Χάος στον κλάδο του κρασιού έχουν προκαλέσει οι δασμοί Τραμπ και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, με τα ευρωπαϊκά οινοποιεία αλλά και τους Αμερικανούς που εισάγουν κρασί να μετρούν ήδη απώλειες.
Οι οινοποιοί στην Ευρώπη και οι εταίροι τους στις εισαγωγές και τη διανομή στις ΗΠΑ αντιμετωπίζουν διπλή κρίση. Από τη μία πλευρά έναν δασμό 15% στο ευρωπαϊκό κρασί που εισέρχεται στις ΗΠΑ και από την άλλη μια πτώση του δολαρίου.
Η ευρωπαϊκή οινοβιομηχανία εκτιμάται ότι θα μπορούσε να χάσει από 800 εκατ. ευρώ έως 1 δισ. ευρώ τον επόμενο χρόνο
Πολλοί Αμερικανοί εισαγωγείς, όπως αναφέρει το Politico, προμηθεύτηκαν κρασί πριν από την προθεσμία επιβολής δασμών της 1ης Αυγούστου, με αποτέλεσμα να μην έχουν πλέον ταμειακά διαθέσιμα για τους επόμενους μήνες.
Οι εισαγωγείς στις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται αντιμέτωποι με σημαντική αύξηση του κόστους, γεγονός που οδήγησε σε συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους, απώλεια πελατών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, λουκέτα. Παράλληλα, τα ευρωπαϊκά οινοποιεία είδαν την πρόσβασή τους σε μία από τις πιο δυναμικές αγορές του κόσμου να περιορίζεται δραστικά.
Η διπλή κρίση
Αγωνία επικρατεί στους ευρωπαίους οινοποιούς για το πόσο θα επηρεάσει το κρασί η εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, οι οποίοι αναρωτιούνται τι απώλειες θα μετρήσουν αν χάσουν την πιο επικερδή αγορά τους.
Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία στο Politico, του Βέρνερ Μίχλιτς, οινοποιός από την Αυστρία, ο οποίος εξάγει περισσότερο από το ένα τρίτο του κρασιού του στις ΗΠΑ. Ορισμένοι εισαγωγείς τον έχουν ρωτήσει αν μπορεί να μειώσει τις τιμές για να αντισταθμίσει τους δασμούς. «Αυτό είναι αδύνατο. Είμαστε ήδη στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας», είπε. «Είναι λίγο λυπηρό, επειδή έχουμε επενδύσει τόσα πολλά σε αυτή την εμπορική σχέση. Στο τέλος, οι καταναλωτές στην Αμερική είναι αυτοί που πρέπει να πληρώσουν, αλλιώς θα στραφούν σε άλλα κρασιά», επισημαίνει στο Politico.
Οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς επωφελούνται εδώ και καιρό από την πρόσβαση χωρίς δασμούς στην αμερικανική αγορά για τα περισσότερα αλκοολούχα ποτά και ήλπιζαν ότι θα κέρδιζαν εξαίρεση στην εμπορική συμφωνία που επιτεύχθηκε αυτό το καλοκαίρι.
Τι χάνει η ευρωπαϊκή οινοβιομηχανία
«Από τη μια μέρα στην άλλη, οι εξαγωγές μας σταμάτησαν για έναν ολόκληρο μήνα», δήλωσε ο Ιγνάθιο Σάντσες Ρεκάρτε, γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Οινοπαραγωγικών Εταιρειών (CEEV), η οποία εκπροσωπεί τις οινοπαραγωγικές εταιρείες της ΕΕ.
Το CEEV εκτιμά ότι η οινοβιομηχανία θα μπορούσε να χάσει από 800 εκατ. ευρώ έως 1 δισ. ευρώ τον επόμενο χρόνο. Δεν είναι μόνο ότι οι Ευρωπαίοι θα σταματήσουν να στέλνουν κρασιά, αλλά οι παραγωγοί θα κερδίζουν επίσης λιγότερα από τα κρασιά που στέλνουν.
Ήδη όμως καταγράφονται απώλειες και στις τιμές. Σύμφωνα με έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς κρασιού στην Ιταλία, η μέση τιμή του ιταλικού κρασιού που αποστέλλεται στις ΗΠΑ έχει μειωθεί κατά 10% τους τελευταίους τρεις μήνες.
