Με συντάξεις χαρτζιλίκι, μόλις 760 ευρώ μικτά κατά μέσο όρο, πρέπει να βγάλουν το μήνα όσοι συνταξιοδοτήθηκαν τον Ιούνιο από τον ιδιωτικό τομέα. Πρόκειται για ένα ποσό που τους καθηλώνει κοντά στα όρια της φτώχειας και σε καμία περίπτωση δεν εγγυάται αξιοπρεπή διαβίωση, ιδίως για όσους πληρώνουν ενοίκια, δόσεις δανείων ή στηρίζουν οικονομικά και άλλα μέλη της οικογένειας.
Η καταβαράθρωση των νέων συντάξεων είναι απότοκο της μακροχρόνιας εργασιακής κρίσης, των χαμηλών μισθών, του παγώματος των τριετιών και της διάλυσης των συλλογικών συμβάσεων που πλέον δεν καλύπτουν ούτε τους δύο στους δέκα μισθωτούς. Σε συντάξεις πείνας καταδικάζονται και οι εννιά στους δέκα ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, που αναγκαστικά επιλέγουν τις χαμηλότερες ασφαλιστικές εισφορές του ΕΦΚΑ.
Μόλις 760 ευρώ ο μέσος όρος δαπάνης σύνταξης για τους νέους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα – πηγή: «Ήλιος»-ΗΔΙΚΑ
Χαμηλότερες κατά 43% οι νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα από τον δημόσιο
Σε καλύτερη μοίρα είναι όσοι συνταξιοδοτήθηκαν από το δημόσιο, με τις συντάξεις που χορηγήθηκαν τον Ιούνιο να κινούνται μεσοσταθμικά στα 1327 ευρώ μικτά.
Πρόκειται για μια ψαλίδα που αντιστοιχεί σε 567 ευρώ, με τις νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα να είναι 43% χαμηλότερες από τις αντίστοιχες του δημοσίου. Τα παραπάνω προκύπτουν από τα νέα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ελέγχου πληρωμών συντάξεων «Ήλιος» της Ηλεκτρονικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ Α.Ε.) του Υπουργείου Εργασίας.
Ειδικά για τους νέους χαμηλοσυνταξιούχους, καθίσταται μονόδρομος η αναζήτηση δουλειάς, παρατείνοντας de facto τον εργάσιμο βίο, ακόμα και πριν αυξηθούν επισήμως τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
πηγή: «Ήλιος»-ΗΔΙΚΑ
Μόλις 843 ευρώ η μέση κύρια σύνταξη
Τον Ιούνιο η μέση δαπάνη κύριας σύνταξης για το σύνολο των συνταξιούχων παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, μόλις 843 ευρώ μικτά. Η μέση επικουρική διαμορφώθηκε στα 196 ευρώ και το μέσο μέρισμα στα 113 ευρώ.
Πάνω από ένας στους τέσσερις συνταξιούχους (26%) είναι υπερήλικες άνω των 81 ετών και το 36% είναι μεταξύ 71 και 80 ετών.
πηγή: «Ήλιος» – ΗΔΙΚΑ
Χαμηλότερη κατά 339 ευρώ η διάμεση σύνταξη για τις γυναίκες
Μεγάλη είναι η ψαλίδα στις συντάξεις αντρών και γυναικών. Το μέσο εισόδημα από συντάξεις γήρατος (κύρια-επικουρική-μέρισμα) για τους άντρες συνταξιούχους ανέρχεται στα 1228 ευρώ μικτά και για τις γυναίκες στα 976 ευρώ. Πιο αντιπροσωπευτικό είναι το ύψος της διάμεσης σύνταξης (το ποσό που βρίσκεται ακριβώς στη μέση του συνόλου των συντάξεων), το οποίο ανέρχεται στα 1194 για τους άντρες και στα 855 για τις γυναίκες. Σε κάθε περίπτωση η ψαλίδα κυμαίνεται από 252 ως 339 ευρώ.
Φόβοι για περεταίρω μείωση των συντάξεων
Όπως αναφέρει σε νέα ανάλυσή του ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος, πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), η κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών στην προσαύξηση όλων των μορφών της πρόσθετης εργασίας (υπερωρίες, υπερεργασία, νυχτερινά, αργίες), θα έχει δυσμενείς συνέπειες στις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα.
