Η εύρεση κατοικίας αποτελεί μία ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, καθώς υπάρχουν πολλά εμπόδια, όπως η μεγάλη ζήτηση, οι δύσκολοι γείτονες, οι μη ρεαλιστικές τιμές, τα αμφίβολης ποιότητας συστήματα θέρμανσης και άλλα πολλά.
Οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να είναι προετοιμασμένοι για έναν αγώνα «δρόμου» που αναμένεται να περάσει από 40 κύματα μέχρι την ανεύρεση της τέλειας κατοικίας.
Μεσίτες ακινήτων μοιράστηκαν τις συμβουλές τους με τον Guardian.
Προετοιμαστείτε οικονομικά
«Εξακολουθεί να με σοκάρει το γεγονός ότι, σχεδόν καθημερινά, λαμβάνω αιτήματα για επισκέψεις από αγοραστές που δεν έχουν συζητήσει με κανέναν για τα οικονομικά τους», λέει ο Κιλ Χόλντερ, ανεξάρτητος κτηματομεσίτης στο Reading. «Στη θεωρία, μπορεί να σκεφτείς ότι, με τα χρήματα που έχεις στην τράπεζα, «φυσικά και θα πάρω υποθήκη», αλλά μπορεί να εμφανιστεί ο τηλεφωνικός λογαριασμός που δεν πλήρωσες πριν από τέσσερα χρόνια και να μειώσει το ποσό που θα σου προσφέρουν οι δανειστές». Ο Χόλντερ συνιστά να απευθυνθείτε σε έναν ανεξάρτητο οικονομικό σύμβουλο – αντί να αποδεχτείτε απλώς ό,τι σας προσφέρει η τράπεζά σας, καθώς έτσι συνήθως εξασφαλίζετε καλύτερες συνθήκες – και να έχετε έτοιμο ένα δάνειο.
Πρέπει να είστε εξίσου προετοιμασμένοι όταν πρόκειται για ενοικιάσεις, λέει ο Νέιθαν Μπάροου, διευθυντής ενοικιάσεων στη Stow Brothers στο ανατολικό Λονδίνο. Η αγορά είναι «πολύ ανταγωνιστική» και «η ζήτηση εξακολουθεί να υπερβαίνει την προσφορά». Συνιστά να καταβάλετε ένα μήνα ενοίκιο εκ των προτέρων και στη συνέχεια περίπου πέντε εβδομάδες ενοίκιο ως εγγύηση για ζημιές. «Θα χρειαστείτε επίσης δικαιολογητικά έγγραφα για να αποδείξετε την οικονομική σας σταθερότητα», όπως αποδείξεις μισθοδοσίας, φορολογικές δηλώσεις και τραπεζικά εκκαθαριστικά.
Σκεφτείτε μακροπρόθεσμα
Αν αγοράζετε ακίνητο, είναι χρήσιμο να έχετε ένα πενταετές σχέδιο, υποστηρίζει ο Γκάρεθ Γέιτς, κτηματομεσίτης στο Μάντσεστερ. «Σκοπεύετε να κάνετε παιδιά; Υπάρχουν αλλαγές στην εργασία σας; Πόσο ασφαλής φαίνεται η ζωή σας αυτή τη στιγμή; Πρέπει πραγματικά να ξέρετε πώς θα είναι η ζωή σας το 2030. Δεν είναι οικονομικό να μετακομίζετε συχνά».
Είναι επίσης σημαντικό να είστε σαφείς σχετικά με τα μη διαπραγματεύσιμα σημεία μίας συμφωνίας. Αυτό είναι απαραίτητο πριν ξεκινήσετε τις επισκέψεις, τονίζει ο Χόλντερ: «Αν έχετε δύο αυτοκίνητα, τότε ένας χώρος στάθμευσης ή ένα πάρκινγκ μπορεί να είναι απαραίτητος. Αν έχετε παιδιά, μπορεί να είναι σημαντικό το καλό σχολικό δίκτυο». Αυτό θα σας αποτρέψει από το να «παρασυρθείτε από το όμορφο εξοχικό που δεν ταιριάζει με τις πραγματικές σας ανάγκες. Θα το βγάλετε ξανά στην αγορά σε ένα ή δύο χρόνια, και ο φόρος μεταβίβασης είναι αρκετά ακριβός».
Μην τα περιμένετε όλα από τις ιστοσελίδες
«Κάποτε, το μόνο που χρειαζόταν ήταν να ρυθμίσετε ειδοποιήσεις σε ιστοσελίδες», δήλωσε ο Χόλντερ. «Αλλά αν υπάρχει η δυνατότητα να εγγραφείτε απευθείας σε κάποιο ενημερωτικό μέσο κτηματομεσίτη, σίγουρα θα θέλετε να το κάνετε, γιατί εκεί θα εμφανιστεί πρώτα κάθε νέο ακίνητο – απευθείας στην ιστοσελίδα του κτηματομεσίτη ή στα κοινωνικά μέσα».
