ένα κρίσιμο βήμα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της σπάνιας μορφής καρκίνου. Συχνά, η διαδικασία ξεκινά με την επίσκεψη σε έναν οικογενειακό γιατρό, φυσιοθεραπευτή ή νοσοκόμο, συνήθως λόγω της εμφάνισης ενός αναπτυσσόμενου εξογκώματος μαλακών μορίων ή πόνου στα οστά, όπως εξηγεί η Stradling.
Ανάλογα με τον τύπο του σαρκώματος, χρησιμοποιούνται διαφορετικές μέθοδοι διάγνωσης:
- Σαρκώματα μαλακών μορίων: Οι ειδικοί συνήθως ξεκινούν με υπέρηχο.
- Σαρκώματα οστών: Η πρώτη εξέταση είναι συνήθως μια ακτινογραφία.
Εάν υπάρχει υποψία για κάτι πιο σοβαρό, ακολουθεί μαγνητική τομογραφία. Ωστόσο, το πιο σημαντικό βήμα μετά τη μαγνητική τομογραφία είναι η βιοψία. Η βιοψία είναι απαραίτητη για να προσδιοριστεί ο τύπος του σαρκώματος, καθώς υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί. Αυτή η πληροφορία είναι ζωτικής σημασίας για την επιλογή της καλύτερης θεραπείας για τον κάθε ασθενή.
Όπως οι περισσότερες μορφές καρκίνου, έτσι και τα σαρκώματα μπορούν να βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια. Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική, καθώς είναι πολύ πιο εύκολο να θεραπευτούν πριν εξαπλωθούν.
Ποιοι είναι οι τρόποι θεραπείας
Η κύρια θεραπεία για τα σαρκώματα, τόσο των μαλακών μορίων όσο και των οστών, είναι η χειρουργική επέμβαση. Στόχος είναι η αφαίρεση του όγκου, μαζί με ένα μέρος υγιούς ιστού για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος υποτροπής, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Sarcoma UK. «Θέλουμε να αποφύγουμε το στάδιο όπου οι όγκοι έχουν ήδη εξαπλωθεί, γιατί τότε οι θεραπείες που έχουμε είναι περιορισμένες», είπε η Stradling.
Τα σαρκώματα μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν με χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία, συχνά παράλληλα με τη χειρουργική επέμβαση. «Συνήθως κάνουμε χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία για πολλά σαρκώματα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις, δεν χρησιμοποιούμε αυτές τις μεθόδους θεραπείας επειδή γνωρίζουμε ότι δεν είναι τόσο αποτελεσματικές όσο θα θέλαμε», εξηγεί η ειδικός.
«Ωστόσο, τα πράγματα είναι ελαφρώς διαφορετικά στους νεότερους ανθρώπους που αναπτύσσουν σαρκώματα των οστών, καθώς τείνουν να ξεκινούν με χημειοθεραπεία ως αρχική θεραπεία. Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει».
