Παράταση στις προθεσμίες που είχαν οριστεί τον περασμένο Μάιο για συνέχιση της υλοποίησης οικοδομικών αδειών οι οποίες επηρεάζονται από την ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) σχετικά με την αντισυνταγματικότητα των «μπόνους» δόμησης του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) έδωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).
Με νέες ρυθμίσεις που εντάχθηκαν στο νομοσχέδιο για το βιομεθάνιο και την αγορά υδρογόνου που εισήχθη προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή, προτείνεται παράταση έως τις 16 Οκτωβρίου (από 16 Αυγούστου που ισχύει σήμερα) προκειμένου να διευκολυνθούν πολίτες, κατασκευαστές και επενδυτές στο πλαίσιο εφαρμογής της νέας νομολογίας για τον ΝΟΚ.
Η συγκεκριμένη παράταση αφορά στην εφαρμογή των μέτρων περιβαλλοντικού ισοδυνάμου (δηλαδή την καταβολή ειδικού τέλους από ιδιοκτήτες ή εργολάβους κλπ.) για τη συνέχιση οικοδομικών αδειών με «μπόνους δόμησης» των οποίων ο φέρων οργανισμός του κτιρίου είχε ολοκληρωθεί έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024 (σ.σ. τότε το ΣτΕ είχε εκδώσει ανακοίνωση για την ακυρωτική απόφαση).
Όσο για τις οικοδομικές άδειες που η εκτέλεσή τους δεν είχε προχωρήσει ώστε να ολοκληρωθεί ο φέρων οργανισμός θα πρέπει να υπάρξει και έγκριση έως τις 16η Ιουλίου 2025 (από τη 16η Ιουνίου 2025 που ίσχυε) από το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α.) και το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕ.Σ.Α.) του ΥΠΕΝ, κατόπιν κοινής συνεδρίασης, κατά την οποία θα συνεκτιμηθεί η αναγκαιότητα της συνέχισης υλοποίησης της οικοδομικής άδειας δυνάμει τεχνικών, κοινωνικών, οικονομικών και νομικών κριτηρίων.
Παράταση και για στρατηγικές επενδύσεις
Επιπλέον, παρατείνεται έως και την 16η Οκτωβρίου 2025 και η υποβολή αιτήματος στο ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. για έγκριση των προσαυξήσεων σε τετραγωνικά και ύψος κτιρίων για στρατηγικές επενδύσεις, δηλαδή για Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων (ΕΣΧΑΔΑ) και Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ). Όλα αυτά εν αναμονή του πρακτικού επεξεργασίας του σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος που έχει αποσταλεί για νομοθετικό έλεγχο στο ΣτΕ, το οποίο εξειδικεύει τις ρυθμίσεις του νόμου 5197/2025 για τη συμμόρφωση με την ακυρωτική απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.
Και οι αντιδράσεις συνεχίζονται
Στο μεταξύ, οι καταγγελίες πληθαίνουν για επιτήδειους που έχουν αξιοποιήσει το διάστημα των τελευταίων μηνών για να προχωρήσουν παρανόμως τις εργασίες στην οικοδομή τους. Δεν είναι τυχαίο ότι συνεχίζονται και οι αντιδράσεις πολιτών. Προσφάτως, πέντε σύλλογοι της Κηφισιάς απέστειλαν επιστολή προς τους βουλευτές του Βορείου Τομέα της Αττικής, όλων των κομματικών… αποχρώσεων, σχετικά με το θέμα της εφαρμογής του ΝΟΚ στην πόλη τους και τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις παράκαμψης των δικαστικών αποφάσεων. Όπως καταγγέλλουν, «τα κτίρια – τέρατα που ανεγείρονται στο οικιστικό ιστό του Δήμου Κηφισιά έχουν σχεδόν διπλάσια δόμηση και είναι κατά πολύ υψηλότερα σε σχέση με τα πριν τον ΝΟΚ κτίρια», επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι παράλληλα κατεδαφίζονται αρχιτεκτονικά «κοσμήματα» της πόλης. Στην επιστολή τους υπογραμμίζουν επίσης την καταστροφή υπεραιωνόβιων δέντρων και κήπων λόγω της επέκτασης των υπογείων.
Νέο μπλόκο στην έκδοση οικοδομικών αδειών στη Μύκονο
Παράλληλα, το ΥΠΕΝ προχωρά σε νέα αναστολή έκδοσης αδειών δόμησης σε Μύκονο και Υμηττό. Ειδικότερα, μεταφέρεται για το τέλος του 2025 το χρονικό όριο που είχε τεθεί για την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές της Μυκόνου, το οποίο έχει λήξει εδώ και ένα εξάμηνο (τέλος 2024). Η αρχική αναστολή είχε θεσπιστεί τον Μάρτιο του 2023, έπειτα από το πολεοδομικό …θρίλερ που είχε εκτυλιχθεί στο νησί με την επίθεση στον αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων από τη «μαφία» των αυθαιρέτων του νησιού. Πιο συγκεκριμένα, έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) Δήμου Μυκόνου και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν της 31ης.12.2025 αναστέλλεται η έκδοση οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός οικισμού περιοχές του νησιού.
Παράταση έως την 31η.12.2025 προτείνεται και στην αναστολή οικοδομικών εργασιών στην περιοχή Υμηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή Ιλισσίων. Αφορά σε αναστολή έκδοσης προεγκρίσεων οικοδομικών αδειών, οικοδομικών αδειών, εγκρίσεων εργασιών μικρής κλίμακας και της εκτέλεσης κάθε οικοδομικής εργασίας έως τη θεσμοθέτηση του νέου Προεδρικού Διατάγματος περί καθορισμού μέτρων προστασίας της περιοχής.
