Αν και σε πολλές χώρες ο καύσωνας δεν ήταν ιδιαίτερα υποφερτός, ο Ιούλιος του 2024 ήταν κατά τι λιγότερο θερμός από αυτόν του 2023. Μολαταύτα το δεδομένο αυτό δεν είναι διόλου καθησυχαστικό. Σύμφωνα με το παρατηρητήριο της κλιματικής αλλαγής στο ευρωπαϊκό ινστιτούτο Κοπέρνικος, είναι πλέον «ολοένα πιο πιθανό» πως το 2024 θα γίνει η χρονιά με τις υψηλότερες θερμοκρασίες στα παγκόσμια χρονικά.
Η σειρά 13 συναπτών μηνιαίων ρεκόρ ζέστης στην επιφάνεια της Γης «έλαβε τέλος, αλλά παρά τρίχα», τόνισε η Σαμάνθα Μπέρτζες, υποδιευθύντρια της υπηρεσίας κλιματικής αλλαγής (C3S) στο ινστιτούτο Κοπέρνικος.
Πού έφτασε ο υδράργυρος τον Ιούλιο του 2024;
Κατά τη διάρκεια του περασμένου μήνα, σημαδεύτηκε ρεκόρ ζέστης στην Ελλάδα και στην Ιαπωνία. Ενώ στο Μαρόκο ο υδράργυρος ξεπέρασε τους 48° Κελσίου, προκαλώντας 21 θανάτους σε 24 ώρες.
Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη ήταν 16,91° Κελσίου, 0,04° Κελσίου πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ, τον Ιούλιο του 2023, σύμφωνα με το μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο του C3S του Κοπέρνικου.
Η ζέστη έγινε ιδιαίτερα αισθητή στις δυτικές ΗΠΑ και στον Καναδά. Παράλληλα, σημειώθηκε αύξηση της θερμοκρασίας στο μεγαλύτερο μέρος της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας, καθώς και στην ανατολική Ανταρκτική. Από την άλλη πλευρά, η Ευρώπη έζησε τον δεύτερο πιο θερμό Ιούλιο μετά το 2010.
Σε παγκόσμια κλίμακα, τον Ιούλιο η θερμοκρασία ήταν 1,48° Κελσίου πάνω από το φυσιολογικό επίπεδο της περιόδου 1850-1900 — της προβιομηχανικής εποχής, δηλαδή προτού η ανθρωπότητα αρχίσει μαζικές εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Έμεινε ελάχιστα κάτω από το συμβολικό όριο του 1,5° Κελσίου, που ξεπερνιόταν κάθε μήνα επί έναν χρόνο.
Ωστόσο, ο Ιούλιος της τρέχουσας χρονιάς είναι ο δεύτερος θερμότερος που έχει καταγραφτεί ποτέ, υπογραμμίζει η υπηρεσία.
Τι λένε οι ειδικοί
Η συνολική εικόνα «δεν έχει αλλάξει: το κλίμα μας συνεχίζει να θερμαίνεται», τόνισε η κυρία Μπέρτζες. «Οι καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής άρχισαν πολύ πριν από το 2023. Και θα συνεχιστούν ώσπου οι παγκόσμιες εκπομπές που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου φθάσουν στο μηδέν». Να φτάσουν, ουσιαστικά στην κλιματική ουδετερότητα.
«Ο κόσμος οδεύει να γίνει υπερβολικά καυτός», προειδοποιεί η Σελέστε Σάουλο, η αντιπρόεδρος του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (ΠΜΟ).
Ο Ιούλιος δεν ήταν απαλλαγμένος από φαινόμενα που οφείλονται στις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Τα έντονα καιρικά φαινόμενα του 2024 έως τώρα
Κύματα καύσωνα έπληξαν την κεντρική Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Πλημμύρες άνευ προηγουμένου σάρωσαν το Πακιστάν και την Κίνα. Κυκλώνες, όπως ο Μπέριλ έπληξαν την Καραϊβική και τις ΗΠΑ. Φονικές κατολισθήσεις έπληξαν την πολιτεία Κεράλα της Ινδίας. Γιγαντιαίες πυρκαγιές ρήμαξαν δασικές εκτάσεις στην Καλιφόρνια.
Ο κόσμος έσπασε δυο συνεχόμενες ημέρες τον Ιούλιο το ρεκόρ της υψηλότερης μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας που έχει καταγραφεί ποτέ (22η, 23η).
Οι ωκεανοί, που απορροφούν το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας, συνεχίζουν να υπερθερμαίνονται και αυτοί. Γεγονός που οφείλεται περισσότερο στις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια των θαλασσών τον Ιούλιο ήταν 20,88° Κελσίου. Ήταν η δεύτερη υψηλότερη τιμή οποιουδήποτε Ιουλίου στα χρονικά, μόλις 0,01° Κελσίου από το απόλυτο ρεκόρ. Το απόλυτο ρεκόρ καταγράφηκε τον Ιούλιο του 2023, έπειτα από 15 συναπτούς μήνες που έσπασαν ρεκόρ.
Το «Ελ Νίνιο» και το «Λα Νίνια»
Μπορεί να αναμένεται μεγαλύτερη πτώση, καθώς το κλιματικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, που αυξάνει τη θερμοκρασία των ωκεανών, φθάνει στο τέλος του. Ωστόσο, τα στοιχεία παραμένουν ανησυχητικά.
Οι θερμοκρασίες στις περιοχές του ισημερινού στον Ειρηνικό, όπου το φαινόμενο Ελ Νίνιο γίνεται ιδιαίτερα αισθητό, έχουν αρχίσει να μειώνονται. Κάτι που «υποδεικνύει ότι αναπτύσσεται το φαινόμενο Λα Νίνια». Το «Λα Νίνια» είναι το αντίστροφο του Ελ Νίνιο, και ουσιαστικά ρίχνει τη θερμοκρασία του πλανήτη.
Παρά την εξέλιξη αυτή, ειδικοί προεξοφλούν πως το 2024 θα σπάσει το ρεκόρ του 2023 και θα γίνει η πιο θερμή χρονιά στα χρονικά.
Από τον Ιανουάριο η μέση παγκόσμια θερμοκρασία είναι ήδη 0,27° Κελσίου από ό,τι το αντίστοιχο διάστημα του 2023, τονίζει το C3S. Θα απαιτείτο μεγάλη μείωση ως το τέλος της χρονιάς, ώστε το 2024 να ολοκληρωθεί με μέση θερμοκρασία χαμηλότερη του 2023.
Κάτι που «σπάνια συμβαίνει» αφότου άρχισαν οι μετρήσεις. Άρα γίνεται «ολοένα πιο πιθανό ότι το 2024 θα γίνει η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφτεί ποτέ», καταλήγει η υπηρεσία.
