Πανευρωπαϊκός συναγερμός έχει σημάνει για την «έκρηξη» κρουσμάτων γρίπης Α που οφείλεται στο νέο κυρίαρχο στέλεχος του ιού (υποκλάδος Κ). Τουλάχιστον 27 από τις 38 χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας έχουν αναφέρει «υψηλή ή πολύ υψηλή δραστηριότητα» με περισσότερους από τους μισούς ασθενείς με συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη να βγαίνουν θετικοί σε έξι χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Σερβία, η Σλοβενία.
Της Εύης Κατσώλη
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ήδη ανακοίνωσε ότι η νέα εποχική παραλλαγή της γρίπης- Α (Η3Ν2) κυριαρχεί στις μολύνσεις, αντιπροσωπεύοντας έως και το 90% όλων των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων γρίπης στην ευρωπαϊκή περιφέρεια, αλλά πρόσθεσε ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις πως προκαλεί πιο σοβαρή νόσο.
Καλεί ωστόσο τους πολίτες να περιορίσουν τη μετάδοση με εμβολιασμό, παραμονή στο σπίτι σε περίπτωση ασθένειας και χρήση μάσκας σε δημόσιους χώρους εάν έχουν αναπνευστικά συμπτώματα.
Η έξαρση της Η3Ν2 και του υποστελέχους Κ, έχει προκαλέσει «πονοκέφαλο» και ανησυχία και στην Ελλάδα, ειδικά μετά και τη σοβαρή πίεση που ασκείται στα συστήματα υγείας σε αρκετές χώρες, λόγω αυξημένων νοσηλειών.
Όπως επισημαίνουν γιατροί, μιλώντας στο enikos.gr, «δεν υπάρχει περίπτωση να μην έρθει και στη χώρα μας η συγκεκριμένη παραλλαγή» και εκτιμούν ότι ο κίνδυνος για έξαρση είναι αυξημένος την περίοδο μετά τις 20-25 Δεκεμβρίου με κορύφωση τον Ιανουάριο. Κρίσιμη θεωρείται η περίοδος των εορτών, Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, οπότε και ο συγχρωτισμός είναι μεγαλύτερος με αποτέλεσμα και η μεταδοτικότητα να είναι μεγαλύτερη.
Και μπορεί τα συμπτώματα να είναι ίδια με εκείνα μιας κλασικής γριπώδους συνδρομής, όμως, είναι πιο έντονα και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από τις ομάδες υψηλού κινδύνου και τους πιο ευάλωτους καθώς μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως πνευμονίες και απορρύθμιση άλλων χρόνιων νοσημάτων από τα οποία μπορεί να ταλαιπωρούνται.
Συστήνουν δε, άμεσο εμβολιασμό για να περιοριστεί η πιθανότητα νόσησης και την τήρηση όλων των κανόνων υγιεινής.
Θεοδώρα Ψαλτοπούλου για την έξαρση της γρίπης – Τι γνωρίζουμε έως τώρα
Η Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου αναφέρει στο enikos.gr ότι «η περίοδος γρίπης 2025–2026 εξελίσσεται με αυξημένη ένταση διεθνώς, με τον υπότυπο A(H3N2) να κυριαρχεί και να αποτελεί τον βασικό παράγοντα της αυξημένης νοσηρότητας. Η παγκόσμια δραστηριότητα της εποχικής γρίπης έχει αυξηθεί αισθητά από τον Οκτώβριο, με αρκετές χώρες του βόρειου ημισφαιρίου να καταγράφουν νωρίτερα και ισχυρότερα κύματα γρίπης σε σχέση με προηγούμενα έτη. Παρότι η παγκόσμια εικόνα παραμένει εντός των αναμενόμενων εποχικών ορίων, ορισμένες περιοχές εμφανίζουν υψηλότερη δραστηριότητα από το σύνηθες για την εποχή».
Η ίδια τονίζει ακόμη ότι «ένα στοιχείο που έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των ειδικών είναι η ταχεία αύξηση ενός νέου γενετικά διαφοροποιημένου στελέχους, του A(H3N2) subclade K. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το στέλεχος αυτό έχει εντοπιστεί σε περισσότερες από 34 χώρες από τον Αύγουστο του 2025, παρουσιάζοντας χαρακτηριστικές γενετικές μεταβολές σε σχέση με προηγούμενα στελέχη. Παρά τις μεταλλάξεις αυτές, τα μέχρι στιγμής επιδημιολογικά δεδομένα δεν δείχνουν ότι προκαλεί βαρύτερη νόσηση, ωστόσο η εξάπλωσή του απαιτεί συνεχή επιτήρηση και εργαστηριακή παρακολούθηση».
Σύμφωνα με την κα Ψαλτοπούλου, «σε πολλές χώρες, αυξημένη καταγραφή περιστατικών παρατηρείται στις ηλικίας 5-14 ετών. Τα σχολεία λειτουργούν ως χώροι υψηλής μεταδοτικότητας, συμβάλλοντας στη γρήγορη κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα. Παράλληλα, οι νοσηλείες αυξάνονται κυρίως σε άτομα άνω των 65 ετών και σε όσους πάσχουν από υποκείμενα νοσήματα, επιβεβαιώνοντας ότι οι ευπαθείς ομάδες εξακολουθούν να κινδυνεύουν περισσότερο από σοβαρές επιπλοκές. Οι νοσηλείες και οι εισαγωγές σε μονάδες εντατικής θεραπείας αποτελούν βασικούς δείκτες σοβαρότητας που αξιολογούνται συνεχώς για πιθανές μεταβολές στην επιβάρυνση του συστήματος υγείας.
