Η ακρίβεια που δεν έφυγε ποτέ, ενισχύεται από τον κίνδυνο περαιτέρω ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, σε συνδυασμό με τους εγχώριους παράγοντες αποσταθεροποίησης: Λειψυδρία, πανώλη, τώρα και η πίεση στον προϋπολογισμό από τις πυρκαγιές, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, που ενισχύει εκ νέου τις πληθωριστικές πιέσεις. Ενώ ακόμα δεν έχει κατακαθίσει ο καπνός από τις καταστροφικές φωτιές στην Αττική, μια νέα φωτιά φουντώνει, με ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά.
Οι σταθερά υψηλές τιμές των ναύλων για τα κοντέινερ μεταφοράς εμπορευμάτων, οι καθυστερήσεις στην τροφοδοσία από τις αγορές της Ασίας, η άνοδος στις διεθνείς τιμές του πετρελαίου (σχεδόν 9% σε μία μόλις εβδομάδα για το Βrent) και οι προβλέψεις για άνοδο στο φυσικό αέριο – με βάση τα μακροοικονομικά μοντέλα των αναλυτών, δημιουργούν νευρικότητα και στην εγχώρια αγορά.
Η ακρίβεια… στα τσιγκέλια
Παράλληλα όμως με τα δυσοίωνα σενάρια, οι καταναλωτές έχουν αρχίσει ήδη να βλέπουν ανατιμήσεις, πριν η επαπειλούμενη γεωπολιτική κρίση κορυφωθεί.
Το κόστος για το σημερινό τραπέζι του Δεκαπενταύγουστου, για όσους γιορτάζουν με ψητό αρνί, αλλά και για τα εκατοντάδες πανηγύρια στην επικράτεια τις επόμενες ημέρες, , θα είναι αυξημένο ως και 80%, σε σύγκριση με το Πάσχα. Η απαγόρευση μετακίνησης και σφαγής ντόπιων αιγοπροβάτων, που διαρκεί ήδη τρεις εβδομάδες, ως τις 19 Αυγούστου, με την πιθανότητα παράτασης, έχει οδηγήσει σε κατακόρυφη άνοδο των τιμών στα εισαγόμενα αρνιά.
Για όσους γιορτάζουν με ψητό αρνί, το κόστος θα είναι αυξημένο ως και 80%
Πετάει το ρουμάνικο αρνί
Με βάση έρευνες της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, το εισαγόμενο αρνί, Ρουμανίας και Ισπανίας, πουλιέται σήμερα στην λιανική από 14 ως 16 ευρώ το κιλό. Το Πάσχα το ελληνικό αρνί πωλούνταν στο «καλάθι του νοικοκυριού» 10 ευρώ το κιλό. Στην Κρήτη, όπου το αρνί είναι περιζήτητο και λόγω των γάμων, η ΕΕΚΕ το εντόπισε να πωλείτει ως και 18,90 το κιλό.
«Θα έπρεπε να απαγορευθούν οι εισαγωγές αμνοεριφίων από τη Ρουμανία, από την οποία προήλθαν τα πρώτα μολυσμένα αρνιά»
Για τον πρόεδρο της ΕΕΚΕ Απόστολο Ραυτόπουλο, μέρος της ακρίβειας οφείλεται στην αισχροκέρδεια και όχι στην πανώλη. «Τα αγοράζουν από τη Ρουμανία 6 ως 7 ευρώ το κιλό στη χονδρική, και στη λιανική φτάνουν σε υπερδιπλάσια τιμή», δηλώνει στο in.
Ο ίδιος μας λέει ότι εφόσον ο Δεκαπενταύγουστος είναι η μεγαλύτερη γιορτή μετά το Πάσχα, η κυβέρνηση όφειλε να είχε βάλει το αρνί στο καλάθι του νοικοκυριού, επιτρέποντας τις μετακινήσεις και τις σφαγές ντόπιων αρνιών από τις «καθαρές» περιοχές.
Πάντως στα στοιχεία του ΟΚΑΑ για τις τιμές χονδρικής, τα εισαγόμενα αρνιά πωλούνται ως και 11,20 ευρώ το κιλό, από 8 ως 8.80 πέρυσι τέτοια εποχή, ενώ ντόπιο αρνί «δεν διατίθεται».
Αυξήσεις και στα άλλα είδη
Ο πρόεδρος της ΕΕΚΕ υποστηρίζει ότι θα έπρεπε να απαγορευθούν οι εισαγωγές αμνοεριφίων από τη Ρουμανία, από την οποία προήλθαν τα πρώτα μολυσμένα αρνιά. Επικαλείται μάλιστα σχετικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επιτρέπει να κλείνουν τα σύνορα αν υπάρχουν κρούσματα «εισαγόμενων» ζωονόσων, πρόταση την οποία υποστηρίζουν και οι κτηνοτρόφοι.
