Από τις αρχές Αυγούστου, στην κομουνιστική Κίνα, τέθηκε σε ισχύ ο νέος «Κανονισμός για τον Έλεγχο της Τήρησης των όρων του Υγιούς Ανταγωνισμού» που επεξεργάστηκε το Συμβούλιο του Κράτους ης Λαϊκής Δημοκρατίας της χώρας σε μια προσπάθεια «ενοποίησης του εσωτερικού περιβάλλοντος» και διασφάλισης ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των κρατικής ιδιοκτησίας και των ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Ο Κανονισμός, σύμφωνα με σημείωμα του γραφείου Ο.Ε.Υ. Πεκίνου, ο οποίος βασίζεται στον Αντιμονοπωλιακό Νόμο της Κίνας, υποχρεώνει τις διοικητικές Αρχές να διενεργούν ελέγχους για την τήρηση των όρων του υγειούς ανταγωνισμού, κατά την προετοιμασία Νόμων, Διοικητικών Κανονισμών, Τοπικών Κανονισμών, Κανόνων, Κανονιστικών Εγγράφων και Μέτρων Πολιτικής, ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν επωφελούνται συγκεκριμένες οντότητες της αγοράς.
Απαγορεύει στις αρμόδιες Αρχές να συμπεριλαμβάνουν στα ως άνω κείμενα αναφορές που δύνανται να επηρεάσουν αρνητικά την πρόσβαση στην αγορά, την ελεύθερη ροή αγαθών και πόρων, το κόστος παραγωγής και το επιχειρηματικό κόστους, καθώς επίσης και τις παραγωγικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες στην Κίνα Κείμενα τα οποία, κατά την διαδικασία ελέγχου, αποδειχθεί ότι περιέχουν παρόμοιες αναφορές, δεν θα δημοσιεύονται.
Κίνα: Ο κανονισμός
Ειδικότερα, ο Κανονισμός ορίζει ότι, τα ως άνω κείμενα δεν θα πρέπει να περιέχουν τα εξής:
Όσον αφορά στην πρόσβαση στην αγορά και την έξοδο από αυτήν: Αναφορές που παραπέμπουν σε παράνομη θέσπιση διαδικασιών έγκρισης, οι οποίες αφορούν σε βιομηχανίες, πεδία, επιχειρήσεις και άλλους τομείς που δεν συμπεριλαμβάνονται στον Αρνητικό Κατάλογο Πρόσβασης στην Αγορά. Αναφορές που παραπέμπουν σε παράνομη θέσπιση ή χορήγηση δικαιωμάτων χρήσης. Αναφορές που παραπέμπουν σε περιορισμό των επιχειρηματικών συναλλαγών, των αγορών ή της χρήσης αγαθών ή υπηρεσιών που παρέχονται από συγκεκριμένες επιχειρηματικές οντότητες. Αναφορές που παραπέμπουν στην θέσπιση παράλογων ή διακριτικών προϋποθέσεων για την είσοδο στην αγορά ή την έξοδο από αυτή. Κάθε άλλη αναφορά που παραπέμπει σε άμεσο ή έμμεσο περιορισμό της εισόδου στην αγορά ή της εξόδου από αυτήν.
Όσον αφορά στην ελεύθερη ροή αγαθών και πόρων: Αναφορές που παραπέμπουν στον περιορισμό της εισόδου μη εντόπιων ή εισαγόμενων αγαθών και πόρων στις τοπικές αγορές ή στην παρεμπόδιση εντόπιων επιχειρηματικών οντοτήτων από την έξοδο από τις τοπικές αγορές ή στην παρεμπόδιση της εξαγωγής αγαθών και πόρων. Αναφορές που παραπέμπουν στον αποκλεισμό, στον περιορισμό, στον καταναγκασμό ή στον έμμεσο καταναγκασμό εντόπιων επιχειρηματικών οντοτήτων να επενδύσουν ή να ιδρύσουν παραρτήματα στις τοπικές αγορές.
