Την υπόθεση στα χέρια τους παίρνουν οι οινοποιοί της χώρας, αναλαμβάνοντας δράση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού αμπελώνα, ο οποίος τα τελευταία χρόνια βρίσκεται αντιμέτωπος με την κλιματική κρίση. Στην κατεύθυνση αυτή ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) προχωρά το αμέσως επόμενο διάστημα σε συγκεκριμένες πρακτικές και ενέργειες, προσπαθώντας με πράξεις να απαντήσει στο ερώτημα κατά πόσο η κλιματική κρίση επηρεάζει τον ελληνικό αμπελώνα.
Ταυτόχρονα, ο ΣΕΟ αναδεικνύει την ανάγκη για τη θέσπιση ενός εθνικού στρατηγικού σχεδίου για τη βιωσιμότητα του ελληνικού αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης, προτείνοντας μια σειρά μέτρων, με πιθανές στρατηγικές αντιμετώπισης.
Ήδη, στο «κόκκινο» βρίσκονται οι νότιες αμπελουργικές περιοχές της χώρας, οι οποίες υφίστανται τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του κρητικού αμπελώνα, ο οποίος βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης, με τους οινοποιούς να τονίζουν ότι «πρέπει να αποτελέσει ζώνη προτεραιότητας ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Βιωσιμότητα του Ελληνικού Αμπελώνα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης».
«Ο κρητικός αμπελώνας, είναι ο πιο νότιος, ο οποίος αντιμετωπίζει τα περισσότερα προβλήματα από την αύξηση των θερμοκρασιών, την ξηρασία, που επηρεάζουν πολλαπλός τον αμπελώνα», τόνισε στον ΟΤ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) Γιάννης Βογιατζής.
Οι οινοποιοί αναλαμβάνουν δράση
Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της κλιματικής κρίσης, σε πρώτη φάση οι οινοποιοί με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΟ, προχωρούν σε συγκεκριμένες δράσεις για τη βιωσιμότητα των οινοποιείων αλλά και του ελληνικού αμπελώνα, ενώ συγχρόνως καλούν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αλλά και κάθε εμπλεκόμενο υπουργείο να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα.
«Η κλιματική κρίση βρίσκεται εδώ και το ζήτημα είναι πώς θα την αντιμετωπίσουμε. Εδώ και χρόνια γίνονται συζητήσεις για την ανάγκη ενός στρατηγικού σχεδίου με μακροχρόνιες δράσεις, αλλά κανείς δεν ευαισθητοποιείται. Έτσι, σε πρώτη φάση ενεργοποιούμε δικές μας άμεσες δράσεις, χωρίς όμως αυτό να μειώνει την αναγκαιότητα να παρθούν γενικότερα μέτρα από την πολιτεία», επισημαίνει τον ΟΤ, ο πρόεδρος του ΣΕΟ.
Πρωταρχικό ζήτημα για τους οινοποιούς αποτελεί η ενημέρωση και η ενεργοποίηση αρχικά των μελών τους για το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης. «Παρόλο που τα προβλήματα πια είναι άμεσα σε όλους, πρέπει να έχουμε καλύτερη γνώση στο τι σημαίνει κλιματική, πώς προκαλείται, πού ακριβώς εντοπίζονται τα προβλήματα, τι πρέπει να περιμένουμε κτλ. Άρα ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μελών με δική μας καθοδήγηση, διαμορφώνοντας συγκεκριμένο πλάνο», εξηγεί στον ΟΤ ο κ. Βογιατζής.
Οι δύο πυλώνες
Σημαντική δράση αποτελεί η εξασφάλιση εργαλείων στην οινοποιία ώστε να μπορέσουν οι επιχειρήσεις του κλάδου να πιστοποιηθούν ως προς τη βιωσιμότητα. Στην κατεύθυνση αυτή ο ΣΕΟ έχει συνάψει συνεργασία με ιταλική εταιρεία πιστοποιήσεων, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα οινοποιεία της χώρας θα αποκτήσουν την απαιτούμενη πιστοποίηση βιωσιμότητας, που ζητείται σήμερα από τις αγορές.
Ταυτόχρονα, ο ΣΕΟ θα επικεντρωθεί σε δράσεις που θα στοχεύουν απευθείας την καλλιέργεια του αμπελιού. «Το αμπέλι, το οποίο έχει πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είναι το πρώτο που αντιμετωπίζει τα προβλήματα της κλιματικής κρίσης. Το επόμενο διάστημα ο Σύνδεσμος θα δραστηριοποιηθεί σε αυτή την κατεύθυνση, προτείνοντας πρακτικές και λύσεις, οι οποίες πρέπει να εφαρμοστούν ανά περιοχή για να μπορέσει να ανταπεξέλθει ο αμπελώνας σε αυτή την κρίση του κλίματος», τόνισε ο κ. Βογιατζής.
Οι 12 +1 προτάσεις
Σε 13 ανέρχονται τα κρίσιμα σημεία στρατηγικού σχεδιασμού για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης στον αμπελοοινικό τομέα που θέτει ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και κάθε αρμόδιο υπουργείο.
