Οι πρώτες 39 επανενώσεις παράνομα υιοθετημένων παιδιών από τις ΗΠΑ με τις βιολογικές οικογένειές τους επιτεύχθηκαν χάρη στο «Eftychia Project», που πραγματοποίησε το τέταρτο συνέδριό του στο Λας Βέγκας και το 2026 έρχεται στα πάτρια…
Είναι ο σπαραγμός μιας 70χρονης υιοθετημένης από μωρό από μια αμερικανική οικογένεια, με δική της οικογένεια και παιδιά σήμερα, η οποία όμως πάσχει από βαριά νόσο και το μόνο που ελπίζει είναι να βρει κάποιους βιολογικούς συγγενείς της. Αν υπάρχουν, όπου βρίσκονται και ζουν. Το δέντρο της. Με δάκρυα στα μάτια λέει: «Το μόνο που θέλω πια είναι να βρω την οικογένειά μου». Απεικονίζοντας με τον πιο παραστατικό τρόπο, τα γιατί και τα πώς του ξεκινήματος της ζωής της, που νιώθει τώρα ότι πλησιάζει στο τέλος της. Αλλά το ύστατο που θέλει πια είναι να μάθει «από πού τελικά κρατάει η σκούφια μου». Ποιοι, πότε και πού τη γέννησαν, να τους έβλεπε αν ζουν ή έστω κάποιους συγγενείς της. Να μάθει τα γιατί και τα πώς της υιοθεσίας της. Τα υπόλοιπα τα ξέρει.
Το όνομά της δεν έχει σημασία. Τα περιστατικά έχουν. Εμαθε για το «Eftychia Project», αυτόν τον οργανισμό που ίδρυσε η Ευτυχία Νούλα ή Λίντα Κάρολ Τρότερ και σήμερα μάχεται για να δώσει την ύστατη χαρά σε δεκάδες υιοθετημένους, συχνά υπό σκοτεινές και περίεργες συνθήκες Ελληνες των ΗΠΑ. Προσέτρεξε, λοιπόν, στη βοήθειά του. Η ίδια κατάγεται από ένα χωριό στην περιοχή του Αιγίου. Στην πρώτη απόπειρα να έρθει σε επαφή με το βιολογικό της δέντρο κατάφερε να βρει κάποια πολύ μακρινά ξαδέρφια της. Δεν της έδωσαν, όμως, βοήθεια για να βρει πιο κοντινούς συγγενείς της. Ούτε φάνηκαν πρόθυμα να… ζεστάνουν τη γνωριμία τους.
Απογοήτευση. Γι’ αυτό και η απεγνωσμένη έκκλησή της. Οι άνθρωποι του «Eftychia Project» της υποσχέθηκαν ότι θα τη βοηθήσουν. Το κάνουν ήδη και η ελπίδα της παραμένει ζωντανή. Ηδη χάρη στη σκληρή προσπάθεια των ανθρώπων του και τη βοήθεια που παρέχουν στους υιοθετημένους Ελληνες της Αμερικής, οι περιπτώσεις επανενώσεων με τις βιολογικές τους οικογένειες έφτασαν αισίως τις 39. Σταγόνα στον ωκεανό, θα πει κανείς, μόλις το 1% των βεβαιωμένων περιπτώσεων. «Μεγάλη υπόθεση», θα απαντήσει η ίδια η Ευτυχία Νούλα στο «ΘΕΜΑ». Γιατί για καθεμία από αυτές απαιτήθηκαν κόποι, προσπάθειες και προσωπικός χρόνος των ανθρώπων που πλαισιώνουν το «Eftychia Project», που δουλεύουν αφιλοκερδώς γι’ αυτόν τον ιερό σκοπό, έχοντας να αντιμετωπίσουν πολλαπλά εμπόδια.
