Ο ανταγωνισμός -σε παγκόσμιο επίπεδο- για την εκμετάλλευση των ανεκμετάλλευτων πόρων της Αρκτικής φαίνεται να επιταχύνεται.
Σε μια προσπάθεια να σπάσουν την κυριαρχία της Κίνας στον τομέα των ορυκτών, οι χώρες σε όλο τον κόσμο στρέφονται όλο και περισσότερο προς την…κατεψυγμένη και αραιοκατοικημένη βόρεια πολική περιοχή, επιδιώκοντας να αξιοποιήσουν τις πρώτες ύλες της και να επωφεληθούν από τις νέες εμπορικές οδούς.
Ο [ρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, για παράδειγμα, έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει τη σημασία της Γροιλανδίας, ενός τεράστιου εδάφους της Αρκτικής, χαρακτηρίζοντας την ιδιοκτησία της νήσου από τις ΗΠΑ «απόλυτη αναγκαιότητα» για λόγους οικονομικής και εθνικής ασφάλειας.
Ο Καναδάς προσπάθησε πρόσφατα να αυξήσει τις επενδύσεις στην Αρκτική, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να αξιοποιήσει το δυναμικό των πόρων της, ιδίως εν μέσω των τεταμένων διπλωματικών σχέσεων με τις ΗΠΑ.
Η Ρωσία, η οποία διαθέτει εκτεταμένη ακτογραμμή στην Αρκτική, έχει από καιρό αναγνωρίσει την περιοχή ως στρατηγική προτεραιότητα. Πράγματι, ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εξήρε την Τρίτη την κατασκευή ενός νέου πυρηνικού παγοθραυστικού πλοίου για να πλέει στα ύδατα της Αρκτικής, λέγοντας ότι «είναι σημαντικό να ενισχύεται συνεχώς η θέση της Ρωσίας» στην περιοχή.
«Η Αρκτική θεωρείται πηγή πολλών διαφορετικών πρώτων υλών, όχι μόνο πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και πολλών στρατηγικών υλικών και σπάνιων γαιών», δήλωσε τηλεφωνικά στο CNBC ο Marc Lanteigne, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αρκτικής της Νορβηγίας στο Τρόμσο.
«Η Γροιλανδία, αυτή τη στιγμή, είναι αποθετήριο πολλών βασικών μετάλλων, πολύτιμων μετάλλων, πολύτιμων λίθων, σπάνιων γαιών, ουρανίου… τα έχει όλα. Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι πρόσφατα, θεωρούνταν εντελώς ανέφικτο να τα εξορύξουμε», είπε ο Lanteigne.
«Ωστόσο, με την κλιματική αλλαγή και τη δυνατότητα να περιηγηθούμε στον Αρκτικό Ωκεανό πολύ πιο συχνά, ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, η Γροιλανδία αρχίζει να εξετάζεται πολύ πιο προσεκτικά ως πιθανή εναλλακτική πηγή για πολλά από αυτά τα στρατηγικά υλικά για την Κίνα».
Η μεταμόρφωση της Γροιλανδίας
Η Γροιλανδία έχει μεταμορφωθεί από την κλιματική κρίση. Μια σημαντική ανάλυση ιστορικών δορυφορικών εικόνων, που δημοσιεύθηκε πέρυσι από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λιντς στο Ηνωμένο Βασίλειο, έδειξε ότι τμήματα του παγετώνα και των παγετώνων του αυτόνομου δανικού εδάφους έχουν αντικατασταθεί από υγρότοπους, περιοχές με θάμνους και άγονους βράχους.
Για τις εταιρείες εξόρυξης, η σημαντική απώλεια πάγου έχει κατά λάθος κάνει ορισμένα από τα στρατηγικά ορυκτά του νησιού πιο προσβάσιμα.
Ο Tony Sage, διευθύνων σύμβουλος της Critical Metals, η οποία αναπτύσσει ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα σπάνιων γαιών στον κόσμο στη νότια Γροιλανδία, δήλωσε ότι τους τελευταίους μήνες έχει σημειωθεί αξιοσημείωτη αύξηση του ενδιαφέροντος των επενδυτών για τη Γροιλανδία, ιδίως από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στην εξουσία και έθεσε το ενδεχόμενο να αναλάβει τον έλεγχο του εδάφους.
«Θυμάμαι ότι κατά την πρώτη θητεία του, γύρω στο 2018 και το 2019, έκανε μεγάλο θόρυβο για τη στρατηγική αξία των σπάνιων γαιών στη Γροιλανδία, οπότε ακόμα και τότε», δήλωσε ο Sage στο CNBC μέσω τηλεφώνου.
Αντίληψη έναντι πραγματικότητας
Παράλληλα με την Critical Metals, η εταιρεία εξόρυξης και εξερεύνησης Amaroq εργάζεται επίσης για την εκμετάλλευση ορισμένων πόρων της Γροιλανδίας. Ο διευθύνων σύμβουλος της Amaroq, Eldur Olafsson, δήλωσε ότι η πρόσφατη ανακάλυψη υψηλής ποιότητας σπάνιων γαιών στο νότιο τμήμα της Γροιλανδίας «σημαίνει πολλά για εμάς».
