Συντάξεις: Έξτρα αυξήσεις έως 125 ευρώ τον μήνα – Ποιους αφορά

Το διπλό όφελος προκύπτει από την προσαύξηση που θα πάρουν στη σύνταξή τους λόγω απασχόλησης και ακολούθως από την απαλλαγή της επιπλέον Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), όταν η προσαύξηση στη σύνταξή τους οδηγεί σε υψηλότερη κλίμακα κρατήσεων ΕΑΣ. Ουσιαστικά η προσαύξηση στη σύνταξη που θα έχουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι ανάλογα με τα ένσημα της απασχόλησής τους θα καταβάλλεται ως ξεχωριστό ποσό και η εισφορά αλληλεγγύης θα παραμένει στο ίδιο ποσό σύνταξης που είχαν πριν από την προσαύξηση.

Η απαλλαγή των εργαζόμενων συνταξιούχων από την επιπλέον ΕΑΣ προετοιμάζεται με σχετική τροπολογία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» δημοσιεύει σήμερα αναλυτικά παραδείγματα με τα οφέλη που θα έχουν οι συνταξιούχοι οι οποίοι συνεχίζουν να απασχολούνται και λαμβάνουν μικτή κύρια σύνταξη πάνω από 1.400 ευρώ.

Η ρύθμιση για την απαλλαγή της ΕΑΣ στους συνταξιούχους που εργάζονται, την οποία αποκάλυψε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής στις 4 Μαΐου, προβλέπει ότι:

1. Στην περίπτωση που, λόγω της προσαύξησης της σύνταξής τους, οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι υπόκεινται σε υψηλότερη εισφορά αλληλεγγύης, θα συνεχίσουν να καταβάλλουν την ίδια εισφορά που είχαν, χωρίς να υπολογίζεται η προσαύξηση στο ποσό της σύνταξης που υπόκειται σε κράτηση ΕΑΣ.
2. Συνταξιούχοι που λαμβάνουν σύνταξη η οποία δεν υπόκειται σε κράτηση ΕΑΣ, δηλαδή όσοι λαμβάνουν κύριες συντάξεις κάτω από τα 1.434 ευρώ, στην περίπτωση που δικαιούνται προσαύξηση, λόγω απασχόλησης, δεν θα καταβάλλουν εισφορά αλληλεγγύης εφόσον η σύνταξή τους, εξαιρουμένης της προσαύξησης, παραμένει κάτω από τα 1.435 ευρώ.

Για παράδειγμα, συνταξιούχος που εργάζεται και λαμβάνει σήμερα κύρια σύνταξη 1.720, έχει κράτηση ΕΑΣ 3% και πληρώνει 52 ευρώ. Αν διακόψει την εργασία του και πάρει προσαύξηση σύνταξης κατά 70 ευρώ, η σύνταξη θα ανεβεί στα 1.790 ευρώ. Σε αυτό το ποσό (1.790 ευρώ) η κράτηση της ΕΑΣ αλλάζει κλίμακα και από 3% πάει στο 6%. Αν δεν υπήρχε η απαλλαγή, θα πλήρωνε για ΕΑΣ 6%, δηλαδή 107 ευρώ, αντί 52 ευρώ που πληρώνει τώρα. Για να μην επιβαρυνθεί με 6%, ο συνταξιούχος θα συνεχίσει να καταβάλλει την εισφορά αλληλεγγύης με 3% και στην ουσία θα έχει διπλό όφελος με προσαύξηση σύνταξης κατά 70 ευρώ, λόγω απασχόλησης, και με μικρότερη ΕΑΣ κατά 55 ευρώ, καθώς θα συνεχίσει να πληρώνει εισφορά 52 ευρώ αντί 107 ευρώ. Το συνολικό μηνιαίο όφελος θα είναι 125 ευρώ.

Το υπουργείο εξετάζει να εφαρμόσει τη διάταξη αναδρομικά για όσους συνταξιούχους συνέχισαν να απασχολούνται από τον Μάιο του 2016 και μετά, γιατί από τότε ισχύει και ο νόμος Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) που προέβλεψε τη χορήγηση προσαύξησης στη σύνταξη των συνταξιούχων που συνέχισαν να απασχολούνται.