4.000 υιοθετημένοι
Στη συνάντηση του Λας Βέγκας, την τέταρτη ετήσια στη σειρά, δεκάδες υιοθετημένοι, άλλοι που έχουν ήδη επανενωθεί με τη βιολογική τους κοιτίδα και άλλοι που ακόμα την αναζητούν, κατέθεσαν τη δική τους ιστορία. Ολες διαφορετικές. Είναι ένα μικρό τμήμα των 3.500 έως 4.000 υιοθετημένων που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και πέρασαν πριν από δεκαετίεςτον Ατλαντικό χωρίς να το θέλουν. Χωρίς να τους ρωτήσει κανείς. Και άλλα περίπου 600 κατευθύνθηκαν στην Ολλανδία.
Υπάρχει όμως και μία ακόμη πτυχή. Οι υποψίες ότι ο πραγματικός αριθμός των παράνομα υιοθετημένων βρεφών και παιδιών είναι πολύ μεγαλύτερος, αριθμώντας ακόμη και 50.000 ουσιαστικά κλεμμένα παιδιά για τα οποία υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι πουλήθηκαν στο εξωτερικό.
Πολλά πάντως από εκείνα τα παιδιά, τότε, δόθηκαν για υιοθεσία από τους φυσικούς γονείς τους για να σωθούν. Και να έχουν ένα καλύτερο μέλλον στη μακρινή Αμερική. Πολλά, λοιπόν, δόθηκαν προς υιοθεσία σε εύπορες οικογένειες λόγω της φτώχειας και της ανέχειας των βιολογικών γονέων. Κάποια δόθηκαν από συγγενείς, καθώς οι γονείς τους χάθηκαν εν μέσω του Εμφυλίου κι εκείνα έμειναν πεντάρφανα.
Αλλα, επειδή απλά ήταν παιδιά εκτός γάμου και τα ήθη της εποχής δεν το άντεχαν. Αρκετά, όμως, δόθηκαν έναντι χρήματος. Στην πιο άθλια μορφή συναλλαγής, όπου πάλι ο πόνος και η λαχτάρα κάποιων άτεκνων ζευγαριών έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους γνωστούς επιτήδειους που και τότε καραδοκούσαν. Ενα κύκλωμα δικηγόρων, μαιευτήρων, νοσοκόμων, βρεφοκόμων, αστυνομικών, διεκπεραίωνε έναντι αδρής αμοιβής τις υιοθεσίες.
Σε πρωτοσέλιδό τους οι «New York Times» έγραφαν για τις «ιστορίες κλεμμένων βρεφών και χαμένων ταυτοτήτων. Ενα ελληνικό σκάνδαλο αντηχεί στη Νέα Υόρκη». Ηταν 5 Μαΐου του 1959, όταν έγραφαν ότι ο πρώην πρόεδρος της ΑΧΕΠΑ και δικαστής στη Νέα Υόρκη Στίβεν Σκόπας είχε συλληφθεί με την κατηγορία της εμπορίας βρεφών από την Ελλάδα, τα οποία έδινε σε ζευγάρια Αμερικανών εισπράττοντας 2.500-3.000 δολάρια ανά υιοθεσία. Δικάστηκε και αθωώθηκε, αλλά το πουλόβερ είχε αρχίσει να ξηλώνεται.
«Το 15% εκείνων των παιδιών υιοθετήθηκε από ελληνοαμερικανικές οικογένειες», σύμφωνα με την κυρία Βρυσιώτη. Αυτό έχει τη σημασία του, καθώς όλα έμαθαν ελληνικά αφού μεγάλωσαν σε ελληνικό περιβάλλον. Αντιθέτως, η πλειονότητα εκείνων που υιοθετήθηκαν από αμερικανικές οικογένειες δεν ξέρει ελληνικά. Ευνόητο, μεγάλωσαν με άλλη κουλτούρα, παραδόσεις και συνήθειες.
