Πρόσφατα το ΒΒC παρουσίασε μια μεγάλη έρευνα για τις εξαντλητικές συνθήκες εργασίας που επικρατούν στα εργοστάσια της Κίνας που φτιάχνονται τα ρούχα της Shein. Πρόκειται για την πασίγνωστη πλέον εταιρεία που έχει πλημμυρίσει με φθηνά ρούχα τις παγκόσμιες αγορές, εκτοπίζοντας δυτικούς γίγαντες της «γρήγορης μόδας» – που κι αυτοί όμως κατασκευάζουν την πραμάτεια τους σε τρίτες χώρες.
Το ρεπορτάζ του ΒΒC δεν ήταν η πρώτη αποκάλυψη για το πώς δουλεύουν τα κινέζικα sweatshops και ιδίως η Shein. Κανείς δεν πέφτει πραγματικά από τα σύννεφα όταν μαθαίνει ότι οι εργάτες στο χωριό της Shein δουλεύουν 75 ώρες την εβδομάδα, ως 14 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα, με ένα ρεπό το μήνα. Πρόκειται για κοινό μυστικό, που προσποιούμαστε ότι αγνοούμε, όταν παραγγέλνουμε μέσω ίντερνετ εκείνο το φορεματάκι των δέκα ευρώ, που είναι ολόιδιο αυτό που πουλιέται 20 και 30 στις αλυσίδες ρούχων.
Όμως όταν το μεγαλύτερο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό μέσο της Βρετανίας «ξεσκεπάζει» τον διαδικτυακό βασιλιά των φθηνών, νεανικών ως επί το πλείστον, ρούχων, θα περίμενε κανείς ότι θα υπάρχει μια αντίδραση από το ντόπιο κοινό. Ότι κάποιοι θα σταματήσουν να τα αγοράζουν, σοκαρισμένοι από τις αποκαλύψεις ή τουλάχιστον θα το ξανασκεφτούν.
Follow up στον απόηχο του ρεπορτάζ
Στον απόηχο του ρεπορτάζ για τη Shein, οι δημοσιογράφοι του ΒΒC προσπαθούν να αφουγκραστούν το σφυγμό της κοινής γνώμης, και αν η έρευνά τους έπιασε τόπο.
Η ετυμηγορία είναι μάλλον αποκαρδιωτική αν και αναμενόμενη: «Η κατακραυγή για τη Shein, δεν είναι ικανή να αποτρέψει τους καταναλωτές», είναι ο τίτλος του follow up.
Mια κλασική περίπτωση σταθερής πελάτισσας της Shein είναι η Έμιλυ, μια 21χρονη Αγγλιδούλα. Ξοδεύει περίπου 20 λίρες το μήνα (λιγότερο από 24 ευρώ) παραγγέλνοντας online από την κινέζικη πλατφόρμα, αφού είναι η εύκολη λύση κάθε φορά που χρειάζεται καινούργια ρούχα για πάρτι ή για διακοπές. Μπορεί το ποσό της κάθε ξεχωριστής παραγγελίας να φαίνεται σχετικά χαμηλό, όταν όμως πρόκειται για εκατομμύρια παραγγελίες, που επαναλαμβάνονται σταθερά, ο τζίρος είναι ιλιγγιώδης και το περιθώριο κέρδους εξαιρετικά υψηλό.
Η Έμιλυ είναι άλλη μία από τα εκατομμύρια καταναλωτών σε όλο τον κόσμο, που αγοράζουν από τη Shein λόγω των χαμηλών τιμών. Έχει σκεφτεί να σταματήσει να ψωνίζει από αυτήν λόγω των επιλήψιμων εργασιακών πρακτικών που ακολουθεί, αλλά δεν το κάνει γιατί όλα τα άλλα «είναι πολύ ακριβά»
«Χαίρομαι που μιλάω για το γεγονός ότι ψωνίζω από τη Shein επειδή ξέρω ότι δεν είμαι η μόνη», προσθέτει.
Fourteen-hour shifts are common in China’s Amazon, Temu, TikTok, Shein warehouses.
Immense workloads and poor working conditions too: 3,000 parcels processed per hour and no pee breaks.
Salary: $3 per hour. pic.twitter.com/DKDrsWMuCp
— Songpinganq (@songpinganq) November 14, 2024
>
Ετήσιος τζίρος 36 δισ. ευρώ
Οι αριθμοί δείχνουν ότι έχει δίκιο, με τη Shein να μετατρέπεται από μια ελάχιστα γνωστή εταιρεία μόλις πριν από λίγα χρόνια σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες ένδυσης στον κόσμο.
Οι παγκόσμιες πωλήσεις εκτιμάται ότι έφτασαν τα 36,9 δισ. δολάρια (σχεδόν 36δισ. ευρώ) πέρυσι, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς GlobalData. Στη Βρετανία ο τζίρος της εταιρείας διπλασιάστηκε σε ένα χρόνο, ξεπερνώντας το 2023 τα 24 εκατ. λίρες (28,4 εκατ. ευρώ) – κάτι που διαπιστώθηκε από τις βρετανικές αρχές, αφού η ίδια η εταιρεία δεν ανακοινώνει οικονομικά αποτελέσματα.