Οι περιπτώσεις, βέβαια, των συνταξιούχων που είχαν δηλώσει ότι εργάζονται μετά τον νόμο Κατρούγκαλου ήταν ελάχιστες, γιατί με τη δήλωση απασχόλησης κοβόταν το 60% της σύνταξης. Με τον νόμο Βρούτση (ν. 4670/2020) η μείωση έγινε 30% και δήλωσαν απασχόληση περίπου 35.000 συνταξιούχοι και με τον νόμο 5078/2023 η μείωση καταργήθηκε και δήλωσαν εργασία 220.000 συνταξιούχοι.

Μηδενική η ΕΑΣ για όσους ξεπερνούν τα 1.434€ με την προσαύξηση

Πλήρη απαλλαγή από την ΕΑΣ θα έχουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι που θα βρεθούν ξαφνικά και λόγω της προσαύξησης της σύνταξής τους να πληρώνουν εισφορά αλληλεγγύης. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που συνεχίζει να απασχολείται και λαμβάνει σύνταξη 1.428 ευρώ, τώρα απαλλάσσεται από την ΕΑΣ γιατί η κράτηση ξεκινάει από τα 1.434 ευρώ και άνω. Αν, όμως, ο συνταξιούχος πάρει προσαύξηση 40 ευρώ στη σύνταξη για το διάστημα που απασχολήθηκε, τότε θα πληρώνει ΕΑΣ 33 ευρώ και η τελική του σύνταξη, μετά την προσαύξηση και την κράτηση ΕΑΣ, θα είναι 1.435 ευρώ. Με τη διάταξη που προωθείται ο συνταξιούχος θα λαμβάνει την προσαύξηση των 40 ευρώ στη σύνταξη, η οποία θα ανέλθει στα 1.468 ευρώ, και θα συνεχίσει να απαλλάσσεται από την ΕΑΣ, όπως και τώρα, γιατί η προσαύξηση δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της κράτησης.

Εως και 131 ευρώ η αύξηση στη σύνταξη από την απασχόληση

Οι προσαυξήσεις που δικαιούνται οι συνταξιούχοι από μισθωτή απασχόληση ή από την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος, ανάλογα με τον μισθό, τις εισφορές και τα έτη απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότησή τους, μπορεί να φτάσουν ως και τα 131 ευρώ.

Για παράδειγμα:

*Συνταξιούχος που απασχολείται ως μισθωτός για 2 έτη και έχει μέσο όρο μικτών μηνιαίων αποδοχών 1.150 ευρώ, θα πάρει μόνιμη αύξηση 18 ευρώ στη σύνταξη. Με 6 χρόνια απασχόλησης και τις ίδιες αποδοχές θα έχει προσαύξηση σύνταξης 53 ευρώ.

*Συνταξιούχος με μισθωτή απασχόληση που συμπλήρωσε 6 έτη εργασίας (2018-2024) με μέσο όρο μικτών μηνιαίων αποδοχών 2.030 ευρώ, θα πάρει μόνιμη αύξηση 94 ευρώ στη σύνταξη.

*Συνταξιούχος που συνεχίζει ως αυτοαπασχολούμενος και συμπληρώνει 6 έτη απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότησή του, καταβάλλοντας την υψηλότερη εισφορά κλάδου σύνταξης (582 ευρώ), θα πάρει μόνιμη αύξηση 131 ευρώ στη σύνταξη.

Για να πάρουν την προσαύξηση στη σύνταξη, οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση διακοπής της απασχόλησής τους στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει ο ΕΦΚΑ. Κατόπιν θα υποβάλουν αίτηση για συνυπολογισμό του χρόνου που εργάστηκαν και ασφαλίστηκαν στη σύνταξή τους με την ανάλογη προσαύξηση. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στις κατά τόπους υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, όπου οι συνταξιούχοι είναι εγγεγραμμένοι ως εργαζόμενοι.

Γιατί από τους 220.000 συνταξιούχους που εργάζονται θα πάρουν προσαύξηση οι 110.000;

Ο λόγος που θα λάβουν προσαύξηση λιγότεροι από όσους δήλωσαν ότι εργάζονται οφείλεται στις εξαιρέσεις του νόμου. Οι συνταξιούχοι αγρότες έχουν πλήρη απαλλαγή από την υποχρέωση να καταβάλουν εισφορές στον ΕΦΚΑ για την απασχόλησή τους, οπότε δεν δικαιούνται προσαύξηση σύνταξης. Το ίδιο ισχύει και για αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω. Επίσης οι συνταξιούχοι που είναι κάτω των 62 ετών και απασχολούνται στο Δημόσιο εξαιρούνται της προσαύξησης. Υπολογίζεται από στοιχεία του ΕΦΚΑ ότι στις εξαιρέσεις από την προσαύξηση σύνταξης ανήκουν πάνω από 100.000 συνταξιούχοι, που κατά πλειοψηφία είναι αγρότες.

ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ

Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι στο Δημόσιο προβλέπεται ότι μπορούν να ζητήσουν πίσω τις εισφορές που καταβάλλουν για το εφάπαξ σε περίπτωση που δεν αξιοποιήσουν τον χρόνο της απασχόλησής τους για λήψη εφάπαξ. Το ίδιο μπορούν να κάνουν και οι συνταξιούχοι που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα, εφόσον η απασχόλησή τους προβλέπει την ασφάλισή τους σε τομέα πρόνοιας.

ΧΑΜΕΝΟΙ

Οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι κάτω των 62 ετών, εφόσον απασχολούνται στο Δημόσιο, έχουν αναστολή σύνταξης και την ξαναπαίρνουν όταν συμπληρώσουν το 62ο έτος της ηλικίας τους. Κατά το διάστημα της αναστολής πληρώνουν μόνο εισφορές χωρίς τον ειδικό πόρο εργαζόμενων συνταξιούχων (10% του μισθού), ενώ για το διάστημα αυτό δεν δικαιούνται προσαύξηση σύνταξης.

Οι αυξήσεις συντάξεων για εργαζόμενους συνταξιούχους από τη μείωση των κρατήσεων εισφοράς αλληλεγγύης

Οι αυξήσεις που κατοχυρώνουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι ως μισθωτοί

Οι αυξήσεις που κατοχυρώνουν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι ως αυτοαπασχολούμενοι

Συντάξεις: Στο τραπέζι η πλήρης κατάργηση της προσωπικής διαφοράς – Ποια τα οφέλη [πίνακες με ποσά]

Πακέτο αυξήσεων για τις συντάξεις ετοιμάζεται από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με τρία τουλάχιστον μέτρα, που είναι η κατάργηση ή ένα βαθύ κούρεμα στην προσωπική διαφορά για 670.000 συνταξιούχους, το χτίσιμο ενός κανονικού Δώρου με αφετηρία το πρώτο 250άρι που θα πληρωθεί τον Νοέμβριο του 2025 και το πάγωμα των κρατήσεων από την εισφορά αλληλεγγύης για 110.000 συνταξιούχους που εργάζονται καταβάλλοντας εισφορές στον ΕΦΚΑ.

Το πιο εμβληματικό μέτρο είναι η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, καθώς θα σημάνει αυτόματα το τέλος του πολυετούς παγώματος των συντάξεων για τους 670.000 συνταξιούχους οι οποίοι διατηρούν το βαρίδι της προσωπικής διαφοράς που τους στερεί τις ετήσιες αυξήσεις.

Πέραν των τριών παρεμβάσεων όμως, στο κυβερνητικό πακέτο που θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο εξετάζονται ή μπορεί να εξεταστούν και άλλες επιλογές. Μία από αυτές θα μπορούσε να είναι ένα ποσοστό έξτρα αύξησης της τάξης του 1% σε όλους ανεξαιρέτως τους συνταξιούχους για το 2026, ως συμπλήρωμα στην κανονική αύξηση της επόμενης χρονιάς, που σύμφωνα με τις προβλέψεις μπορεί να είναι και κάτω από το 2,4% που δόθηκε φέτος. Με ένα συμπλήρωμα αύξησης 1% ως μέρισμα από το υπερπλεόνασμα που παράγει η οικονομία, οι συντάξεις θα μπορούσαν να αυξηθούν πάνω από 3% και να περιορίσουν τις απώλειες λόγω του πληθωρισμού. Το κόστος μίας διορθωτικής αύξησης δεν θα υπερέβαινε τα 200 εκατ. ευρώ και θα αποτελούσε μία πραγματική διανομή ενός μέρους από τα «υπερκέρδη» της οικονομίας, τα οποία προέρχονται κατά κύριο λόγο από τα φορολογικά έσοδα.