Οι Ευρωπαίοι οινοποιοί εξήγαγαν κρασί αξίας άνω των 4,88 δισ. ευρώ το 2024 στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη αγορά προορισμού τους
«Εύθραυστη» εποχή
Η κατάσταση όμως δεν είναι καλύτερη και για τους Αμερικανούς εισαγωγείς. «Ένα κρασί που αγόρασε ένα εστιατόριο τον Νοέμβριο του περασμένου έτους θα είναι 35% πιο ακριβό φέτος», δήλωσε ο Μπεν Άνεφ, πρόεδρος της Συμμαχίας Εμπορίου Οίνου των ΗΠΑ, επικαλούμενος τους δασμούς και την πτώση του δολαρίου. «Είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε το πρόβλημα που αναμένουμε ότι αυτό θα αρχίσει να προκαλεί».
Οι Ευρωπαίοι οινοποιοί εξήγαγαν κρασί αξίας άνω των 4,88 δισ. ευρώ το 2024 στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη αγορά προορισμού τους. Παράλληλα, για κάθε δολάριο που παράγουν οι εξαγωγείς κρασιού, οι αμερικανικοί τομείς διανομής και φιλοξενίας κερδίζουν 4,50 δολάρια, σύμφωνα με εκτιμήσεις της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Οι εισαγωγείς και οι διανομείς, σύμφωνα με το δημοσίευμα, έχουν πληγεί περισσότερο μέχρι στιγμής. Τα ευρωπαϊκά κρασιά αντιπροσωπεύουν το 75% των κερδών του κλάδου. Οι περισσότεροι διανομείς έχουν σταματήσει όλες τις προσλήψεις και ορισμένοι έχουν ξεκινήσει απολύσεις.
Αντίκτυπος και για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού
Αυτό όμως προκαλεί και άλλα προβλήματα, ιδιαίτερα για τα αμερικανικά οινοποιεία. «Στη συνέχεια, αναγκαστήκαμε να επιβραδύνουμε τις αγορές από Αμερικανούς παραγωγούς επειδή έχουμε τόσο μεγάλο κεφάλαιο δεσμευμένο σε δασμούς και κρασί από την ΕΕ», επισημαίνει εκπρόσωπος της αγοράς.
Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι πωλήσεις κρασιού στις ΗΠΑ χρονολογείται από την εποχή της ποτοαπαγόρευσης πριν από έναν αιώνα, όταν οι περισσότερες πολιτείες εφάρμοσαν αυτό που είναι γνωστό ως σύστημα τριών επιπέδων. Τα οινοποιεία πωλούν σε διανομείς και αυτοί πωλούν σε λιανοπωλητές και εστιάτορες, οι οποίοι πωλούν στους καταναλωτές.
Ακόμα κι αν ένας λιανοπωλητής θέλει πραγματικά ένα συγκεκριμένο εγχώριο κρασί ή έχει καλή σχέση με έναν οινοποιό, δεν μπορεί να βγει και να αγοράσει αυτό το κρασί μόνος του.
«Κανένα άλλο προϊόν στη χώρα δεν πωλείται με αυτόν τον τρόπο», δήλωσε ο πρόεδρος της Συμμαχίας Εμπορίου Οίνου των ΗΠΑ. «Οι διανομείς, οι οποίοι μερικές φορές αντιπροσωπεύουν έως και το 65% των εσόδων από εισαγόμενο κρασί, όταν λαμβάνουν έναν τεράστιο λογαριασμό δασμών, αγοράζουν λιγότερα, συμπεριλαμβανομένου λιγότερου αμερικανικού κρασιού. Την τελευταία φορά που συνέβη αυτό, είχαμε οινοποιεία των ΗΠΑ που έχασαν τη διανομή τους σε πολιτείες όπως η Νέα Υόρκη επειδή οι διανομείς είχαν οικονομικά προβλήματα που προκλήθηκαν από δασμούς».
Γι’ αυτόν τον λόγο, αμερικανικές ομάδες οίνου, όπως οι Napa Valley Vintners, The Wine Institute, Wine America και η National Association of Wine Retailers, έστειλαν κοινή επιστολή στον Τραμπ ζητώντας του να επανεξετάσει τους ευρωπαϊκούς δασμούς του. Προειδοποίησαν ότι ο δασμολογικός συντελεστής 15% θα μπορούσε να μειώσει τις πωλήσεις αλκοόλ στις ΗΠΑ κατά σχεδόν 2 δισ. δολάρια και να θέσει σε κίνδυνο 25.000 θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ.