Οι ιστοσελίδες δεν αρκούν για την ανεύρεση κατοικίας.
Περί εθισμού στις ιστοσελίδες αυτού του είδους έκανε λόγο η Χόλι Πράις, ιδρύτρια της Price Independent Estate Agents στο Γιορκ, αλλά σημειώνει ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι για να βρείτε ένα σπίτι. «Γνωρίζω μεσίτες που έχουν πουλήσει μόνο από ένα βίντεο στο TikTok». Η Πράις προτείνει να αναζητήσετε τους καλύτερους τοπικούς ανεξάρτητους μεσίτες για να τους ακολουθήσετε στα κοινωνικά δίκτυα και να τους στείλετε ένα μήνυμα για να τους πείτε ότι βρίσκεστε σε διαδικασία αναζήτησης.
Γνωρίστε τους μεσίτες που συνεργάζεστε
«Προσπαθήστε να δημιουργήσετε μια καλή σχέση με έναν μεσίτη», συμβουλεύει ο Χόλντερ. «Πάντα συνεργαζόμαστε με αυτούς που αποκαλούμε «κορυφαίους αγοραστές» ή «κορυφαίους ενοικιαστές». Αυτοί είναι οι άνθρωποι που μας έχουν μείνει πιο έντονα στη μνήμη, που έχουν τα οικονομικά τους σε τάξη, έχουν καλή αντίληψη της πραγματικότητας και ξέρουν τι ψάχνουν. Ως μεσίτης, όταν εμφανιστεί ένα τέτοιο σπίτι, ξέρεις αμέσως ποιον να καλέσεις. Αν κάποιος σου φαίνεται δύσκολος ή προβληματικός, θα έχεις επιφυλάξεις να συνεργαστείς μαζί του για τους επόμενους τρεις έως έξι μήνες και θα αναρωτιέσαι αν θα τα καταφέρει».
Τον ενοχλούν οι άνθρωποι που συνεχώς τον πιέζουν για ενημερώσεις; «Μου αρέσουν αρκετά αυτοί οι άνθρωποι», λέει ο Χόλντερ στον Guardian. «Μου δείχνει ότι έχουν ισχυρό κίνητρο».
Να είστε πάντα σε ετοιμότητα για μία ξαφνική επίσκεψη σε μία προς πώληση κατοικία
«Γίνεται μια δουλειά πλήρους απασχόλησης», λέει ο Γέιτς. «Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι κάθε Σαββατοκύριακο, κάθε βράδυ, θα είναι γεμάτο με επισκέψεις σε σπίτια. Πρέπει να είστε σίγουροι ότι είστε ευέλικτοι. Αν η μόνη διαθέσιμη ώρα για επίσκεψη είναι στις 5 το απόγευμα του Σαββάτου, θα χάσετε πολλές ευκαιρίες».
Η αγορά ενοικιάσεων έχει να κάνει με την ταχύτητα, προσθέτει. «Βεβαιωθείτε ότι έχετε όλες τις πληροφορίες στη διάθεσή σας, ώστε αν σας αρέσει το ακίνητο, να μπορείτε να πάτε στο γραφείο αμέσως μετά την επίσκεψη, να συμπληρώσετε τη σύμβαση μίσθωσης, να τους δώσετε όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται και να ολοκληρώσετε την αναφορά σας την ίδια μέρα. Μην το σκέφτεστε πολύ». Και ενημερώστε τους μεσίτες όσο το δυνατόν νωρίτερα αν δεν μπορείτε να πάτε για επίσκεψη, λέει: «Οι άνθρωποι που δεν εμφανίζονται χωρίς προειδοποίηση σπάνια έχουν άλλη ευκαιρία».
Δημιουργήστε μία λίστα με πιθανά προβλήματα
Όπως τονίζει ο Γέιτς, «ελέγξτε τα καλοριφέρ και τα παράθυρα». «Αποτελούν έναν καλό δείγμα για το πόσο καλά συντηρείται το ακίνητο. Υπάρχει μούχλα γύρω από τα παράθυρα; Ανοίγουν τα παράθυρα; Υπάρχουν λεπτά καλοριφέρ που δεν είναι ιδιαίτερα ενεργειακά αποδοτικά; Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να προσέξετε είναι τα σημεία που έχουν καλυφθεί με μπογιά: αν υπάρχει μια περιοχή που έχει βαφτεί πρόσφατα και ο υπόλοιπος τοίχος δεν έχει βαφτεί, είναι πιθανό να υπάρχει κάποιο πρόβλημα πίσω από αυτό, όπως υγρασία».
