Οι επιθανάτιες εμπειρίες γοητεύουν τους ανθρώπους – και τους ειδικούς – εδώ και χιλιετίες. Μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε κάποια επιστημονική εξήγηση για το γιατί ακριβώς συμβαίνει με αυτό το φαινόμενο.
Τώρα, η νευροεπιστήμονας Dr Jane Aspell εξηγεί ότι μία επιθανάτια εμπειρία θα μπορούσε να προκληθεί από βλάβη σε ένα ζωτικό μέρος του εγκεφάλου, που είναι υπεύθυνο για την επεξεργασία των αισθήσεων και της ισορροπίας.
Έτσι θα μπορούσε να εξηγηθεί γιατί κάποιοι άνθρωποι που έφτασαν κοντά στον θάνατο, έχουν πάρει ναρκωτικά ή έχουν υποστεί εγκεφαλική βλάβη, είναι μεταξύ εκείνων που έχουν αναφέρει εξωσωματικές εμπειρίες. Ορισμένοι άνθρωποι έχουν μιλήσει για εμπειρίες, όπως να αιωρούνται πάνω από το σώμα τους, έπειτα από ένα τραυματικό γεγονός ή ατύχημα.
Απευθύνοντας μια ομιλία για τις εξωσωματικές εμπειρίες, η Dr Aspell, αναπληρώτρια καθηγήτρια γνωσιακής νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin, εξήγησε ότι το φαινόμενο είναι μια «πολύ πραγματική, πολύ ζωντανή παραίσθηση».
Πιστεύει πως το γεγονός ότι οι άνθρωποι βλέπουν το δικό τους «σώμα διπλό» θα μπορούσε να προκληθεί από βλάβη σε ένα τμήμα του εγκεφάλου, που ονομάζεται κροταφοβρεγματική συμβολή.
Η νευροεπιστήμονας δήλωσε: «Υπάρχουν πλέον ισχυρές ενδείξεις ότι οι εξωσωματικές εμπειρίες και οι σχετικές εμπειρίες προκαλούνται από μη φυσιολογική λειτουργία σε μέρη του εγκεφάλου που επεξεργάζονται και συνδυάζουν σήματα από το σώμα μας.
«Πρόσφατη έρευνα σε ασθενείς με νευρολογικές παθήσεις έχει ρίξει φως στο πώς ο υγιής εγκέφαλος δημιουργεί την εμπειρία του εαυτού μας και τι συμβαίνει όταν αυτή η κατασκευή προσωρινά πάει “στραβά”», εξήγησε και πρόσθεσε: «Η κροταφοβρεγματική συμβολή βρίσκεται και στις δύο πλευρές του εγκεφάλου ακριβώς πάνω από το αυτί, αλλά είναι η δεξιά πλευρά που σχετίζεται με εξωσωματικές εμπειρίες».
Αυτό το μέρος του εγκεφάλου είναι ενεργό κατά τη διάρκεια κοινωνικών λειτουργιών και χρειάζεται για την επεξεργασία της ενσυναίσθησης και της μνήμης. Βασίζεται επίσης στις αισθήσεις της όρασης, του ήχου και της αφής για να δημιουργήσει μια συνεκτική αίσθηση του εαυτού μέσα στο σώμα.
«Φαίνεται να είναι λογικό λοιπόν ότι εάν αυτή η περιοχή δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε, αυτή η ενοποίηση όλων αυτών των διαφορετικών σημάτων δεν θα συμβεί όπως θα έπρεπε, επομένως η εμπειρία του να έχεις ένα ενιαίο σώμα μπορεί να διαταραχθεί», λέει ο Δρ Άσπελ. .
Μέρος της κροταφοβρεγματική συμβολή, που ονομάζεται αιθουσαίος φλοιός, λειτουργεί ως το σύστημα ισορροπίας στο αυτί μας, βοηθώντας μας να γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε σε σχέση με την βαρύτητα. Ο αιθουσαίος φλοιός θα μπορούσε να προσφέρει περαιτέρω εξήγηση για τις εξωσωματικές εμπειρίες.
Εάν ο εγκέφαλος δεν μπορεί να συνδυάσει πληροφορίες απ’ αυτό το σύστημα ισορροπίας με άλλες αισθήσεις, μπορεί να δώσει την αίσθηση ότι κάποιος αιωρείται πάνω από το σώμα του, κάτι που συμβαίνει σε επιθανάτιες εμπειρίες και εξωσωματικές εμπειρίες, σύμφωνα με τον Δρ Άσπελ.
Στην πραγματικότητα, η ειδικός λέει ότι υπάρχουν πολλά παραδείγματα ανθρώπων που είχαν εξωσωματικές εμπειρίες και όλοι τους παρουσίαζαν μη φυσιολογικές λειτουργίες στην κροταφοβρεγματική συμβολή.
Μια 42χρονη γυναίκα ασθενής με επιληψία σε νοσοκομείο της Γενεύης αναφέρθηκε σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Nature το 2002. Επρόκειτο να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του τμήματος του εγκεφάλου, που της προκαλούσε κρίσεις.
Πριν από τη χειρουργική επέμβαση, οι γιατροί εμφύτευσαν ένα πλέγμα ηλεκτροδίων στον εγκέφαλό της για να καταγράψουν τη δραστηριότητά του και να διεγείρουν μέρη του οργάνου για να εντοπίσουν ποια τμήματα χρειάζονταν χειρουργική επέμβαση.
Όταν διεγέρθηκε η κροταφοβρεγματική συμβολή της ασθενούς, ανέφερε ότι είχε μια εξωσωματική εμπειρία. Όταν οι γιατροί έκλεισαν το ρεύμα, ήταν ξανά στο σώμα της.
Σε μια άλλη περίπτωση, ένας άνδρας που είχε ένα κουδούνισμα στα αυτιά του (σσ. εμβοές), θεραπεύτηκε από την πάθηση όταν οι γιατροί τοποθέτησαν μόνιμα ηλεκτρόδια στην κροταφοβρεγματική συμβολή. Ωστόσο, είχε μια παρόμοια παρενέργεια που προκάλεσε μια εξωσωματική εμπειρία.