Το έργο, η ανάπτυξη του οποίου θα διαρκέσει αρκετά χρόνια, σηματοδότησε την πρώτη είσοδο της εταιρείας στον τομέα των σπάνιων γαιών, καθώς επεκτείνει τα ενδιαφέροντά της πέρα από το χρυσό και άλλα στρατηγικά ορυκτά.
Μόλις μία εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της ανακάλυψης των σπάνιων γαιών, η εταιρεία επιβεβαίωσε στις 11 Νοεμβρίου την ύπαρξη εμπορεύσιμων ποσοτήτων γερμανίου και γαλλίου στο κέντρο της δυτικής Γροιλανδίας, μια εξέλιξη που, σύμφωνα με τον Olafsson, θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμη πιο σημαντική από στρατηγική άποψη.
«Το γερμάνιο και το γάλλιο είναι, κατά τη γνώμη μου, πολύ πιο σημαντικά νέα από ό,τι πιστεύει ο κόσμος», δήλωσε ο Olafsson στο CNBC μέσω βιντεοκλήσης.
Πού χρησιμοποιούνται το γάλλιο και το γερμάνιο
Το γερμάνιο και το γάλλιο είναι βασικά συστατικά για ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, από ηλεκτρικά οχήματα έως ημιαγωγούς και στρατιωτικές εφαρμογές.
Η Κίνα, που είναι ο κύριος παγκόσμιος παραγωγός αυτών των μετάλλων, επέβαλε αρχικά ελέγχους στις εξαγωγές γερμανίου και γαλλίου το 2023, προτού επιβάλει πλήρη απαγόρευση στις ΗΠΑ στα τέλη του περασμένου έτους, ως αντίδραση στους περιορισμούς που επέβαλε η Ουάσιγκτον στον τομέα των τσιπ. Από τότε, το Πεκίνο έχει αναστείλει την απαγόρευση των εξαγωγών γαλλίου και γερμανίου προς τις ΗΠΑ, αν και τα μέταλλα εξακολουθούν να υπόκεινται σε περιοριστικά μέτρα.
«Πρόκειται για ένα ορυκτό που χρειάζονται τώρα οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι σπάνιες γαίες επεξεργάζονται από τις εταιρείες Lynas και MP Materials. Είναι κάτι στο οποίο μπορείτε να έχετε πρόσβαση, δεν θα έλεγα πιο εύκολα, αλλά μπορείτε να έχετε πρόσβαση… Το γερμάνιο και το γάλλιο, αν δεν τα έχετε, τότε αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα», είπε ο Olafsson.
«Τώρα έχουμε μια βραχυπρόθεσμη λύση όσον αφορά την εξόρυξη ψευδαργύρου, μολύβδου, αργύρου, γερμανίου και γαλλίου, ενώ παράλληλα αναπτύσσουμε και την εξαγωγή σπάνιων γαιών».
Ο Olafsson είπε ότι είναι σημαντικό για την εταιρεία να δημιουργήσει ταμειακές ροές μέσω του χαρτοφυλακίου της σε χρυσό και άλλα μέταλλα στρατηγικής σημασίας, ενώ παράλληλα επιδιώκει να αξιοποιήσει το δυναμικό των σπάνιων γαιών, σημειώνοντας ότι η αγορά σπάνιων γαιών είναι ακόμα σχετικά μικρή.
Όταν ρωτήθηκε αν ο ανταγωνισμός για τους πόρους της Αρκτικής μπορεί να συγκριθεί με τον πυρετό του χρυσού, ο Lanteigne απάντησε: «Εδώ είναι που η αντίληψη και η πραγματικότητα τείνουν να αναμειγνύονται».
Πρόσθεσε: «Έχει γίνει πολύς λόγος για τον πυρετό της εξόρυξης ορυκτών πόρων στη Γροιλανδία, για παράδειγμα, αλλά έχοντας πάει εκεί αρκετές φορές, μπορώ να πω ότι αν θέλεις να δημιουργήσεις ένα ορυχείο, πρέπει να φέρεις κυριολεκτικά τα πάντα».
Ακόμη και σε ιδανικές συνθήκες, ο Lanteigne είπε ότι οι προκλήσεις στον τομέα της εφοδιαστικής, το σκληρό κλίμα και η απομακρυσμένη τοποθεσία της Γροιλανδίας, σημαίνουν ότι μπορεί να χρειαστούν 15 έως 20 χρόνια πριν οι εταιρείες αρχίσουν να αποκομίζουν σημαντικά κέρδη.
Η Σουηδία
Δεν είναι μόνο η Γροιλανδία. Ο αγώνας για τα ορυκτά της Αρκτικής περιλαμβάνει και μερικές από τις βορειότερες περιοχές της Σουηδίας.
Η κρατική μεταλλευτική εταιρεία LKAB αγωνίζεται επί του παρόντος να αναπτύξει ένα από τα μεγαλύτερα γνωστά κοιτάσματα σπάνιων γαιών στην Ευρώπη. Η ανακάλυψη του λεγόμενου κοιτάσματος Per Geijer, που ανακοινώθηκε το 2023, βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το τεράστιο ορυχείο σιδηρομεταλλεύματος της εταιρείας στην αρκτική πόλη Kiruna.
Πηγή: ot.gr