Παράταση για τον έλεγχο της δόμησης στην Καλντέρα
Παράταση ενός έτους δίδεται και στην πολεοδομία της Σαντορίνης για να ολοκληρώσει τους ελέγχους των οικοδομικών αδειών. Τον Νοέμβριο 2024, η τότε πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ είχε θέσει στενά περιθώρια ενός επταμήνου (έως την 30ή Ιουνίου 2025) στην Υπηρεσία Δόμησης της περιοχής για τον έλεγχο του συνόλου των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί την τελευταία πενταετία στη Σαντορίνη και ειδικότερα στην περιοχή της Καλντέρας. Η νέα ρύθμιση προτείνει την παράτασή της έως την 30ή Ιουνίου 2026
Στις Αποκεντρωμένες, οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων
Με άλλη ρύθμιση παρατείνεται η χρονική διάρκεια άσκησης της αρμοδιότητας κατεδαφίσεων από τις υπηρεσίες που ήταν αρμόδιες πριν την 1η Μαΐου 2024, ήτοι στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, έως και την 31η.3.2026 (από τέλη 2024 που ίσχυε), ώστε να συνεχιστεί η υλοποίηση των κατεδαφίσεων αυθαίρετων κατασκευών ανά την επικράτεια. Επίσης, παρατείνονται και οι σχετικές προθεσμίες για τις κατεδαφίσεις. Έτσι, έως την 31η Μαρτίου 2026 (από τέλη 2024), οριστικές εκθέσεις αυτοψίας και πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων που έχουν εκδοθεί έως εκείνη τη στιγμή θα εκτελούνται κατά προτεραιότητα, με κριτήριο τη χρονική εγγύτητα της αυθαιρεσίας σε σχέση με την 31η Μαρτίου 2026, από τις υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Εντός δέκα ημερών από τη λήξη της προθεσμίας οι αρμόδιες υπηρεσίες θα πρέπει να διαβιβάσουν στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών το σύνολο των πρωτοκόλλων κατεδάφισης που δεν έχουν εκτελεστεί, καθώς και έκθεση σχετικά με τις εκτελεσθείσες κατεδαφίσεις από την 1η Μαΐου 2024.
Με πλειοψηφία, φωτοβολταϊκά και μπαταρίες στις πολυκατοικίες
Με πλειοψηφία και όχι με ομοφωνία θα μπορούν να εγκαθίστανται τα φωτοβολταϊκά και οι μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας στις πολυκατοικίες ή σε συγκροτήματα γραφείων, πολυχώρους κ.λπ., σύμφωνα με ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ. Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, στόχος είναι η διευκόλυνση της διαδικασίας εγκατάστασης σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και συστημάτων αποθήκευσης σε κτίρια ή συγκροτήματα κατοικιών, με απώτερο στόχο την προώθηση της συλλογικής αυτοκατανάλωσης ενέργειας και την κάλυψη του ενεργειακού κόστους καταναλωτών, νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Σήμερα για να εγκατασταθούν σταθμοί ΑΠΕ σε κτίριο αποκλειστικά για αυτοκατανάλωση απαιτείται ομόφωνη συγκατάθεση από το 100% των συνιδιοκτητών. Έτσι, προτείνεται για την εγκατάσταση σε κοινόχρηστους χώρους κτιρίων τα οποία περιλαμβάνουν περισσότερες από μια οριζόντιες ιδιοκτησίες και σε επιφάνεια έως 40% του συνόλου της επιφάνειας του κοινόχρηστου δώματος, οι αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων των συνιδιοκτητών, να λαμβάνονται με την απόλυτη πλειοψηφία του 51% που αντιστοιχεί στα ποσοστά συνιδιοκτησίας.
Κατ’ εφαρμογή της διάταξης, η σύμβαση που θα συνάπτεται μεταξύ των αυτοκαταναλωτών, ρυθμίζοντας τις σχέσεις τους και τον επιμερισμό της παραχθείσας ενέργειας από τον σταθμό ΑΠΕ, θα περιλαμβάνει επιπλέον εύλογους και δίκαιους όρους προσχώρησης λοιπών συνιδιοκτητών, προκειμένου να λαμβάνουν μέρος στην από κοινού συλλογική αυτοκατανάλωση και να καθίσταται δυνατή η συμμετοχή τους στον επιμερισμό.
Επίσης, εισάγεται ρύθμιση ώστε να μην είναι δυνατή η εγκατάσταση λέβητα ορυκτών καυσίμων, ως μέσο αναβάθμισης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Ειδικότερα, η σχετική ρύθμιση προτείνει ότι αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2025, δεν επιτρέπεται η παροχή οικονομικών κινήτρων, για την εγκατάσταση σε κτίρια, λέβητα που τροφοδοτείται μερικώς ή εξ ολοκλήρου με ορυκτά καύσιμα, με εξαίρεση εκείνους που επιλέχθηκαν για επενδύσεις πριν από την 1η Ιανουαρίου 2025, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, των Ταμείων Περιφερειακής Ανάπτυξης και Συνοχής (για αντικατάσταση συστημάτων θέρμανσης που λειτουργούν με καύση στερεών ορυκτών καυσίμων, ιδίως άνθρακα, τύρφης, λιγνίτη και πετρελαιούχου σχιστόλιθου, από συστήματα θέρμανσης που λειτουργούν με φυσικό αέριο) καθώς και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων και του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Πηγή: ΟΤ