Οι προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία φαίνεται να ευνοούν τη Ρωσία, λέει το Associated Press, ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες έρχονται μεικτά μηνύματα από τον Λευκό Οίκο.
Ο Πούτιν, σε μια προφανή χειρονομία καλής θέλησης να συνεχίσουν να συζητούν, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα μια 72ωρη κατάπαυση του πυρός
Το AP υπενθυμίζει ότι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου έχουν γίνει από το Κρεμλίνο και τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου μέχρι το Οβάλ Γραφείο.
Μέχρι τώρα ο Τραμπ και οι συνεργάτες του φαίνονταν να αναπαράγουν το αφήγημα του Βλαντίμιρ Πούτιν, με τις ΗΠΑ και Ρωσία να έχουν έρθει τόσο κοντά όσο κανείς δεν φανταζόταν πριν από λίγο καιρό, ωστόσο ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να αλλάζει κάπως τον τόνο του όταν αναφέρεται στον Ρώσο ομόλογό του.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει υπάρξει συμφωνία για τερματισμό των συγκρούσεων, ενώ την Τετάρτη υπεγράφη η συμφωνία για τα ορυκτά ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ουκρανία.
«Ο Πούτιν έχει ήδη πάρει ένα μέρος αυτού που επιδίωκε»
Ένα κέρδος για το Κρεμλίνο είναι ότι η Ουάσινγκτον μιλάει ξανά με τη Μόσχα μετά από χρόνια εξαιρετικά τεταμένων σχέσεων μετά την εισβολή της στην Ουκρανία το 2022 – και όχι μόνο για τον πόλεμο, δήλωσε ο Νικολάι Πετρόφ, επικεφαλής ερευνητής της δεξαμενής σκέψης New Eurasian Strategies Centre.
Οι Ρώσοι αξιωματούχοι και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης από την αρχή των συζητήσεων με τους αξιωματούχους του Τραμπ προσπάθησαν να υπογραμμίσουν ότι η Ουκρανία ήταν μόνο ένα θέμα στην τεράστια ατζέντα των «δύο υπερδυνάμεων».
Ο Τραμπ και ο Πούτιν μίλησαν τον Μάρτιο για την Ουκρανία, αλλά και για τη Μέση Ανατολή, τον τερματισμό της διάδοσης των στρατηγικών όπλων, ακόμη και για τη διοργάνωση αγώνων χόκεϊ μεταξύ των δύο χωρών.
Το σημαντικότερο κρατικό τηλεοπτικό κανάλι της Ρωσίας μετέδωσε ότι η συνάντηση μεταξύ του Πούτιν και του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ έδειξε ότι η Μόσχα και η Ουάσινγκτον οικοδομούν από κοινού «μια νέα παγκόσμια δομή».
Υπό αυτή την έννοια, «ο Πούτιν έχει ήδη πάρει ένα μέρος αυτού που επιδίωκε» – την οπτική της Ρωσίας ως μια χώρα που είναι ισότιμη με τις ΗΠΑ, δήλωσε ο Πετρόφ.
Το «αγκάθι» της Κριμαίας
Ο Τραμπ έχει πει ότι η Κριμαία, η ουκρανική χερσόνησος που προσάρτησε παράνομα η Μόσχα το 2014, «θα παραμείνει στη Ρωσία», και τα περιγράμματα μιας ειρηνευτικής πρότασης που φέρεται να παρουσίασε η ομάδα του στο Κίεβο τον περασμένο μήνα περιλάμβαναν προφανώς τη δυνατότητα στη Ρωσία να διατηρήσει τον έλεγχο άλλων κατεχόμενων ουκρανικών εδαφών.
Ο Τραμπ, ο οποίος είχε την επεισοδιακή συνάντηση με τον Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο στις 28 Φεβρουαρίου, καταφέρθηκε εναντίον του επειδή απέρριψε δημοσίως την ιδέα της παραχώρησης εδαφών και δήλωσε επίσης ότι το Κίεβο είναι απίθανο να ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ.
Όλα αυτά αποτελούν εδώ και καιρό τα σημεία διαπραγμάτευσης που χρησιμοποιούσε η Μόσχα και η χρήση τους από τον Τραμπ υποδήλωνε ότι το όραμα της κυβέρνησής του ευθυγραμμίζεται με αυτό του Κρεμλίνου.
Ο Τραμπ φαίνεται επίσης να ασκεί μεγαλύτερη πίεση στο Κίεβο παρά στη Μόσχα στην προσπάθεια επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας και φαίνεται πρόθυμος να επιστρέψει σε μια πιο φυσιολογική σχέση με τη Ρωσία και τις «μεγάλες επιχειρηματικές ευκαιρίες» της, δήλωσε ο Σαμ Γκριν του King’s College του Λονδίνου.
«Υπάρχει κάποιο μέρος αυτού που να μη μοιάζει με νίκη για τη Ρωσία; Όχι», πρόσθεσε ο Γκριν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ.
«Στον αέρα», εν πολλοίς, οποιαδήποτε ειρηνική διευθέτηση
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, όλα αυτά δεν έχουν παραμείνει παρά μόνο λόγια, με τους όρους μιας πιθανής διευθέτησης να είναι ακόμα εν πολλοίς «στον αέρα», δήλωσε ο Σεργκέι Ραντσένκο, ιστορικός και καθηγητής στη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών του Τζονς Χόπκινς.
Επιπλέον, εξακολουθούν να υπάρχουν απαιτήσεις τόσο από τη Ρωσία όσο και από την Ουκρανία που θα ήταν δύσκολο να συμβιβαστούν σε οποιαδήποτε ειρηνευτική διευθέτηση.
