Αν ξέρεις να διαβάζεις το καλοκαίρι, γνωρίζεις ότι τον Αύγουστο γυρίζει ο καιρός. Δροσίζει, γέρνει σιγά-σιγά προς το φθινόπωρο, προπαρασκευάζοντας την πιο ήρεμη εποχή του χρόνου. Καμιά φορά κρύβεται και ένα δεύτερο καλοκαίρι, ευπρόσδεκτο και απολαυστικό.
Αν ο ημερολογιακός καιρός έχει πια εύκολη πρόγνωση, ο πολιτικός καιρός διατηρεί τις γνωστές δυσκολίες ανάγνωσης και κατανόησης αυτού που πραγματικά είναι και αυτού που πραγματικά, δυνατά ή βουβά, αόρατα ή ορατά, τον χαρακτηρίζει και τον τοποθετεί σε έναν δρόμο αναπόφευκτης εξέλιξης. Οταν γυρίσει ο πολιτικός καιρός, μια νέα συνθήκη έχει δηλαδή ήδη εγκατασταθεί, δεν υπάρχει επιστροφή, ούτε δεύτερο πολιτικό καλοκαίρι.
Για το κυβερνητικό σχήμα έχει οριστικά γυρίσει ο καιρός και μπροστά του ανοίγεται αναγκαστικά ένας δύσκολος δρόμος συντήρησης και αντοχής, αποφυγής της περαιτέρω συρρίκνωσης και ανακοπής της δραματικής απώλειας εμπιστοσύνης, που βαραίνει καθοριστικά πάνω σε αυτό το γύρισμα και την τελική τροπή του.
Οι τελευταίες εξελίξεις, με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τον χειρισμό του στη Βουλή να αποτελεί την έκφραση της σχετικής κυβερνητικής αγωνίας, κάνουν σε όλους πλέον, στον άνθρωπο της καθημερινής ζωής πρώτα, φανερό το νέο πολιτικό περιβάλλον της κυβερνητικής αποδρομής και της πολιτικής της εξάντλησης. Σε αυτό το γύρισμα του πολιτικού καιρού ο κάματος πολιτικών, προτάσεων και ανθρώπων πείθει και τον πιο πιστό οπαδό ότι η εποχή της πολιτικής ευφορίας συναντήθηκε με το τέλος της.
Η κυβέρνηση έχει εγκατασταθεί σε μια διαρκή κρίση. Εδώ και αρκετό χρόνο διαμορφώθηκε αυτή η πραγματικότητα. Η ευρύτερη πολιτική αδυναμία της αντιπολίτευσης, παρά την ένταση της δραστηριότητάς της τις μέρες αυτές, η ευχέρεια του κυβερνητικού μηχανισμού στην κατασκευή εικόνων για τον εαυτό του, η πλαστή απόδοση της βιωμένης καθημερινότητας, η αριθμητική κυβερνητική υπεροχή μέσα σε ένα ευρύτερο πολιτικό κενό, καθυστέρησαν αυτή τη συνειδητοποίηση.
Η εμπειρία αργεί καμιά φορά να βγει στο φως, αλλά όταν το συναντήσει έξω από το σπήλαιο, δεν επιστρέφει σε αυτό. Και αν επιστρέψει, με αυτό που θα κομίσει όλα θα επιταχυνθούν.
Το γύρισμα του καιρού είναι μια καμπή. Αυτό σημαίνει ότι το ευρύτερο κοινωνικό σώμα, που είδε μεγάλο μέρος του μια προσδοκία μεταβολής στη χώρα με την εκλογή της παρούσας κυβέρνησης, έκανε το βήμα της υποχώρησης και αποδέχθηκε τη ματαίωση της προσδοκίας.
Δεν περίμενε θαύματα – η πολιτική ευφυΐα του λαού γνωρίζει ότι δεν υπάρχουν θαύματα –, ανέμενε όμως να ζυγίσει τον βαθμό του ενδιαφέροντος και την ένταση της προσήλωσης, στην κατεύθυνση της βελτίωσης δομικών πλευρών της συλλογικής λειτουργίας ή απλών καθημερινών αλλαγών υπέρ μιας ποιότητας του καθημερινού βίου, τον οποίο η κυβέρνηση αγνόησε επιδεικτικά στη διαχειριστική διαδρομή της.
Αν προσθέσει κανείς σε όλα αυτά το πνεύμα διακυβέρνησης, την άμετρη και ακατανόητη σε πρώτη ματιά αυταρέσκεια, το ύφος μιας εξουσίας, που περίπου πράττει ωσάν να είναι η μόνη Αρχή, βρίσκει τους λόγους, που παρά την τυπική ευχέρεια διακυβέρνησης λόγω αδιατάρακτης πλειοψηφίας, επήλθε μια ποιοτική μεταβολή διαρκείας και βάθους στον τρόπο που ο μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας διαβάζει και αντιλαμβάνεται πλέον τη φύση αυτού του κυβερνητικού σχήματος.
Κάθε γύρισμα του πολιτικού καιρού είναι μια αλλαγή στο θεμέλιο. Ο χρόνος θα δείξει με ποιον τρόπο αυτή η αλλαγή θα εκφρασθεί.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
