Ένα από τα χαρακτηριστικά που έχουν γίνει «must» για οποιοδήποτε
νέο αυτοκίνητο, είναι τα προγράμματα οδήγησης.
Χάρη στις νέες, εξαιρετικά παραμετροποιήσιμες τεχνολογίες που
υπάρχουν στην αυτοκινητοβιομηχανία, η συντριπτική πλειοψηφία των
νέων μοντέλων μπορούν να φέρουν έναν πολυδιάστατο χαρακτήρα σε ένα
πακέτο.
Παλαιότερα δύσκολα έβρισκες ένα αυτοκίνητο που να μπορεί να
συνδυάσει χαρακτηριστικά όπως άνεση σε δρόμο με κακό οδόστρωμα και
σφιχτή ανάρτηση για όταν ήθελες να κινηθείς πιο σβέλτα. Συνήθως
έπρεπε να ζυγίσεις τις ανάγκες σου και να διαλέξεις ένα αυτοκίνητο
που θα κάλυπτε ή το ένα ή το άλλο.
Πλέον χάρη στα διάφορα προγράμματα οδήγησης και σε κουμπιά όπως
το «Sport», λειτουργίες που μπορεί να φέρει ακόμη και ένα
οικογενειακό μοντέλο, αυτό το πρόβλημα έχει σχεδόν εξαφανιστεί.
Τι ακριβώς κάνει όμως το
κουμπί Sport;
Η επίδραση ενός τέτοιου πλήκτρου κυμαίνεται από
αυτοκίνητο σε αυτοκίνητο. Σε άλλα μοντέλα μπορεί ακόμη και
να αυξάνει την ιπποδύναμη, ενώ σε άλλα μπορεί να περιορίζεται μόνο
σε αισθητικές διαφοροποιήσεις (αλλαγή εσωτερικού φωτισμού, χρώματος
πίνακα οργάνων κτλ). Οι πιο συνηθισμένες αλλαγές
που γίνονται σε ένα όχημα όταν πατηθεί το κουμπί Sport είναι στο
πεντάλ του γκαζιού το οποίο αποκτά καλύτερη απόκριση, στο τιμόνι το
οποίο αποκτά πιο «βαριά» αίσθηση και στο κιβώτιο στην περίπτωση που
έχουμε να κάνουμε με αυτόματο, το οποίο κρατά περισσότερο την κάθε
σχέση πριν αλλάξει ώστε να βελτιωθεί η επιτάχυνση.
Πόσο μπορεί να αλλάξει ένα
αυτοκίνητο με την επιλογή του Sport
mode;
Όπως είπαμε και νωρίτερα η αλλαγές που μπορεί να προκαλέσει μία
τέτοια λειτουργία έχουν να κάνουν και με το είδος του αυτοκινήτου.
Συνήθως σε μοντέλα με πιο σπορ προσανατολισμό η
παραμετροποίηση διευρύνεται προσφέροντας περισσότερες
επιλογές για τον κάθε τομέα που επηρεάζει το κουμπί Sport, ενώ η
λίστα με τα στοιχεία που αλλάζουν όλο και μεγαλώνει.
Κινητήρας
Όσον αφορά την καρδιά του οχήματος, το Sport μπορεί να
προκαλέσει τεράστιες αλλαγές. Αρχικά μπορεί να αλλάξει μέχρι και
την ιπποδύναμη, με αυτό να ισχύει όχι μόνο για υπερκατασκευές αλλά
και για πιο καθημερινά αυτοκίνητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό
των ηλεκτρικών Peugeot e-208 και
e-2008, τα οποία αποδίδουν την μέγιστη ισχύ των
136 ίππων που δηλώνει ο κατασκευαστής μόνο όταν το Sport mode είναι
επιλεγμένο. Στο Normal για παράδειγμα η απόδοση πέφτει στους 110
ίππους ενώ στο Eco πέφτει κάτω από τους 100.
Άλλα σημεία που επηρεάζει είναι ευαισθησία του πεντάλ του
γκαζιού όπως αναφέραμε, το άνοιγμα της πεταλούδας ή ακόμα και η
χαρτογράφηση του κινητήρα.
Κιβώτιο
Εδώ οι αλλαγές όπως καταλαβαίνετε είναι πιο εκτενείς στην
περίπτωση των αυτόματων κιβωτίων, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως
δεν υπάρχουν διαφοροποιήσεις που να προκαλούνται με την επιλογή του
Sport και στα χειροκίνητα κιβώτια.