Αναφορές που παραπέμπουν στον αποκλεισμό, στον περιορισμό ή στον έμμεσο περιορισμό της συμμετοχής μη εντόπιων επιχειρηματικών οντοτήτων σε διαδικασίες προμηθειών ή σε προκηρύξεις διαγωνισμών των τοπικών κυβερνήσεων. Αναφορές που παραπέμπουν στην θέσπιση διακριτικών τελών, προτύπων, τιμών ή επιδοτήσεων σε μη εντόπια ή εισαγόμενα αγαθά και πόρους. Αναφορές που παραπέμπουν στην θέσπιση διακριτικών απαιτήσεων από τις μη εντόπιες επιχειρηματικές οντότητες, αναφορικά με ζητήματα προδιαγραφών πιστοποίησης, εφαρμογής ρυθμιστικών κανονισμών κλπ. Κάθε άλλη αναφορά που παραπέμπει σε περιορισμό της ελεύθερης ροής αγαθών και πόρων στην Κίνα.
Κόστος παραγωγής στην Κίνα
Όσον αφορά στο κόστος παραγωγής και το επιχειρηματικό κόστος: Αναφορές που παραπέμπουν στην χορήγηση φορολογικών κινήτρων σε συγκεκριμένες επιχειρηματικές οντότητες. Αναφορές που παραπέμπουν στην χορήγηση επιλεκτικών ή διαφορετικών δημοσιονομικών επιβραβεύσεων ή επιδοτήσεων σε συγκεκριμένες επιχειρηματικές οντότητες στην Κίνα. Αναφορές που παραπέμπουν στην διακριτική μεταχείριση συγκεκριμένων επιχειρηματικών οντοτήτων, σε ζητήματα πρόσκτησης πόρων, διοικητικών τελών, κυβερνητικών κονδυλίων, τελών κοινωνικής ασφάλισης κλπ.
Κάθε άλλη αναφορά που μπορεί να επηρεάσει το κόστος παραγωγής και το επιχειρηματικό κόστος. Οι ως άνω αναφορές δύναται να περιέχονται σε νομοθετικά/ρυθμιστικά κείμενα, εάν υφίσταται η αντίστοιχη νομική ή ρυθμιστική βάση ή κατόπιν έγκρισης του Συμβουλίου του Κράτους της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.
Όσον αφορά στις παραγωγικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες: Αναφορές που παραπέμπουν σε καταναγκασμό ή έμμεσο καταναγκασμό επιχειρηματικών οντοτήτων να συμμετέχουν σε μονοπωλιακές συμπεριφορές ή να διευκολύνουν παρόμοιες συμπεριφορές.
Αναφορές που παραπέμπουν στην θέσπιση καθοδηγούμενων ή καθοριζόμενων από τις τοπικές κυβερνήσεις τιμών, πέραν των νόμιμων ορίων, ώστε να παρέχονται προτιμησιακές τιμές σε συγκεκριμένες επιχειρηματικές κοινότητες. Αναφορές που παραπέμπουν σε παράνομες παρεμβάσεις στα επίπεδα τιμών των αγαθών και των πόρων που ρυθμίζονται από την αγορά. Κάθε άλλη αναφορά που μπορεί να επηρεάσει το παραγωγικό και το επιχειρηματικό κόστος.
Εξαιρέσεις
Ο Κανονισμός προβλέπει ορισμένες εξαιρέσεις. Ειδικότερα, οι Αρχές μπορούν να περιλαμβάνουν στα κείμενά τους περιοριστικές αναφορές, στις εξής περιπτώσεις: Διαφύλαξη συμφερόντων της εθνικής ασφάλειας και της οικονομικής ανάπτυξης. Προώθηση επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου και βελτίωση των εθνικών δυνατοτήτων καινοτομίας. Εξυπηρέτηση του κοινωνικού δημοσίου συμφέροντος (π.χ. διατήρηση ενέργειας, προστασία του περιβάλλοντος, ανακούφιση φυσικών καταστροφών). Άλλες περιστάσεις, όπως αυτές περιγράφονται στους Νόμους και τους Διοικητικούς Κανονισμούς. Εάν οι Αρχές επιθυμούν να ενταχθούν στις ως άνω εξαιρέσεις, οφείλουν να υποβάλουν λεπτομερείς συναφείς εξηγήσεις στις εκάστοτε ελεγκτικές Αρχές.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κανονισμού, όλα τα νομοθετικά/ρυθμιστικά κείμενα θα πρέπει να ελεγχθούν από τις κατά περίπτωση αρμόδιες κυβερνητικές Αρχές, προκειμένου διαπιστωθεί εάν διαφυλάσσουν τους όρους του υγειούς ανταγωνισμού ή όχι. Οι αρμόδιες ελεγκτικές Αρχές είναι: Σε περίπτωση κειμένων που εκδίδονται από κυβερνητικές Υπηρεσίες, ο έλεγχος διενεργείται από την εκάστοτε νομοπαρασκευαστική οργανική μονάδα, κατά την διάρκεια της προετοιμασίας των κειμένων. Σε περίπτωση κειμένων που εκδίδονται από συναρμόδιες κυβερνητικές Υπηρεσίες, ο έλεγχος διενεργείται από την νομοπαρασκευαστική οργανική μονάδα της επισπεύδουσας Υπηρεσίας, κατά την διάρκεια της προετοιμασίας των κειμένων.
