Το ψηφιακό μπλακάουτ των συστημάτων του Κτηματολογίου που έχει τραβήξει «χειρόφρενο» σε χιλιάδες συναλλαγές, έχοντας δέσει τα χέρια σε συμβολαιογράφους, δικηγόρους και μηχανικούς που δεν μπορούν να ολοκληρώσουν αγοραπωλησίες ακινήτων ωσότου λυθεί το πρόβλημα, εγείρει ερωτήματα σε ό,τι αφορά την ψηφιακή ασφάλεια των συναλλαγών και των εμπράγματων δικαιωμάτων των ιδιοκτητών ακινήτων.
Από την πλευρά του Κτηματολογίου διαβεβαιώνουν πως υπάρχουν αντίγραφα ασφαλείας για όλα τα αρχεία του και συνεπώς δεν υπάρχει περίπτωση απώλειας περιουσιακών στοιχείων και εγγραφών εκατομμυρίων ιδιωτών και επαγγελματιών, αλλά και του Δημοσίου. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για την ασφάλεια ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων εκατομμυρίων ιδιωτών και επαγγελματιών. Σήμερα επρόκειτο να επαναλειτουργήσουν τα ψηφιακά συστήματα με βάση την τελευταία ενημέρωση του Κτηματολογίου.
Σημειώνεται πως οι εργαζόμενοι με επιστολή τους (στις 26 Μαΐου 2025) προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τη διοίκηση του Κτηματολογίου, εξέφρασαν τις ανησυχίες για την αντοχή του πληροφοριακού συστήματος και έκρουσαν των κώδωνα του κινδύνου για την οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα πληροφοριακά συστήματα.
Η πραγματικότητα είναι ότι το σύστημα δέχθηκε τεράστια πίεση που δημιουργήθηκε κυρίως με το εσπευσμένο κλείσιμο των μελετών της κτηματογράφησης, προκειμένου να ολοκληρωθεί το Κτηματολόγιο μέχρι το τέλος του χρόνου.
Αυτή η κίνηση, εκτός από την υπερφόρτωση του συστήματος, έχει δημιουργήσει μια σειρά ζητημάτων όπως είναι: ο μεγάλος αριθμός αδήλωτων δικαιωμάτων. Η διεκδίκηση ιδιωτικών εκτάσεων από το Δημόσιο ως δασικών. Να εμφανίζονται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» μετά την ανάρτηση ακίνητα που δηλώθηκαν με τίτλους, αλλά και λάθη στη θέση και στα εμβαδά των ακινήτων με αποτέλεσμα να μπαίνουν τα ΚΑΕΚ σε όμορες ιδιοκτησίες.
Η επιβίωση στην ψηφιακή εποχή προϋποθέτει τα συστήματα που την υπηρετούν να παρέχουν την απαιτούμενη ασφάλεια για όλους του συναλλασσομένους, γιατί διαφορετικά το πρόβλημα θα εμφανίζεται όλο και πιο συχνά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια των συναλλασσομένων.
Για τον λόγο αυτό, «ΤΑ ΝΕΑ» με τη βοήθεια της τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού Γραμματής Μπακλατσή παρουσιάζουν μέσα από 10+5ερωτήσεις – απαντήσεις όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες που πρέπει να έχουν υπόψη οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες, σχετικά με την καλύτερη προστασία των περιουσιακών τους στοιχείων.
Η αποκλειστική χρήση των ψηφιακών εργαλείων τι ανησυχίες προκαλεί;
Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Κτηματολογίου βρίσκεται σε κοινή θέα το συμβόλαιο και ο τρόπος κτήσης του ακινήτου. Έτσι μπορεί ένας κακόβουλος τρίτος να δει με ευχέρεια πια τα πλήρη στοιχεία των ιδιοκτητών, το τίμημα αγοράς, τον τρόπο εξόφλησης και γενικά πολλά προσωπικά τους δεδομένα.
Προβληματίζει το ενδεχόμενο της κυβερνοεπίθεσης;
Από το Κτηματολόγιο ξεκαθαρίζουν πως η αστοχία δεν σχετίζεται με κυβερνοεπίθεση ή απώλεια δεδομένων, αλλά με τεχνικό σφάλμα του αποθηκευτικού εξοπλισμού. Ωστόσο, μεταξύ των συναλλασσομένων υπάρχει προβληματισμός για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Γιατί;
Διότι υπάρχει προηγούμενο κυβερνοεπίθεσης. Υπενθυμίζεται πως τον Ιούλιο του 2024 έγινε η μεγαλύτερη κυβερνοεπίθεση στο Κτηματολόγιο. Παραβιάστηκαν πολλοί υπολογιστές υπαλλήλων, από τους οποίους εξήχθησαν δεδομένα και έγγραφα.Πλήρης εικόνα για τη ζημιά που έγινε δεν υπάρχει μέχρι σήμερα.
Ποια προβλήματα δημιουργούνται με τις fast track διαδικασίες κτηματογράφησης και τη νέα ψηφιακή διαδικασία;
Εδώ ισχύουν τα εξής:
– Δεν υπάρχουν δύο στάδια στην ανάρτηση, όπως παλιά, για να λάβουν γνώση οι ιδιοκτήτες.
– Δεν υπάρχει δεύτερη επιτροπή για την εξέταση των αντιρρήσεων.
– Ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης δεν έχει τη δυνατότητα να δει τις διορθώσεις που έγιναν στην πορεία της κτηματογράφησης.
