Επιδοτήσεις προς τους αγρότες, για να μειωθεί η σπατάλη του νερού, είναι ένα από τα μέτρα που επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στόχος να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία, η οποία, λόγω υπερκατανάλωσης από την οικονομική παραγωγή αλλά και κλιματικής αλλαγής, εντείνεται διαρκώς.
Μέτρα για τη λειψυδρία λαμβάνονται και από τις εθνικές κυβερνήσεις, και στην Ελλάδα. Ωστόσο, σύμφωνα με το προσχέδιο της πρότασης της Κομισιόν που έχει δει το πρακτορείο Reuters, στη νέα ΚΑΠ θα δοθεί το κίνητρο των επιδοτήσεων.
Η ΕΤΕπ θα αυξήσει τις δαπάνες της για επενδύσεις στον τομέα των υδάτων
Το προσχέδιο της πρότασης αναφέρει ότι η επόμενη Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) έρχεται να αντιμετωπίσει την έντονη πίεση που ασκείται στα αποθέματα νερού της Ευρώπης. Τα μέτρα θα περιλαμβάνουν νέα «πακέτα μετάβασης», με συμβουλές και χρηματοδότηση για τους αγρότες για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων τους.
Λάρισα, κτηνοτροφία και έλλειψη νερού
Οι επιδοτήσεις για να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία, εκτιμά η Κομισιόν, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους αγρότες να αντιμετωπίσουν το κόστος μετάβασης σε καλλιέργειες πιο ανθεκτικές στην ξηρασία ή για εργαλεία άρδευσης ακριβείας. Δηλαδή συστήματα άρδευσης που σπαταλούν λιγότερο νερό από τα παραδοσιακά.
«Η Επιτροπή θα συμπεριλάβει, στο πλαίσιο της μελλοντικής ΚΑΠ, Πακέτα Μετάβασης που στοχεύουν στην υποστήριξη και την επιβράβευση των αγροτών που συμμετέχουν σε μετασχηματιστικές και διαρθρωτικές αλλαγές για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής και κλιματικής απόδοσης των εκμεταλλεύσεών τους, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης διαχείρισης των υδάτων», αναφέρει το προσχέδιο.
Η συμβολή της ΕΤΕπ
Στην επιτυχία του σχεδίου για τη λειψυδρία θα συμβάλει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Το προσχέδιο στρατηγικής της Επιτροπής για τα ύδατα αναφέρει ότι η ΕΤΕπ θα αυξήσει επίσης τις δαπάνες της για επενδύσεις στον τομέα των υδάτων. Σε αυτές θα συμπεριλαμβάνεται η αποκατάσταση οικοσυστημάτων όπως οι υγρότοποι, που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των πλημμυρών.
Οι γεωργικές επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της ΚΑΠ ανέρχονται σε περίπου 387 δισεκατομμύρια ευρώ. Είναι περίπου το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού της για την περίοδο 2021-2027. Οι χώρες της ΕΕ προετοιμάζονται για δύσκολες διαπραγματεύσεις αργότερα φέτος, σχετικά με τον επόμενο προϋπολογισμό.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Η λειψυδρία είναι πολύ έντονη τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα, όπως και στις άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Στην Αθήνα ειδικά, το πρόβλημα βαίνει επιδεινούμενο. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Οικονομικού Ταχυδρόμου», τα αποθέματα νερού τον περασμένο Μάρτιο ήταν χαμηλότερα από το μισό συγκριτικά με το ίδιο διάστημα το 2022. Σύμφωνα με τον διευθυντή της ΕΜΥ, Θοδωρή Κολυδά, παρά το γεγονός ότι ο χειμώνας που πέρασε ήταν φυσιολογικός από πλευράς βροχοπτώσεων, «το νερό δεν κατάφερε, όπως φαίνεται, να αναπληρώσει στη λεκάνη απορροής του Εύηνου και του Μόρνου, τα χαμένα αποθέματα». Είχε προηγηθεί ένα φθινόπωρο με χαμηλό ποσοστό βροχοπτώσεων.
Μειωμένη η στάθμη του νερού στη λίμνη του Μόρνου
Τα προτεινόμενα μέτρα
Ήδη από το 2024, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει εκπονήσει, σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ, έναν οδικό χάρτη για τη διασφάλιση των αποθεμάτων νερού.
Μεταξύ των μέτρων που περιλαμβάνει ο οδικός χάρτης για τη λειψυδρία εξετάζονται και θα επιλέξει τις καλύτερες λύσεις, που είναι ρεαλιστικό να υλοποιηθούν, εντός της τετραετίας για τη διασφάλιση των αποθεμάτων νερού. Στις λύσεις αυτές περιλαμβάνονται: η μείωση των απωλειών στα δίκτυα ύδρευσης, η μερική εκτροπή νερού από ποταμούς που καταλήγουν στη λίμνη των Κρεμαστών, η ένταξη νέων ταμιευτήρων, η χρήση ανακυκλωμένου νερού για άρδευση και βιομηχανικές χρήσεις. Επίσης, περιλαμβάνονται ο εμπλουτισμός του υπόγειου υδροφορέα με ανακυκλωμένο νερό, η βέλτιστη διαχείριση ομβρίων υδάτων και η αφαλάτωση, με χρήση πράσινων, ενεργειακών πόρων.
Στο ίδιο πλαίσιο θα ενταχθούν, εφόσον απαιτηθεί από τις συνθήκες και σε μεταγενέστερο χρόνο, δράσεις εξοικονόμησης νερού.
