Το κατάστημα τροφίμων Stu Leonard’s – γνωστό και ως η «Disneyland» των παντοπωλείων – στην καρδιά του Κονέκτικατ, αποτελεί μια μικρογραφία της οικονομικής πίεσης που προκαλούν οι δασμοί Τραμπ.
Ο Stu Leonard Jr., διευθύνων σύμβουλος της ομώνυμης αλυσίδας με οκτώ καταστήματα, παραδέχεται πως η αβεβαιότητα είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο: «Αυτή τη στιγμή πετάμε βελάκια στα τυφλά. Κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί», λέει στην ρεπόρτερ της Wall Street Journal.
Τα ράφια του είναι γεμάτα προϊόντα από όλο τον κόσμο: ανανάδες από την Κόστα Ρίκα, ψάρια από την Ελλάδα, τυριά από την Ιταλία.
Όλα υπόκεινται στους νέους δασμούς εισαγωγής, αλλά – τουλάχιστον προς το παρόν – οι πελάτες δεν βλέπουν αυξήσεις στις ετικέτες. Το πρόβλημα όμως είναι έτοιμο να «εκραγεί» καθώς τα αποθέματα που είχαν εισαχθεί πριν την εφαρμογή των δασμών έχουν αρχίσει να εξαντλούνται.
«Τώρα πρέπει να αγοράσουμε για την περίοδο των εορτών, και οι τιμές στην αγορά έχουν ήδη ανέβει», εξηγεί ο κ. Leonard.
Από την Ινδία στο Εκουαδόρ: Η μετατόπιση των εισαγωγών
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι γαρίδες , από τα πιο αγαπημένα προϊόντα των Αμερικανών.
Οι ΗΠΑ εισήγαγαν 760 χιλιάδες τόνους γαρίδων το 2024, κυρίως από την Ινδία, η οποία πλέον υπόκειται σε δασμό 50%.
«Με τον 50% δασμό, σταματήσαμε να αγοράζουμε από την Ινδία. Στρεφόμαστε στο Εκουαδόρ», λέει ο κ. Leonard.
Όμως η αλλαγή αυτή έχει κόστος: οι τιμές αναμένεται να αυξηθούν κατά 25%, ενώ ο ίδιος προβλέπει πτώση 20% στις πωλήσεις φέτος.
Η Walmart και οι μεγάλοι παίκτες νιώθουν την πίεση
Ο αντίκτυπος των δασμών δεν περιορίζεται στις μικρότερες αλυσίδες. Ο CEO της Walmart προειδοποίησε πρόσφατα ότι, καθώς τα αποθέματα ανανεώνονται με μετα-δασμικά επίπεδα τιμών, οι λειτουργικές δαπάνες αυξάνονται εβδομάδα με εβδομάδα.
Αυτή η πίεση μεταφέρεται σταδιακά στους καταναλωτές – ακόμη κι αν οι εταιρείες προσπαθούν να απορροφήσουν μέρος του κόστους για να μη φανεί άμεση αύξηση τιμών.
Ο καθηγητής Ricky Volpe, ειδικός στη Γεωργοοικονομία στο California Polytechnic State University, εξηγεί: «Οι μεγάλες αλυσίδες δεν θέλουν να φανούν ότι αυξάνουν τις τιμές και συμβάλλουν στον πληθωρισμό. Θέλουν να δείχνουν ότι στηρίζουν τον καταναλωτή».
Ωστόσο, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν πως οι τιμές τροφίμων ανέβηκαν 2,7% τον Αύγουστο, το υψηλότερο ποσοστό των τελευταίων δύο ετών.
Η σύμπτωση της χρονικής στιγμής και του μεγέθους αυτής της αύξησης, όπως τονίζει ο Volpe, ταιριάζει απόλυτα με τις προβλέψεις για τις επιπτώσεις των δασμών.
Οικονομικός πατριωτισμός με κόστος
Ο Ντόναλντ Τραμπ υπερασπίζεται τη στρατηγική του, τονίζοντας ότι οι δασμοί «φέρνουν πίσω θέσεις εργασίας» και «εισροή χρημάτων στις ΗΠΑ».
Κι όντως, όπως αναγνωρίζει ο κ. Leonard, υπάρχουν σημάδια «επαναπατρισμού» της παραγωγής.
«Παλιότερα αγοράζαμε αλουμινένια δοχεία από την Κίνα. Τώρα τα παίρνουμε από τις ΗΠΑ», αναφέρει.
Η κίνηση αυτή όμως, αν και ευθυγραμμισμένη με το όραμα του Τραμπ, δεν βοήθησε τα περιθώρια κέρδους: «Η τιμή ανέβηκε λίγο, και για εμάς αυτό έχει σημασία», λέει.
Οι καταναλωτές αντιδρούν
Σύμφωνα με έρευνα της Wall Street Journal, πάνω από το 50% των Αμερικανών ανησυχούν για το κόστος των τροφίμων, ενώ δύο στους τρεις έχουν στραφεί σε φθηνότερα προϊόντα τον τελευταίο χρόνο.
Ο κ. Leonard το βλέπει καθημερινά:
«Όταν η τιμή ανεβαίνει πολύ, οι πελάτες είτε κάνουν λιγότερα ψώνια είτε επιλέγουν μικρότερες ποσότητες. Δεν μπορείς να φανταστείς Ημέρα των Ευχαριστιών χωρίς πιατέλα με γαρίδες, αλλά ίσως φέτος να είναι λίγο μικρότερη».
Οι δασμοί του Τραμπ λειτουργούν όπως υποσχέθηκε ο πρόεδρος — επαναφέρουν μέρος της παραγωγής στις ΗΠΑ.
Όμως, την ίδια στιγμή, αυξάνουν το κόστος ζωής και πιέζουν επιχειρήσεις και καταναλωτές.
Στη “Disneyland” των παντοπωλείων, ο Stu Leonard Jr. συνεχίζει να χαμογελά στους πελάτες του, αλλά πίσω από τα ράφια, οι αριθμοί φέρνουν προβληματισμό, ακόμα και ανησυχία.
Κατά κάποιο τρόπο, οι δασμοί του Τραμπ λειτουργούν σαν δίκοπο μαχαίρι: από τη μία πλευρά ενισχύουν την εγχώρια παραγωγή και δημιουργούν πολιτική υπερηφάνεια, από την άλλη όμως διαβρώνουν σιωπηλά την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και πιέζουν τις επιχειρήσεις.
Για τους μικρομεσαίους όπως ο Stu Leonard Jr., το στοίχημα είναι να κρατήσουν τις τιμές προσγειωμένες χωρίς να «βουλιάξουν» τα περιθώρια κέρδους.
Κι ενώ οι Αμερικανοί προσπαθούν να γεμίσουν το καλάθι τους με λιγότερα δολάρια, η πολιτική των δασμών υπενθυμίζει πως κάθε οικονομική απόφαση, όσο «πατριωτική» κι αν ακούγεται, έχει τελικά πραγματικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα των Αμερικανών.
Πηγή: ΟΤ
