Στη σημαντικότερη επαναφορά των αμυντικών και εμπορικών δεσμών μετά το Brexit συμφώνησε η Βρετανία και η ΕΕ, καθώς οι κινήσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ανακατεύουν τη γεωπολιτική σκακιέρα και οδηγούν τις δύο πλευρές να σπάσουν τον πάγο του διαζυγίου.
Η νέα συμφωνία «θα στηρίξει τις βρετανικές επιχειρήσεις, τις βρετανικές θέσεις εργασίας και θα βάλει περισσότερα χρήματα στις τσέπες των ανθρώπων», ανέφερε η βρετανική κυβέρνηση σε δελτίο Τύπου. Πρόσθεσε ότι θα βοηθήσει επίσης να γίνουν φθηνότερα τα τρόφιμα, θα μειώσει τη γραφειοκρατία, θα ανοίξει την πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ και θα προσθέσει σχεδόν 9 δισ. λίρες στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου έως το 2040.
«Αυτό είναι ένα νέο κεφάλαιο στη συνεργασία μας» υπογράμμισε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην κοινή συνέντευξη τύπου που ακολούθησε τη Σύνοδο Κορυφής.«Ξεκινώντας με τη συνεργασία μας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Είναι το πρώτο βήμα προς τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην αμυντική βιομηχανική μας ετοιμότητα SAFE ».
Βρετανοί αξιωματούχοι, όπως αναφέρει το CNBC, δήλωσαν ότι η υπογραφή της συμφωνίας, η οποία καλύπτει μια σειρά θεμάτων όπως η ασφάλεια, η ενέργεια, το εμπόριο, τα ταξίδια και η αλιεία, με αξιωματούχους της ΕΕ στο Λονδίνο σηματοδοτεί μια «ιστορική ημέρα» για τις δύο πλευρές και ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις τους μετά από χρόνια τεταμένων σχέσεων μετά το Brexit.
This is a new chapter in our 🇪🇺🇬🇧 partnership.
Starting with our Security & Defence Partnership.
It’s first step towards the UK’s participation in our defence industrial readiness SAFE ↓ https://t.co/pexS79xQAO
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 19, 2025
Η συμφωνία θα διευκολύνει την εισαγωγή και εξαγωγή τροφίμων και ποτών, καθώς θα μειώσει τη γραφειοκρατία για τις επιχειρήσεις, η οποία είχε οδηγήσει σε μεγάλες ουρές φορτηγών στα σύνορα. Ορισμένοι έλεγχοι ρουτίνας σε ζωικά και φυτικά προϊόντα θα καταργηθούν επίσης εντελώς, επιτρέποντας στα αγαθά να κυκλοφορούν και πάλι ελεύθερα, δήλωσε η κυβέρνηση.
«Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ηνωμένου Βασιλείου. Μετά την πτώση των εξαγωγών κατά 21% και την πτώση των εισαγωγών κατά 7% που παρατηρήθηκε μετά το Brexit, το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι επίσης σε θέση να πωλεί και πάλι διάφορα προϊόντα, όπως μπιφτέκια και λουκάνικα, πίσω στην ΕΕ, στηρίζοντας ζωτικής σημασίας βρετανικές βιομηχανίες» προστίθεται.
Σημεία εμπλοκής
Δύο από τα μεγαλύτερα εμπόδια στις συνομιλίες που οδήγησαν σε αυτή τη σύνοδο κορυφής Ηνωμένου Βασιλείου – ΕΕ ήταν η πρόσβαση των σκαφών της ΕΕ στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου – με τη συμφωνία για τα αλιευτικά δικαιώματα μετά το Brexit να λήγει το 2026 και τη Γαλλία και τη Δανία να πιέζουν για την παράταση αυτών των δικαιωμάτων – καθώς και ένα πρόγραμμα κινητικότητας των νέων που θα μπορούσε να επιτρέψει σε άτομα ηλικίας μεταξύ 18 και 30 ετών να ταξιδεύουν και να εργάζονται ελεύθερα μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Το πρόβλημα για την κυβέρνηση των Εργατικών ήταν πώς να συμφωνήσει σε ακανθώδη ζητήματα όπως αυτά, χωρίς να φαίνεται ότι επιστρέφει σε μια προ-Brexit συνεργασία.
Η άμυνα και η ασφάλεια
Επιπλέον, οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μια νέα «Εταιρική Σχέση Ασφάλειας και Άμυνας», ανοίγοντας το δρόμο για τη συμμετοχή της βρετανικής αμυντικής βιομηχανίας στο προτεινόμενο νέο αμυντικό ταμείο της ΕΕ ύψους 150 δισ. ευρώ «Δράση Ασφάλειας για την Ευρώπη». Η συμφωνία παρατείνει επίσης τα αλιευτικά δικαιώματα για τις μηχανότρατες της ΕΕ στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου έως το 2038, μια συμφωνία ιδιαίτερα επιθυμητή από τις Βρυξέλλες, καθώς μια υφιστάμενη συμφωνία επρόκειτο να λήξει το επόμενο έτος.
