Στη Βουλή κατατίθεται, ενδεχομένως και εντός των επομένων ωρών, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που θα αφορά την επιβολή κανόνων για μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τις ρυθμίσεις των δανείων, τους τρόπους αποπληρωμής τους και το πλαίσιο υπό το οποίο θα πρέπει να λειτουργούν οι servicers, οι εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, που τα τελευταία χρόνια προβαίνουν σε αυθαιρεσίες και εκβιασμούς δανειοληπτών, εκπλειστηριάζοντας σπίτια με κάθε ευκαιρία.
Επί της ουσίας το νομοσχέδιο ενσωματώνει την Κοινοτική Οδηγία 2021/2167 για τους διαχειριστές και τους αγοραστές πιστώσεων, καθώς και πρόσθετες εθνικές διατάξεις για την προστασία των δανειοληπτών και για την υλοποίηση μεγαλύτερων «κουρεμάτων» οφειλών.
Όπως δηλώνει στο Newsbeast η δικηγόρος κα Αριάδνη Νούκα, που εδώ και χρόνια ασχολείται εκτενώς με την προστασία των δανειοληπτών από τους servicers, το σχέδιο νόμου που έρχεται, «αποτελεί επί της ουσίας μια υποχρεωτική ενσωμάτωση στο εθνικό Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας η οποία έχει θεσπιστεί από το Νοέμβριο του 2021 και έχει καταληκτική ημερομηνία για να γίνει νόμος του κράτους την 30ή Δεκεμβρίου 2023. Δηλαδή είμαστε από τις τελευταίες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ενσωματώνουμε την Οδηγία, στο παρά πέντε».
Χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, είχε συνάντηση εκπροσώπους των servicers, οι οποίοι αν και έχουν διατυπώσει κάποιες ενστάσεις, τελικώς αποδέχονται πλήρως το νέο νομοθετικό πλαίσιο που εισάγει αυξημένες υποχρεώσεις από μέρους τους. Πλέον, ο οφειλέτης θα μπορεί να βλέπει όλα τα στοιχεία του δανείου του, εισερχόμενος σε μια ειδική πλατφόρμα με χρήση κωδικού. Μέχρι να λειτουργήσει αυτό το νέο σύστημα προσωποποιημένης πληροφόρησης (το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2024), οι servicers υποχρεούνται να παρέχουν εγγράφως τις πληροφορίες αυτές (από το ύψος της οφειλής και τις δόσεις, μέχρι το επιτόκιο που ισχύει κάθε φορά) εντός ενός μήνα.
Παράλληλα εισάγονται με τις νέες διατάξεις 5 υποχρεώσεις ως προς την ενημέρωση, εξυπηρέτηση και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των καταναλωτών. Ήτοι:
- Η προστασία των προσωπικών στοιχείων και της ιδιωτικής ζωής των δανειοληπτών.
- Η απαγόρευση παρενόχλησης, καταναγκασμού ή αθέμιτης επιρροής κατά την επικοινωνία του servicer με τον πολίτη.
- Η έγγραφη γνωστοποίηση στον δανειολήπτη σε γλώσσα σαφή και κατανοητή, του υπολοίπου της οφειλής μετά από οποιαδήποτε μεταβίβαση πίστωσης.
- Η καθιέρωση διαφανών, άμεσων και δωρεάν διαδικασιών για τη διαχείριση των καταγγελιών των δανειοληπτών.
- Σύνδεση με τις προβλέψεις του Κώδικα Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος (που είναι και η εποπτεύουσα αρχή αυτών των εταιρειών) και σεβασμό των δικαιωμάτων των δανειοληπτών.
Σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων από τις εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι κυρώσεις θα περιλαμβάνουν πρόστιμα έως και 500.000 ευρώ, ενώ θα κινδυνεύουν με ανάκληση της άδειας λειτουργίας τους.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει επίσης βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό που θα αποδώσουν επιπλέον «κούρεμα» στους δανειολήπτες που έχει «κοκκινίσει» το δάνειό τους. Με τις βελτιώσεις, η άφεση χρέους του οφειλέτη αυξάνεται έως και 28%, θεσπίζεται επιτόκιο σταθερό 3% για 3 χρόνια για όλες τις ρυθμίσεις που επιτυγχάνονται μέσω εξωδικαστικού μηχανισμού και υποχρέωση των πιστωτών να αποδεχτούν τη ρύθμιση που βγάζει ο αλγόριθμος της πλατφόρμας.
Όπως μας λέει η δικηγόρος κα Αριάδνη Νούκα, με την Ευρωπαϊκή Οδηγία που θεσπίζεται, η ρύθμιση της οφειλής που θα βγάζει το σύστημα θα είναι υποχρεωτική, «οπότε ο οφειλέτης από τη στιγμή που την τηρήσει, δεν θα διακινδυνεύει να μπλέξει με κατασχέσεις, πλειστηριασμούς κ.λπ.». Αυτό το ευνοϊκό μέτρο όμως θα καταστεί υποχρεωτικό μόνο για τους ευάλωτους. Και δημιουργείται λοιπόν η εύλογη απορία, «για ποιο λόγο αυτό να ισχύσει μόνο για τους ευάλωτους; Εντάξει, συνεχίζει η δικηγόρος, αντιλαμβανόμαστε ότι δικαιούνται μεγαλύτερης προστασίας και πρόνοιας από το κράτος, αλλά από κει και πέρα για ποιο λόγο από τη στιγμή που το σύστημα βγάζει μία δίκαιη πρόταση και για τους λοιπούς δανειολήπτες να μην είναι υποχρεωτική; Και γιατί το λέω αυτό; Γιατί ο ίδιος ο κύριος Όμηρος Τσάπαλος που είναι ο εκπρόσωπος Τύπου του Υπουργείου Οικονομικών σε μία συνέντευξη του είπε ότι οδηγηθήκαμε σε αυτή την λύση με τους ευάλωτους, γιατί οι servicers τη μία στις δύο ρυθμίσεις που έβγαζε το σύστημα του εξωδικαστικού, την απέρριπτε. Φανταστείτε λοιπόν τί γίνεται με όλους τους άλλους… Ποιος είναι ο λόγος λοιπόν ο οποίος δεν έγινε υποχρεωτικό ένα τέτοιο μέτρο και για τους υπόλοιπους δανειολήπτες;».
Τέλος, στην περίπτωση που οι πιστωτές απορρίπτουν τη ρύθμιση, θεωρώντας ότι τα στοιχεία που προσκομίζει ο οφειλέτης για να κριθεί ευάλωτος δεν είναι αληθή, θα φέρουν από δω και πέρα την υποχρέωση να το αποδείξουν στα δικαστήρια, προσκομίζοντας στοιχεία που απορρίπτουν αυτά του δανειολήπτη.
