Σε έναν κόσμο που φορτίζουμε πλέον την πλειονότητα του
καθημερινού μας εξοπλισμού από κινητά τηλέφωνα, ηλεκτρονικούς
υπολογιστές, tablet, μέχρι ηλεκτρικές σκούπες και τσιγάρα, η
φόρτιση του ιδιωτικού αυτοκινήτου έχει πάψει προ πολλού να φαντάζει
βγαλμένη από σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Έχοντας
ξεπεράσει το στάδιο του εντυπωσιασμού και με την
αυτοκινητοβιομηχανία να επικεντρώνει όλες τις δυνάμεις της στην
ηλεκτροκίνηση, παραμένει απορίας άξιο γιατί τόσο η χώρα μας όσο και
η υπόλοιπη Ευρώπη εξακολουθούν να υπάρχουν οδηγοί που διστάζουν να
βάλουν τα οχήματά τους στην πρίζα.
Μετατροπή συμβατικού σε ηλεκτρικό και στην
Ελλάδα
Τη δυνατότητα μετατροπής συμβατικού ΙΧ σε ηλεκτρικό φαίνεται ότι
θα έχουν οι ιδιοκτήτες συμβατικών οχημάτων και στη χώρα μας από το
ερχόμενο φθινόπωρο. Στόχος του υπουργείο Υποδομών – Μεταφορών, το
οποίο βρίσκεται σε συνεχείς συζητήσεις τόσο με τους εγχώριους
εμπλεκόμενους φορείς όσο και με την Ευρωπαϊκή αγορά – η οποία
επίσης εξετάζει τις εναλλακτικές της – είναι να έχει ολοκληρώσει
έως τον Σεπτέμβριο το μοντέλο που θα επιτρέπει την μετατροπή των
παλαιότερων αυτοκινήτων σε ηλεκτρικά. Υπό εξέταση αυτή τη στιγμή
βρίσκονται οι τεχνικές προδιαγραφές, που θα απαιτούνται για την
μετατροπή, τη συντήρηση και τον τεχνικό έλεγχο των τροποποιημένων
οχημάτων, ενώ σε εξέλιξη είναι η συζήτηση και για τις προβλέψεις
που θα διέπουν τα τέλη κυκλοφορίας του νέου αυτού τύπου
οχημάτων.
Η Ευρώπη δεν έχει καθιερώσει ακόμα κάποια κοινή γραμμή για το
θέμα, παρά το γεγονός ότι η αυτοκινητοβιομηχανία φαίνεται ότι
πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση. Και αυτό γιατί οι
αυτοκινητοβιομηχανίες μπορεί να επικεντρώνονται στην παραγωγή
καινούριων ηλεκτρικών οχημάτων ώστε να πετύχει η Ευρώπη τους
στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, ωστόσο φαίνεται ότι ενδιαφέρεται
εξίσου και για τη δυνατότητα μετατροπής συμβατικών οχημάτων σε
ηλεκτρικά. Στόχος της αγοράς είναι να διατηρήσει σε κυκλοφορία,
ιστορικά π.χ. μοντέλα μέσω της μετατροπής τους σε ηλεκτρικά, ώστε
αυτά να μην χρειαστεί να αποσυρθούν λόγω παλαιότερης τεχνολογίας,
ως προς τις εκπομπές ρύπων.
Για παράδειγμα η Renault δημιουργεί ένα κέντρο, το Re-FACTORY,
που διασφαλίζει την παράταση ζωής των οχημάτων της σε συνεργασία με
το κέντρο Ανακύκλωσης. Στόχος είναι η διαχείριση των
μεταχειρισμένων ανταλλακτικών, ενώ ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το
γεγονός ότι ενσωματώνει σε αυτό το κέντρο, το τμήμα(Factory VO για
την ανακατασκευή των μεταχειρισμένων οχημάτων. Μεταξύ των
δραστηριοτήτων του τμήματος αυτού είναι, εκτός από την κατασκευή
σπάνιων ανταλλακτικών (κυρίως για ιστορικά οχήματα) μέσω 3D
εκτυπωτών, η μετατροπή οχημάτων σε ηλεκτρικά. Με αυτό τον τρόπο
διασφαλίζει την παράταση ζωής παλαιότερης τεχνολογίας οχημάτων.
Γιατί δεν μπαίνουν «στην πρίζα» περισσότερα
ΙΧ;
Το υψηλό κόστος κτήσης σε σχέση με τα συμβατικά ΙΧ αποτελεί το
κυριότερο εμπόδιο το οποίο η ελληνική πλευρά επιχείρησε να κάμψει
προσφέροντας κίνητρα για την είσοδο των ιδιωτών στην αγορά της
ηλεκτροκίνησης. Η χρηματοδότηση με τη μορφή έκπτωσης δεν είναι
αμελητέα, παρότι δεν είναι σε θέση να εξισώσει αυτή τη στιγμή την
τιμή ενός ηλεκτρικού οχήματος με την αντίστοιχη ενός συμβατικού.
