Σε ρυθμούς ΔΕΘ για τρίτο 24ωρο κινείται η επικαιρότητα. Η εξειδίκευση των μέτρων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, το Σάββατο, αποδεικνύουν πως δεν πρόκειται για μια «τολμηρή φορολογική μεταρρύθμιση» και επ ουδενί «δίκαιη και έμπρακτη ενίσχυση των πολλών».
«Δεν θέλω να τα ισοπεδώνω όλα, αλλά πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν πρόκειται ούτε για μεταρρύθμιση ούτε για επανάσταση. Απλώς αφορά μια στοχευμένη κίνηση από την πλευρά της κυβέρνησης, καθώς οι εξαγγελίες θα υλοποιηθούν το 2026 και το εκλογικό 2027», σημείωσε χαρακτηριστικά, στο ΟΤ FORUM, ο φοροτεχνικός Γιώργος Κορομηλάς.
Τελικά, το μέρισμα ανάπτυξης δεν ήταν για όλους. Τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν και παραδείγματα
Οι πραγματικά ωφελούμενοι είναι λίγοι και βρίσκονται στην κορυφή της φορολογικής κλίμακας, της λεγόμενης μεσαίας τάξης. Το «πακέτο Μητσοτάκη» προσφέρει μειώσεις του ανώτερου συντελεστή για εισοδήματα 40.000–60.000, ενώ τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα απολαμβάνουν περιορισμένα «κέρδη».
«Νοιαζόμαστε για όλους» το σύνθημα αλλά στην πράξη τι γίνεται;
Η ακρίβεια «καταπίνει» τις φοροελαφρύνσεις
Στους ωφελούμενους από τα μέτρα λογίζονται και οι μισθωτοί με τέσσερα παιδιά και οι νέοι έως 25 ετών οι οποίοι, σε αριθμό, δεν ξεπερνούν τις 100 χιλιάδες. Για τους υπόλοιπους, οι μειώσεις φόρου, λόγω της αναπροσαρμογής των συντελεστών είναι μη ικανοποιητικές αν συνυπολογίσουμε την συνεχή αύξηση σε αρκετά βασικά αγαθά αλλά και υπηρεσίες τα τελευταία χρόνια. Με την ακρίβεια να παραμένει το «νούμερο ένα» πρόβλημα των νοικοκυριών ο πρωθυπουργός, από το βήμα της 89ης ΔΕΘ, αναφέρθηκε αόριστα στη βούληση της κυβέρνησης να μπει ένα «φρένο», χωρίς να πείσει.
Οι νέοι συντελεστές φορολογικής κλίμακας:
Μειώνονται κατά 2% οι συντελεστές της κλίμακας από τα 10.000 έως και τα 40.000 ευρώ:
- Για τα 10.000 έως 20.000 ευρώ από 22% σε 20%
- Για τα 20.000 έως τα 30.000 ευρώ από 28% σε 26%
- Για τα 30.000 έως τα 40.000 ευρώ από 36% σε 34%
Εισάγεται ενδιάμεσος συντελεστής από τα 40.000 έως τα 60.000 ευρώ 39%, ενώ ο συντελεστής 44% θα ισχύει για εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ.
Η μείωση του ανώτερου συντελεστή από 44% σε 39% για εισοδήματα 40.000–60.000 ευρώ σε απόλυτα ποσά αλλάζει σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα αυτής της κατηγορίας σε σχέση με τα χαμηλά και μεσαία στρώματα. Για παράδειγμα, ένα στέλεχος επιχείρησης, χωρίς τέκνα, με φορολογητέο εισόδημα 50.000 ευρώ, θα έχει μείωση φόρου 1.100 ευρώ. Στη συγκεκριμένη εισοδηματική ομάδα το ετήσιο όφελος μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 4.800 ευρώ.
Για έναν εργαζόμενο χωρίς παιδιά με εισόδημα 20.000 ευρώ, το όφελος περιορίζεται σε περίπου 200 ευρώ. Ένας εργαζόμενος με εισόδημα 20.000 ευρώ και δύο παιδιά θα έχει ετήσιο όφελος περίπου 600 ευρώ. Εργαζόμενος χωρίς παιδιά και με εισόδημα 30.000 ευρώ, «κερδίζει» γύρω στα 400 ευρώ.
