Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για το Ταμείο Ανάκαμψης, με το σήμα τέλους να πέφτει στα τέλη του 2026. Η εκ των Βρυξελλών προερχόμενη «κίτρινη κάρτα», τον προηγούμενο μήνα, για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση έργων και οι λεγόμενες φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Κομισιόν που «βλέπουν» επιβράδυνση της οικονομίας το 2027 «ξεκλειδώνουν» ένα μεγάλο «πρέπει» -στο χρονικό περιθώριο που απομένει- για την κυβέρνηση: να δημιουργήσει τις μελλοντικές συνθήκες ώστε τα έργα που θα υλοποιηθούν να βοηθήσουν την πραγματική οικονομία.
Η τελευταία μέρα για την πραγματοποίηση πληρωμών από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η 31η Δεκεμβρίου 2026
Η οικονομία της Ελλάδας, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, αναμένεται να συνεχίσει να αναπτύσσεται με προβλεπόμενη ανάπτυξη 2,1% το 2025 και 2,2% το 2026, ωθούμενη από σταθερή κατανάλωση και επενδύσεις που υποστηρίζονται από κονδύλια της ΕΕ. Ωστόσο, ο «ούριος άνεμος» στα «πανιά» της ελληνικής οικονομίας δεν θα διαρκέσει για πάντα καθώς αυτή η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί στο 1,7% το 2027, καθώς το Ταμείο Ανάκαμψης πλησιάζει στο τέλος του.
Μπρα ντε φερ κυβέρνησης – ΠΑΣΟΚ
«Οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελούν ηχηρή διάψευση του κυβερνητικού αφηγήματος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Παρά τις διαρκείς θριαμβολογίες, η Κομισιόν επισημαίνει ότι η ανάπτυξη παραμένει εύθραυστη, μονοδιάστατη και εξαρτημένη σχεδόν αποκλειστικά από την ιδιωτική κατανάλωση. Ένα αναπτυξιακό πρότυπο, δηλαδή, που δεν μπορεί να στηριχθεί μακροπρόθεσμα, ειδικά όταν τα νοικοκυριά εμφανίζουν αρνητική αποταμίευση, βλέποντας το εισόδημά τους να ροκανίζεται από τον επίμονα υψηλό πληθωρισμό», σχολιάζει ο τομέας Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής.
Ταυτόχρονα, η έκθεση «υπογραμμίζει ότι η επενδυτική δυναμική δεν επαρκεί για να δημιουργήσει ένα νέο, βιώσιμο αναπτυξιακό υπόδειγμα. Το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης αποκαλύπτει με σαφήνεια την έλλειψη στρατηγικού σχεδίου για την επόμενη μέρα. Η οικονομία εξακολουθεί να μην διαθέτει τις δομικές βάσεις που θα της επέτρεπαν να διατηρήσει μακροπρόθεσμα υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, χωρίς την ώθηση των ευρωπαϊκών πόρων», προσθέτει το κόμμα της Χαριλάου Τρικούπη.
Όσον αφορά την πρόβλεψη για 1,7% ανάπτυξη, το 2027 στην Ελλάδα, «τερματίζει το κυβερνητικό αφήγημα περί δήθεν υπερδιπλάσιων ρυθμών ανάπτυξης σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο», σύμφωνα με το ΠΑΣΟΚ.
Η ίδια η Κομισιόν «επιβεβαιώνει ότι πίσω από τις αναπτυξιακές ψευδαισθήσεις της Νέας Δημοκρατίας κρύβεται μια οικονομία που δεν έχει καταφέρει ακόμη να μεταβεί σε ένα σταθερό, παραγωγικό και κοινωνικά δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης», καταλήγει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
«Η χώρα δεν ξεμένει από λεφτά» σπεύδει να απαντήσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης. Ο κυβερνητικός αξιωματούχος δεν ανησυχεί με το 1,7% ανάπτυξη λέγοντας «ότι σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο πάλι φαίνεται ότι θα είμαστε καλύτερα».
Με τις πρόσφατες ανακοινώσεις στο Ζάππειο να είναι το μοναδικό αποκούμπι της κυβέρνησης για αντιστροφή του αρνητικού κλίματος ο Παύλος Μαρινάκης υπογράμμισε πως ανάλογες ειδήσεις, «οι οποίες δεν ήταν δεδομένες πριν από κάποιους μήνες, όχι πριν από κάποια χρόνια (…) έρχονται όλο και περισσότερες, γιατί η χώρα μεγαλώνει».
Τι διαπιστώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο για το Ταμείο Ανάκαμψης
Μέσα σε ένα κλίμα αμφισβήτησης και πολιτικής αντιπαράθεσης «καμπανάκι» κινδύνου έκρουσε το Ελεγκτικό Συνέδριο στα τέλη του Οκτωβρίου, προειδοποιώντας ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης όχι λόγω οικονομικής αδυναμίας, αλλά λόγω διοικητικών παραλείψεων. Η έκθεση ρίχνει φως σε ένα σύστημα γεμάτο θεσμικά κενά και καθυστερήσεις, που απειλούν την επίτευξη των στόχων απορρόφησης.
Οι ελεγκτές διαπιστώνουν ότι οι διαδικασίες παρακολούθησης των έργων δεν εξασφαλίζουν έγκαιρο εντοπισμό των καθυστερήσεων στην υλοποίηση τους, ενώ ταυτόχρονα λείπουν κρίσιμα εργαλεία, καθυστερούν οι ενημερώσεις για την πορεία των έργων, ενώ οι εσωτερικοί έλεγχοι είναι σχεδόν ανύπαρκτοι.
Η κυβέρνηση επιχειρεί να απαντήσει με αναθεώρηση του χαρτοφυλακίου έργων, μεταφέροντας πόρους προς έργα με υψηλότερη ωριμότητα, όπως η ψηφιακή μετάβαση, τα ενεργειακά δίκτυα και οι πράσινες επενδύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων, προχωρώντας σε νέα αναθεώρηση ύψους 800-900 εκατ. ευρώ.
Σημάδια κόπωσης
Στο μεταξύ, σημάδια κόπωσης στην αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας εντοπίζει το ΙΟΒΕ, με τον γενικό διευθυντή του, καθηγητή Νίκο Βέττα, να χτυπά προειδοποιητικό «καμπανάκι» ότι υπάρχει κίνδυνος ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ να κινηθεί την επόμενη 5ετία σταδιακά προς το 1%.
Βασικό ζητούμενο στην έκθεση του ΙΟΒΕ, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα αποτελεί το πώς θα μπορέσουν να ενισχυθούν οι επενδύσεις, «ιδίως μετά τη λήξη της περιόδου του Ταμείου Ανάκαμψης».