Οι Βρετανοί παραθεριστές θα πανηγυρίσουν τουλάχιστον για μια πτυχή της συμφωνίας, η οποία θα τους επιτρέψει να χρησιμοποιούν περισσότερες «ηλεκτρονικές πύλες» στα αεροδρόμια της ΕΕ, τερματίζοντας αυτό που η κυβέρνηση περιέγραψε ως «τις φοβερές ουρές στον έλεγχο των συνόρων».
Τα κατοικίδια ζώα θα μπορούν επίσης να ταξιδεύουν ευκολότερα, με την καθιέρωση «διαβατηρίων κατοικίδιων ζώων» για τις γάτες και τους σκύλους του Ηνωμένου Βασιλείου – εξαλείφοντας την ανάγκη για πιστοποιητικά υγείας των ζώων για κάθε ταξίδι.
Βρετανία: Η Σύνοδος Κορυφής
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Keir Starmer φιλοξένησε στο Λονδίνο την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και άλλους ανώτερους αξιωματούχους για την πολυαναμενόμενη σύνοδο κορυφής Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ τη Δευτέρα.
Και οι δύο πλευρές δήλωσαν ότι θα εργαστούν για μια συμφωνία που θα διευκολύνει τους νέους να ζουν και να εργάζονται σε όλη την ήπειρο. Το λεγόμενο «πρόγραμμα εμπειριών για νέους» θα σχεδιαστεί για να επιτρέψει στους νέους να εργάζονται και να ταξιδεύουν και πάλι ελεύθερα στην Ευρώπη, αλλά θα έχει ανώτατο όριο και θα είναι χρονικά περιορισμένο, αντικατοπτρίζοντας τα υφιστάμενα προγράμματα που έχει το Ηνωμένο Βασίλειο με χώρες όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.
«Αυτό είναι ένα πολύ θετικό τελικό αποτέλεσμα και για τις δύο πλευρές», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ στο CNBC νωρίτερα μέσα στην ημέρα, ενώ ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Ηνωμένου Βασιλείου, ο υπουργός για τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση Nick Thomas-Symonds, σχολίασε ότι «σήμερα είναι μια ιστορική ημέρα, που σηματοδοτεί το άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου στη σχέση μας με την ΕΕ, το οποίο προσφέρει οφέλη για τους εργαζόμενους σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο».
Οι ολονύκτιες συνομιλίες
Πριν τη Σύνοδο Κορυφής προηγήθηκαν ολονύκτιες συνομιλίες που οδήγησαν σε συμφωνία.
Σύμφωνα με αξιωματούχους των Βρυξελλών, το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησε να ανοίξει τα αλιευτικά του ύδατα για άλλα 12 χρόνια στα σκάφη της ΕΕ, κίνηση που θα καταδικαστεί από τους συντηρητικούς της αντιπολίτευσης, ανέφεραν οι FT.
Σε αντάλλαγμα, ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ εξασφάλισε συμφωνία στον κτηνοτροφικό τομέα που θα καταργήσει μεγάλο μέρος της γραφειοκρατίας για τις βρετανικές εξαγωγές γεωργικών και αλιευτικών προϊόντων στη μεγαλύτερη αγορά του, μια επιβράβευση των συνομιλιών «επανεκκίνησης».
Οι διαπραγματευτικές ομάδες κατέληξαν σε ένα κείμενο περίπου στις 2 π.μ. ώρα Ευρώπης.
Η συμφωνία περιελάμβανε τρία κείμενα: μια εταιρική σχέση άμυνας και ασφάλειας, μια κοινή δήλωση για τη συνεργασία σε γεωπολιτικές προκλήσεις όπως ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και μια «κοινή αντίληψη» για μια σειρά άλλων θεμάτων.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να παρατείνουν τα αμοιβαία αλιευτικά δικαιώματα για περισσότερο από μία δεκαετία, έως το 2038, σύμφωνα με το σχέδιο συμφωνίας που είδε το Bloomberg. Η Βρετανία ήθελε αρχικά παράταση μόνο για τέσσερα χρόνια, αλλά η παραχώρηση θα ξεκλειδώσει μελλοντικές συμφωνίες για τα τρόφιμα και τα γεωργικά πρότυπα, ώστε να καταργηθεί η συντριπτική πλειοψηφία των συνοριακών ελέγχων με την ΕΕ, καθώς και για την ενεργειακή συνεργασία.
Πηγή: ΟΤ
