Περίπου ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα έχουν συνταξιοδοτηθεί την τελευταία πενταετία, αριθμός-ρεκόρ που αποτυπώνει τη «φυγή» των ασφαλισμένων στη σύνταξη με τους 6 στους 10 να αποχωρούν με πρόωρη.
Τα τελευταία 5 χρόνια τερμάτισαν τον εργασιακό τους βίο πάνω από 990.000 ασφαλισμένοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα
Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης προς τον ΕΦΚΑ για το 2024 έκλεισαν στις 201.000, διατηρώντας αμείωτο το κύμα εξόδου των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη για ακόμη ένα έτος. Το 2020 είχαν υποβληθεί 175.705 αιτήσεις συνταξιοδότησης, το 2021 περί τις 212.151 αιτήσεις, το 2022 υποβλήθηκαν 211.133 αιτήσεις και το 2023 περίπου 190.368 αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Αντιλαμβάνεται κανείς πως την τελευταία 5ετία τερμάτισαν τον εργασιακό τους βίο πάνω από 990.000 ασφαλισμένοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Μάλιστα εκτιμάται ότι κατά τη διετία 2025-2026 θα καταγραφεί νέα αύξηση των συνταξιοδοτήσεων.
Ηδη, όπως αποτυπώνεται στους πίνακες του συστήματος «Ατλας» του υπουργείου Εργασίας, κατά τον φετινό Ιανουάριο υποβλήθηκαν 15.896 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, ενώ τον Φεβρουάριο ανήλθαν στις 16.336, αυξημένες κατά 2,8% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Από το σύνολο των 16.336 αιτήσεων του Φεβρουαρίου, το 58%, δηλαδή 9.474, αφορούσαν χορήγηση σύνταξη γήρατος, το 19% αφορούσε συντάξεις θανάτου (3.103), το 13% συντάξεις αναπηρίας (2.123) και το 10% παραπληγικό επίδομα (1.633).
Οι λόγοι
Οι λόγοι της μαζικής συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων είναι οι παρακάτω:
1 Το ενδεχόμενο αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης από το 2027. Τονίζεται ότι στο τέλος του 2026 θα κληθεί να αποφασίσει η κυβέρνηση για το αν και πώς θα αυξηθούν τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας από 1/1/2027, με βάση τις εξελίξεις στο προσδόκιμο ζωής. Επισημαίνεται ότι στη χώρα μας η νομοθεσία προβλέπει μηχανισμό αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης από το έτος 2021 και μετά, που θα προσαρμόζει την ηλικία συνταξιοδότησης ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής κάθε τρία χρόνια.
Οι προσαρμογές του 2021 και του 2024 δεν έγιναν, καθώς τα όρια ηλικίας αφενός μεν είχαν ήδη αυξηθεί με το τέλος των μεταβατικών διατάξεων και από 1/1/2022 ισχύουν οι γενικοί κανόνες για πλήρη σύνταξη στα 62 με 40 έτη και σύνταξη γήρατος στα 67 με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης, αφετέρου δε η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλοιώθηκε από την πανδημία. Ως εκ τούτου ο επόμενος σταθμός όπου θα εξεταστεί εάν και πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας εφόσον έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής είναι τα έτη 2027 και 2030.
2 Το νέο ευνοϊκό καθεστώς για την εργασία μετά τη συνταξιοδότηση, που επιτρέπει σε συνταξιούχους να απασχολούνται χωρίς περικοπή της σύνταξής τους (με την καταβολή πόρου). Το μέτρο σημειώνει μεγάλη επιτυχία και έχει ξεπεράσει τις 200.000.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα:
• Για τους μισθωτούς, ο πόρος ανέρχεται στο 10% επί του ακαθάριστου μισθού. Η επιβολή του γίνεται με την ΑΠΔ, κατά τον ίδιο τρόπο που επιβάλλεται και η εισφορά ανταποδοτικού χαρακτήρα, ενώ θα βαρύνει αποκλειστικά τον εργαζόμενο.
• Για τους μη μισθωτούς, ο αντίστοιχος πόρος ανέρχεται σε επιπλέον 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για όσους αυτοαπασχολούμενους έχουν υποχρέωση επικουρικής ασφάλισης (δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί κ.λπ.).
3 Η συνταξιοδότηση της γενιάς των λεγόμενων baby boomers, που γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964. Η εν λόγω γενιά, που χαρακτηρίζεται από έκρηξη του αριθμού των γεννήσεων, αναπτύχθηκε στην Ελλάδα μεταξύ 1960 και 1965, πολύ αργότερα από την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, καθώς οι Ελληνες για να αρχίσουν να γεννούν έπρεπε να αφήσουν πρώτα πίσω τις πληγές του Εμφυλίου και τη φτωχική δεκαετία του 1950.
Σε εκείνη την πενταετία καταγράφονταν 170.000 γεννήσεις τον χρόνο, τη στιγμή που σήμερα οι γεννήσεις δεν ξεπερνούν τις 90.000 τον χρόνο. Σύμφωνα με έρευνα του 2016 (Ρομπόλης, Μπέτσης), η συνταξιοδότηση των baby boomers θα γίνει την περίοδο 2022-2029 και σε αυτό το χρονικό διάστημα ο ετήσιος ρυθμός συνταξιοδοτήσεων θα είναι διπλάσιος από ό,τι την περίοδο 2015-2022 (5% ετησίως).
Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»