Δεν είναι άλλωστε αυτό το ζητούμενο στην παρούσα φάση.
Εξακολουθεί δηλαδή η ηλεκτροκίνηση να αποτελεί εναλλακτική για
τους λίγους, γεγονός το οποίο όμως δεν εδράζεται αποκλειστικά στο
υψηλό κόστος κτήσης. Οι περιορισμένες δομές φόρτισης αποτελούν ένα
ζήτημα που έχει απασχολήσει σε μεγάλο βαθμό την Γηραιά Ήπειρο με το
Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο να επισημαίνει την ανάγκη επιτάχυνσης
της ανάπτυξης των υποδομών φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα σε όλη
την ΕΕ, εάν θέλει να φτάσει τους στόχους που η ίδια έχει θέσει.
Ειδικότερα στην Πράσινη Συμφωνία ορίζεται ως τιμή – στόχος για
την ΕΕ η διάθεση 1 εκατ. σημείων φόρτισης μέχρι το 2025. Την ίδια
στιγμή το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο επισημαίνει ότι δεν υπάρχει
συνολικός στρατηγικός χάρτης πορείας της ηλεκτροκίνησης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών της
ΕΕ είναι σημαντικές, με την υψηλότερη πυκνότητα να καταγράφεται
στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης και τη χαμηλότερη στις χώρες της
Κεντρικής και Νότιας. Στην ΕΕ των 27, η Γερμανία, η Γαλλία και οι
Κάτω Χώρες από κοινού συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μέρος (69%) του
συνόλου των σημείων φόρτισης. Τα δεδομένα αυτά δυσχεραίνουν τις
μετακινήσεις με ηλεκτρικά οχήματα μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Η Ελλάδα από την πλευρά της βρίσκεται στην τέταρτη θέση
(στοιχεία 2020) από το τέλος ως προς τους σταθμούς φόρτισης
ηλεκτρικών οχημάτων ακολουθούμενη από τη Μάλτα, την Πολωνία και την
Βουλγαρία.
Σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ, λειτουργούν στην Ελλάδα
περίπου 150 δημόσια προσβάσιμα σημεία φόρτισης, γεγονός που
συνδέεται και με την χαμηλή ζήτηση που παρατηρούνταν έως και το
2019 (μόλις 1.300 ηλεκτρικά οχήματα ταξινομημένα). Οι οδηγοί
ηλεκτρικών οχημάτων σήμερα μπορούν να εντοπίσουν σημεία φόρτισης
τόσο στην ΠΑΘΕ όσο και στην Ολυμπία Οδό, ενώ το προσεχές διάστημα
αναμένεται να προστεθούν και επιπλέον σημεία στο εθνικό οδικό
δίκτυο.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, 251 από τους 269 επιλέξιμους μεγάλους
και μεσαίους δήμους της χώρας ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του
Πράσινου Ταμείου για την εκπόνηση Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτρικών
Οχημάτων (ΣΦΗΟ). Το πρόγραμμα προβλέπει ότι οι δήμοι θα
χρηματοδοτηθούν για την εκπόνηση των σχεδίων αυτών, μέσω των οποίων
θα χωροθετηθούν σημεία φόρτισης ανάλογα με την πληθυσμιακή
πυκνότητα κάθε δήμου. Οι μεγάλοι δήμοι της χώρας αναμένεται να
χωροθετήσουν εντός του 2021 περίπου 10.000 δημόσια προσβάσιμα
σημεία φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων.
Πότε θα φθηνύνουν τα ηλεκτρικά
Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ελαφρά φορτηγά θα καταστούν
φθηνότερα από τα αντίστοιχα συμβατικά το αργότερο μέχρι το 2027,
σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Bloomberg NEF που εκπονήθηκε με
πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μεταφορών και Περιβάλλοντος
(T&E).
Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πωλήσεις των ηλεκτρικών
αυτοκινήτων είναι πιθανό να φτάσουν ακόμα και το ποσοστό του 100%
σε ολόκληρη την ΕΕ μέχρι το 2035, εάν η νομοθεσία επιβάλλει
αυστηρότερα όρια στις τιμές των εκπομπών CO2 και παράλληλα παράσχει
ικανοποιητική στήριξη στη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών
επαναφόρτισης των συσσωρευτών.
Πρόκειται βέβαια για εκτίμηση αρκετά αισιόδοξη καθώς η
αυστηροποίηση των ορίων στις εκπομπές ρύπων ενδέχεται να προκαλέσει
σοβαρά τοπικά προβλήματα, σε περιοχές όπως είναι ο Ευρωπαϊκός
Νότος, από την εν λόγω αγορά.
H Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μεταφορών και Περιβάλλοντος (T&E)
εισηγήθηκε στην ΕΕ την αυστηροποίηση των στόχων περιορισμού των
εκπομπών, που ισχύουν από το 2020 και τον καθορισμό ως ορίου
τερματισμού των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων που κινούνται με ορυκτά
καύσιμα το έτος 2035. Μένει να διαπιστωθεί εάν η εισήγηση γίνει
δεκτή.