Επιπλέον παρεμβάσεις για οικογένειες με παιδιά:
Ο συντελεστής από τα 10.000 έως τα 20.000 που πλέον θα ανέρχεται σε 20% για φορολογούμενους χωρίς τέκνα, μειώνεται περεταίρω αναλόγως του αριθμού των τέκνων και ακόμη περισσότερο για τους τρίτεκνους σε:
- 18% για φορολογούμενους με 1 εξαρτώμενο τέκνο
- 16% για φορολογούμενους με 2 εξαρτώμενα τέκνα
- 9% για φορολογούμενους με τρία εξαρτώμενα τέκνα
Οι συντελεστές από 0 έως 20.000 ευρώ μηδενίζονται για φορολογούμενους με τέσσερα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα.
Ο συντελεστής από 20.000 έως 30.000 ευρώ που πλέον θα ανέρχεται σε 26% για φορολογούμενους χωρίς τέκνα, μειώνεται επίσης κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες για κάθε τέκνο:
- 24% για φορολογούμενους με 1 εξαρτώμενο τέκνο
- 22% για φορολογούμενους με 2 εξαρτώμενα τέκνα
- 20% για φορολογούμενους με τρία εξαρτώμενα τέκνα
- 18% για φορολογούμενους με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα
- 16% για φορολογούμενους με πέντε εξαρτώμενα τέκνα κτλ.
Επιπλέον παρεμβάσεις για νέους:
- Για τους νέους έως 25 ετών oι συντελεστές από 0 έως 20.000 ευρώ μηδενίζονται.
- Για τους νέους 26 έως 30 ετών ο συντελεστής από τα 10.000 έως τα 20.000 θα ανέρχεται σε 9%.
Εξειδίκευση των μέτρων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από τον υπουργό Οικονομιών Κυριάκο Πιερρακάκη
Τα εισοδήματα των Ελλήνων φορολογουμένων
Όπως προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων 6.720.037 φορολογικών δηλώσεων από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), το συνολικό εισόδημα που δήλωσαν οι φορολογούμενοι το 2024 ανήλθε στα 106,07 δισεκ. ευρώ. Το μέσο δηλωθέν εισόδημα των νοικοκυριών ανήλθε σε 15.785.
Το 46,6% των φορολογουμένων, δηλαδή 3.135.598, δήλωσε εισόδημα έως 10.000 ευρώ ενώ αυξήθηκε ο αριθμός των φορολογούμενων με μηδενικό εισόδημα στις 831.053 από 780.900 το 2023.
Εισόδημα έως 5.000 ευρώ δήλωσαν 1.117.976 φορολογούμενοι, από 5.001 έως 10.000 ευρώ 1.186.569, από 10.001 έως 20.000 ευρώ 1.953.145 από 20.001 έως 30.000 ευρώ 817.638, από 30.001 έως 50.000 ευρώ 576.317, από 50.001 έως 100.000 ευρώ 191.125, από 100.001 έως 900.000 ευρώ 44.715 και εισόδημα ενώ των 900.000 εμφάνισαν 1.499 φορολογούμενοι
- Σε 4,1 εκατ. ανέρχονται οι άγαμοι φορολογούμενοι με συνολικό δηλωθέν εισόδημα ύψους 40.019 δισ. ευρώ.
- 1,324 εκατ. είναι τα ζευγάρια χωρίς παιδιά με εισοδήματα 31,525 δισ. ευρώ.
- Με 1 παιδί δηλώνουν 616.119 μισθωτοί, συνταξιούχοι και επαγγελματίες με δηλωθέντα εισοδήματα 15,128 δισεκ. ευρώ.
- Με 2 παιδιά δηλώνουν 536.495 φορολογούμενοι με εισοδήματα 15,834 δισεκ. ευρώ.
- Με 3 παιδιά δηλώνουν 108.067 φορολογούμενοι με δηλωθέντα εισοδήματα 3,053 δισεκ. ευρώ.
- Πολύτεκνοι είναι 22.542 φορολογούμενοι με εισοδήματα 514,345 εκατ. ευρώ από τους οποίους οι 17.839 δηλώνουν 4 παιδιά και συνολικά εισοδήματα 431,321 εκατ. ευρώ.
Με τα υπάρχοντα δεδομένα, το «μέρισμα της ανάπτυξης», δίνει μεν μια κάποια ανακούφιση στα δοκιμαζόμενα από την ακρίβεια νοικοκυριά αλλά αφήνει στο περιθώριο την πλειοψηφία της κοινωνίας. Περίπου 4 εκατομμύρια φορολογούμενοι με πολύ χαμηλά εισοδήματα, τα οποία δεν ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ το χρόνο, δεν έχουν σχεδόν καμιά ουσιαστική ελάφρυνση καθώς στη συντριπτική τους πλειονότητα βρίσκονται εντός του αφορολογήτου ορίου.
