Επιφυλακτικοί παραμένουν οι πολίτες για τα νέα μέτρα κατά της ακρίβειας, αφού οι παρεμβάσεις που έγιναν μέχει σήμερα δεν φάνηκε να είχαν τα αποτελέσματα τα οποία προσκοδούσε η κυβέρνηση.
Αύριο, Πέμπτη, ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, θα παρουσιάσει στο Υπουργικό Συμβούλιο, υπό τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, την εφαρμογή των μέτρων κατά της ακρίβειας και του νομοσχεδίου για τη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς και την ενίσχυση της ανάπτυξης.
Ωστόσο, η ακρίβεια συνεχίζει να «καλπάζει» και έχει «γονατίσει» τα νοικοκυριά, ενώ μικρό «καλάθι» κρατά και η αγορά.
Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Μαρτίου τίθεται σε εφαρμογή το μέτρο που προβλέπει μείωση της αρχικής τιμής σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, με το στοίχημα για την κυβέρνηση να είναι μεγάλο, αλλά αμφίβολο αν θα καταφέρει να χτυπήσει το πρόβλημα στη ρίζα του.
Πρόκειται για ένα δυνατό «crash test», αφού ο πληθωρισμός ειδικά στα τρόφιμα συντηρείται σε υψηλά επίπεδα, παρά τις παρεμβάσεις που έγιναν το προηγούμενο διάστημα με τη μόνιμη μείωση τιμής και το «Καλάθι του Νοικοκυριού», καθώς στην πράξη αποτυπώθηκε ξεκάθαρα ότι οι οι τιμές συνέχισαν να ανεβαίνουν.
Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιμένει στο αφήγημα της «εισαγόμενης ακρίβειας» και υπόσχεται πάταξη των φαινομένων αισχροκέρδειας, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τους πολίτες στις δημοσκοπήσεις να την κατηγορούν για παταγώδη αποτυχία.
«Πληγή» που δεν κλείνει η ακρίβεια στα τρόφιμα
Η ακρίβεια, ειδικά στα τρόφιμα, συνεχίζει να αδειάζει τα πορτοφόλια, με την κυβέρνηση – ενόψει και ευρωεκλογών – να έχει επιδοθεί σε μια προσπάθεια να πείσει ότι καταβάλλει προσπάθειες για να τη δαμάσει.
Φρούτα, λάδι, λαχανικά και βασικά είδη σε σούπερ μάρκετ, έχουν πάρει την ανιούσα, με τον πρωθυπουργό, προσφάτως, να ορίζει… συνυπεύθυνο τον καταναλωτή «μέσα από την πίεση που ασκεί με τον τρόπο του και τις επιλογές τις οποίες κάνει», ελπίζοντας πως αυτό θα «βοηθήσει να λειτουργήσει καλύτερα ο ανταγωνισμός και να πέσουν οι τιμές».
Οι πολίτες, όμως, όπως έδειξε και η δημοσκόπηση της Metron Analysis για το MEGA, εξακολουθούν – στις αυθόρμητες απαντήσεις τους – να αναφέρουν την ακρίβεια και την οικονομία, ως σημαντικότερο πρόβλημα, δείχνοντας πως η «κρίση κόστους ζωής» παραμένει στο επίκεντρο.
«Την πληρώνουν» οι φτωχότεροι
Όπως είναι αναμενόμενο, τα φτωχότερα νοικοκυριά στην Ελλάδα βιώνουν τις συνέπειες του πληθωρισμού με πολύ χειρότερο τρόπο σε σχέση με τα πλουσιότερα, όπως διαπιστώνει ειδική έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για τη χώρα μας.
Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση, το φτωχότερο 20% του πληθυσμού στην Ελλάδα δαπανά πάνω από το 20% του εισοδήματός του για στέγαση, νερό, ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα, ποσοστό υπερδιπλάσιο από το αντίστοιχο του πλουσιότερου 20%.
