Η οικονομία των ΗΠΑ αναπτύχθηκε με ετήσιο ρυθμό 4,3% το τρίτο τρίμηνο, ξεπερνώντας τις προσδοκίες των οικονομολόγων και δημιουργώντας τίτλους που μιλούν για οικονομική δύναμη για το νέο έτος.
Οι καταναλωτές δαπάνησαν ασυνήθιστα πολλά χρήματα, ενώ οι εταιρείες κατέγραψαν 166 δισεκατομμύρια δολάρια σε κέρδη.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και η ομάδα του πανηγύρισαν την «οικονομική επιτυχία», δηλώνοντας ότι η οικονομία προχωρά με πλήρη ταχύτητα.
Ωστόσο, οι οικονομολόγοι που είχαν προβλέψει πιο απαισιόδοξα σενάρια εφιστούν την προσοχή.
Κάτι λείπει: οι θέσεις εργασίας.
Η ανάκαμψη χωρίς θέσεις εργασίας
Σε μια τυπική οικονομική ανάκαμψη, η αύξηση του ΑΕΠ συνοδεύεται πρώτα από νέες προσλήψεις, μετά από αυξήσεις μισθών και, τέλος, από αύξηση των καταναλωτικών δαπανών.
Αλλά αυτή τη φορά η εικόνα είναι αντίστροφη: οι δαπάνες αυξάνονται, αλλά οι θέσεις εργασίας δεν ακολουθούν, σύμφωνα με το fortune.com.
Η ανεργία ανέβηκε στο 4,6% και ακόμη και ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, προειδοποίησε ότι τα στοιχεία για την αύξηση των θέσεων εργασίας μπορεί να είναι υπερεκτιμημένα.
Η επικεφαλής οικονομολόγος της KPMG, Ντιάν Σουόν, σημειώνει ότι η κατάσταση είναι ασυνήθιστη: η ανάπτυξη είναι ισχυρή, αλλά τα νοικοκυριά δεν βλέπουν αντίστοιχη βελτίωση στο εισόδημά τους.
The year of the tariff is powering America’s economy as real GDP accelerated to a 4.3% annualized rate and exports rose to an 8.8% SAAR in the third quarter.
This is just the beginning of new era of economic prosperity thanks to President Trump’s trade program unlocking new… pic.twitter.com/kWeBtxQ7aN
— United States Trade Representative (@USTradeRep) December 23, 2025
Ποιοι δαπανούν και πού;
Η ανάλυση δείχνει ότι τα νοικοκυριά ξοδεύουν χωρίς αύξηση του εισοδήματος. Το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα παρέμεινε σχεδόν σταθερό το τρίτο τρίμηνο, με 0% αύξηση.
Οι Αμερικανοί καλύπτουν τη διαφορά μέσω αναλήψεων αποταμιεύσεων, πιστωτικών καρτών ή περιορισμού άλλων εξόδων.
Η μεγαλύτερη αύξηση δαπανών καταγράφεται στον τομέα των υπηρεσιών, και κυρίως στην υγειονομική περίθαλψη.
Οι δαπάνες για νοσοκομειακές υπηρεσίες, εξωτερικά ιατρεία και φαρμακευτικά προϊόντα, όπως τα GLP-1 για απώλεια βάρους, αυξάνονται γρήγορα, αντανακλώντας τη γήρανση του πληθυσμού και τις υψηλότερες τιμές υπηρεσιών υγείας.
Αυτές οι δαπάνες δεν είναι προαιρετικές ή διακριτικές. Οι οικογένειες δεν τις κάνουν από επιλογή, αλλά από ανάγκη.
Αυτό σημαίνει ότι η ανάπτυξη που φαίνεται στο ΑΕΠ δεν αντικατοπτρίζει αύξηση της αγοραστικής δύναμης, αλλά πίεση που απορροφάται από τα νοικοκυριά.
Η «υψηλή ζάχαρη» της οικονομίας
Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι ότι όταν αυτή η πίεση μειωθεί στις αρχές του 2026, καθώς οι επιστροφές φόρων θα αυξηθούν και οι αλλαγές στις παρακρατήσεις θα επαναφέρουν προσωρινά περισσότερα χρήματα στους μισθούς, η ώθηση θα μπορούσε να λειτουργήσει ως «ζάχαρη»: μια βραχυπρόθεσμη αύξηση των δαπανών που δεν επιλύει το υποκείμενο πρόβλημα της αδύναμης δημιουργίας θέσεων εργασίας και της στασιμότητας του πραγματικού εισοδήματος.
