Όταν κάποιος που αγαπάτε αντιμετωπίζει τον καρκίνο, μπορεί να είναι δύσκολο αλλά είναι σημαντικό να κατανοήσετε πώς να εκφράζετε τη στήριξη και το ειλικρινές ενδιαφέρον σας. Ακόμα και με τις καλύτερες προθέσεις, κάποια λόγια μπορεί να πληγώνουν αντί να παρηγορούν…
Η Φραντσέσκα Όλσεν, που σε ηλικία 35 ετών έδωσε μάχη με τον καρκίνο του μαστού, υπογράφει ένα άρθρο στο Oprah Daily, την ιστοσελίδα της Όπρα Γουίνφρεϊ, παρουσιάζοντας μερικές φράσεις που όπως αναφέρει καλό είναι να αποφεύγετε – και κάποιες καλύτερες εναλλακτικές για να δείξετε τη στήριξή σας με ουσιαστικό τρόπο.
«Αν διαβάζετε αυτή τη λίστα, κάνετε ήδη το σωστό: Θέλετε να μάθετε πώς να στηρίξετε κάποιον που αγαπάτε καθώς αντιμετωπίζει μία από τις χειρότερες δοκιμασίες της ζωής του. Όποια κι αν είναι η συζήτηση, θυμηθείτε να εστιάζετε στην εμπειρία του αγαπημένου σας προσώπου και να τον προσεγγίζετε συναισθηματικά», τονίζει η Φραντσέσκα Όλσεν και εξηγεί:
«Χρειαζόμαστε χώρο για να μιλήσουμε για το χάος και τη σύγχυση που συνοδεύουν τον καρκίνο, και χρειαζόμαστε τους ανθρώπους μας να είναι αρκετά γενναίοι ώστε να το αντιμετωπίσουν με ειλικρίνεια».
«Δε θέλω να σε ενοχλήσω»
Αντί γι’ αυτό, πείτε:
«Θα ήθελες λίγη παρέα;»
Κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας, άκουσα αρκετές φορές αυτή τη φράση, αλλά η αλήθεια είναι ότι ήθελα να «με ενοχλήσουν». Ήθελα να νιώσω πως οι αγαπημένοι μου δεν με έβλεπαν διαφορετικά τώρα που ήμουν άρρωστη. Το να προσφέρετε παρέα, χωρίς να προκαταβάλετε τι μπορεί να χρειάζεται ο άλλος, δείχνει ενδιαφέρον και φροντίδα.
«Πες μου αν χρειαστείς κάτι»
Αντί γι’ αυτό, πείτε: «Μπορώ να σου φέρω φαγητό ή να σε πάω κάπου;»
Όταν ξεκίνησα τη θεραπεία, φίλοι και γείτονες οργανώθηκαν για να φέρνουν γεύματα σε εμένα και την οικογένειά μου. Το να ξέρω ότι κάποιος φρόντιζε για το δείπνο του παιδιού μου τις ημέρες της χημειοθεραπείας ήταν τεράστια ανακούφιση. Το φαγητό δεν ήταν κάτι που ζήτησα, αλλά ήταν κάτι που οι άνθρωποι γύρω μου ήταν πρόθυμοι να προσφέρουν και η συγκεκριμένη προσφορά είναι πολύ πιο χρήσιμη από μια γενική πρόταση.
«Είσαι δυνατή, το ‘χεις!»
Αντί γι’ αυτό, πείτε: «Καταλαβαίνω ότι είναι πολύ δύσκολο.»
Η θεραπεία του καρκίνου είναι μακροχρόνια και εξαντλητική. Από έξω, κάποιος μπορεί να φαίνεται δυνατός, αλλά στην πραγματικότητα απλώς προσπαθεί να διατηρήσει κάποια αίσθηση κανονικότητας. Είναι πολύ πιο υποστηρικτικό και ανακουφιστικό όταν οι άνθρωποι αναγνώριζαν τη δυσκολία της κατάστασής μου αντί να με παροτρύνουν απλώς να συνεχίσω να προσπαθώ.
«Δεν ξέρω πώς τα καταφέρνεις!»
Αντί γι’ αυτό, πείτε: «Αυτό πρέπει να είναι πάρα πολύ δύσκολο. Με εντυπωσίασε το πώς…»
Όσο δύσκολη κι αν είναι η θεραπεία, η επιλογή της θεραπείας αντί του θανάτου είναι εύκολη. Αναγκαστικά περνάμε σκληρές διαδικασίες, εμπιστευόμαστε τους γιατρούς και ελπίζουμε για το καλύτερο.
Προσπάθησα πολύ να είμαι παρούσα ως μητέρα, περνώντας χρόνο παίζοντας με κούκλες και δεινόσαυρους και ξαπλώνοντας στο πάτωμα με το παιδί μου. Πάλεψα επίσης σκληρά για να συνεχίσω τη δουλειά μου. Και σημαίνει πολλά όταν οι άνθρωποι το αναγνωρίζουν και μου επιτρέπουν να μιλήσω για το πόσο δύσκολο ήταν να συνεχίσω.
«Όλα γίνονται για κάποιο λόγο»
Αντί γι’ αυτό, πείτε: «Λυπάμαι που περνάς δύσκολες στιγμές, και είμαι εδώ για σένα.»
Ίσως δεν το εννοείτε έτσι, αλλά αυτή η φράση μπορεί να ακουστεί σκληρή και απορριπτική. Ζούμε σε έναν ατελή κόσμο όπου κάποια πράγματα είναι τραγικά και τυχαία. Το να ρωτάμε «γιατί;» συχνά δεν είναι χρήσιμο. Η αναγνώριση του πόνου ενός αγαπημένου προσώπου είναι πολύ πιο συμπονετική και ρεαλιστική στάση.
«Αλλά τώρα είσαι καλά, σωστά;»
Αντί γι’ αυτό, πείτε: «Πώς νιώθεις σχετικά με την εμπειρία σου;»
Το «καλά» δεν είναι αρκετή λέξη για να περιγράψει τη ζωή μετά τη θεραπεία του καρκίνου. Ο άμεσος κίνδυνος μπορεί να έχει περάσει, αλλά ο τρόπος που βλέπουμε τη ζωή αλλάζει. Η κοινωνική επανένταξη μπορεί να είναι δύσκολη και αποξενωτική.
Είμαι ευγνώμων για όσους πραγματικά θέλουν να είμαι καλά, αλλά όταν μου κάνουν αυτή την ερώτηση, νιώθω πίεση να δώσω μια απλή απάντηση. Η θεραπεία δεν είναι γραμμική, και είναι σημαντικό να έχουμε χώρο να μιλήσουμε για αυτή τη διαδικασία.