Η εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν με τα χτυπήματα στις τρεις κύριες ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις βρίσκουν την παγκόσμια οικονομία σε μια εύθραυστη στιγμή, ενώ οι εξελίξεις εξαρτώνται πλέον από το πόσο δυναμικά θα επιλέξει να απαντήσει η Ισλαμική Δημοκρατία.
Η Παγκόσμια Τράπεζα, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν υποβαθμίσει τις προβλέψεις τους για την παγκόσμια ανάπτυξη τους τελευταίους μήνες.
Υπό τις παρούσες συνθήκες, θεωρείται αυτονόητο ότι οποιεσδήποτε σημαντικές αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου, ή διαταραχές στο εμπόριο που προκαλούνται από περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης, θα λειτουργούσαν ως ακόμη ένα φρένο στην παγκόσμια οικονομία.
Ενα ακόμη σοκ
«Οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή ισοδυναμούν με ένα ακόμη αρνητικό σοκ σε μια ήδη αδύναμη παγκόσμια οικονομία», δήλωσε ο Μπεν Μέι, διευθυντής παγκόσμιας μακροοικονομικής έρευνας στην Oxford Economics, πριν την αμερικανική επίθεση.
«Θα δούμε πώς θα ανταποκριθεί η Τεχεράνη, αλλά η επίθεση πιθανότατα θέτει τη σύγκρουση σε πορεία κλιμάκωσης», έγραψαν αναλυτές του Bloomberg Economics. «Για την παγκόσμια οικονομία, μια διευρυνόμενη σύγκρουση αυξάνει τον κίνδυνο υψηλότερων τιμών στο πετρέλαιο και μια ανοδικής ώθησης στον πληθωρισμό».
Την ίδια στιγμή, οι αυξανόμενοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι συμπίπτουν με την πιθανότητα κλιμάκωσης των δασμών Τραμπ τις επόμενες εβδομάδες, καθώς στις 9 Ιουλίου λήγει η περίοδος κατά την οποία ο αμερικανός πρόεδρος είχε ανακοινώσει ότι παγώνει τον «αμοιβαίους δασμούς» προκειμένου να διαπραγματευτούν οι χώρες μαζί του.
Βέβαιο θεωρούν οι αναλυτές, σύμφωνα με το Bloomberg, πως ο μεγαλύτερος οικονομικός αντίκτυπος από μια παρατεταμένη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή πιθανότατα θα γίνει αισθητός μέσω της αύξησης των τιμών του πετρελαίου.
Μετά το χτύπημα των ΗΠΑ στο Ιράν, ένα παράγωγο προϊόν που επιτρέπει στους επενδυτές να κάνουν εικασίες σχετικά με τις διακυμάνσεις των τιμών του αργού πετρελαίου αυξήθηκε κατά 8,8% στις IG Weekend Markets. Εάν αυτή η ανοδική κίνηση διατηρηθεί μέχρι το άνοιγμα των αγορών της Δευτέρας, ο στρατηγικός αναλυτής της IG, Tony Sycamore, δήλωσε ότι προβλέπει τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού πετρελαίου WTI να ανοίξουν στα 80 δολάρια περίπου το βαρέλι.
Ο παράγοντας Ιράν
Πολλά θα εξαρτηθούν από βραχυπρόθεσμα γεγονότα. Το Ιράν έχει δικαίωμα να αμυνθεί μετά τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του, δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Αμπάς Αραγτσί, καταγγέλλοντας τα πλήγματα των ΗΠΑ σε τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις της χώρας ως «εξωφρενικά» και υπογραμμίζοντας πως θα έχουν «συνέπειες χωρίς τέλος».
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών αναφέρει πως «οι ΗΠΑ, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, διέπραξαν σοβαρή παραβίαση του Χάρτη του ΟΗΕ, του διεθνούς δικαίου και της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση Πυρηνικών Όπλων», εξαπολύοντας επίθεση εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν που εξυπηρετούν αποκλειστικά ειρηνικούς σκοπούς.
