Η πιθανή υιοθέτηση του ευρώ στην Τσεχία έχει ανοίξει για τα καλά τη συζήτηση στη χώρα της κεντρικής Ευρώπης με κυβερνητικούς αξιωματούχος και πολιτικούς να εξετάζουν με προσοχή την έκθεση που δημοσίευσε η Εθνική Τράπεζα της Τσεχίας (CNB) και τα συμπεράσματά της.
Αν και σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Zbyněk Stanjura (ODS) «δεν έχει νόημα να ασχοληθούμε τώρα με την υιοθέτηση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, επειδή η Τσεχική Δημοκρατία δεν πληροί κανένα από τα κριτήρια για την εισαγωγή του» υπάρχουν και οι φωνές όπως αυτή του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Martin Dvořák (STAN) που υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα της κυβέρνησης αναφέρει ρητά τις προσπάθειες για την εκπλήρωση των λεγόμενων κριτηρίων του Μάαστριχτ για την εισαγωγή του ευρώ.
Στο μεταξύ, εκπρόσωποι των αντιπολιτευόμενων κινημάτων ANO και SPD, καθώς και ο πρώην πρόεδρος Václav Klaus, τάχθηκαν κατά του ευρώ.
«Η μελλοντική εξέλιξη της νομισματικής ένωσης είναι απρόβλεπτη»
Παράλληλα με την πολιτική συζήτηση που έχει ανοίξει η Εθνική Τράπεζα της Τσεχίας χτυπά «καμπανάκια». Στην έκθεσή της, η CNB, σύμφωνα με το euractiv.cz, επισημαίνει ότι δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στην εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης και ότι η αρχιτεκτονική της ευρωζώνης παραμένει ατελής προειδοποιώντας ότι η μελλοντική εξέλιξη της νομισματικής ένωσης είναι απρόβλεπτη.
Διχασμός στην πολιτική σκηνή ακόμα και μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων
«Η δημοσιονομική θέση των περισσότερων χωρών της ευρωζώνης παραμένει μη κολακευτική, με τα δημοσιονομικά ελλείμματα από την πανδημική κρίση να μειώνονται με αργό ρυθμό και τα επίπεδα χρέους σε ορισμένες χώρες να βρίσκονται στα όρια της βιωσιμότητας», αναφέρεται στην ανάλυσή της.
Θέτει λοιπόν ερωτήματα ως προς τον χρόνο της ενδεχόμενης ένταξης της Τσεχίας στη ζώνη του ευρώ και εξετάζει τις επιπτώσεις μιας τέτοιας κίνησης εκτιμώντας πως «μπορούν να απαντηθούν με μεγάλη δυσκολία».
Ο διχασμός που επικρατεί στην πολιτική σκηνή είναι φανερός με τον υπουργό Οικονομικών της χώρας Zbyněk Stanjura και τον πρωθυπουργό Petr Fiala –αμφότεροι από το συντηρητικό κόμμα ODS– δεν είναι υπέρ του ενιαίου νομίσματος της ΕΕ.
Όμως, άλλα κυβερνητικά κόμματα -TOP 09 (ΕΛΚ), Χριστιανοδημοκράτες (ΕΛΚ), Πειρατές (Πράσινοι/EFA) και STAN (μη ενταγμένο)– τάσσονται υπέρ της υιοθέτησης του κοινού νομίσματος.
Οι πολίτες λένε «όχι»
Στον κόσμο των επιχειρήσεων, ένας ολοένα και αυξανόμενος αριθμός επιχειρηματιών πιέζει για την υιοθέτηση του ευρώ όμως η επιθυμία τους αποτελεί ισχνή μειοψηφία στη τσεχική κοινωνία. Σύμφωνα με περσινή έρευνα του Τσεχικού Κέντρου Έρευνας Κοινής Γνώμης (CVVM), το 73% των Τσέχων πολιτών δεν τάσσεται υπέρ της υιοθέτησης του ευρώ.
Τα κόμματα της τσεχικής αντιπολίτευσης – ANO (Renew) και SPD (ID) είναι επίσης εναντίον του.
«Μέχρι να μεταρρυθμιστεί η ευρωζώνη, δεν είναι καλή ιδέα να ενταχθεί σε αυτή»
Ο Karel Havlíček, επικεφαλής της σκιώδους κυβέρνησης του αντιπολιτευόμενου κινήματος ANO, πιστεύει ότι από τότε που η Τσεχική Δημοκρατία εντάχθηκε στην ΕΕ, πριν από σχεδόν 20 χρόνια, δεν υπήρξε ποτέ χειρότερη στιγμή για να συζητηθεί ο χρόνος υιοθέτησης του ευρώ. Κατά την άποψή του, αυτό θα σήμαινε πιθανότατα αύξηση των τιμών των υπηρεσιών και κατ’ επέκταση αύξηση του πληθωρισμού. Το ANO, σύμφωνα με την πρώην υπουργό Οικονομικών Alena Schillerová, ήταν συνεπές στην απόρριψη του ευρώ. «Μέχρι να μεταρρυθμιστεί η ευρωζώνη, δεν είναι καλή ιδέα να ενταχθεί σε αυτή», δήλωσε.
Πώς πήρε «φωτιά» η συζήτηση
Η συζήτηση για την εισαγωγή του ευρώ εντάθηκε μετά την πρωτοχρονιάτικη ομιλία του προέδρου Petr Pavel, σύμφωνα με την οποία το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα είναι το μέλλον. Κάλεσε την κυβέρνηση να αρχίσει να λαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για την εισαγωγή του ευρώ.
Η Τσεχική Δημοκρατία δεσμεύτηκε να υιοθετήσει το κοινό νόμισμα στη συνθήκη προσχώρησής της στην ΕΕ το 2004. Από τις δέκα χώρες που προσχώρησαν τότε στην ΕΕ, μόνο η Τσεχική Δημοκρατία, η Πολωνία και η Ουγγαρία δεν έχουν ακόμη υιοθετήσει το ευρώ.