Χιλιάδες ανεμογεννήτριες φτάνουν στο τέλος της ζωής τους.
Μόνο για το 2025, όπως αναφέρει η Vestas η κορυφαία δανέζικη κατασκευάστρια αιολικών πάρκων με έσοδα 17,5 δισ. ευρώ το 2024, αναμένεται να λήξει η διάρκεια ζωής για περίπου 25.000 τόνους πτερυγίων από ανεμογεννήτριες. Η Vestas επικαλείται στοιχεία της WindEurope, της ευρωπαϊκής ένωσης του κλάδου της βιομηχανίας των αιολικών πάρκων.
Οι ανεμογεννήτριες ζουν… 25 με 30 χρόνια
Μια ανεμογεννήτρια αποτελείται από τα θεμέλια, τον πυλώνα, τη γεννήτρια και τα πτερύγια. Συνήθως η διάρκεια ζωής ενός αιολικού πάρκου κυμαίνεται από τα 25 μέχρι τα 30 χρόνια.
Νέο αιολικό πάρκο της ΔΕΗ ΑΝ στην περιοχή Τοπλού
Συνεπώς χιλιάδες από τα αιολικά πάρκα που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1990 θα πρέπει να αποξηλωθούν. Και η βιομηχανία των αιολικών πάρκων αναζητά λύσεις για την αξιοποίηση των υλικών. Επίσης η τεχνολογία εταιρειών έχει προχωρήσει, με αποτέλεσμα να κατασκευάζουν ανεμογεννήτριες με ανακυκλώσιμα υλικά.
Τα πτερύγια σε ανεμογεννήτριες και η ανακύκλωση
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) μετά το πέρας του κύκλου ζωής της, η ανεμογεννήτρια αποσυναρμολογείται, γίνεται η διαχείριση των επιμέρους υλικών της και ο χώρος αποκαθίσταται. Το ποσοστό ανακύκλωσης είναι σημαντικό (85-90%).
Μία από τις λύσεις που εφαρμόζουν οι εταιρείες για τις ανεμογεννήτριες που γερνούν και συγκεκριμένα για τα πτερύγια είναι η αποδοτική ανακύκλωση και ο διαχωρισμός των υλικών
Πρόκληση αποτελούν τα πτερύγια λόγω των σύνθετων υλικών (composite materials) που περιλαμβάνουν. «Αυτά τα υλικά είναι όμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή πλοιαρίων και σκαφών αναψυχής, και δεν είναι τοξικά μετά την κατασκευή τους. Παρά τη μεγάλη ανάπτυξή της αιολικής ενέργειας τα επόμενα χρόνια, το μερίδιο των αποβλήτων σύνθετων υλικών από ανεμογεννήτριες θα είναι παγκοσμίως μικρότερο από 10% το 2025», υπογραμμίζει η ΕΛΕΤΑΕΝ.
Στόχος του αιολικού κλάδου είναι η ανακύκλωση των ανεμογεννητριών να φθάσει στο 100% και έχει πραγματοποιηθεί μεγάλη πρόοδος τα τελευταία χρόνια.
Η λύση της Vestas για τις ανεμογεννήτριες
Μία από τις λύσεις που εφαρμόζουν οι εταιρείες για τις ανεμογεννήτριες που γερνούν και συγκεκριμένα για τα πτερύγια είναι η αποδοτική ανακύκλωση και ο διαχωρισμός των υλικών.
Η διαδικασία που εφαρμόζει η Vestas για τον διαχωρισμό υλικών από παροπλισμένα πτερύγια ανεμογεννητριών και την επαναξιοποίηση τους στην κατασκευή νέων αιολικών πάρκων
Τα διαχωρισμένα υλικά χρησιμοποιούνται στη συνέχεια, για την κατασκευή νέων πτερυγίων. Σημαντικό παράδειγμα αποτελεί η νέα χημική διεργασία που ανέπτυξε η Vestas2 με τους συνεργάτες της στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας CETEC. Με τη διεργασία αυτή διαχωρίζονται τα υλικά των πτερυγίων διασπώντας χημικά την ρητίνη των σύνθετων υλικών σε διαχωρισμένα «καθαρά» υλικά τα οποία επαναχρησιμοποιούνται. Αυτό μηδενίζει την ανάγκη για άλλου είδους διαχείριση των παλιών πτερυγίων όταν παροπλιστούν. Καθώς η χημική αυτή διαδικασία βασίζεται σε ευρέως διαθέσιμα χημικά είναι συμβατή για βιομηχανοποίηση και γρήγορη ανάπτυξη σε μεγάλη κλίματα. «Η μέθοδος έχει βραβευθεί από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα», σημειώνει η ΕΛΕΤΑΕΝ.
