Με αφορμή τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ για τις ροές μισθωτής απασχόλησης του Αυγούστου, η κυβέρνηση πανηγύρισε για «νέο ιστορικό ρεκόρ στις νέες θέσεις εργασίας».
Πράγματι, σε βάθος οκταμήνου το ισοζύγιο προσλήψεων-απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα ήταν θετικό κατά 317.301 θέσεις εργασίας. Πρόκειται για την καλύτερη επίδοση από το 2001, όταν ξεκίνησε η καταγραφή από το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
Βέβαια, τους τελευταίους μήνες του καλοκαιριού, Ιούλιο και Αύγουστο είχαμε αρνητικό ισοζύγιο απασχόλησης, με απώλεια 20.729 και 2.542 θέσεων εργασίας αντίστοιχα.
Αρνητικό ήταν το ισοζύγιο απασχόλησης τον Ιούλιο και τον Αύγουστο – πηγή: ΕΡΓΑΝΗ
Βροχή απολύσεων το καλοκαίρι
Το καλοκαιρινό «ξεφούσκωμα» της αγοράς εργασίας, προκαλεί ερωτηματικά, αφού θεωρητικά θα έπρεπε να είναι εποχή αύξησης της απασχόλησης λόγω τουρισμού. Μια πιθανή ερμηνεία είναι ότι οι τουριστικές επιχειρήσεις πραγματοποιούν προσλήψεις κυρίως από το Φεβρουάριο ως και τον Ιούνιο, με βάσει τις εκτιμήσεις τους για την αναμενόμενη κίνηση της θερινής σεζόν. Άλλωστε οι καλύτεροι μήνες για την αγορά εργασίας το 2025 ήταν ο Απρίλιος και ο Μάιος, με 134.000 και 138.000 περισσότερες προσλήψεις από ό,τι απολύσεις.
Προς τα μέσα και το τέλος της σεζόν, όταν οι επιχειρήσεις έχουν μια πιο ρεαλιστική αποτίμηση των αναγκών τους, προχωρούν σε «διορθωτικές» κινήσεις. Δηλαδή διώχνουν προσωπικό, είτε λόγω χαμηλότερης πληρότητας, είτε για εξοικονόμηση κόστους. Αντίστοιχα, πολλές προσλήψεις αφορούν συμβάσεις απασχόλησης ορισμένου χρόνου, που σταδιακά λήγουν προς το τέλος του καλοκαιριού, οδηγώντας σε αύξηση των αποχωρήσεων – απολύσεων.
Το παραπάνω επιχείρημα μπορεί να ισχύει εν μέρει για τον Αύγουστο, ο οποίος είναι παραδοσιακά μήνας με αρνητικό ισοζύγιο μισθωτής απασχόλησης. Δεν εξηγεί όμως επαρκώς τη βροχή απολύσεων του Ιουλίου, ενός μήνα που συνήθως είχε περισσότερες προσλήψεις από ό, τι απολύσεις.
Πάνω από μία στις δύο νέες προσληψεις αφορούν μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση – πηγή: ΕΡΓΑΝΗ
Έκρηξη στη μερική απασχόληση τον Αύγουστο
Ας παραβλέψουμε τις εποχικές διακυμάνσεις στην αγορά εργασίας και ας επικεντρωθούμε στη μεγάλη εικόνα. Οι 317.301 νέες θέσεις εργασίας του οχταμήνου, κατέρριψαν το περσινό ρεκόρ 299.148 νέων θέσεων της αντίστοιχης περσινής περιόδου, συνεχίζοντας τις θετικές επιδόσεις στην αύξηση της απασχόλησης.
Ποια είναι όμως τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των νέων θέσεων εργασίας;
Με βάση τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ για τον Αύγουστο, παρατηρούμε ότι από τις 213.332 προσλήψεις πάνω από τις μισές ήταν μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης (84.760 και 22.378 αντίστοιχα). Όπως αποτυπώνεται στην πιο πρόσφατη έκθεση του ΕΡΓΑΝΗ για τα «Μηνιαία στοιχεία απασχόλησης μισθωτών ασφαλισμένων ιδιωτικού δικαίου e-ΕΦΚΑ» που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο 2025 και αφορούν τον μήνα Φεβρουάριο 2025, ο μέσος μισθός των εργαζομένων με μερική απασχόληση είναι 528,95 ευρώ μεικτά ή 460 ευρώ καθαρά.
Άρα, οι μισοί νεοπροσληφθέντες του Αυγούστου του 2025 είτε θα πρέπει να επιβιώσουν με αυτό το γλίσχρο μισθό, που είναι κάτω από τα επίσημα όρια της φτώχειας, είτε να κάνουν δεύτερη δουλειά.
Προφανώς σε αυτούς στοχεύει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, που «επιτρέπει» τα 13ωρα σε έναν εργοδότη, για να γλιτώνουν χρόνο όσοι «πηγαίνουν με το μηχανάκι» από τη μια δουλειά στην άλλη.
Αν προσθέσουμε τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης που είδαν τις συμβάσεις τους να μετατρέπονται σε μερικής ή εκ περιτροπής (άλλοι περίπου 3.000), συνολικά πάνω από 113.000 άτομα τον Αύγουστο, προστέθηκαν στις στρατιές των «ημι-απασχολούμενων».