Καθώς ετοιμάζεται να μπει στο χρηματιστήριο του Λονδίνου η Shein ξεσκονίζει το ίματζ της. Υποστηρίζει ότι έχει διακόψει κάθε συνεργασία με προμηθευτές που παρανομούν, χρησιμοποιώντας παιδική εργασία – όπως είχε διαπιστωθεί πέρυσι.
Απάντησε επίσης στο BBC ότι «δεσμεύεται να διασφαλίσει τη δίκαιη και αξιοπρεπή μεταχείριση όλων των εργαζομένων στην αλυσίδα εφοδιασμού» και επενδύει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση της ορθής εταιρικής διακυβέρνησης και συμμόρφωσης στους κανόνες.
«Προσπαθούμε να θέτουμε τα υψηλότερα πρότυπα για τις αμοιβές και απαιτούμε από όλους τους εταίρους της εφοδιαστικής αλυσίδας να τηρούν τον κώδικα δεοντολογίας μας», ανέφερε η εκπρόσωπος της εταιρείας.
Child labour, working 12-hour days, 6-7 days a week. This is life inside the Chinese factories fuelling Shein’s success. https://t.co/s1s7CduWEG
— Dr Liz Allen (@DrDemography) January 14, 2025
Εξευτελιστικές αμοιβές
Οι εργαζόμενοι αμείβονται με περίπου ένα έως δύο γουάν για την κατασκευή ενός t-shirt, δηλαδή στην καλύτερη περίπτωση 25 λεπτά του ευρώ. Η Σάρα Τζόνσον, ιδρύτρια συμβουλευτικής εταιρείας για το λιανεμπόριο και πρώην επικεφαλής αγορών για την Asos China, είπε ότι η εταιρεία θα μπορούσε να πληρώνει καλύτερες τιμές, ώστε εκείνοι να δίνουν καλύτερα μεροκάματα στους εργαζόμενους. Επίσης θα μπορούσε να αυξηθεί ο μισθός των εργαζομένων, χωρίς να υπάρξει σημαντική επίπτωση στις τιμές ή εναλλακτικά η επιχείρηση να αποφασίσει να μειώσει τα κέρδη της.
Τι λένε οι καταναλωτές
«Θα ξεκινήσω αποταμίευση»
Η Σόφι από το Μπέρμινχαμ λέει ότι μάλλον δεν θα ξαναψωνίσει από την Shein, αφού έμαθε για τις συνθήκες εργασίας στην αλυσίδα εφοδιασμού της εταιρείας. Δηλώνει ότι αγόραζε από εκεί στο παρελθόν, γιατί είναι φθηνά, και δεν αντέχει το πορτοφόλι της για ρούχα πιο ακριβά και καλύτερης ποιότητας. Όμως σκέφτεται να ξεκινήσει να αποταμιεύει, για να αγοράζει λίγα καλά ρούχα.
«Ολόκληρο το ντύσιμό μου είναι από τη Shein»
Η Τάντο Σινμπέκε, μια νεαρή κοπέλα λέει ότι όλo της το ντύσιμο είναι από την Shein, γιατί είναι φθηνά, εύκολα και με μεγάλη ποικιλία. Όμως από εδώ κι εμπρός θα το ψάχνει περισσότερο για το πώς κατασκευάζονται τα ρούχα που ψωνίζει.
«Ντρέπομαι»
Η Τζορτζίνα, 24 ετών, από το Λονδίνο, λέει ότι «ντρέπεται» που ψώνιζε από τη Shein – και τώρα έχει σταματήσει.
«Από τότε που διάβασα σχετικά, τα αρνητικά είναι πολύ περισσότερα από τα θετικών και ακόμη και όταν βλέπω ρούχα Shein σε φιλανθρωπικά καταστήματα, δεν αισθάνομαι άνετα να τα αγοράσω», δηλώνει.
‘Αλλα λένε άλλα κάνουν
Η σχεδιάστρια μόδας και ακαδημαϊκός Σάζια Σαλέμ δήλωσε ότι οι άνθρωποι της γενιάς Z – όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1995 και 2010 – συχνά δηλώνουν σε έρευνες ότι η βιωσιμότητα και η ηθική είναι σημαντικές γι’ αυτούς, αλλά αυτό δεν αντανακλάται απαραίτητα στις καταναλωτικές τους επιλογές.
Μία από τις αιτίες είναι ότι οι νέοι νιώθουν την πίεση να συνεχίζουν να αγοράζουν καινούργια ρούχα, για να διατηρούν ένα «φαίνεσθαι» στα social media – στον Instagram και το TikTok. Eφόσον δεν έχουν χρήματα να τα «ακουμπήσουν» σε καλές μάρκες, αναγκαστικά καταφεύγουν στα φθηνόρουχα της Shein και άλλα αντίστοιχα.
πηγή: BBC