Τι κάνει η Siemens Gamesa
Ένας άλλος κολοσσός στην ανάπτυξη ανεμογεννητριών η Siemens Gamesa με έσοδα στα 10 δισ. ευρώ ετησίως έχει αναπτύξει προϊόν πτερυγίων από ανακυκλώσιμα υλικά.
Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει προχωρήσει στην αποξήλωση 105 παλιών ανεμογεννητριών σε 10 νησιά του Αιγαίου και της Κρήτης, αντικαθιστώντας τις με 24 νέες, ίδιας συνολικής εγκατεστημένης ισχύος
Τον Σεπτέμβριο του 2022 η εταιρεία κατασκεύασε ανεμογεννήτριες για τη γερμανική εταιρεία ενέργειας RWE με πτερύγια από ανακυκλώσιμα υλικά για χερσαίο αιολικό πάρκο. Πρόκειται για το Kaskasi project ένα αιολικό πάρκο με 38 ανεμογεννήτριες και εγκατεστημένη ισχύ 345 MW.
Η Siemens Gamesa έχει θέσει ως στόχο το 2040 να έχει 100% παραγωγή ανεμογεννητριών από ανακυκλώσιμα υλικά.
Το μεγάλο λίφτινγκ της ΔΕΗ
Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, θυγατρική του ομίλου ΔΕΗ, ολοκλήρωσε το πρώτο Repowering αιολικών πάρκων στην Ελλάδα.
Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει προχωρήσει στην αποξήλωση 105 παλιών ανεμογεννητριών σε 10 νησιά του Αιγαίου και της Κρήτης, αντικαθιστώντας τις με 24 νέες, ίδιας συνολικής εγκατεστημένης ισχύος.
Όλα τα υλικά που προέκυψαν από την αποξήλωση των ανεμογεννητριών, ανακυκλώθηκαν πλήρως ενώ ορισμένα υλικά βρίσκουν «νέα» ζωή μέσω δημιουργικών εφαρμογών. Όπως για παράδειγμα πτερύγιο που διακοσμεί το Μύλο των Ξωτικών στα Τρίκαλα.
Πτερύγιο από παλιό αιολικό πάρκο της ΔΕΗ διακοσμεί τον Μύλο των Ξωτικών στα Τρίκαλα
Η ΔΕΗ ήταν η πρώτη εταιρεία που κατασκεύασε αιολικό πάρκο, το 1980 στην Κύθνο, και είναι και η πρώτη εταιρεία που είδε ανεμογεννήτριες της να κλείνουν τον κύκλο της ζωής τους.
Κυκλική οικονομία από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες
Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της διαδικασίας Repowering είναι η άρτια διαχείριση των υλικών και η πλήρης ανακύκλωση των κυρίων εξαρτημάτων ενός αιολικού πάρκου.
Όλα τα υλικά που προέκυψαν από την αποξήλωση των ανεμογεννητριών, όπως πυλώνες, νασέλες, καλώδια, πίνακες και μετασχηματιστές, ανακυκλώθηκαν πλήρως. Ακόμη και τα πτερύγια διαχειρίστηκαν επιτυχώς σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία από ειδικά διαπιστευμένες εταιρείες.
Επιπλέον, οι βάσεις των ανεμογεννητριών διαχωρίστηκαν σε σκυρόδεμα και οπλισμό και τα υλικά απομακρύνθηκαν, διαχειρίστηκαν και ανακυκλώθηκαν καταλλήλως. Οι παλαιές θέσεις των πλατειών που καταλάμβαναν οι ανεμογεννήτριες επανήλθαν στη αρχική τους κατάσταση, καθώς τα σκάμματα γεμίστηκαν με υλικό της γύρω περιοχής, αποκαθιστώντας το τοπίο στην πρότερη μορφή του.
Κατά τη διαδικασία αποξήλωσης των παλαιών ανεμογεννητριών απελευθερώθηκε σημαντικό μέρος εκτάσεων, γεγονός που υπογραμμίζει την πρόοδο τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην απόδοση των σύγχρονων λύσεων ανανεώσιμης ενέργειας.
