Οι καταναλωτές στα Βαλκάνια προσπαθούν να δείξουν τη δύναμη τους. Το επιτυχημένο μποϊκοτάζ στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Κροατία, με στόχο την καταπολέμηση των φαινομένων αισχροκέρδειας και κερδοσκοπίας, εξαπλώνεται.
Η καμπάνια που πήρε διαστάσεις κερδίζοντας έδαφος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βρίσκει τώρα μιμητές σε Ρουμανία και Βουλγαρία.
Μπορεί όμως ένα οργανωμένο μποϊκοτάζ να συμβάλει στην πτώση των τιμών κάποιων προϊόντων στα ράφια των σούπερ μάρκετ;
Ο πληθωρισμός στη Ρουμανία, ο οποίος σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές συνδέεται με το υψηλό χρέος και τις καθυστερημένες μεταρρυθμίσεις, αυξήθηκε στο 5,5% το 2024, αφού πρώτα «έπιασε ταβάνι» (14%) το 2022.
Τα καλέσματα σε μποϊκοτάζ στη Ρουμανία
Ο Καλίν Γκεοργκέσκου, που κέρδισε απροσδόκητα τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών και εμφανίζεται θαυμαστής του Ντ. Τραμπ, προέτρεψε τους Ρουμάνους να εγκαταλείψουν τα μεγάλα καταστήματα υπέρ των «τοπικών αγορών και των καταστημάτων της γειτονιάς που πωλούν ρουμανικά προϊόντα».
Ο επικεφαλής του ακροδεξιού AUR, Τζορτζ Σιμιόν, προσχώρησε στο κάλεσμα για μποϊκοτάζ. «Στις 10 Φεβρουαρίου, θα ενωθώ με τους Ρουμάνους που λένε ‘Αρκετά’ με τις καταχρήσεις των μεγάλων αλυσίδων», δήλωσε, καταγγέλλοντας «τα τεράστια κέρδη» των ξένων αλυσίδων.
Η κυβέρνηση της Ρουμανίας έκανε λόγο για μια «πολιτική» ενέργεια που μπορεί να βλάψει τους τοπικούς παραγωγούς, τα προϊόντα των οποίων βρίσκονται στα ράφια των μεγάλων σούπερ μάρκετ. Όμως, η αγροτική ένωση Pro Agro ελπίζει ότι αυτό το κίνημα διαμαρτυρίας «θα ευαισθητοποιήσει τους καταναλωτές» και θα αναγκάσει τις αρχές να αναλάβουν δράση «ενάντια στην κυριαρχία των πολυεθνικών που καθορίζουν τις τιμές».
Ανάλογες πρωτοβουλίες και στη Βουλγαρία
Στη γειτονική Βουλγαρία, τη φτωχότερη χώρα της Ευρώπης, ο πληθωρισμός έφτασε το 15% το 2022. Διάφορες οργανώσεις καλούν σε μποϊκοτάζ. «Στις 13 Φεβρουαρίου ας δείξουμε στους εμπόρους ότι υπάρχει η οργισμένη κοινωνία των πολιτών», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Βελιζάρ Εντσεφ, πρώην βουλευτής και πρώην πρεσβευτής στην Κροατία, ο οποίος ζητά τη θέσπιση ανώτατου ορίου στα βασικά προϊόντα διατροφής.
Στην Κροατία, το μποϊκοτάζ στα τέλη Ιανουαρίου έφερε απότομη πτώση των πωλήσεων. Το παράδειγμα ακολούθησαν και άλλες βαλκανικές χώρες.
Η ελληνική προσπάθεια
Ο όρος µποϊκοτάζ είναι ένας διεθνής όρος (γαλλικά boycottage, αγγλικά boycott) που συνήθως αποδίδεται ως εμπορική απομόνωση, άρνηση εμπορικής σχέσης και αντίστοιχων οικονομικών επαφών. Προήλθε από το όνομα του Άγγλου γαιοκτήμονα Τσαρλς Μπόικοτ (Charles Boycott) στον οποίο αρνήθηκαν οι καλλιεργητές του κάθε υπηρεσία.
Με το καταναλωτικό κίνημα να προσπαθεί να κάνει αισθητή την παρουσία του και στην Ελλάδα, το ΙΝΚΑ – Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας καλεί τους πολίτες σε μποϊκοτάζ την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή του, καλεί τους καταναλωτές να μην ξοδέψουν ούτε ένα ευρώ εκείνη την ημέρα.
«Φτάνει πια με την κοροϊδία παραπλάνηση, αισχροκέρδεια, κερδοσκοπία εις βάρος των πολιτών καταναλωτών», αναφέρει μεταξύ άλλων.