Όπως επισημαίνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τα πρώτα δεδομένα δείχνουν ότι το εμβόλιο της φετινής περιόδου εξακολουθεί να παρέχει σημαντική προστασία, ειδικά έναντι της σοβαρής νόσησης. Η αποτελεσματικότητα έναντι νοσοκομειακής επίσκεψης εκτιμάται σε 70–75% για τα παιδιά και 30–40% για τους ενήλικες, παρά τις γενετικές διαφοροποιήσεις των κυκλοφορούντων ιών. Η εμβολιαστική κάλυψη φαίνεται αυξημένη σε ορισμένες ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως έγκυες και μικρά παιδιά, γεγονός που μπορεί να λειτουργήσει ανασχετικά στη συνολική διασπορά».
Στέλιος Λουκίδης: Μετά τις 20-25 Δεκεμβρίου περιμένουμε έξαρση και στην Ελλάδα
«Πρόκειται για ένα στέλεχος που αφορά έναν τύπο γρίπης, τον H3Ν2 της γρίπης Α. Από τα επιδημιολογικά στοιχεία της Βρετανίας, τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι τα πολλά περιστατικά, η υψηλή μεταδοτικότητα και ο μέτριος επηρεασμός στους σκληρούς δείκτες» υποστηρίζει μιλώντας στο enikos.gr ο Καθηγητής Πνευμονολογίας και επικεφαλής της Επιτροπής για την έγκριση χορήγησης αντιιικών φαρμάκων, Στέλιος Λουκίδης.
Όπως επισημαίνει, «στην πρόβλεψη του εμβολίου δεν υπάρχει το στέλεχος Κ και μπορεί να μην έχει ευαισθησία σε αυτό, ωστόσο πρέπει να εμβολιαστούμε για να περιορίσουμε τις πιθανότητες νόσησης».
Ο κ. Λουκίδης αναφέρει ότι «αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα δεν έχουμε έξαρση των λοιμώξεων. Το αναμένουμε όμως, μετά τις 20-25 Δεκεμβρίου με κορύφωση τον Ιανουάριο και αυτό το βλέπουμε συνήθως και στις νοσηλείες. Δεν είμαστε ακόμα στην περίοδο του συγχρωτισμού. Δεν υπάρχει περίπτωση αν μη δούμε τη συγκεκριμένη παραλλαγή και στην Ελλάδα. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε θωρακισμένοι έχοντας εμβολιαστεί και να πάρουμε γρήγορη αντιιική αγωγή».
Σε ερώτηση για το εάν οι μάσκες είναι βασικό μέσο προστασίας, ο κ. Λουκίδης απάντησε ότι «αυτό που ακούστηκε από τη Βρετανία με τη σύσταση για μάσκες, καλό είναι σε μία φάση ενδημικής έξαρσης, να φορούν μάσκες οι πάρα πολύ ευάλωτοι, ειδικά σε μέρη με έντονο συγχρωτισμό».
Αρετή Μανιώτη: Τα συμπτώματα και οι τρόποι προστασίας
Η παιδίατρος, Αρετή Μανιώτη περιγράφοντας τα συμπτώματα, τονίζει ότι τα κυριότερα είναι «υψηλός πυρετός, ρίγη, έντονη κόπωση, μυαλγίες και βήχας», ενώ στους πιο ευάλωτους τοποθετεί «τους ηλικιωμένους, τα βρέφη, τις έγκυες, τους ανοσοκοτεσταλμένους και άτομα με χρόνια προβλήματα».
«Σε αυτούς η πιθανότητα πνευμονίας ή νοσηλείας είναι μεγαλύτερη» προσθέτει η κα Μανιώτη.
«Ο εμβολιασμός είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης σοβαρής νόσησης. Η υγιεινή χεριών, ο καλός αερισμός και η χρήση μάσκας όταν υπάρχει συνωστισμός μειώνουν σημαντικά τη μετάδοση. Άρρωστοι ενήλικοι και παιδιά καλύτερα να μένουν σπίτι για να μη μεταδίδουν» αναφέρει η κα Μανιώτη.
Σε ερώτηση για το πόσο επικίνδυνο είναι το συγκεκριμένο στέλεχος της γρίπης για τον ασθενή, απάντησε ότι «για τους περισσότερους ανθρώπους προκαλεί μία έντονη αλλά αυτοπεριοριζόμενη γρίπη. Σε ευάλωτες ομάδες μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία ή απορρύθμιση χρόνιων νοσημάτων, γι’ αυτό χρειάζεται έγκαιρη ιατρική εκτίμηση. Με σωστή παρακολούθηση και αντιική θεραπεία όπου χρειάζεται, ο κίνδυνος μειώνεται σημαντικά».
Η ίδια σχετικά με την έξαρση που καταγράφεται στην Ευρώπη, υπογράμμισε ότι «έπειτα από μία σχετικά ήπια περυσινή σεζόν, ο πληθυσμός έχει λιγότερη ανοσία απέναντι στα φετινά στελέχη. Οι χαμηλές θερμοκρασίες, οι κλειστοί χώροι και η χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη επιτρέπουν τον ταχύτερο κύκλο μετάδοσης. Επιπλέον η ταυτόχρονη κυκλοφορία RSV και Covid επιβαρύνει την κατάσταση».
Η κα Μανιώτη πάντως, καταλήγει στο ότι χρειάζεται αυξημένη προσοχή, αλλά όχι πανικός.