Η κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών στις προσαυξήσεις, θεσπίστηκε τον Μάρτιο του 2025, ως «αντιστάθμισμα» στους εργοδότες για την υποχρεωτική και γενικευμένη χρήση τής Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας (ΨΚΕ).
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΝΥΠΕΚΚ η κυβέρνηση απάλλαξε του εργοδότες από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών επί των προσαυξήσεων στην πρόσθετη εργασία, για να αποφύγει τις αντιδράσεις τους για την ψηφιακή κάρτα.
Έτσι, ενώ με την ψηφιακή κάρτα φανερώθηκαν μεν οι αδήλωτες υπερωρίες, οι εργαζόμενοι δεν αυξάνουν αντίστοιχα για ένσημά τους για τη μελλοντική συνταξιοδότηση.
Τι φέρνει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο
Σύμφωνα με το εξαγγελθέν σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας που θα τεθεί τις προσεχείς ημέρες σε διαβούλευση, η κυβέρνηση θα καταργήσει τις ασφαλιστικές εισφορές και επί όλων των οικειοθελών παροχών των εργοδοτών προς τους εργαζόμενους καθώς και επί των προσαυξήσεων σε ορισμένα επιδόματα που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (ΣΣΕ)
«Γίνεται προφανές ότι η τελευταία εξαγγελία, αν ψηφιστεί και υλοποιηθεί, θα μειώσει περαιτέρω τις νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα αλλά και θα στερήσει χρήσιμους πόρους από τον ΕΦΚΑ και γενικά από το ασφαλιστικό σύστημα της χώρα», σημειώνει η ΕΝΥΠΕΚΚ.
Μισθοί φτώχειας σήμερα, συντάξεις πείνας αύριο;
«Η κυβέρνηση θα μπορούσε να βρει άλλους τρόπους για να ενισχύσει την εργοδοσία (κυρίως του τουρισμού, της εστίασης αλλά και του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας), χωρίς να στερήσει τους μελλοντικούς συνταξιούχους από σημαντικό τμήμα τής σύνταξής τους καταργώντας τις ασφαλιστικές εισφορές σε όλες τις παραπάνω μορφές αμειβόμενης μισθωτής εργασίας (πέραν του 8ώρου)», υπογραμμίζει η παραπάνω ανάλυση.
Προχωρά στη δυσάρεστη αλλά λογική πρόβλεψη, ότι η φτωχοποίηση των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα θα βαθύνει τη συνταξιοδοτική φτώχεια, όχι μόνο των σημερινών αλλά και των μελλοντικών συνταξιούχων. Υπενθυμίζουμε ότι ακόμα και μετά τις ονομαστικές αυξήσεις στους μισθούς, οι πραγματικές αποδοχές των μισθωτών έχουν μειωθεί σχεδόν κατά το 1/3 σε σύγκριση με την περίοδο πριν την κρίση.
Σε αυτό το κλίμα, οι συζητήσεις για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, που φουντώνουν εκ νέου, εμφανίζονται μεν ως «αντίδοτο» στην δημογραφική γήρανση, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα ούτε των καθηλωμένων μισθών, ούτε των συντάξεων πείνας. Απλώς οι εργαζόμενοι-φτωχοί θα δουλεύουν περισσότερα χρόνια, πριν μετατραπούν σε φτωχοποιημένους συνταξιούχους. Ακόμα και τότε, όσοι αντέχουν θα πρέπει να δουλέψουν για να μην εξαθλιωθούν.
Όλα αυτά σε μια περίοδο που οι εξελίξεις στην τεχνολογία, θα μπορούσαν θεωρητικά να απελευθερώσουν τους ανθρώπους από την πρόσθετη, επαναληπτική και μη δημιουργική εργασία. Εφόσον οι επενδύσεις στην τεχνολογία αυξάνουν την παραγωγικότητα, είναι απόλυτα ρεαλιστικό το αίτημα για μείωση του ωραρίου με παράλληλη αύξηση των πραγματικών αποδοχών. Αντιθέτως, έχουμε επιμήκυνση της εργάσιμης εβδομάδας και του εργασιακού βίου, με εξαήμερα, 13ωρα και δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματα, χωρίς να αναβαθμίζονται ουσιαστικά ούτε οι συνθήκες εργασίας ούτε οι συντάξιμες αποδοχές.