Προκαταρκτικός έλεγχος
Σε περίπτωση κειμένων που εκδίδονται από κυβερνήσεις επιπέδου Νομού (county) ή ανώτερου επιπέδου, ή σε περίπτωση κειμένων που υποβάλλονται στις Εθνοσυνελεύσεις παρόμοιου επιπέδου ή στις Μόνιμες Επιτροπές αυτών, διενεργείται προκαταρκτικός έλεγχος από την εκάστοτε νομοπαρασκευαστική οργανική μονάδα και, εν συνεχεία, τα κείμενα υποβάλλονται για έλεγχο στις αντίστοιχες Υπηρεσίες Ρύθμισης της Αγοράς. Οι Αρχές που διενεργούν τους ελέγχους οφείλουν να λάβουν τη γνώμη των σχετικών επιχειρηματικών οντοτήτων, των κλαδικών συνδέσμων, των Εμπορικών Επιμελητηρίων και άλλων εμπλεκομένων, αναφορικά με τις ενδεχόμενες επιπτώσεις των προβλέψεων των κειμένων στον υγιή ανταγωνισμό. Επίσης, εάν εμπλέκονται δημόσια συμφέροντα, οι Αρχές οφείλουν να λάβουν την γνώμη του κοινού. Η Κρατική Διοίκηση Ρύθμισης της Αγοράς είναι αρμόδια για την επίβλεψη του συστήματος ελέγχου τήρησης των όρων του υγιούς ανταγωνισμού και εποπτεύει τις αρμόδιες Υπηρεσίες κατά την διενέργεια των ελέγχων.
Υγιής ανταγωνισμός
Ο νέος Κανονισμός αντιμετωπίζει ζητήματα που σχετίζονται με τον υγιή ανταγωνισμό, καθώς απαγορεύει ρητώς την περίληψη συγκεκριμένων αρνητικών προβλέψεων. Σημειώνεται ότι, οι επιχειρήσεις του εξωτερικού έχουν εκφράσει εδώ και καιρό ανησυχίες, αναφορικά με την ισότιμη πρόσβαση σε διαδικασίες διαγωνισμών των τοπικών κυβερνήσεων, αλλά και την ισότιμη πρόσβαση σε συγκεκριμένες αγορές. Η κεντρική κυβέρνηση της Κίνας προσπαθεί να βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας, εκδίδοντας μια σειρά μέτρων που στοχεύουν ειδικά στις επιχειρήσεις του εξωτερικού. Συναφή μέτρα έχουν ανακοινώσει και ορισμένες Δημοτικές και Περιφερειακές Κυβερνήσεις, όπως η Σαγκάη και η Ευρύτερη Περιοχή του Κόλπου. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν στο σύνολό τους δεσμεύσεις για την διεύρυνση της πρόσβασης στην αγορά και την διασφάλιση της ισότιμης πρόσβαση των εταιρειών του εξωτερικού σε προκηρύξεις των τοπικών κυβερνήσεων.
«Εθνική ενοποιημένη αγορά»
Ο νέος Κανονισμός εντάσσεται στις προσπάθειες της Κίνας να δημιουργήσει μία «εθνική ενοποιημένη αγορά», τυποποιώντας τους σχετικούς κανονισμούς, σε όλες τις περιοχές της χώρας. Η πρωτοβουλία αυτή έχει στόχο την καταπολέμηση του τοπικού προστατευτισμού και του κατακερματισμού της αγοράς. Ο τοπικός προστατευτισμός αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, καθώς η επιθυμία των Επαρχιακών και Δημοτικών κυβερνήσεων να επιτύχουν μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, τις ωθούν να ευνοούν τοπικές επιχειρήσεις, σε θέματα παροχής κινήτρων, κρατικών προμηθειών και πρόσβασης στην αγορά.