«Εισάγουμε περίπου 4,5 δισ. δολάρια ευρωπαϊκού κρασιού ετησίως, με αποτέλεσμα πωλήσεις αξίας 23 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ», δήλωσε ο Άνεφ. «Αυτό το πλεόνασμα πηγαίνει στους 6.000 εισαγωγείς και διανομείς που έχουν υπαλλήλους, σε ανεξάρτητους λιανοπωλητές, σε εκατοντάδες χιλιάδες εστιατόρια και τους υπαλλήλους τους. Δεν υπάρχει άλλο εισαγόμενο προϊόν που να έχει τέτοια οικονομική αξία».
Ορισμένα ευρωπαϊκά οινοποιεία στρέφουν το βλέμμα τους εκτός ΗΠΑ, ιδίως στον Καναδά, το Μεξικό και τη Βραζιλία
Το «μπαλάκι» στους καταναλωτές
Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί, καθώς οι καταναλωτές θα έρθουν αντιμέτωποι με τις υψηλότερες τιμές. Το κρασί είναι ξεχωριστό και ανήκει σε έναν τόπο. Ένα Pinot Noir από τη Βουργουνδία δεν είναι το ίδιο με ένα Pinot Noir από το Όρεγκον. Και τα δύο μπορεί να είναι φανταστικά, αλλά είναι διαφορετικά.
«Η απλή πραγματικότητα είναι ότι όταν κάποιος θέλει ένα μπορντό από τη Γαλλία, αυτό θέλει. Αν πας στο παντοπωλείο και θέλεις φράουλες και σου πουν “Ορίστε ντομάτες”, δεν είναι το ίδιο πράγμα», είπε χαρακτηριστικά ο Άνεφ. Μάλιστα, όπως επισήμανε αναγκάστηκε να αυξήσει τις τιμές ουσιαστικά σε όλα τα προϊόντα που διαθέτει το οινοπωλείο του στη Νέα Υόρκη, για να αντισταθμίσει τους δασμούς — ακόμη και σε αμερικανικά κρασιά.
Υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη, καθώς δεν είναι λίγοι αυτοί οι έμποροι που θεωρούν ότι οι καταναλωτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν μερικά δολάρια περισσότερο για ευρωπαϊκό κρασί. «Αν έλεγα σε κάποιον “Λοιπόν, η τιμή του κρασιού X, Y, Z θα αυξηθεί κατά 2 ή 5 δολάρια, αλλά έχω αυτό το άλλο κρασί από αυτή τη χώρα εδώ και είναι περίπου το ίδιο ποιοτικά, και μπορώ να σας το πάρω 4 δολάρια φθηνότερα”, οι πελάτες μου θα πουν, “δεν με νοιάζει που είναι φθηνότερο, έχει διαφορετική γεύση”», επισήμανε χαρακτηριστικά Αμερικανός έμπορος.
Στροφή σε άλλες αγορές
Ορισμένα ευρωπαϊκά οινοποιεία στρέφουν το βλέμμα τους εκτός ΗΠΑ, ιδίως στον Καναδά, το Μεξικό και τη Βραζιλία. Χαιρετίζουν τη συμφωνία της ΕΕ με το νοτιοαμερικανικό μπλοκ Mercosur και είναι ενθουσιασμένα με μια μελλοντική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ινδία, όπου το κρασί φορολογείται επί του παρόντος με 150% σε εθνικό επίπεδο, συν τους κρατικούς φόρους. Ωστόσο, οποιοδήποτε όφελος από αυτές τις συμφωνίες θα μπορούσε να απέχει χρόνια.
«Προσπαθούμε να αντισταθμίσουμε με άλλες αγορές για το κρασί, αλλά δεν υπάρχει τρόπος οποιαδήποτε άλλη εμπορική εναλλακτική λύση που θα μπορούσε να έχει η ΕΕ να αντισταθμίσει τις απώλειες των ΗΠΑ», δήλωσε ο Recarte του CEEV. «Καταλαβαίνουμε ότι η Επιτροπή μας έχει υποστηρίξει σθεναρά, ζητώντας από τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά να έχουν ειδικό καθεστώς στο δεύτερο πακέτο».
Ο Επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς δήλωσε στους Ευρωπαίους νομοθέτες την περασμένη εβδομάδα ότι εργάζεται για την επέκταση των εξαιρέσεων από τους δασμούς 15% των ΗΠΑ ώστε να συμπεριλάβουν το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά, σηματοδοτώντας ότι δεν έχει ακόμη σημειωθεί πρόοδος.
Πάντως προς το παρόν, οι οινοποιοί ζουν σε αδιέξοδο.
Πηγή: ΟΤ