Μαζί με το αρνί, έχουν αρχίσει να ακριβαίνουν εκ νέου και τα υπόλοιπα είδη κρέατος, αφού αυξάνεται η ζήτηση. Αυτό καταγράφηκε και στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό του Ιουλίου. Το μοσχάρι ακρίβυνε 2% σε σχέση με τον Ιούνιο και το χοιρινό 1.5%, πριν αποτυπωθούν στην αγορά οι συνέπειες της πανώλης των μικρών μηρυκαστικών.
Η κρίση ανοίγει την όρεξη για ανατιμήσεις
Η ανησυχία των καταναλωτών είναι ότι οι υπαρκτή κρίση και οι αναταράξεις στις διεθνείς αγορές λόγω Μέσης Ανατολής, θα «ανοίξουν την όρεξη» στους κερδοσκόπους, που θα βρουν αφορμή για νέες ανατιμήσεις. Στην Ελλάδα υπάρχει ήδη κακό προηγούμενο, όταν το 2022, το έτος με τις υψηλότερες αυξήσεις τιμών στη λιανική, οι μεγάλες επιχειρήσεις σημείωσαν παγκόσμιο ρεκόρ στα περιθώρια κέρδους, με 15,8%, έναντι 10,8% του διεθνούς μέσου όρου.
«Δεν είναι μόνο η κρίση στη Μέση Ανατολή. Είναι η ξηρασία, η ανομβρία, η έλλειψη προϊόντων. Πολλές περιφέρειες έχουν δώσει οδηγίες στους αγρότες να μην ποτίζουν γιατί δεν υπάρχει νερό. Στην Ηλεία τα καρπούζια είναι αμάζευτα και λιώνουν στα χωράφια. Δεν συμφέρει τους παραγωγούς να τα μαζέψουν, γιατί οι χονδρέμποροι τα αγοράζουν 8-15 λεπτά το κιλό, όταν μόνο το κόστος για καλλιέργεια και συγκομιδή είναι 25 ευρώ το κιλό», λέει ο κ. Ραυτόπουλος.
Καρπούζια Αλβανίας και πεπόνια Ιράν
Εξαιτίας των ελλείψεων ντόπιων προϊόντων, που σε ένα βαθμό τροφοδοτούνται και από τις στρεβλώσεις σε κρίκους της αλυσίδας των τροφίμων, αυξάνονται οι εισαγωγές φρέσκων προϊόντων από το εξωτερικό.
Η ΕΚΕΕ μιλάει για «καρπούζια από την Αλβανία και το Κόσοβο, πατάτες από την Αίγυπτο, πεπόνια από το Ιράν, τομάτες Πολωνίας και Τουρκίας», ενώ τον τελευταίο χρόνο υπήρξε άυξηση πάνω από 62% στις εισαγόμενες πιπεριές.
Ο λαχανόκηπος της Αττικής «τσουρουφλίστηκε»
Οι φωτιές στη Βορειανατολική Αττική, που κατέκαψαν και καλλιέργειες στον Μαραθώνα τον «λαχανόκηπο» του λεκανοπεδίου, είναι η χαριστική βολή, σχολιάζει ο κ. Ραυτόπουλος. «Καταστράφηκαν θερμοκήπια, φυτώρια, μονάδες καλλιέργειας οπωροκηπευτικών. Για τους παραγωγούς που επλήγησαν δεν υπάρχει τίποτα πλέον, όχι για να πουλήσουν, αλλά για να μαζέψουν. Από τον επόμενο μήνα και το χειμώνα, από πού θα τρώμε προϊόντα στην Αττική; Μελιτζάνες, τομάτες, άνηθο, μαϊντανό; Θα αυξηθούν κι άλλο οι παραγωγές από τρίτες χώρες, εντός και εκτός ΕΕ, και μαζί τους και οι τιμές», προβλέπει ο ίδιος.
Κι ενώ αναμένονται νέες ανατιμήσεις σε τρόφιμα και καταναλωτικά αγαθά, οι υψηλές τιμές στην ενέργεια, τα καύσιμα και φυσικά τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, εξακολουθούν να είναι βραχνάς και τον Αύγουστο. Η ΕΕΚΕ επιμένει ότι φέτος οι ανατιμήσεις στα ακτοπλοϊκά σε βασικές γραμμές αγγίζουν το 15%, επικαλούμενη συγκριτικές έρευνες.
Για τα τιμολόγια του ρεύματος η Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών υπογραμμίζει, ότι η επιδότηση του Αυγούστου, των 1,6 λεπτών την κιλοβατώρα, δεν αντισταθμίζει τις ανατιμήσεις που φτάνουν σε ένα μήνα τα 2,8 λεπτά, αναιρώντας το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι θα πληρώσουμε φθηνότερα το ρεύμα από ό,τι τον Ιούλιο.
Όσο για τα καύσιμα, το γεγονός ότι η βενζίνη πωλείται πάνω από 2 ευρώ το λίτρο σε νησιωτικές περιοχές, ενώ έχουν καταγραφεί τιμές ως και 2,35 ευρώ, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για το τι θα συμβεί όταν τα «σκάγια» από την πυριτιδαποθήκη της Μέσης Ανατολής, χτυπήσουν την Ευρώπη.