Στην περίπτωση των αυτόματων το πρώτο που
βλέπουμε είναι η διατήρηση των σχέσεων για μεγαλύτερο διάστημα. Το
κιβώτιο δηλαδή αλλάζει ταχύτητα σε υψηλότερο φάσμα στροφών ώστε να
έχουμε πρόσβαση στην μέγιστη απόδοση του μοτέρ, όπου συνήθων
βρίσκεται ψηλότερα στο στροφόμετρο. Άλλη αλλαγή είναι η
πραγματοποίηση των αλλαγών ταχύτερα. Πολλά μοντέλα πάνε από σχέση
σε σχέση πιο νωχελικά στα προγράμματα Eco ή Normal
και ακαριαία στο Sport ή το
Race.
Περνώντας στα χειροκίνητα τώρα, ο υπολογιστής
του οχήματος δεν μπορεί να επηρεάσει την ταχύτητα με την οποία θα
αλλάξει ο οδηγός σχέση, αλλά μπορεί να τον βοηθήσει. Σε μοντέλα
όπως το Ford Fiesta
ST βλέπουμε λειτουργίες όπως το “flat-shift”,
το οποίο κάνει ότι λέει και το όνομα: Επιτρέπει στον οδηγό να
ανεβάσει σχέση στο κιβώτιο χωρίς να αφήσει το πόδι του από το γκάζι
βελτιώνοντας έτσι τον χρόνο που χρειάζεται για την αλλαγή. Για τα
κατεβάσματα τώρα υπάρχει το “rev-matching”, όπου ουσιαστικά είναι
το αυτόματο «μύτη-τακούνι». Καθώς ο οδηγός κατεβάζει σχέση στο
κιβώτιο, το λογισμικό κάνει από μόνο του μία ξερογκαζιά ώστε όταν
σηκωθεί το πόδι από τον συμπλέκτη, οι στροφές του κινητήρα να
βρίσκονται εκεί ακριβώς που πρέπει ώστε να συγχρονιστούν με την
επιλεγμένη σχέση.
Ανάρτηση
Η ανάρτηση είναι ο τρίτος βασικός παράγοντας που μπορεί να
επηρεαστεί από το κουμπί Sport. Στην περίπτωση των αυτοκινήτων με
ηλεκτρονικά ρυθμιζόμενες αναρτήσεις, με το πάτημα ενός τέτοιου
κουμπιού μπορεί ένα άνετο οικογενειακό αυτοκίνητο να μεταμορφωθεί
σε αγωνιστικό από πλευράς στησίματος και σκληρότητας των αμορτισέρ.
Παράλληλα υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το αυτοκίνητο μπορεί και να
χαμηλώσει όταν επιλεχθεί το Sport mode.
Τι άλλο μπορεί να
επηρεάσει το κουμπί Sport;
Οι αλλαγές που μπορεί να κάνει ένα τέτοιο πλήκτρο είναι
αμέτρητες αλλά πάμε να δούμε μερικές από τις πιο συχνές:
- Αλλαγή στον ήχο της εξάτμισης ή παραγωγή συνθετικού ήχου από τα
ηχεία. - Αλλαγή του χρώματος ή και ολόκληρου του πίνακα οργάνων εάν
είναι ψηφιακός. - Αλλαγή του εσωτερικού φωτισμού.
- Αλλαγή της θέσης αεροδυναμικών βοηθημάτων και αεροτομών που
μπορεί να διαθέτει ένα αυτοκίνητο. - Αλλαγή στην ρύθμιση των καθισμάτων, αυξάνοντας την πλευρική
στήριξη που παρέχουν (βλέπε BMW E60 M5).
Μπορεί να έχει αρνητικά
αποτελέσματα η χρήση του
Sport;
Μόνο αν δεν γνωρίζεις πως να το αξιοποιήσεις. Η χρήση μίας
τέτοιας λειτουργίας πρέπει να γίνεται ιδανικά κάτω από
ευνοϊκές συνθήκες. Τι εννοούμε; Ενεργοποιώντας το Sport σε
περιπτώσεις όπως όταν είμαστε κολλημένοι στην κίνηση για
παράδειγμα, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι πιθανότατα να κάνουμε
το αυτοκίνητο πιο νευρικό (αφού είναι πιο ευαίσθητο το γκάζι) και
να καταναλώσουμε περισσότερο καύσιμο στην περίπτωση που η
συγκεκριμένη επιλογή επηρεάζει τον τρόπο λειτουργίας του μοτέρ.
Αντίστοιχα σε δρόμο με οδόστρωμα κακής ποιότητας, το να σφίξουμε
τις αναρτήσεις μόνο μείωση στην άνεση και αύξηση της
επικινδυνότητας μπορεί να προκαλέσει. Αυτό γιατί το αυτοκίνητο και
θα ταράζεται από τις ανωμαλίες, ενώ μπορεί να γίνει και πιο
απρόβλεπτο αν ανεβάσουμε ρυθμό καθώς τα αμορτισέρ δεν θα αποσβένουν
σωστά.