Η ιστορία της Ευτυχίας
Μια τέτοια περίπτωση ήταν της Ευτυχίας Νούλα. Υιοθετήθηκε από ένα άτεκνο ζευγάρι Αμερικανών που την παρέλαβαν μόλις 8 μηνών, από το Βρεφοκομείο Αθηνών. Η πραγματική μητέρα της ήταν άγνωστη, τους ειπώθηκε ότι πιθανόν είχε πεθάνει στη γέννα. Την υιοθεσία είχαν δρομολογήσει ένας Ελληνας ιερέας, δύο δικηγόροι και μια οργάνωση, η Parents of Greek Orphans (POGO).
Με τον τρόπο αυτό διοχετεύτηκαν την εποχή εκείνη στην περιοχή του Σαν Αντόνιο του Τέξας περίπου 70 με 90 Ελληνόπουλα. Οι θετοί γονείς της, ο Τζέιμς και η Ρουθ Φόρεστ, από 2 ετών της είπαν την αλήθεια. Οτι την υιοθέτησαν και το πραγματικό της όνομα ήταν Ευτυχία. Της πρόσφεραν αγάπη, στοργή, ασφάλεια, όλα όσα που μπορούσαν. Εκανε έναν ευτυχισμένο γάμο και με τον σύζυγό της Μπομπ Τρότερ απέκτησαν δυο παιδιά, τη Χέδερ και τον Τζάστιν.
Δεν έχασε επαφή με το ελληνικό στοιχείο, αλλά η εσωτερική της έκρηξη έγινε όταν το 2015 και το 2017 έχασε διαδοχικά τους θετούς γονείς της. Τότε λοιπόν ξεκίνησε να ψάχνει τις βιολογικές της ρίζες. Βρήκε πολλά στοιχεία. Τη βοήθησε και ο δικηγόρος της. Το κυριότερο όλων, ότι η βιολογική της μητέρα λεγόταν Χαρίκλεια Νούλα και καταγόταν από το χωριό Στράνωμα της Ναυπακτίας. Τη βρήκε. Και τον Ιούνιο του 2017 τη γνώρισε από κοντά.
Προηγουμένως, όμως, είχε μάθει και την πραγματικότητα που οι θετοί γονείς της αγνοούσαν. Με τη βοήθεια της Βελγοαμερικανίδας καθηγήτριας Γκόντα Βαν Στιν πήρε τον φάκελό της από το Βρεφοκομείο Αθηνών. Προέκυψε ότι είχε εισαχθεί σε αυτό ως Ευτυχία Νούλα, εξώγαμη κόρη της Χαρίκλειας Νούλα. Σε αντίθεση, δε, με όσα είχαν πει οι δικηγόροι στους θετούς γονείς της, την είχε παραδώσει στην Ελληνική Αστυνομία η νονά της, εν αγνοία της μητέρας της, με προφανή στόχο το εύκολο ξεφόρτωμα.
Εκτοτε η Λίντα Κάρολ, πλέον και Ευτυχία Νούλα, ζει περίπου τον μισό χρόνο της στην Ελλάδα. Και τον αφιερώνει στη νέα οικογένειά της, αλλά και στον διαρκή αγώνα για την ανάπτυξη του «Eftychia Project». Για να βοηθηθούν όλο και περισσότεροι υιοθετημένοι να βρουν τις ρίζες τους. Γιατί η αλήθεια είναι ότι ο χρόνος δεν είναι άπειρος. Τα υιοθετημένα βρέφη του Ψυχρού Πολέμου σήμερα είναι αξιοσέβαστοι οικογενειάρχες, 65 και 70 ετών, πολλοί εκ των οποίων παππούδες και γιαγιάδες. Ακόμα και αν μοναδικός σκοπός της ζωής τους είναι η ανακάλυψη του βιολογικού τους δέντρου, τα χρονικά περιθώρια πιέζουν πολύ.