Ο Χόλντερ προσθέτει στη λίστα των πραγμάτων που πρέπει να προσέξετε: «Τα παράθυρα είναι διπλά; Βρίσκεστε κοντά σε πολυσύχναστο δρόμο; Αν ναι, ίσως να θέλετε να είναι διπλά ή τριπλά. Αν ψάχνετε για καινούργια σπίτια, πάρτε ένα μέτρο και εξοικειωθείτε με τα μεγέθη των κρεβατιών, γιατί πολλά καινούργια σπίτια έχουν ελαφρώς μικρότερα έπιπλα, κάτι που κάνει το ακίνητο να φαίνεται μεγαλύτερο – και όταν μετακομίσετε, μπορεί να μην χωράει ούτε το κρεβάτι, πόσο μάλλον οι ντουλάπες. Τι υπάρχει κοντά σας όσον αφορά τις υποδομές; Αν ψάχνετε για σπίτι επειδή θέλετε να έχετε πρόσβαση σε αυτοκινητόδρομο, επισκεφθείτε την περιοχή κατά τις ώρες αιχμής. Πόσο εύκολο είναι να φτάσετε εκεί που θέλετε; Γιατί μπορεί να το έχετε δει ένα Σάββατο απόγευμα, όταν υπάρχουν λιγότερα αυτοκίνητα στο δρόμο».
Μάθετε ποιος θα διαχειρίζεται την ενοικίαση, λέει ο Μπάροου, και «αν υπάρχουν θέματα που θέλετε να συζητήσετε, να είστε πολύ σαφείς με τον μεσίτη. Μερικές φορές οι ενοικιαστές φοβούνται ότι αν αναφέρουν οτιδήποτε ως μέρος της προσφοράς τους, αυτό μπορεί να τους κάνει λιγότερο πιθανό να επιλεχθούν. Αλλά πιστεύω ότι όσο πιο ειλικρινής είναι η επικοινωνία, τόσο καλύτερα».
Μερικές φορές μπορεί να αποδώσει να είστε ανοιχτόμυαλοι, ειδικά όσον αφορά την καθαριότητα, λέει η Πράις: «Αν ένα ακίνητο δεν είναι καθαρό ή τακτοποιημένο, μπορεί πραγματικά να αποθαρρύνει τους αγοραστές, αλλά πρέπει να σκεφτείτε ότι δεν αγοράζετε το σπίτι τους, αγοράζετε το επόμενο σπίτι σας». Συνιστά να μην ξοδεύετε πολύ χρόνο θαυμάζοντας τα ωραία έπιπλα, αλλά να ελέγχετε τον λέβητα.
Επισκεφτείτε ένα ακίνητο δύο φορές
«Μπορούμε να περάσουμε περισσότερο χρόνο επιλέγοντας ένα ρούχο από ό,τι επιλέγοντας ένα σπίτι», λέει η Πράις. Μάθετε εκ των προτέρων πόσο θα διαρκέσει η επίσκεψή σας, αξιοποιήστε στο έπακρο αυτόν τον χρόνο και ζητήστε να επιστρέψετε για δεύτερη επίσκεψη, αν χρειαστεί. Αυτό ισχύει περισσότερο για την αγορά παρά για την ενοικίαση, καθώς τα ακίνητα προς ενοικίαση μπορεί να «φύγουν» γρήγορα.
«Ξέρω ότι οι μεσίτες δεν το βρίσκουν ευχάριστο», λέει ο Γέιτς, «αλλά εγώ θα πήγαινα μία φορά το πρωί και μία φορά το βράδυ. Έτσι θα έχετε μια ιδέα για την πορεία του ήλιου». Ο Χόλντερ προτείνει να εξετάζετε ένα ακίνητο λαμβάνοντας υπόψη τις εποχές: «Ο ήλιος χτυπάει στα παράθυρα όλη την ημέρα; Ή αυτό γίνεται περιορισμένα; Πόσο ζεστό θα είναι το καλοκαίρι; Αν είναι καινούργιο διαμέρισμα, πιθανότατα θα είναι αρκετά ζεστό». Ομοίως, «αν επισκέπτεστε ένα σπίτι το χειμώνα, είναι ζεστό; Είναι αναμμένη η θέρμανση; Φαίνεται σαν να είναι αναμμένη η θέρμανση για ώρες; Προσπαθήστε να το εκτιμήσετε», τονίζει.
Οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να είναι παρατηρητικοί και να ελέγχουν το σπίτι.
