Τον δρόμο για την πρώτη υπεράκτια ερευνητική γεώτρηση στην Ελλάδα εδώ και 40 χρόνια ανοίγει η συμφωνία που υπέγραψαν την Πέμπτη οι εταιρείες ExxonMobil, HelleniQ και Energean Hellas για το λεγόμενο «Μπλοκ 2» στο Ιόνιο.
Όπως αναγνωρίζει πάντως το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας, ο εντοπισμός αξιοποιήσιμου κοιτάσματος φυσικού αερίου μόνο εγγυημένος δεν πρέπει να θεωρείται, καθώς η επιχείρηση θεωρείται «υψηλού ρίσκου».
Η τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε ανάλογη υπεράκτια γεώτρηση στην Ελλάδα ήταν οι δύο προσπάθειες «Νηρέας-1» και «Ολυμπία-1» στα ανοικτά του Θερμαϊκού κόλπου το 1986.
Μέχρι σήμερα, το κοίτασμα πετρελαίου του Πρίνου έξω από την Καβάλα είναι το μόνο που έχει αξιοποιηθεί στην Ελλάδα. Έχει πλέον εξαντληθεί αλλά προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως γεωλογική αποθήκη διοξειδίου του άνθρακα από βιομηχανικές εκπομπές.
Πού θα πραγματοποιηθεί η γεώτρηση;
Το Μπλοκ 2 βρίσκεται 30 χλμ. δυτικά της Κέρκυρας, ακριβώς δίπλα στα θαλάσσια σύνορα με την Ιταλία. Η περιοχή έχει έκταση 2.422. τετραγωνικά χιλιόμετρα –είναι δηλαδή μεγαλύτερη από τη Λέσβο- και τα νερά της έχουν βάθος από 500 έως 1.500 μέτρα.
Το 2022 συλλέχθηκαν δισδιάστατα σεισμικά δεδομένα για ολόκληρη την περιοχή, τα οποία υπέδειξαν τη δομή «Ασωπός».
Το ίδιο έτος ακολούθησε η σεισμική χαρτογράφηση τριών διαστάσεων από την εταιρεία Energean.
Το κίτρινο χρώμα σημειώνει τη θέση του Μπλοκ 2 στο Ιόνιο (ΕΔΕΥΕΠ)
Ποιο είναι το εκτιμώμενο μέγεθος του κοιτάσματος;
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Ενέργειας, η γεώτρηση Ασωπός-1 θα εξετάσει έναν πιθανό ταμιευτήρα που βρίσκεται 4.000 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, σε βάθος νερού 850 μέτρων.
Σύμφωνα με την αρχική εκτίμηση, το πιθανό κοίτασμα μπορεί να περιέχει περίπου 200 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που βρίσκεται παγιδευμένο μέσα σε ανθρακικά πετρώματα.
Με τις σημερινές τιμές, η ποσότητα αυτή έχει αξία γύρω στα 200 δισεκατομμύρια.
Ποια είναι η πιθανότητα επιτυχίας;
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Ενέργειας, η πιθανότητα εντοπισμού αξιοποιήσιμου κοιτάσματις εκτιμάται στο 15-18%.
Πρόκειται επομένως για μια επιχείρηση «υψηλού ρίσκου και υψηλής απόδοσης», όπως αναγνωρίζει η ανακοίνωση.
Από την τελετή υπογραφής της συμφωνίας στο Ζάππειο
Πότε θα ξεκινήσει η γεώτρηση;
Η δέσμευση για την πραγματοποίηση ερευνητικής γεώτρησης θα πρέπει να έχει ληφθεί έως τον Μάρτιο του 2026 προκειμένου να υποβληθεί επίσημα το αίτημα μετάβασης στην επόμενη (δεύτερη) ερευνητική περίοδο προς την ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων).
Εφόσον προχωρήσουν ομαλά οι αδειοδοτικές διαδικασίες, η ερευνητική γεώτρηση είναι εφικτή μέσα στην επόμενη διετία.
Ποιοι συμμετέχουν στο έργο;
Μετά τη συμφωνία της Πέμπτης τα ποσοστά της κοινοπραξίας διαμορφώνονται ως εξής:
- ExxonMobil 60%
Energean Hellas 30%
HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα 10%
H Energean παραμένει διαχειριστής (Operator) στη διάρκεια της ερευνητικής περιόδου, ενώ σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος, τη διαχείριση θα αναλάβει η ExxonMobil.
Το ιστορικό του Μπλοκ 2
Τον Μάρτιο του 2018 το Μπλοκ 2 παραχωρήθηκε αρχικά στην κοινοπραξία των εταιρειών Total (50%), Edison (25%) και ΕΛΠΕ (25%).
Τον Φεβρουάριο του 2021 η Energean Hellas απέκτησε το μερίδιο 50% που κατείχε η Τotal και ανέλαβε διαχειριστής της παραχώρησης.
Η εταιρεία, μέσω της εξαγοράς του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων της Edison, ανέλαβε το επιπλέον 25%, οπότε το συνολικό ποσοστό της στην παραχώρηση ανήλθε στο 75%.
Στην HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα (πρώην όμιλος Ελληνικών Πετρελαίων) ανήκε μέχρι σήμερα το 25% στην παραχώρησης.