«Δεν έχουμε τη βοήθεια που πρέπει και χρειαζόμαστε», λένε στο «ΘΕΜΑ» η πρόεδρος και η αντιπρόεδρος του «Eftychia Project», που τις προηγούμενες ημέρες όργωναν την Ελλάδα για να βοηθήσουν τις προσπάθειες και νέων περιπτώσεων υιοθετημένων. Ναι μεν η κυβέρνηση αναγνώρισε το πρόβλημα και βοήθησε σημαντικά με την υπουργική απόφαση τον περασμένο Μάιο του υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου, με την οποία ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις απόδοσης της ελληνικής ιθαγένειας σε ανθρώπους που τη δικαιούνται, διότι με τη γέννησή τους την είχαν και ουδέποτε αποφάσισαν οι ίδιοι να την εκχωρήσουν, καθώς άλλοι επέλεξαν για το πώς θα μεγαλώσουν.
Αρνούνται να δώσουν στοιχεία
Ωστόσο στην πράξη υπάρχουν προβλήματα των υιοθετημένων με πολλά από τα κατά τόπους αρμόδια ιδρύματα, βρεφοκομεία και ορφανοτροφεία. Πολλοί αρμόδιοι υπάλληλοι αρνούνται να δώσουν στοιχεία και πρόσβαση στα αρχεία τους στους αιτούντες υιοθετημένους, επικαλούμενοι προσωπικά δεδομένα. Το πρόβλημα είναι ιδίως έντονο στο Βρεφοκομείο της Πάτρας, στο ΠΙΚΠΑ και τον «Αγιο Στυλιανό» Θεσσαλονίκης, που βαρύνεται μάλιστα με το σκάνδαλο του 1962. Τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς αποκαλύφθηκε η λειτουργία επί 13 συναπτά έτη κυκλώματος διακίνησης παιδιών στο εν λόγω Δημοτικό Βρεφοκομείο της Θεσσαλονίκης.
Η περίεργη «οχύρωση» των υπαλλήλων πίσω από τη μη παραβίαση προσωπικών δεδομένων συνιστά προφανέστατα μια πρόφαση άρνησης εξυπηρέτησης. Είναι αδιανόητο για την κοινή λογική να αμφισβητείται -και πόσο μάλλον να εμποδίζεται- το δικαίωμα σε οποιονδήποτε αποδεδειγμένα Ελληνα να μάθει ποιοι είναι οι γονείς του. Απεναντίας, οι εκπρόσωποι του «Eftychia Project» δηλώνουν την απόλυτη ικανοποίηση των υιοθετημένων από την ανταπόκριση που γνωρίζουν στα αιτήματά τους από το Κέντρο Βρεφών «Μητέρα».
Οι billionaires σιωπούν
Η Ευτυχία Νούλα δεν χάνει την αισιοδοξία της. Στο ερώτημα, ποιος είναι ο επόμενος αριθμητικός στόχος των επανενώσεων, μετά τις 39-40 περιπτώσεις, το πρόσωπό της φωτίζεται. «Τετρακόσιοι», απαντά με πεποίθηση, γνωρίζοντας ασφαλώς πόσο δύσκολα προχωρά κάθε νέα περίπτωση. Οι δυσκολίες είναι σοβαρές. Απαιτείται πολύς κόπος, αλλά και κόστος, συχνά ταξίδια στην Ελλάδα καθώς στον αιώνα της ψηφιοποίησης και της ηλεκτρονικής επικοινωνίας που εκμηδενίζουν τις αποστάσεις ζητείται από τους υιοθετημένους αυτοπρόσωπη παρουσία στις διαδικασίες.