– Υπάρχει πρόβλημα με την εκπρόθεσμη δήλωση δικαιωμάτων με χρησικτησία, πολλοί ιδιοκτήτες είναι αναγκασμένοι να καταφύγουν στα δικαστήρια προκειμένου να βρουν το δίκιο τους.
– Πολλοί ιδιοκτήτες, κυρίως μεγάλης ηλικίας, δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, δεν διαθέτουν ούτε email με συνέπεια να μην ενημερώνονται και να χάνουν τις ημερομηνίες των ενστάσεων.
– Υπάρχει δυσκολία σύνδεσης του παλιού και με ιδιαιτερότητες συστήματος καταγραφής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, με τις νέες ανεπτυγμένες ψηφιακές τεχνολογίες και τις αυστηρές τεχνικές προδιαγραφές για τη λειτουργία του σύγχρονου κτηματολογίου.
Τι πρέπει να προσέξουν όσοι υπέβαλαν εμπρόθεσμα αίτηση για εκτοπισμό δικαιώματος άλλου δικαιούχου;
Όσοι ιδιοκτήτες υπέβαλαν εμπρόθεσμα ένσταση για εκτοπισμό δικαιώματος θα ειδοποιηθούν με email για τη δυνατότητα να δουν στην εφαρμογή του Κτηματολογίου το περιεχόμενο της οικείας έκθεσης.
Ποιες θα πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις τους;
Α) Να καταχωρίσουν στην εφαρμογή την αποδοχή ή απόρριψη της έκθεσης και να υποβάλουν τυχόν συμπληρωματικά στοιχεία τεκμηρίωσης των αιτημάτων τους.
Β) Να ενημερώσουν τους θιγόμενους ιδιοκτήτες.
Γ) Να υποβάλουν τα αποδεικτικά γνωστοποίησης των θιγόμενων ιδιοκτητών.
Ποιο είναι το χρονικό περιθώριο για να δράσουν οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες;
Οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες μπορούν, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 ημερών, είτε να συμφωνήσουν για την προτεινόμενη από την έκθεση διόρθωση, είτε να διαφωνήσουν αιτιολογημένα, συμπληρώνοντας τα σχετικά πεδία της εφαρμογής. Εφόσον η ως άνω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, θεωρείται ότι συγκατατίθενται στη διόρθωση σύμφωνα με τη συνταχθείσα έκθεση.
Τι γίνεται στην περίπτωση που η αίτηση δεν αφορά εκτοπισμό τρίτου;
Οι αιτούντες θα ενημερωθούν από τις αναρτήσεις στην ιστοσελίδα του Κτηματολογίου για τη δυνατότητα να δουν στην εφαρμογή του το περιεχόμενο της οικείας έκθεσης.
Και τι πρέπει να κάνουν;
Α) Αν η αίτηση έγινε αποδεκτή δεν απαιτείται καμία ενέργεια.
Β) Αν στην έκθεση επισημαίνεται εκκρεμότητα προσκόμισης στοιχείων (Ε9, αποδοχή κληρονομιάς κ.λπ.) να τα υποβάλουν με αίτηση κατάθεσης συμπληρωματικών στοιχείων δήλωσης.
Υπάρχει δυνατότητα προσφυγής κατά του πρακτικού της επιτροπής που θα κρίνει την αίτηση αντίρρησης;
Όχι, δεν υπάρχει.
Πώς αναμορφώνονται τα κτηματολογικά στοιχεία της ανάρτησης;
Αναμορφώνονται με βάση:
– Τις εκθέσεις επί των αιτήσεων διόρθωσης.
– Τις αιτήσεις των πρόδηλων σφαλμάτων
– Τις δηλώσεις κατάργησης δικαιωμάτων.
– Τις εκπρόθεσμες δηλώσεις επί γεωτεμαχίων αγνώστου που δεν προκαλούν εκτοπισμό τρίτων.
– Τις αποφάσεις των επιτροπών εξέτασης ενστάσεων.
Τι γίνεται στην περίπτωση που έχει υποβληθεί αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη;
Σε περίπτωση που έγινε αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη και βγήκε η απόφαση της Επιτροπής Αντιρρήσεων θα πρέπει να υποβληθεί ως συμπληρωματικό στοιχείο στο Γραφείο Κτηματογράφησης και όχι σαν αίτηση αναφοράς γιατί θα υπάρξει μεγάλη καθυστέρηση στη λύση του προβλήματος.
Τι ισχύει στην περίπτωση που υπάρχει καθυστέρηση στην εξέταση της αντίρρησης και δικαιωθεί ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης;
Στην περίπτωση αυτή, η διόρθωση θα γίνει από τον προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου.
Πώς γίνεται η περαίωση της διαδικασίας;
Η περαίωση της διαδικασίας γίνεται με τους μερικώς κυρωμένους χάρτες και όχι με τον τελικό χάρτη, με αποτέλεσμα ιδιοκτησίες ή τμήματα ιδιοκτησιών να εγγράφονται στο ελληνικό Δημόσιο ως περιουσία του.
Τι προβλέπεται για τις εκχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις;
Επειδή δεν έχει λυθεί το ζήτημα των εκχερσωμένων γεωργικών εκτάσεων που επιδοτούνται από τον ΟΣΔΕ, το Κτηματολόγιο θα δώσει το προβάδισμα στο Δημόσιο, το οποίο θα εγγραφεί ως ιδιοκτήτης και ας το κατέχουν και το νέμονται για 50 και 60 χρόνια οι ιδιώτες.
Premium έκδοση ΤΑ ΝΕΑ