Οι φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2025 δείχνουν ότι η ανάπτυξη κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2025 υπερέβη τις προσδοκίες. Ενώ οι υψηλές επιδόσεις οφείλονταν αρχικά στην αύξηση των εξαγωγών εν αναμονή των αυξήσεων των δασμών, η οικονομία της ΕΕ συνέχισε να αναπτύσσεται το τρίτο τρίμηνο.
Όσον αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να συνεχίσει να επεκτείνεται με μέτριο ρυθμό στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των προβλέψεων, παρά το δύσκολο εξωτερικό περιβάλλον.
Οι φετινές φθινοπωρινές προβλέψεις προβλέπουν αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1,4 % στην ΕΕ το 2025 και το 2026, με αύξηση έως και 1,5 % το 2027. Η ζώνη του ευρώ αναμένεται να αντικατοπτρίζει αυτή την τάση, καθώς το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 1,3 % το 2025, 1,2 % το 2026 και 1,4 % το 2027.
Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται, φθάνοντας στο 2,1% το 2025, και να κυμανθεί γύρω στο 2% κατά τη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των προβλέψεων. Στην ΕΕ, ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει οριακά υψηλότερος και να μειωθεί στο 2,2 % το 2027.
Ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης στην Ελλάδα
Όπως αναφέρει η Κομισιόν, η οικονομία της Ελλάδας αναμένεται να συνεχίσει να αναπτύσσεται με ισχυρό ρυθμό, με προβλεπόμενη ανάπτυξη 2,1% το 2025 και 2,2% το 2026, υποστηριζόμενη από σταθερή κατανάλωση και επενδύσεις που υποστηρίζονται από κονδύλια της ΕΕ. Η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να μετριαστεί στο 1,7% το 2027, καθώς το RRF πλησιάζει στο τέλος του.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί σταδιακά, στο 2,4% έως το 2027, καθώς η ισχυρή ζήτηση και η προβλεπόμενη αύξηση των τιμών της ενέργειας θα ασκήσουν ανοδική πίεση στις τιμές καταναλωτή. Η ανεργία μειώνεται σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν διαρθρωτικές προκλήσεις.
Οι δημοσιονομικές προοπτικές της Ελλάδας παραμένουν ευνοϊκές για την περίοδο 2025-27, με γενικά σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα, παρά τις φορολογικές περικοπές και τα κοινωνικά μέτρα. Η ισχυρή ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ και τα πλεονάσματα του προϋπολογισμού αναμένεται να διατηρήσουν τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ σε πτωτική τάση, κινούμενος κάτω από το 140% έως το 2027.
Δείκτες 2025, 2026, 2027
Η οικονομία δείχνει ανθεκτικότητα παρά τις αντίξοες συνθήκες
Το πρώτο εξάμηνο του 2025, η οικονομία της Ελλάδας αναπτύχθηκε κατά 2% σε ετήσια βάση, κυρίως λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης και του τουρισμού. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν το δεύτερο τρίμηνο, ιδίως οι επενδύσεις σε κατασκευές και εξοπλισμό.
Συνολικά, η οικονομία αναμένεται να διατηρήσει την αναπτυξιακή της δυναμική κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025 και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2026. Η επενδυτική δραστηριότητα αναμένεται να παραμείνει ισχυρή το 2025 και το 2026, υποστηριζόμενη από τη διψήφια αύξηση του εταιρικού δανεισμού και την εφαρμογή του RRP.
H ισχυρή ζήτηση και η ακόμη στενή αγορά εργασίας αναμένεται να διατηρήσουν ανοδικές πιέσεις στις τιμές καταναλωτή
Επιπλέον, ένα νέο πακέτο επεκτατικών δημοσιονομικών μέτρων αναμένεται να ενισχύσει την αύξηση των καθαρών μισθών και την ιδιωτική κατανάλωση. Η ζήτηση εισαγωγών αναμένεται να παραμείνει ισχυρή, δεδομένου του υψηλού εισαγωγικού περιεχομένου των επενδύσεων.
Αν και δεν αναμένεται απότομη ύφεση, η ανάπτυξη προβλέπεται να επιβραδυνθεί μετά το 2026, καθώς η εφαρμογή του RRP πλησιάζει στο τέλος της. Η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να είναι σχετικά σταθερή, με ρυθμούς 2,1% το 2025 και 2,2% το 2026, πριν μετριαστεί σε 1,7% το 2027. Ενώ η οικονομία έχει μέχρι στιγμής επιδείξει ανθεκτικότητα στις εξωτερικές προκλήσεις, μια παρατεταμένη αύξηση της γεωπολιτικής ή εμπορικής αβεβαιότητας και του κόστους χρηματοδότησης θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τις εξαγωγές, ιδίως στον τουριστικό τομέα, και την επενδυτική δραστηριότητα.
Η αγορά εργασίας συνεχίζει να βελτιώνεται, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν
Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 8,2% τον Οκτώβριο του 2025, το χαμηλότερο επίπεδό του από το 2009, αλλά παραμένει πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Μετά την κορύφωσή του το δεύτερο τρίμηνο του 2024, τα ποσοστά κενών θέσεων εργασίας έχουν μειωθεί ελαφρώς, αν και εξακολουθούν να υποδηλώνουν μια σχετικά περιορισμένη αγορά εργασίας, ιδίως στους τομείς του τουρισμού και των κατασκευών.