Η κυρία Νούλα δείχνει, όμως, με τον δικό της τρόπο την αποφασιστικότητα και την πίστη γι’ αυτό που επιτελείται από τον οργανισμό. Εχει τη βοήθεια των Ελληναομερικανικών Ορθόδοξων Κοινοτήτων σε πολλές Πολιτείες. Οχι όμως των επιφανών οικονομικά. Σε όλους σχεδόν τους γνωστούς Ελληνοαμερικανούς billionaires, ο οργανισμός έχει στείλει επιστολές, εξηγώντας τους σκοπούς του και ζητώντας συμπαράσταση. Απάντηση, όμως, δεν έλαβε από κανέναν.
Υπάρχουν και ανά περίπτωση εμπόδια για τους υιοθετημένους που ψάχνουν γονείς ή έστω άλλους συγγενείς. Ιδιαίτερες περιπτώσεις. Δίδυμα αδέρφια που πριν από πολλές δεκαετίες τα χώρισαν, δίνοντάς τα για υιοθεσία σε διαφορετικές οικογένειες, στην Καλιφόρνια, πέρυσι επανενώθηκαν. Αναζήτησαν τις βιολογικές τους ρίζες στην Ελλάδα. Ηρθαν εδώ, αλλά δεν βρήκαν κάτι περισσότερο, ενώ η βιολογική τους μητέρα φάνηκε απρόθυμη.
Σε μια άλλη περίπτωση, υιοθετημένος που έψαχνε το βιολογικό του δέντρο ανακάλυψε τον ετεροθαλή αδερφό του, που δέχτηκε να τον γνωρίσει και να αποκτήσουν σχέσεις. Η μητέρα τους, όμως, αρνήθηκε να αποδεχτεί το παιδί που είχε δώσει για υιοθεσία. «Νιώθω ότι απορρίφθηκα για δεύτερη φορά», δήλωσε συντετριμμένος στα στελέχη του «Eftychia Project».
Το Συνέδριο στο Λας Βέγκας
Η Ευτυχία Νούλα θεωρεί πως το τριήμερο του Συνεδρίου του Λας Βέγκας, όπου γιορτάστηκαν τα 6 χρόνια προσφοράς του «Eftychia Project» υπήρξε «μια υπέροχη προσέλευση» ενδιαφερομένων.
Στο Λας Βέγκας βρέθηκαν 70 υιοθετημένοι και ερευνώντες το βιολογικό τους δέντρο, συν τις οικογένειες, συζύγους και τα παιδιά τους. Επικράτησαν ενθουσιασμός και αισιοδοξία για το μέλλον. Προέρχονταν από 13 Πολιτείες των ΗΠΑ, ανάμεσά τους η Νέα Υόρκη, η Μασαχουσέτη, το Νιου Τζέρσεϊ, ακόμη και η Αλάσκα. Τις δύο από τις τρεις ημέρες τα υιοθετημένα άτομα παρακολούθησαν τις Ωρες του Ελληνικού Καφέ, όπου το Διοικητικό Συμβούλιο του «Eftychia Project» βοήθησε τους ενδιαφερόμενους στην κατανόηση και ερμηνεία των εγγράφων υιοθεσίας, τις μεθόδους αναζήτησης και τις διαδικασίες επανένωσης.
Δίνοντας, μάλιστα, ιδιαίτερο βάρος στις εξετάσεις DNA, στις οποίες συμβάλλει ο οργανισμός, με τα test να έχουν αποδειχθεί το «κλειδί» για τη ριζική επιτάχυνση των επαληθεύσεων της βιολογικής σύνδεσης, συνακόλουθα των διαδικασιών επανένωσης. Παρούσα ήταν επίσης η νομική ομάδα του οργανισμού, η Τσορομόκος & Παπαδόπουλος PLLC, που έδωσε μια επισκόπηση της νέας υπουργικής απόφασης σχετικά με την αποκατάσταση της ελληνικής ιθαγένειας σε υιοθετημένα παιδιά που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και απάντησαν σε σχετικές ερωτήσεις.
