Σε μια βαθιά κρίση που οφείλεται κατά κύριο λόγο στο πετρέλαιο έχει περιπέσει η Λιβύη. Ο πρωθυπουργός της χώρας έθεσε σε διαθεσιμότητα τον επικεφαλής της κρατικής εταιρείας διανομής καυσίμων μετά από μια σοβαρή έλλειψη καυσίμων αυτή την εβδομάδα. Πρόκειται για την τελευταία από μια σειρά απολύσεων και ερευνών που στοχεύουν αξιωματούχους του πετρελαίου που έχουν ταλανίσει την πολύπαθη χώρα.
Ο πρωθυπουργός Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά απαγόρευσε στον πρόεδρο της Brega Oil Marketing, Φουάντ Μπελχαρίμ, να εργάζεται ενώ διεξάγεται έρευνα, σύμφωνα με διάταγμα που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, όπως αναφέρει το Bloomberg.
Η Λιβύη, χώρα του OPEC, βρίσκεται αντιμέτωπη με σειρές χιλιομέτρων στα πρατήρια καυσίμων σε όλη τη χώρα λόγω σοβαρής έλλειψης καυσίμων, εν μέσω έλλειψης ικανότητας διύλισης και του λαθρεμπορίου φθηνής βενζίνης και ντίζελ. Το φαινόμενο αυτό επιτείνει την αγωνία σε ένα έθνος που βυθίστηκε σε αναταραχή από την ανατροπή του Μουαμάρ Αλ Καντάφι το 2011, με ξεχωριστές κυβερνήσεις να ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του πετρελαϊκού τομέα της χώρας, την βασική οικονομική σανίδα σωτηρίας της Λιβύης.
Η κυβέρνηση της Τρίπολης θα εξετάσει τα αίτια της έλλειψης, «θα εντοπίσει τους υπεύθυνους και θα προτείνει επείγουσες λύσεις για τον τερματισμό της», αναφέρεται στην ανακοίνωση. Η National Oil Corp (NOC) θα ορίσει ένα μέλος του διοικητικού συμβουλίου ώστε να αναλάβει τα καθήκοντα του προέδρου κατά τη διάρκεια της περιόδου αναστολής, αναφέρεται.
Η κίνηση αυτή είναι η τελευταία σε μια σειρά αποφάσεων που στοχοποιούν αξιωματούχους του πετρελαίου, καθώς προσπαθεί να ασκήσει έλεγχο στον τομέα.
Αντιμετωπίζει επίσης μια αναμέτρηση με την κεντρική τράπεζα, η οποία διαχειρίζεται δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα από το πετρέλαιο, καθώς ο επί μακρόν διοικητής αρνείται να παραιτηθεί εν μέσω επικρίσεων για τους χειρισμούς του στα κεφάλαια της τράπεζας.
Οι διαμάχες για την εξουσία στη Λιβύη επηρεάζουν συχνά την παραγωγή πετρελαίου, με τις διαμαρτυρίες να οδηγούν την παραγωγή σε ορισμένα κοιτάσματα σε αδιέξοδο. Η περιορισμένη ικανότητα διύλισης έχει επίσης συμβάλει στη σχετική έλλειψη καυσίμων κίνησης στην εγχώρια αγορά.
Η χώρα επιδοτεί σε μεγάλο βαθμό τα καύσιμα, με τη βενζίνη και το ντίζελ να κοστίζουν 0,031 δολάρια το λίτρο – από τα φθηνότερα στον κόσμο, σύμφωνα με τον διαδικτυακό ανιχνευτή Global Petrol Prices. Αυτό είναι φθηνότερο από ένα μπουκάλι νερό στη Λιβύη. Οι τιμές του αργού πετρελαίου στη χώρα είναι στα ίδια επίπεδα με εκείνες των διυλισμένων προϊόντων.
Αυτές οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει μια δραματική αύξηση του λαθρεμπορίου καυσίμων, με κερδοσκόπους να αρπάζουν φθηνά καύσιμα και να τα αποθηκεύουν ή να τα πωλούν σε αγορές όπου μπορούν να πιάσουν υψηλότερη τιμή.
Λιβύη: Σκάνδαλα, απειλές και διαμαρτυρίες
Το ίδιο το υπουργείο πετρελαίου βρίσκεται σε αναταραχή μετά από ενέργειες που έγιναν νωρίτερα φέτος. Τον Μάρτιο, ο τότε υπουργός Πετρελαίου Μοχάμεντ Ουν τέθηκε σε διαθεσιμότητα για δύο μήνες εν αναμονή έρευνας σχετικά με φερόμενες παραβιάσεις που σχετίζονται με τη σπατάλη δημόσιου χρήματος. Ο εκτελών χρέη υπουργού Χαλίφα Αμπντούλ Σαντίκ συνελήφθη αυτόν τον μήνα με την κατηγορία ότι ενέκρινε παράνομα τη διάθεση περίπου 457 εκατ. ευρώ για μια ξένη πετρελαϊκή εταιρεία.
Το 2021, ο Ουν προσπάθησε αρκετές φορές να θέσει σε διαθεσιμότητα τον επί μακρόν επικεφαλής της NOC, Μουσταφά Σανάλα, ο οποίος εγκατέλειψε τη θέση του υπό την απειλή όπλου στα μέσα του 2022 και εν μέσω πολιτικών αναταραχών που έστειλαν την παραγωγή πετρελαίου σε λιγότερο από 700.000 βαρέλια την ημέρα. Η χώρα άντλησε περίπου 1,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως τον Ιούλιο, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg.
Οι χρόνιες διακοπές ρεύματος και οι ελλείψεις καυσίμων, ιδιαίτερα στο νότο, όπου ο κόσμος διαμαρτύρεται εδώ και καιρό ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο δεν διανέμονται δίκαια, οδήγησαν σε διαδηλώσεις. Ο Ντμπεϊμπά προσπαθεί να αποφύγει το κλείσιμο των πετρελαιοπηγών, μιας βασικής πηγής εσόδων, εν μέσω του αδιεξόδου με την κεντρική τράπεζα.
Οι αρχές της Τρίπολης προσπάθησαν να καταργήσουν τις επιδοτήσεις στα καύσιμα για να μειώσουν την επιβάρυνση του προϋπολογισμού και να περιορίσουν το λαθρεμπόριο καυσίμων, αλλά η απόφαση αυτή ακυρώθηκε μετά από διαμαρτυρίες. Τα προσωπικά οχήματα είναι ζωτικής σημασίας στη χώρα, η οποία διαθέτει ελάχιστες δημόσιες συγκοινωνίες. Για την αντιμετώπιση της τρέχουσας έλλειψης, ο Ντμπεϊμπά έδωσε εντολή στον υπουργό Εσωτερικών να αναγκάσει τις εταιρείες διανομής καυσίμων να ανοίξουν τα κλειστά πρατήρια καυσίμων.
Πηγή: ΟΤ