Η διαφύλαξη του υγειούς ανταγωνισμού αποτελεί κρίσιμο κομμάτι των εθνικών προσπαθειών δημιουργίας μιας εθνικής ενιαίας αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό, το 2021, η κεντρική κυβέρνηση ξεκίνησε την οικοδόμηση ενός συστήματος ελέγχου τήρησης των όρων του υγειούς ανταγωνισμού. Παρά το γεγονός, όμως, ότι ο νέος Κανονισμός αντιμετωπίζει ορισμένα ζητήματα που απασχολούν τις επιχειρήσεις του εξωτερικού και τις μη εντόπιες επιχειρήσεις, οι προβλέψεις που αφορούν στις εξαιρέσεις παρέχουν στις τοπικές κυβερνήσεις σημαντικές δυνατότητες υιοθέτησης διακριτικών Νόμων, υπό την προϋπόθεση ότι είναι σε θέση να παράσχουν αποδείξεις περί εξυπηρέτησης της εθνικής ασφάλειας ή περί διασφάλισης ορισμένων τεχνολογικών, οικονομικών ή κοινωνικών οφελών.
Ειδικότερα, οι προβλέψεις που επιτρέπουν την υιοθέτηση μέτρων στην Κίνα κατά του υγιούς ανταγωνισμού, στο πλαίσιο της προώθησης της επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου και της ενίσχυσης των εθνικών δυνατοτήτων καινοτομίας ή της εξυπηρέτησης στόχων, όπως η διατήρηση της ενέργειας και η προστασία του περιβάλλοντος, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν αντικρουόμενα κίνητρα για τις τοπικές κυβερνήσεις.
Αμφισβήτηση μέτρων
Επίσης, οι ως άνω προβλέψεις ενδεχομένως καθιστούν δύσκολη την αμφισβήτηση προτεινόμενων μέτρων στην Κίνα, εκ μέρους επιχειρήσεων του εξωτερικού ή μη εντόπιων επιχειρήσεων, καθώς η εκάστοτε τοπική νομοπαρασκευαστική διοικητική μονάδα μπορεί να εκμεταλλευθεί, προς όφελός της, την σχετική ασάφεια του λεκτικού του Κανονισμού. Πλην τούτων, οι περιορισμοί που τίθενται στις τοπικές κυβερνήσεις όσον αφορά στην προτιμησιακή μεταχείριση συγκεκριμένων επιχειρηματικών οντοτήτων, όπως π.χ. παροχή φορολογικών κινήτρων ή επιδοτήσεων, χωρίς την κατάλληλη νομική ή διοικητική έγκριση, ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά τους ξένους επενδυτές.
Οι ξένοι επενδυτές οφείλουν να λαμβάνουν υπ’ όψιν, κατά τις διαπραγματεύσεις τους με τοπικές κυβερνήσεις, ότι τυχόν υποσχέσεις για ειδικές φοροαπαλλαγές, επιδοτήσεις ή άλλα χρηματοδοτικά κίνητρα ενδέχεται να μην τηρηθούν, εάν παραβαίνουν τους κανονισμούς περί υγειούς ανταγωνισμού. Το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο έχει στόχο την δημιουργία ενός περιβάλλοντος ίσων ευκαιριών, όμως μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες αβεβαιότητας για επιχειρήσεις που αποζητούν παρόμοια οφέλη, στο πλαίσιο της επενδυτικής τους στρατηγικής. Συνεπώς, οι ξένοι επενδυτές θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι, όλες οι συμφωνίες συνάδουν με τους εθνικούς κανονισμούς, προκειμένου να αποφύγουν τυχόν αναιρέσεις που θα επηρεάσουν τον χρηματοδοτικό τους προγραμματισμό και τις μακροπρόθεσμες επιχειρηματικές τους στρατηγικές.
Πηγή: ΟΤ