Η Ελλάδα, εξάλλου, επί μια διετία κάνει σοβαρό πρωταθλητισμό στην Ευρώπη των «27», κατακτώντας συνεχώς αρνητικές πρωτιές ειδικά στον δείκτη τιμών των τροφίμων, που σκαρφαλώνει παρά την πτώση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Συγκεκριμένα, για τον Ιανουάριο 2023/2024 σημειώθηκαν αυξήσεις σε:
- Ελαιόλαδο + 67,4 %
- Λαχανικά + 14,4 %
- Φρούτα + 14,2 %
- Αναψυκτικά – χυμούς + 11,7 %
- Ψάρια + 7,7 %
- Κρέας + 6,0 %
- Ζάχαρη – σοκολάτες + 6,0 %
- Λοιπά τρόφιμα + 5,8 %.
Την ίδια στιγμή, στον τομέα της υγείας αυξήθηκαν τα ασφάλιστρα κατά 14% και τα φαρμακευτικά προϊόντα κατά 12,7 %.
Για 19 μέρες φτάνει ο μισθός
Επιπλέον, από την ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου της ΓΣΕΒΕΕ φαίνεται ότι υπάρχει μία αύξηση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες των νοικοκυριών που δηλώνει ότι ο μισθός επαρκεί για τις πρώτες 19 ημέρες του μήνα.
Πλέον, ο αριθμός αυτών των οικογενειών έχει ξεπεράσει το 60%, όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς.
«Αυτό δείχνει ότι υπάρχει μεγαλύτερη φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας», υπογράμμισε, τονίζοντας ότι είναι επιτακτική ανάγκη να αυξηθούν οι μισθοί.
Παράλληλα, προειδοποίησε πως «οποιαδήποτε αύξηση κι αν δοθεί στους μισθούς, είμαι βέβαιος ότι αν δεν κρατηθούν οι τιμές της αγοράς κι αν δεν ελέγξουμε ουσιαστικά την αισχροκέρδεια που υπάρχει, θα εξαφανιστεί αμέσως».
Τι αλλάζει από την 1η Μαρτίου
Στο πλαίσιο των μέτρων του υπουργείου Ανάπτυξης, τα οποία τίθενται σε ισχύ από την 1η Μαρτίου, προστέθηκαν και κάποια επιπλέον προϊόντα στο μέτρο που αφορά στη μείωση των πιστώσεων από τη βιομηχανία προς τα σούπερ μάρκετ κατά 30%, όπως είναι τα προϊόντα εμμήνου ρήσεως που θεωρούνται πρώτης ανάγκης και δεν είχαν συμπεριληφθεί στην αρχική απόφαση Σκρέκα, ενώ κρίθηκε ότι και στα συγκεκριμένα προϊόντα υφίσταται ζήτημα με υπερβολικές εκπτώσεις, κάτι το οποίο έπρεπε να περιοριστεί.
Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι ότι τα μέτρα Σκρέκα εισάγουν στο καταναλωτικό καλάθι τα κοντόληκτα προϊόντα, με ημερομηνία λήξης από 1 έως και 30 ημέρες, προκειμένου να μην απορρίπτονται από τη βιομηχανία και να μην επιστρέφονται προς καταστροφή, αλλά να φτάνουν στους καταναλωτές.
Με βάση τα μέτρα του υπουργείου Ανάπτυξης, επιτρέπεται η προώθηση προϊόντων με την ένδειξη ότι πρόκειται για προϊόντα με πολύ κοντινή ημερομηνία λήξης και ορίζεται το ακριβές χρονικό διάστημα πριν την ημερομηνία αυτή, όπου επιτρέπεται να γίνει η εκποίηση του αποθέματος σε χαμηλότερη τιμή, ενώ ταυτόχρονα παρεμποδίζεται η σπατάλη τροφίμων.
Πάντως, ορισμένες πλευρές διαβλέοπουν νέες ανατιμήσεις μέσα στους επόμενους μήνες, κάτι το οποίο προκαλεί μεγάλη ανησυχία στους πολίτες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αυξήσεις τιμών συνεχίζονται με μεγάλη ένταση στο σούπερ μάρκετ, με αποτέλεσμα η αγορά βασικών προϊόντων να καθίσταται πολύ δύσκολη.
Σύμφωνα με την κυλιόμενη έρευνα τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), αναμένεται μείωση του όγκου πωλήσεων το α’ εξάμηνο του 2024 (-1,3%) σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2023.