Η «ραχοκοκαλιά» της κοινωνίας και της οικονομίας
Σε μια χώρα που δοκιμάστε επί μια δεκαετία από σκληρά μέτρα λιτότητα, η μεσαία τάξη στην Ελλάδα ήταν και παραμένει η «ραχοκοκαλιά» της κοινωνίας και της οικονομίας. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ), η μεσαία τάξη στην Ελλάδα «είναι μικρότερη σε μέγεθος, φτωχότερη σε εισοδήματα και υπερφορολογημένη σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και της ΕΕ-27».
Αναλύοντας τον οικονομικό ορισμό, η μεσαία τάξη συνδέεται, κυρίως, με το εισόδημα σε σχέση με τον μέσο ατομικό μισθό, ή το συνολικό οικογενειακό εισόδημα. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ και την Eurostat, η μεσαία τάξη δεν έχει το ίδιο μέγεθος και δύναμη σε όλες τις χώρες και γι’ αυτό σε ευρεία κλίμακα θεωρούνται τα νοικοκυριά που έχουν ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα μεταξύ 75% και 200% του μέσου εισοδήματος της χώρας.
Στην Ελλάδα το μέσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα το 2024 κυμαινόταν μεταξύ 11.000-12.000 ευρώ ετησίως ανά άτομο και το κατώφλι της μεσαίας τάξης ήταν περίπου τα 10.000 ευρώ, ενώ το ανώτερο όριο ήταν μεταξύ 22.000–24.000 ευρώ ανά άτομο ετησίως.
Αυτή η εισοδηματική κλίμακα για μια τετραμελή οικογένεια αντιστοιχεί σε καθαρό ετήσιο εισόδημα από 24.000 έως 60.000 ευρώ, με την προϋπόθεση ότι, οι ενήλικες που εργάζονται αμείβονται με 2.000–5.000 ευρώ τον μήνα.
Στην Ελλάδα το μέσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα το 2024 κυμαινόταν μεταξύ 11.000-12.000 ευρώ ετησίως
Οι «ξεχασμένοι» των… μεταρρυθμίσεων
«Τρύπιο» αποδείχθηκε το καλάθι της ΔΕΘ για τους συνταξιούχους. Η κοινωνική τάξη με τις μεγαλύτερες απώλειες από την αρχή των μνημονίων μέχρι σήμερα, «πάγωσε» από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, μένοντας χωρίς ουσιαστική οικονομική στήριξη και θα αρκεστούν με το «μπόνους» των 250 ευρώ, εφόσον τα δικαιούνται (θα καταβληθεί θα δοθεί σε 1,3 εκ συνταξιούχους και θα μείνουν απέξω 1,1 εκ. συνταξιούχοι). Επίσης, ανακοινώθηκε ότι η προσωπική διαφορά μειώνεται κατά 50% το 2026 και καταργείτε το 2027
Εμβρόντητοι έμειναν και οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες. H Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), μέσω του προέδρου της Σταύρου Καφούνη θεωρεί ότι στο «πακέτο» μέτρων που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός «το εμπόριο δεν βρήκε τη θέση που του αξίζει». Πιο συγκεκριμένα ο κ. Καφούνης θεωρεί ότι συγκεκριμένα αιτήματα για την τεκμαρτή φορολόγηση, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, και το πλαίσιο ρυθμίσεις οφειλών και άλλα, δεν εισακούστηκαν.
Απογοητευμένοι εμφανίζονται και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι περίμεναν ουσιαστικές αλλαγές στα τεκμήρια.
Σφυροκόπημα στην κυβέρνηση
Με την κυβέρνηση υπό πίεση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να «αγοράζει» πολιτικό χρόνο στη Θεσσαλονίκη, σφοδρή ήταν η κριτική της αντιπολίτευσης που δεν πείστηκε από τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν. Χαρακτηριστική ήταν η ανάρτηση του Αλέξη Τσίπρα, που με έμμεσο τρόπο, σχολίασε τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού κρίνοντας πως «ο μοναδικός στόχος είναι η εκλογική πελατεία και η ψηφοθηρία». Ο πρώην πρωθυπουργός μάλιστα προεξόφλησε ότι αυτή τη φορά η παροχολογία από την πλευρά Μητσοτάκη δεν θα πετύχει το στόχο της γιατί «καμιά εξαγγελία, και καμιά παροχή, γενναία, ή λιγότερο γενναία, δεν πρόκειται να αλλάξει προς το καλύτερο, τη μεγάλη εικόνα. Που είναι όχι μόνο απογοητευτική, αλλά και δυσοίωνη».