Συγκεκριμένα, η ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΕΟ, κατέληξε σε μια σειρά στοχευμένων προτάσεων, τονίζοντας – σε σχετικό ψήφισμα – την αναγκαιότητα γενναίων και ολιστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Οι προτάσεις αυτές, περιλαμβάνουν:
- να αναγνωριστούν οι υδάτινοι πόροι ως εθνικό κεφάλαιο και να διασωθεί το απόθεμα υδάτων μέσω των κατάλληλων έργων ενώ για την αμπελουργία η διαχείριση νερού να ρυθμιστεί νομοθετικά με γνώμονα τη λελογισμένη χρήση,
- να προχωρήσει άμεσα η αναγνώριση της ελληνικής επικράτειας ως ενιαίο αμπελουργικό διαμέρισμα, προκειμένου να διευκολυνθεί η ανανέωση και προσαρμογή του οινικού δυναμικού της Χώρας, με σεβασμό στην ιδιαίτερη ταυτότητα ζωνών ΠΟΠ/ΠΓΕ και σύμφωνα με τη βούληση των παραγωγών,
- να αναμορφωθεί το υπάρχον εθνικό καθεστώς χορήγησης νέων αδειών φύτευσης αμπέλου στην κατεύθυνση της προτεραιότητας στις βιώσιμες αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις (από οικονομικής και περιβαλλοντικής άποψης),
- να επιτραπεί η μετατροπή όλων των ανενεργών δικαιωμάτων φύτευσης από το 2013 σε άδειες φύτευσης με προτεραιότητα στα αμπελοτεμάχια που κατόπιν εμπεριστατωμένης επιστημονικής μελέτης μπορούν να λειτουργήσουν ως αντιπυρικές ζώνες με ταυτόχρονη πλήρη κρατική ασφαλιστική κάλυψη κινδύνου,
- να επιτραπεί, κατόπιν σχετικής διαπραγμάτευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε συντονισμό με άλλα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου, η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων φύτευσης μιας εκμετάλλευσης σε πιο κατάλληλες περιοχές για αμπελοκαλλιέργεια εντός της ίδιας ζώνης ΠΟΠ/ΠΓΕ, ενώ το κόστος για τη νέα φύτευση να εντάσσεται στην αναδιάρθρωση αμπελώνων, η οποία θα πρέπει να ενισχυθεί γενναία από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε.,
- να δημιουργηθεί Εθνικό Ταμείο Ανακούφισης του Πρωτογενούς Τομέα από φυσικές καταστροφές,
- να δοθεί προτεραιότητα οριζόντια στις επενδύσεις (με χρηματοδότηση τουλάχιστον 75 % και το υπόλοιπο με άτοκο δάνειο) που δίδουν έμφαση στη βιωσιμότητα, την περιβαλλοντική προστασία, την μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος,
- να προχωρήσει η θέσπιση συστήματος αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών για οίνους ΠΟΠ/ΠΓΕ με ουσιαστικές ρυθμιστικές αρμοδιότητες και υπό κρατική εποπτεία προκειμένου να υπάρξουν τοπικές δράσεις για την κλιματική μετάβαση του αμπελοοινικού κλάδου,
- να εκσυγχρονιστούν οι τεχνικοί φάκελοι των οίνων ΠΟΠ/ΠΓΕ, με πρωτοβουλία μεν του αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών αλλά με τρόπο συντονισμένο, προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία στους κανόνες διαχείρισης του αμπελώνα (στρεμματική απόδοση, μεταφερόμενα αποθέματα οίνου) και να ενταχθούν ρήτρες βιωσιμότητας στην διαδικασία παραγωγής οίνων με ΠΟΠ/ΠΓΕ,
- να αναγνωριστεί ειδικό νομικό καθεστώς για τις δεντροστοιχίες, θαμνώδεις εκτάσεις που έχουν τεθεί ή διατηρηθεί εντός ή πλησίον του αμπελώνα (π.χ. πρανή) τα οποία αποδεδειγμένα βοηθούν στην βιοποικιλότητα, την προστασία των εδαφών από τη διάβρωση και την δημιουργία μικροκλίματος, ώστε να μην υπολογίζονται ως έκταση για τις στρεμματικές αποδόσεις και τις άδειες φύτευσης αλλά ταυτόχρονα να θεωρούνται ως οργανικό μέρος του αμπελώνα (από άποψη χρήσης γης κλπ),
- να υπάρξει ενίσχυση της εφαρμοσμένης έρευνας γύρω από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και την αντιμετώπισή του αλλά με συντονισμό, διάχυση και συζήτηση των αποτελεσμάτων της έρευνας και ελεύθερων δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας και λοιπών περιοριστικών δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας,
- να ενισχυθεί η κατάρτιση των αμπελουργών με εθνικά προγράμματα εκμάθησης βιώσιμων αμπελουργικών πρακτικών,
- να δοθούν φορολογικά κίνητρα (απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ, μείωση φόρου εισοδήματος) για τους αμπελουργούς που εντάσσονται σε προγράμματα προστασίας και αναγέννησης του εδάφους.
Πηγή ΟΤ