Πιθανό μέτρο θα μπορούσε να είναι και η μείωση των εισφορών ασθένειας για τις επικουρικές συντάξεις, ώστε το 6% που επιβλήθηκε στους συνταξιούχους επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, την άνοιξη του 2015, πριν έρθει ακόμα το τρίτο -τότε- Μνημόνιο, να γίνει 3%. Ειδικά για τις επικουρικές, η κυβέρνηση οφείλει να παρέμβει και με όρους «κοινής λογικής», καθώς είναι οι συντάξεις που «καταδικάστηκαν να βαίνουν σε πραγματικούς όρους μειούμενες κάθε χρόνο διότι δεν παίρνουν καθόλου αύξηση! Ο λόγος που αποκλείστηκαν από τις αυξήσεις είναι «μνημονιακός» και προέρχεται από τον νόμο 4387 του 2016 (γνωστού και ως νόμου Κατρούγκαλου). Στο άρθρο 96, λοιπόν, του εν λόγω νομοθετήματος προβλέφθηκαν για τα επικουρικά ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ, πρώτον, η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων με ημερομηνία έκδοσης από 1ης/1/20125 και εφεξής και, δεύτερον, η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που απαγόρευσε τις αυξήσεις όλων των επικουρικών συντάξεων.

Στην πράξη, όμως, οι αυξήσεις απαγορεύονται όχι μόνον λόγω ελλειμμάτων, αλλά και όταν υπάρχει πλεόνασμα! Προσφάτως, δε, όπως αποκαλύπτει το ρεπορτάζ του ενθέτου «Ασφάλιση και Συντάξεις», η Εθνική Αναλογιστική Αρχή γνωμάτευσε στο υπουργείο Εργασίας για μικρό πλεόνασμα (περίπου 35 εκατ. ευρώ) που εμφάνισε για το 2024 ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης και -παρά ταύτα- οι αυξήσεις κόπηκαν από τις επικουρικές συντάξεις. Αν υπολογίσει κανείς τις πληθωριστικές απώλειες, το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι οι επικουρικές συντάξεις κάθε χρόνο, σε πραγματικούς όρους, μειώνονται.

Το σχέδιο για την προσωπική διαφορά

Το σχέδιο που εξετάζεται για την προσωπική διαφορά είναι η πλήρης κατάργησή της για 670.000 συνταξιούχους που εξακολουθούν να την έχουν ως «βαρίδι» από τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016) και εξαιτίας της έχουν στερηθεί τις αυξήσεις που δόθηκαν στις συντάξεις το 2023 με ποσοστό 7,75%, το 2024 με ποσοστό 3% και το 2025 με ποσοστό 2,4%. Στην πράξη, οι συνταξιούχοι έχουν στερηθεί μία σωρευτική αύξηση εισοδήματος κατά 13,15% μέσα σε μία τριετία και μάλιστα η απώλεια αυτή ήρθε σε συνθήκες εκτός Μνημονίων!

Αν παραμείνει η κατάσταση όπως έχει, τότε θα υπάρξουν συνταξιούχοι που θα εξακολουθήσουν να είναι αποκλεισμένοι από αυξήσεις για τα επόμενα πολλά χρόνια, ενώ, αν καταργηθεί από το 2026, θα δουν αυξήσεις που θα έπαιρναν μετά από 10 χρόνια! Το κόστος από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς είναι ότι από το 2026 θα προστεθούν άλλοι 670.000 συνταξιούχοι στους δικαιούχους των ετήσιων αυξήσεων που αποφασίζει η κυβέρνηση. Φέτος, πήραν αυξήσεις 1,9 εκατ. συνταξιούχοι, με κόστος 440 εκατ. ευρώ για τον Προϋπολογισμό. Αυτό σημαίνει μία μέση ετήσια αύξηση κατά 232 ευρώ σε καθέναν συνταξιούχο. Αν προστεθούν και οι 670.000 συνταξιούχοι που έχουν προσωπική διαφορά, με μία μέση ετήσια αύξηση κατά 232 ευρώ, τότε το κόστος των αυξήσεων ανεβαίνει κατά 155 εκατ. ευρώ (670.000 Χ 232€=155,4 εκατ.€). Αυτά τα 155-160 εκατ. ευρώ θα είναι το κόστος που θα προκαλέσει η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς κατά την πρώτη χρονιά (2026) που θα πάρουν αυξήσεις οι 670.000 συνταξιούχοι.

Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σημαίνει ότι το ποσό που λαμβάνουν σήμερα οι συνταξιούχοι, ως συμπλήρωμα σύνταξης, θα ενσωματωθεί στη σύνταξη και στην πράξη θα έχει μηδενιστεί. Αν μείνει όμως η προσωπική διαφορά, τότε θα μηδενιστεί όταν ισοφαριστεί με τις αυξήσεις στη σύνταξη. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με προσωπική διαφορά 100 ευρώ, θα περιμένει να πάρει αυξήσεις ως τα 100 ευρώ για να μηδενιστεί η προσωπική διαφορά και από εκεί και πέρα θα αρχίσει να ανεβαίνει η σύνταξή του.

Εως και 10 χρόνια νωρίτερα οι αυξήσεις με κατάργηση της προσωπικής διαφοράς

Οι 670.000 συνταξιούχοι που έχουν προσωπική διαφορά θα χρειαστεί να περιμένουν από 2 ως 5 χρόνια για να μηδενίσουν, ενώ πολλοί είναι αυτοί που θα περιμένουν ως και 10 χρόνια μέχρι να τη μηδενίσουν και μετά να αρχίσουν να παίρνουν αύξηση.

Με την κατάργησή της από το 2026, σύμφωνα με το σενάριο που συζητείται στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, οι συνταξιούχοι θα δουν άμεσα χειροπιαστές αυξήσεις στις συντάξεις τους από την επόμενη χρονιά.

Τα οφέλη από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς φαίνονται στον αποκαλυπτικό πίνακα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».

Για παράδειγμα:

1. Συνταξιούχος του Δημοσίου με 40 έτη ασφάλισης παίρνει 1.420 ευρώ σύνταξη και έχει 89 ευρώ προσωπική διαφορά. Συνολικά λαμβάνει 1.509 ευρώ. Για να πάρει αύξηση πάνω από τα 1.509 ευρώ, θα περιμένει μέχρι το 2028, γιατί οι αυξήσεις που θα δοθούν για το 2026, 2027 και 2028 θα καλύψουν την προσωπική διαφορά και ο συνταξιούχος θα παίρνει 1.509 ευρώ χωρίς την προσωπική διαφορά. Αν καταργηθεί όμως από το 2026, η σύνταξή του θα γίνει άμεσα 1.509 ευρώ και θα παίρνει αυξήσεις από την επόμενη χρονιά.
2. Συνταξιούχος του ΟΑΕΕ με 30 έτη ασφάλισης παίρνει 887 ευρώ σύνταξη και έχει 221 ευρώ προσωπική διαφορά. Συνολικά λαμβάνει 1.108 ευρώ. Για να πάρει αύξηση πάνω από τα 1.509 ευρώ, θα περιμένει μέχρι το 2035, δηλαδή 10 χρόνια, γιατί οι αυξήσεις που θα δοθούν ως τότε θα καλύψουν την προσωπική διαφορά και ο συνταξιούχος θα παίρνει 1.108 το 2035 χωρίς την προσωπική διαφορά. Αν καταργηθεί όμως από το 2026, η σύνταξή του θα γίνει άμεσα 1.108 ευρώ και θα αρχίσει να παίρνει αυξήσεις 10 χρόνια νωρίτερα.

Αν η κυβέρνηση δεν καταργήσει την προσωπική διαφορά, θα δώσει επίδομα όπως πέρυσι;

Αν δεν καταργηθεί η προσωπική διαφορά, τότε το εναλλακτικό σενάριο είναι να τη μειώσει, ώστε κάποιοι να τη μηδενίσουν πιο γρήγορα και με τις αυξήσεις από το 2026, ενώ για όσους μείνουν με υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς θα δοθεί επίδομα ανάλογο με το περσινό, ώστε να μη μείνουν χωρίς αύξηση.

Τον Δεκέμβριο του 2024 δόθηκε επίδομα 200 ευρώ για συνταξιούχους που είχαν σύνταξη ως 700 ευρώ, 150 ευρώ για όσους είχαν σύνταξη από 700,01 ευρώ έως και 1.100 ευρώ και 100 ευρώ για συντάξεις από 1.100,01 ευρώ έως και 1.600 ευρώ.

Τα οφέλη για τις συντάξεις από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς

*Ποσά συντάξεων προ φόρου.