Το ποσοστό των εργαζόμενων νέων που ζουν με τους γονείς τους στην ΕΕ έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με την Ιρλανδία να ξεπερνά τις άλλες χώρες εν μέσω μιας οξείας στεγαστικής κρίσης.
Μια ανάλυση των δεδομένων της Eurostat, που κοινοποιήθηκαν αποκλειστικά στον Guardian, διαπίστωσε ότι κατά μέσο όρο σε ολόκληρο το μπλοκ, το ποσοστό των εργαζομένων ηλικίας 25 έως 34 και ζει στο πατρικό, είχε αυξηθεί από 24% σε 27% μεταξύ 2017 και 2022.
Το 72% των νέων στην Ελλάδα βιώνουν οικονομική δυσχέρεια
Η Ιρλανδία, όπου τα ενοίκια έχουν διπλασιαστεί από το 2013, είχε αύξηση κατά 13% στους εργαζόμενους νέους που ζουν με τους γονείς τους -από 27% σε 40%- σύμφωνα με την ανάλυση του Eurofound, του οργανισμού της ΕΕ για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας.
Τα στοιχεία περιελάμβαναν άτομα με πλήρη και μερική απασχόληση.
Μόνο το 28% των νέων εργαζόμενων δήλωσε ότι σχεδίαζε ενεργά να φύγει από το πατρικό τους
Άλλες χώρες που κατέγραψαν αυξήσεις μεταξύ 2017 και 2022 ήταν η Πορτογαλία, όπου το ποσοστό αυξήθηκε από 41% σε 52%, και η Ισπανία, όπου αυξήθηκε από 35% σε 42%.
Στη Γαλλία το ποσοστό αυτό αυξήθηκε από 10% σε 12%, ενώ η Ιταλία σημείωσε άνοδο από 41% σε 48% και η Κροατία από 58% σε 65%.
Στέγαση, κόστος διαβίωσης και ψυχική υγεία
Το Eurofound δημοσίευσε μια ευρεία έκθεση που περιγράφει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της στέγασης, της κρίσης κόστους ζωής, της ψυχικής υγείας και της επισφαλούς απασχόλησης.
Ενώ υπήρξαν ορισμένες θετικές τάσεις σχετικά με την εργασία – η έκθεση διαπίστωσε ότι η απασχόληση των νέων είχε ανακάμψει στα υψηλότερα επίπεδα από το 2007, αν και η επισφαλής απασχόληση παραμένει ανησυχία – οι αυξήσεις στο κόστος ζωής έχουν δημιουργήσει εμπόδια για πολλούς.
Μεταξύ 2010 και 2022, οι τιμές των ακινήτων σε όλη την ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 47%
«Οι νέοι που ζουν με τους γονείς τους είναι πιο πιθανό να δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα και να μην μπορούν να αντέξουν οικονομικά απροσδόκητα έξοδα, γεγονός που υποδηλώνει ότι όσοι προέρχονται από λιγότερο ευκατάστατες οικογένειες είναι λιγότερο πιθανό να μπορούν να φύγουν από το πατρικό τους», διαπίστωσαν οι συντάκτες της έκθεσης.
Οι πρόσφατες αυξήσεις στο κόστος ζωής έρχονται σε ένα πλαίσιο αυξανόμενου κόστους στέγασης σε ολόκληρη την ευρωζώνη: μεταξύ 2010 και 2022, οι τιμές των ακινήτων σε όλη την ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 47%, σύμφωνα με έκθεση της Eurostat για το 2023.
«Κολλημένοι» στα πατρικά τους
Η έκθεση του Eurofound έδειξε ότι οι μισοί νέοι που ζουν με τους γονείς τους θα ήθελαν να φύγουν μέσα σε ένα χρόνο, αλλά μόνο το 28% δήλωσε ότι σχεδίαζε ενεργά να το κάνει. Το να μην μπορείς να ζεις αυτόνομα ήταν πιθανό να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ευημερία, με τους συντάκτες της έκθεσης να διαπιστώνουν ότι μερικές φορές συνδέθηκε με μια αίσθηση κοινωνικού αποκλεισμού.
Οι τιμές των ακινήτων σε όλη την ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 47%
Υπήρχε μια αξιοσημείωτη απόκλιση μεταξύ των χωρών της ΕΕ σχετικά με το ζήτημα των νέων που ζει στο πατρικό σπίτι, με περισσότερους από τους μισούς νέους 25 έως 34 ετών να παραμένουν στο σπίτι σε πολλά νότια και ανατολικά κράτη μέλη.
Η οικονομική δυσχέρεια αναφέρθηκε περισσότερο από τους νέους σε περιοχές αυτής της περιοχής – με το 42% των ατόμων ηλικίας 15 έως 29 ετών στη Βουλγαρία και το 72% στην Ελλάδα να το βιώνουν, έναντι 6,3% στο Λουξεμβούργο και στην Ολλανδία.
Οι ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί
Η έρευνα σημείωσε επίσης τον κρίσιμο ρόλο που έπαιξαν οι πολιτισμικές διαφορές στις διαφορές μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τη ζωή στο πατρικό σπίτι.
Η επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης, Eszter Sándor, δήλωσε: «Πολλές προηγούμενες έρευνες διαπίστωσαν ότι σε πολλές χώρες της νότιας και ανατολικής Ευρώπης, οι οικογενειακοί δεσμοί είναι ισχυροί, ενώ η κρατική υποστήριξη προς τους νέους είναι σχετικά χαμηλή. Συγκριτικά, στις σκανδιναβικές χώρες ο κανόνας είναι να εγκαταλείπετε το σπίτι της οικογένειας γύρω στην ηλικία των 18 ετών – αυτό ενθαρρύνεται επίσης από τους γονείς και το κράτος», είπε.
Στην Ιρλανδία, είπε η Sándor, είχε γίνει «συνηθισμένο να ζουν οι νέοι με τους γονείς τους είτε λόγω ανάγκης είτε ως μέρος μιας οικογενειακής απόφασης να βοηθήσουν στην εξοικονόμηση χρημάτων για μια μελλοντική κατάθεση στεγαστικού δανείου», είπε.
«Αυτοί οι λόγοι μπορεί επίσης να εξηγήσουν γιατί, σε μια κατάσταση κρίσης (π.χ. πανδημία, ύφεση), οι νέοι είναι πιο πιθανό να επιστρέψουν στους γονείς τους σε ορισμένες χώρες παρά σε άλλες».
Είπε ότι, ενώ η παραμονή στο πατρικό σπίτι θα μπορούσε να προσφέρει κάποια οικονομική ασφάλεια, οι εργαζόμενοι νέοι –ιδιαίτερα οι 25 ετών και άνω– «διαπιστώθηκε ότι αισθάνονται πιο κοινωνικά αποκλεισμένοι αν ζούσαν με τους γονείς τους και είχαν χαμηλότερη ψυχική ευημερία, που συνδέεται με συναισθήματα έλλειψη αυτονομίας και ελευθερίας».