Η απασχόληση αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται, αν και με βραδύτερο ρυθμό λόγω διαρθρωτικών ζητημάτων, όπως το χάσμα δεξιοτήτων και τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής, ιδίως μεταξύ των γυναικών. Οι μισθοί ανά εργαζόμενο αναμένεται να επιταχυνθούν, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 3,6% κατά την περίοδο πρόβλεψης, εν μέρει λόγω των προηγούμενων αυξήσεων των κατώτατων μισθών, της μείωσης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και της πρόσφατα ανακοινωθείσας μεταρρύθμισης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί σταδιακά
Αφού διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στο 3,1% το πρώτο εξάμηνο του 2025, ο γενικός πληθωρισμός μειώθηκε στο 1,7% μέχρι τον Οκτώβριο, λόγω της μείωσης του πληθωρισμού στην ενέργεια και τις υπηρεσίες.
Ωστόσο, η ισχυρή ζήτηση και η ακόμη στενή αγορά εργασίας αναμένεται να διατηρήσουν ανοδικές πιέσεις στις τιμές καταναλωτή. Ως αποτέλεσμα, ο πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί με αργό ρυθμό, φτάνοντας το 2,8% το 2025 και το 2,3% το 2026. Ενώ ο γενικός πληθωρισμός εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων αναμένεται να μειωθεί, η προβλεπόμενη αύξηση των τιμών της ενέργειας αναμένεται να διατηρήσει τον πληθωρισμό στο 2,4% το 2027.
Μια σταθερή δημοσιονομική θέση παρά τα επεκτατικά μέτρα
Το ονομαστικό πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί από 1,2% του ΑΕΠ το 2024 σε περίπου 1,1% το 2025. Αυτό αντανακλά τη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος από 4,7% σε 4,3%, η οποία αντισταθμίζεται εν μέρει από τη μείωση των δαπανών για τόκους. Η μείωση αυτή προέρχεται κυρίως από επεκτατικά μέτρα (0,7% του ΑΕΠ), συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, των υψηλότερων μισθών στον δημόσιο τομέα, της επιστροφής ενοικίου βάσει εισοδηματικών κριτηρίων και ενός μόνιμου ετήσιου επιδόματος 250 ευρώ για τα ευάλωτα άτομα.
Πρόσθετες πιέσεις περιλαμβάνουν τις υψηλότερες δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη και την άμυνα, καθώς και μια δημοσιονομική διόρθωση που σχετίζεται με τις γεωργικές επιδοτήσεις της ΕΕ που ισοδυναμεί με 0,2% του ΑΕΠ. Αυτές οι επιπτώσεις αντισταθμίζονται εν μέρει από την αύξηση των εσόδων, η οποία υποστηρίζεται από τα τρέχοντα μέτρα φορολογικής συμμόρφωσης, την επέκταση της ψηφιακής κάρτας εργασίας σε νέους τομείς προκειμένου να μειωθεί η αδήλωτη εργασία, και τα υψηλότερα τέλη της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Το ισοζύγιο του προϋπολογισμού
Το 2026, το ισοζύγιο του προϋπολογισμού προβλέπεται να φτάσει το 0,3%, σημειώνοντας μείωση 0,8 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2025. Αυτό αντιστοιχεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,4% του ΑΕΠ. Η μείωση αυτή αντανακλά κυρίως ένα πρόσφατα ανακοινωθέν επεκτατικό δημοσιονομικό πακέτο, το οποίο εκτιμάται ότι θα κοστίσει 0,6% του ΑΕΠ το 2026 και 0,8% του ΑΕΠ το 2027.
Το πακέτο συνδυάζει μειώσεις στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, στον φόρο ακίνητης περιουσίας και στον ΦΠΑ, μαζί με στοχευμένες αυξήσεις στις συντάξεις και τους μισθούς του δημόσιου τομέα. Αυτά τα μέτρα έχουν σχεδιαστεί για να μετριάσουν τις πιέσεις του κόστους ζωής και να παράσχουν στήριξη σε νοικοκυριά χαμηλότερου και μεσαίου εισοδήματος, οικογένειες με παιδιά, συνταξιούχους και κατοίκους μικρών χωριών. Η πρόβλεψη περιλαμβάνει επίσης υψηλότερες αμυντικές δαπάνες, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν από 2,4% του ΑΕΠ το 2025 σε 2,6% το 2026.
Το 2027, το ονομαστικό ισοζύγιο προβλέπεται να μειωθεί στο 0,0% του ΑΕΠ, που αντιστοιχεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,2%. Αυτή η επιδείνωση του ονομαστικού ισοζυγίου αντανακλά κυρίως τις υψηλότερες δαπάνες για τόκους και τον αντίκτυπο του νέου δημοσιονομικού πακέτου σε ολόκληρο το έτος.
Ο δείκτης δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 154,2% το 2024, 55 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από το ανώτατο επίπεδό του το 2020. Αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, φτάνοντας στο 138% το 2027. Η μείωση αναμένεται να οφείλεται στην αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, καθώς και στα πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού.
Πηγή: ot.gr
