Η πολιτική του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δεν …σκοντάφτει σε αξίες του υπαρξιακού πυρήνα της Δύσης, στο Διεθνές Δίκαιο και τις διεθνείς συμφωνίες, ούτε καν στις τεράστιες φυσικές καταστροφές που αποδεικνύουν ότι ζούμε σε συνθήκες κλιματικής κρίσης.
Η νέα ηγεσία στις ΗΠΑ εξαγγέλλει χωρίς να διαβουλεύεται με την ΕΕ, ούτε για τα μείζονα.
Η Ευρώπη βαρύνεται εκ των πραγμάτων με την ευθύνη να διατηρήσει τη συνοχή της Δύσης, του ελεύθερου κόσμου. Ταυτόχρονα η ευρωπαϊκή ηγεσία έχει στα χέρια της όχι μόνο τη διάγνωση αλλά και τη συνταγή για να μπορέσει να υπερβεί η ΕΕ την οικονομική και κοινωνική κρίση στην οποία πλέον βυθίζεται.
Η έκθεση Ντράγκι, που τόσο συζητήθηκε για την πρόταση που περιλαμβάνει για νέο κοινό δανεισμό, έχει διατυπώσει με ακριβή και λεπτομερή τρόπο τον οδικό χάρτη της εξόδου από το καθοδικό σπιράλ στο οποίο έχουμε ήδη εισέλθει. Μέσα στη θύελλα που προκαλούν οι ανακοινώσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, υπάρχει πάντα η δυνατότητα η εκλογή του Τραμπ να λειτουργήσει ως επιταχυντής μετεξέλιξης της οικονομίας της ΕΕ.
Το παράθυρο του χρόνου είναι στενό αλλά οι τομείς άμεσης δράσης προφανείς:
-Ενεργειακό κόστος: Η εντυπωσιακή αύξηση του ποσοστού των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στο ενεργειακό μείγμα, δεν αποτυπώνεται στην τιμή του ηλεκτρισμού. Το μοντέλο που καθορίζει τις τελικές τιμές με βάση την τιμή παραγωγής ηλεκτρισμού από ορυκτά καύσιμα, υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας , μειώνει το εισόδημα των νοικοκυριών και τη δυνατότητα των επιχειρήσεων για επενδύσεις. Η Ευρώπη οφείλει τώρα να πάρει απόφαση για αποσύνδεση των τιμών του ηλεκτρισμού από τα ορυκτά καύσιμα δίνοντας στην παραγωγή, ενέργεια σε προσβάσιμες τιμές.
-Ασφάλεια προμηθειών: Το πάθημα της εξάρτησης από το φυσικό αέριο της Μόσχας εκτός από μάθημα, χρησιμεύει ως εμπειρία για να μειώσει η ΕΕ την έκθεση της σε τρίτες χώρες, στα τρόφιμα, τα κρίσιμα υλικά και την ενέργεια. Ειδικά στα Critical Raw Materials, μέταλλα και ορυκτά υλικά που καθορίζουν την ενεργειακή μετάβαση και την βιομηχανική παραγωγή της ΕΕ, η εφαρμογή σχημάτων της κυκλικής οικονομίας , η ανακύκλωση και η επανάχρηση καθώς και η αποτροπή της εξαγωγής τους από την ΕΕ μετά τη χρήση τους, ως απορρίμματα , αποτελούν πλέον επείγοντα μέτρα που οφείλουν να εφαρμοστούν άμεσα από τα κράτη μέλη.
-Ενιαία αγορά με καινοτομία παντού: Το πλεονέκτημα της ενιαίας αγοράς για να λειτουργήσει ως όπλο οφείλει να αποφύγει τον πειρασμό των κρατικών ενισχύσεων à la carte και ανάλογα με τις δυνατότητες των προϋπολογισμών των κρατών -μελών. Ανταγωνισμός με ίσους όρους σημαίνει πρώτα εφαρμογή των κανόνων στο εσωτερικό της ΕΕ. Οι καινοτόμες ιδέες που γεννιούνται στην Ευρώπη, με χρηματοδότηση των Ευρωπαίων φορολογουμένων, είναι απαραίτητο να μένουν εδώ και να γίνονται προϊόντα, υπηρεσίες. Η κατακερματισμένη χρηματοδότηση και η αδυναμία εξέλιξης της δικής μας καινοτομίας σε εργαλεία καθημερινότητας για όλους, μπορεί να θεραπευτεί μόνο ως ενιαία ευρωπαϊκή υπόθεση.
Τα βήματα είναι συγκεκριμένα και πρέπει να γίνουν τώρα. Οι πολιτικές αναταράξεις στη Γερμανία και η φθίνουσα γοητεία του Μακρόν στη Γαλλία είναι μόνο θόρυβος μπροστά στον κίνδυνο που ήδη χτυπά την πόρτα μας.
Η πολιτική Τραμπ αναδεικνύεται σε υπαρξιακό καταλύτη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ή τώρα η ευρωπαϊκή ηγεσία προχώρα στις απαραίτητες αλλαγές ή ακολουθούμε το δρόμο της βασανιστικής παρακμής της οικονομίας μας και της κοινωνίας μας.
Ένα είναι βέβαιο: για την Ευρώπη που ξέρουμε ο χρόνος τελειώνει.
*Η Μαρία Σπυράκη είναι πρώην ευρωβουλευτής.