Καθώς το κόστος των οικοδομικών εργασιών έχει αυξηθεί, η Πράις συνιστά να κλείσετε ένα δεύτερο ραντεβού για επίσκεψη και να πάρετε μαζί σας έναν οικοδόμο, έναν αρχιτέκτονα ή ακόμα και έναν συγγενή με γνώσεις στο θέμα, ώστε να σας δώσει μια ειλικρινή εκτίμηση για το τι περιλαμβάνει το έργο.
Ο Γέιτς δεν συνιστά να χτυπάτε τις πόρτες των γειτόνων, αλλά προτείνει να φτάνετε νωρίς και να βλέπετε τι συμβαίνει στο δρόμο. «Πάντα λέω ότι η Παρασκευή στις 8 το βράδυ είναι μια εξαιρετική ώρα για να σταματήσετε σε έναν δρόμο και να δείτε: είναι θορυβώδης; Υπάρχει πολλή φασαρία; Αυτό θα σας δώσει μια καλή ένδειξη».
Γράψτε ένα συναισθηματικό σημείωμα
Όπως τονίζει ο Guardian, είναι αρκετά συνηθισμένο οι πιθανοί αγοραστές – ή ενοικιαστές – να συμπεριλαμβάνουν λεπτομέρειες για την προσωπική τους κατάσταση μαζί με την προσφορά τους, προκειμένου να αποκτήσουν πλεονέκτημα στη συναλλαγή. «Τα συγκινητικά σημειώματα μπορεί να είναι τα πιο ισχυρά», λέει ο Χόλντερ. «Μιλήστε από την καρδιά σας. Δεν έχει σημασία πόσο κλισέ μπορεί να ακούγεται. Το θέμα είναι τι σημαίνει για εσάς αυτό το σπίτι και πώς νιώθετε ότι θα μεγαλώσετε σε αυτό. Έχω κάνει πωλήσεις στο παρελθόν όπου αυτή η επιστολή έκανε τη διαφορά. Μερικοί πωλητές μπορεί να γελάσουν και να πουν: «Ποιος πληρώνει τα περισσότερα χρήματα;» Άλλοι θα πουν: «Στην πραγματικότητα, αυτό είναι ένα πολύ ωραίο συναίσθημα, και παρόλο που η προσφορά είναι 5.000 λίρες λιγότερο, αυτό μας έκανε να θέλουμε πραγματικά να προχωρήσουμε μαζί τους, επειδή μας έδωσε επιπλέον ασφάλεια και ηρεμία ότι είναι αφοσιωμένοι». Δεν έχετε τίποτα να χάσετε αν το κάνετε».
Μπορεί επίσης να αξίζει τον κόπο να ρωτήσετε αν οι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να πουλήσουν, λέει ο Χόλντερ. «Μερικές φορές αυτό είναι το έναυσμα για έναν πωλητή που ίσως αμφιταλαντεύεται – το θεωρούν ως σημάδι».
Προετοιμαστείτε για όλα
Είναι μια θλιβερή αλήθεια ότι αρκετές πωλήσεις δεν ολοκληρώνονται. «Συνήθως αυτό οφείλεται σε ένα από τα δύο: υποθήκη ή επιθεώρηση», τονίζει ο Γέιτς. «Περιστασιακά, μπορεί να αποσυρθεί ένας πωλητής λόγω αλλαγής στην προσωπική του κατάσταση. Αλλά συνήθως αυτό συμβαίνει όταν η επιθεώρηση δείχνει ότι χρειάζονται εργασίες αξίας 20.000 λιρών και ο πωλητής αρνείται να μειώσει την τιμή». Αν δεν καταφέρετε να αγοράσετε κάτι, αξίζει πάντα να στείλετε μια επιστολή στον πωλητή εκφράζοντας τη λύπη σας, «έτσι ώστε, αν η πώληση τελικά δεν προχωρήσει, να είστε το πρώτο όνομα που θα σκεφτεί».
Ακόμα κι αν δεν πετύχει η πώληση ή η ενοικίαση, όλα γίνονται για κάποιο λόγο.
Αν χάσετε μια ευκαιρία ή μια συμφωνία δεν προχωρήσει, μπορεί να είναι οδυνηρό. «Μην στεναχωριέστε πολύ», συμβουλεύει ο Χόλντερ. «Θα βρείτε το σπίτι των ονείρων σας όταν είναι έτοιμο να σας βρει. Το βλέπω ξανά και ξανά: οι πωλήσεις δεν προχωρούν, οι αγοραστές είναι συντετριμμένοι, αλλά το σπίτι στο οποίο καταλήγουν είναι πολύ καλύτερο για αυτούς».