Σε βάθος οχταμήνου οι θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης είναι το 53,8% του συνόλου των νέων προσλήψεων. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι προσελήφθησαν με μισθούς πείνας.
Η κινούμενη άμμος της εστίασης
Αν δούμε το ισοζύγιο προσλήψεων-απολύσεων ανά δραστηριότητα, επιβεβαιώνεται ότι οι περισσότερες απώλειες θέσεων εργασίας τον Αύγουστο, προέρχονται από τον κλάδο της εστίασης κι δευτερευόντως τα καταλύματα. Τον Αύγουστο παραιτήθηκαν, απολύθηκαν ή αποχώρησαν με λήξη σύμβασης ορισμένου χρόνου 63.425 άτομα από τις επιχειρήσεις επισιτισμού. Παρά το ρεκόρ αποχωρήσεων, ο κλάδος της εστίασης ήταν ταυτόχρονα εκείνος με τις περισσότερες αναγγελίες πρόσληψης, στις 55.506. Ως αποτέλεσμα το ισοζύγιο προσλήψεων-απολύσεων στην εστίαση ήταν αρνητικό, με απώλεια σχεδόν 8.000 θέσεων εργασίας.
Εκτός από την εποχικότητα, η υποχώρηση της απασχόλησης στην εστίαση, τον μεγαλύτερο εργοδότη του ιδιωτικού τομέα μαζί με το εμπόριο, αντανακλα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο κλάδος. Η μείωση της αγοραστικής δύναμης έχει φέρει αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες, ντόπιων και τουριστών. Το φετινό καλοκαίρι υπήρξε ακόμα πιο έντονη μετατόπιση από το «ταβερνάκι» στο «ταπεράκι», και από την έξοδο για φαγητό, στην αγορά τροφίμων από το σούπερ μάρκετ και το μαγείρεμα στο σπίτι ή το Airbnb. Σε συνδυασμό με τις χιλιάδες «κρυφές» υπερωρίες που φανέρωσε η ψηφιακή κάρτα εργασίας, πιθανόν πολλοί εργοδότες της εστίασης προτίμησαν να βγάλουν την πεσμένη δουλειά, με λιγότερο προσωπικό.
Οι κλάδοι με αρνητικό ισοζύγιο απασχόλησης
Αρνητικό ισοζύγιο απασχόλησης σημείωσαν τα καταλύματα, με μείον -3.189 θέσεις εργασίας. Ακολουθούν το λιανεμπόριο, η βιομηχανία τροφίμων και οι δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας, με απώλειες 1821, 1621 και 1181 θέσεων εργασίας αντίστοιχα.
Οι κλάδοι με τις περισσότερες νέες θέσεις εργασίας
Οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας τον Αύγουστο δημιουργήθηκαν στην κατηγορία «δημόσια διοίκηση και άμυνα-υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση», με τις προσλήψεις να υπερβαίνουν τις απολύσεις σχεδόν κατά 10.000. Είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι μεγάλο ποσοστό προέρχεται από συμβασιούχους στην καθαριότητας των δήμων, καθώς έγιναν πάνω από 16.000 αναγγελίες πρόσληψης καθαριστών-καθαριστριών, με θετικό ισοζύγιο απασχόλησης σχεδόν κατά 9.400.
Ακολουθεί ο κλάδος της εκπαίδευσης, με σχεδόν 11.500 νέες προσλήψεις και θετικό ισοζύγιο απασχόλησης κατά 6.408 θέσεις εργασίας. Πρόκειται κυρίως για δασκάλους, καθηγητές, νηπιαγωγούς, βρεφοκόμους που προσελήφθησαν εν όψει της σχολικής χρονιάς.
Το σχόλιο της ΕΝΥΠΕΚΚ
«Η έκρηξη των απολύσεων, σε συνδυασμό με τις χιλιάδες μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρη σε μερική και σε εκ περιτροπής απασχόληση, με ή χωρίς τη συναίνεση του εργαζομένου, δημιουργεί ανησυχία και ισχυρούς προβληματισμούς για τους εργαζομένους και τους συνταξιούχους της πατρίδας μας», σχολιάζει η Ένωση Υπεράσπισης της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), με αφορμή τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ.
«Συνεπώς, πλην του υψηλού πληθωρισμού, με τόσο υψηλά ποσοστά μερικής και εκ περιτροπής εργασίας και ταυτόχρονα με μισθούς από τους χαμηλότερους στην ΟΝΕ, δεν μπορούμε να μιλούμε για βελτίωση της οικονομικής θέσης των μισθωτών τού ιδιωτικού τομέα και για ανάπτυξη του κοινωνικού συνόλου, αλλά για βίαιη φτωχοποίηση των εργατοϋπαλλήλων, που αποτελεί σχέδιο βίαιης αναδιανομής τού πλούτου σε βάρος τής εργατικής τάξης», συμπληρώνει η ΕΝΥΠΕΚΚ. Καλει την κυβέρνηση ότι «να ενισχύσει άμεσα την πλήρη και ασφαλισμένη εργασία αφήνοντας μεγαλύτερο έδαφος σε αξιοπρεπείς και αξιοβίωτους μισθούς».