Όσα συνέβησαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, αναφέρει ο ΥΠΕΞ του Ιράν, είναι «εξωφρενικά» και θα έχουν «συνέπειες χωρίς τέλος». «Κάθε μέλος του ΟΗΕ πρέπει να θορυβηθεί από αυτήν την εξαιρετικά επικίνδυνη, παράνομη και εγκληματική συμπεριφορά», τονίζει.
Τρία σενάρια
Το Bloomberg Economics βλέπει τρεις επιλογές για να απαντήσει το Ιράν:
- Επιθέσεις σε αμερικανικό προσωπικό και περιουσιακά στοιχεία στην περιοχή
- Στόχευση περιφερειακών ενεργειακών υποδομών
- Κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ χρησιμοποιώντας υποβρύχιες νάρκες ή παρενοχλώντας πλοία που διέρχονται
Στο ακραίο σενάριο στο οποίο θα κλείσει το Στενό του Ορμούζ, το αργό μπορεί να ξεπεράσει τα 130 δολάρια το βαρέλι, σύμφωνα με τους Daoud, Tom Orlik και Jennifer Welch, αναλυτές του Bloomberg. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τον πληθωρισμό των ΗΠΑ κοντά στο 4% το καλοκαίρι, ωθώντας την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και άλλες κεντρικές τράπεζες να ακυρώσουν το χρονοδιάγραμμα των μελλοντικών μειώσεων των επιτοκίων.
Εξάλλου, πριν από την επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράν, αναλυτές της Oxford Economics μοντελοποίησαν τρία σενάρια, συμπεριλαμβανομένης της αποκλιμάκωσης της σύγκρουσης, της πλήρους διακοπής της παραγωγής πετρελαίου στο Ιράν και του κλεισίματος του Στενού του Ορμούζ από όπου διέρχεται το 20% της ημερήσια παγκόσμιας προμήθειας πετρελαίου, «το καθένα με ολοένα και μεγαλύτερες επιπτώσεις στις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου».
Στην τρίτη περίπτωση, που θεωρείται και η πιο σοβαρή, οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου εκτινάσσονται σε περίπου 130 δολάρια το βαρέλι, οδηγώντας τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ κοντά στο 6% μέχρι το τέλος αυτού του έτους.
Και, μπορεί οι ΗΠΑ να είναι καθαρός εξαγωγέας πετρελαίου. Αλλά οι υψηλότερες τιμές του αργού θα επιδρούσαν μόνο αρνητικά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ήδη η αμερικανική οικονομία.
Αλλά και η Κίνα, ως ως ο μεγαλύτερος αγοραστής ιρανικού πετρελαίου, θα αντιμετώπιζε τις πιο προφανείς συνέπειες από οποιαδήποτε διακοπή στη ροή του πετρελαίου, με τα τρέχοντα αποθέματά της να αντιμετωπίζουν μόνο προσωρινά ένα τέτοιο πρόβλημα.
Επίσης, οποιεσδήποτε διαταραχές στη ναυτιλία μέσω των Στενών του Ορμούζ θα είχαν σημαντικό αντίκτυπο και στην παγκόσμια αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Το Κατάρ, που αποτελεί περίπου το 20% του παγκόσμιου εμπορίου LNG, χρησιμοποιεί αυτή τη διαδρομή για εξαγωγές και δεν έχει εναλλακτική διέλευση. Αυτό θα άφηνε την παγκόσμια αγορά LNG εξαιρετικά σφιχτή, ωθώντας τις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου σημαντικά υψηλότερες, σημείωσε το Bloomberg Economics.
Ενώ οι επενδυτές μπορεί να ανησυχούν ότι οι προμήθειες θα μπορούσαν να διακοπούν εάν κλιμακωθούν οι εχθροπραξίες, τα μέλη του ΟΠΕΚ+, συμπεριλαμβανομένου της de facto ηγέτη του ομίλου Σαουδικής Αραβίας, εξακολουθούν να έχουν άφθονη πλεονάζουσα χωρητικότητα που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί.
Επιπλέον, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας μπορεί να επιλέξει να συντονίσει την απελευθέρωση αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης για να προσπαθήσει να συγκρατήσει τις τιμές.
Πηγή: OT