Η Ουκρανία αρνείται να παραχωρήσει οποιοδήποτε έδαφος και θέλει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας έναντι μελλοντικής επίθεσης, που ενδεχομένως να περιλαμβάνουν ένα απόσπασμα ειρηνευτικών δυνάμεων – κάτι που μια μερίδα ευρωπαϊκών εθνών έχει συζητήσει και η Ρωσία απορρίπτει δημοσίως ως μη εφικτό.
Η Ρωσία, με τη σειρά της, απαιτεί να κρατήσει τα εδάφη που έχει καταλάβει, καθώς και να μη γίνει η Ουκρανία μέλος του ΝΑΤΟ. Θέλει επίσης το Κίεβο να «αποστρατιωτικοποιηθεί» ή να μειώσει σημαντικά τις ένοπλες δυνάμεις του.
Ο Ραντσένκο θεωρεί το τελευταίο ως ένα σημαντικό σημείο εμπλοκής στις ειρηνευτικές συνομιλίες, επειδή ένας ισχυρός, βιώσιμος στρατός είναι σημαντικός για την Ουκρανία να υπερασπιστεί τον εαυτό της.
«Εάν υπάρχουν περιορισμοί στα είδη των όπλων που μπορεί να λάβει η Ουκρανία (από τη Δύση) ή στο μέγεθος του στρατού, τότε θα είναι πολύ δύσκολο να τους πείσουμε να δεχτούν αυτού του είδους τη συμφωνία», είπε.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ φαίνεται ότι ανέβασε τον πήχη αυτή την εβδομάδα λέγοντας ότι η διεθνής αναγνώριση των περιοχών που προσαρτήθηκαν από τη Ρωσία στην Ουκρανία είναι «επιτακτική ανάγκη» για μια ειρηνευτική συμφωνία.
Η επίτευξη αυτού του στόχου παραμένει ασαφής, δεδομένου ότι δεκάδες χώρες έχουν καταγγείλει τις προσαρτήσεις ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου, σημειώνει το AP.
Τι θα γίνει αν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν από τις συνομιλίες
Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι είναι προς το συμφέρον του Πούτιν να παρατείνει τον πόλεμο και να συνεχίσει να αποκομίζει κέρδη στο πεδίο της μάχης.
Ο Τραμπ, ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς και ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο έχουν απειλήσει να νίψουν τας χείρας τους για την ειρηνευτική προσπάθεια εάν δεν υπάρξει σύντομα πρόοδος, γράφει χαρακτηριστικά το AP.
Ο Πούτιν, σε μια προφανή χειρονομία καλής θέλησης να συνεχίσουν να συζητούν, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα μια 72ωρη κατάπαυση του πυρός από τις 8 Μαΐου για την Ημέρα της Νίκης της Ρωσίας που σηματοδοτεί την ήττα της ναζιστικής Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Ζελένσκι απέρριψε τη χειρονομία ως μια περαιτέρω προσπάθεια «χειραγώγησης» του Πούτιν για να παρασύρει τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι η κατάπαυση του πυρός θα πρέπει να αρχίσει αμέσως και να διαρκέσει περισσότερο.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο οικονομικός παράγοντας και τα δύο σενάρια
Ο Γκριν σημείωσε ότι το ρωσικό ρούβλι και οι αγορές έχουν βελτιωθεί πρόσφατα λόγω των προσδοκιών για μια ειρηνευτική συμφωνία και την επιστροφή των αμερικανικών επιχειρήσεων και επενδυτών, «και μπορεί να υπάρξει ένα τίμημα που πρέπει να πληρωθεί» για να τραβηχτεί το χαλί κάτω από αυτό.
Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι τι θα συμβεί στο πεδίο της μάχης αν η κυβέρνηση Τραμπ αποσυρθεί από την ειρηνευτική προσπάθεια.
«Όταν η κυβέρνηση Τραμπ λέει ότι θα αποχωρήσει, δεν ξέρουμε τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι θα αποχωρήσουν από τις διαπραγματεύσεις και θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία;», αναρωτήθηκε ο Γκριν.
Ο Γκριν δήλωσε ότι η Ουκρανία πιθανότατα δεν αισθάνεται σίγουρη ότι η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διαδικασία σημαίνει ότι η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει να στηρίζει το Κίεβο, προσθέτοντας ότι και η Ρωσία μπορεί να μην είναι σίγουρη ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα τερματίσει τη βοήθεια.
«Νομίζω ότι είναι πολύ δύσκολο για το Κρεμλίνο να υπολογίσει τους κινδύνους που συνεπάγεται η παράταση του θέματος», είπε.
Επίσης, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκότ Μπέσεντ δήλωσε ότι η συμφωνία για τα ορυκτά «σηματοδοτεί σαφώς στη Ρωσία ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι δεσμευμένη σε μια ειρηνευτική διαδικασία με επίκεντρο μια ελεύθερη, κυρίαρχη και ευημερούσα Ουκρανία μακροπρόθεσμα».
Πολλά εξαρτώνται από το αν η Ευρώπη μπορεί να αναλάβει δράση και να καλύψει τυχόν κενά στην αμερικανική βοήθεια.
Αν ο Τραμπ απομακρυνθεί από την ειρηνευτική προσπάθεια και εξακολουθήσει να επιδιώκει την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Ρωσία, αίροντας τις κυρώσεις, «αυτό θα ισοδυναμεί με μια σημαντική εξέλιξη» για τον Πούτιν, αλλά αυτό δεν είναι δεδομένο, είπε ο Ραντσένκο.
Αυτό θα ήταν μια δύσκολη μάχη για τον Τραμπ, καθώς «υπάρχουν πολλές κυρώσεις του Κογκρέσου που βασίζονται στον πόλεμο στην Ουκρανία», σημείωσε ο Γκριν.