«Θα αισθανθούμε πιο ευρέως διαδεδομένα οφέλη καθώς θα πλησιάζουμε στο 2026», δήλωσε η Σουόνκ, «αλλά με ποιο κόστος;»
Η ανησυχία, πρόσθεσε, είναι ότι τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας, σε συνδυασμό με τον ήδη αυξημένο πληθωρισμό στον τομέα των υπηρεσιών, θα μπορούσαν να κάνουν τις πιέσεις στις τιμές «πιο επίμονες», αντί να τις ανακουφίσουν.
Η οικονομία σε σχήμα Κ
Ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο είναι ότι η οικονομία δεν κινείται πλέον ως ένα ενιαίο σύνολο. Τείνει να ακολουθεί ένα «K-shape», δηλαδή ένα σχήμα Κ:
- Στην κορυφή βρίσκονται τα εύπορα νοικοκυριά και οι κάτοχοι περιουσιακών στοιχείων. Οι δαπάνες τους υποστηρίζονται από τις αυξημένες αξίες μετοχών, την ανάπτυξη της τεχνολογίας και τα υψηλά εταιρικά κέρδη.
- Στο κάτω μέρος βρίσκονται οι εργαζόμενοι και τα νοικοκυριά με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα. Οι δαπάνες τους διαμορφώνονται όλο και περισσότερο από περιορισμούς και όχι από εμπιστοσύνη, γεγονός που εξηγεί την συνεχιζόμενη κρίση οικονομικής προσιτότητας.
We’re living in a K-shaped economy.
Asset owners keep compounding while consumer sentiment collapses which means the rich economy is booming while the lived economy is struggling. pic.twitter.com/Sjvby1LjQ5
— Polymarket Money (@PolymarketMoney) December 24, 2025
Αυτός ο διαχωρισμός δείχνει ότι η ανθεκτικότητα που φαίνεται στην κορυφή κρύβει την ευπάθεια στο κάτω μέρος της οικονομίας.
Επιχειρήσεις και αύξηση παραγωγικότητας
Παράλληλα με την αύξηση των καταναλωτικών δαπανών, τα εταιρικά κέρδη αυξάνονται, αλλά οι επιχειρήσεις δεν επεκτείνουν τις επενδύσεις τους ούτε προσλαμβάνουν επιπλέον προσωπικό. Η αύξηση της παραγωγικότητας οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι εταιρείες κάνουν περισσότερα με λιγότερους εργαζόμενους, αντί να αυξάνουν τους μισθούς.
Με άλλα λόγια, οι επιχειρήσεις αναπτύσσονται χωρίς να δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, και αυτή η στρατηγική κρύβει τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά στη βάση της οικονομίας.
My feed is being flooded with foreigners watching America’s GDP surge +4.3% while President Trump
– Implements tariffs
– Deports illegals
– Slashes LEGAL immigration
– Causes the first negative net-migration in decadesThey are saying, «So, it IS possible.»
DO IT EVERYWHERE! pic.twitter.com/E0QFEIDlPw
— Eric Daugherty (@EricLDaugh) December 24, 2025
Οι κίνδυνοι για το μέλλον των ΗΠΑ
Η ανισότητα ανάμεσα στα εύπορα και τα φτωχότερα νοικοκυριά μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις. Οι δαπάνες που βασίζονται στην ανατίμηση των περιουσιακών στοιχείων μπορούν να συνεχιστούν όσο οι αγορές συνεργάζονται. Αντίθετα, οι δαπάνες που καθορίζονται από ανάγκες δεν μπορούν να αυξηθούν σημαντικά χωρίς αύξηση μισθών και νέες θέσεις εργασίας.
Όταν η ανάπτυξη αποσυνδέεται από την απασχόληση, η οικονομία γίνεται ευάλωτη σε κρίσεις, και οι πιθανές αναταράξεις στην αγορά μετοχών ή την αξία των ακινήτων μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη συνολική ζήτηση.