Από τις αρχές Μαΐου, που υπεγράφη η υπουργική απόφαση, έχουν ήδη ολοκληρωθεί 20 νέες εγγραφές υιοθετημένων παιδιών της Αμερικής στα ελληνικά δημοτολόγια, και αναμένονται πάρα πολλές ακόμα στη συνέχεια, καθώς ενδιαφέρονται για εγγραφή και οι σύζυγοι, καθώς και τα παιδιά των υιοθετημένων.
H κυρία Βρυσιώτη, εξάλλου, χαιρέτισε τη συνεργασία και τη συμβολή στην όλη προσπάθεια του οργανισμού για τις επανενώσεις, του Hellenic American Project (HAP), που με διευθυντή τον καθηγητή του Queen’s College Νικόλαο Αλεξίου διατηρεί ζωντανή την ιστορία της ελληνικής Διασποράς. Παρών στο συνέδριο ο κ. Αλεξίου, έλαβε ξεχωριστές συνεντεύξεις από όλους τους υιοθετημένους. Ολο το υλικό που συγκεντρώνει το ΗΑΡ, με τις προφορικές ιστορίες της ελληνοαμερικανικής Διασποράς, θα αρχειοθετηθεί στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, ενώ θα είναι διαθέσιμο και στα κανάλια των δυο οργανισμών στο YouTube.
Στην Ελλάδα το επόμενο
Κατά το δείπνο της τρίτης ημέρας, με το οποίο ολοκληρώθηκε η συνάντηση, διεξήχθη μια άτυπη δημοσκόπηση σχετικά με το πού θα ήθελαν οι υιοθετημένοι να έχουν την επόμενη συγκέντρωσή τους. Αποφάσισαν ομόφωνα να γίνει στην Ελλάδα.
Η βούληση των υιοθετημένων της Αμερικής δεν προέκυψε τυχαία. Η πλειονότητα των παρευρεθέντων δήλωσε ότι η υπόθεση των επανενώσεων με τις βιολογικές τους οικογένειες ενίσχυσε τη διάθεσή τους για επιστροφή και μόνιμη διαμονή στο εξής στην Ελλάδα. Ειδικά, δε, αν ολοκληρωθούν αισίως οι διαδικασίες εγγραφής τους στα ελληνικά μητρώα, το ενδεχόμενο μετοίκησης γίνεται βεβαιότητα. Για την Ευτυχία Νούλα, αυτό δεν είναι περίεργο.
Το ξέρει από πρώτο χέρι, από τη δική της περίπτωση. «Αισθάνομαι Ελληνίδα 100% και είμαι περήφανη γι’ αυτό», λέει. Και συμπληρώνει: «Από τότε που έρχομαι στην Ελλάδα τακτικά, έχοντας βρει τη μητέρα και άλλους συγγενείς μου, όταν το αυτοκίνητο πλησιάζει και βλέπω από μακριά τη Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου και πιο πέρα τη Ναύπακτο, αισθάνομαι έναν κόμπο. Είναι υπέροχο συναίσθημα».
Ο σύζυγός της ασπάστηκε την Ορθοδοξία, βαφτίστηκε Ευτύχιος, ξαναπαντρεύτηκαν και έρχεται και αυτός κάθε καλοκαίρι στην Ελλάδα. Ηταν για χρόνια αρχηγός της Πυροσβεστικής στην Πολιτεία του Τενεσί. Και θεωρεί ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να πάσχει στον τομέα της πυρόσβεσης. Δημιούργησε μια εθελοντική ομάδα πυροσβεστών. Ξεκίνησε με μόλις δύο άτομα και σήμερα έφτασαν τα 35. Φροντίζει, επίσης, για τον άρτιο εξοπλισμό τους, έχοντας φέρει στην Ελλάδα υλικά και εργαλεία αξίας πάνω από 1 εκατ. δολάρια. Και κάθε καλοκαίρι τρέχει με την ομάδα του όπου χρειαστούν βοήθεια οι Αρχές για την κατάσβεση κάποιας φωτιάς.
