Λόγω των φαρμακευτικών ιδιοτήτων του, το τσάι του βουνού είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ελληνικά βότανα από την αρχαιότητα και όχι μόνο. Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί ως καθημερινό αναζωογονητικό για πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ενώ φέρεται να βοηθά στην κατάθλιψη, το αλτσχάιμερ και να ρίχνει την πίεση.
Το ελληνικό τσάι του βουνού παρασκευάζεται από φυτά που ανήκουν στο γένος «Σιδερίτης». Μέχρι σήμερα, το τσάι συλλέγεται με τον παραδοσιακό τρόπο. Υπάρχουν 150 διαφορετικά είδη του φυτικού γένους «Σιδερίτης», από τα οποία παρασκευάζεται το τσάι του βουνού. Ο Sideritis scardica είναι το φυτό που χρησιμοποιείται συνήθως για το ελληνικό τσάι του βουνού.
Τα διάφορα είδη φύονται κυρίως στην περιοχή της Μεσογείου συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Ελλάδας σε υψόμετρο περίπου 1.000 μέτρων. Η καλλιέργεια σε χαμηλά υψόμετρα και σε μεγάλες μονοκαλλιέργειες έχει αρνητική επίδραση στη συγκέντρωση των πολύτιμων συστατικών και τα καθιστά άχρηστα για χρήση ως φαρμακευτικά φυτά.
Ωστόσο, δεν έχουν όλα τα τσάγια του βουνού την ίδια συγκέντρωση αιθέριων ελαίων και αντιοξειδωτικών, τα οποία είναι πολύ σημαντικά για την ποιότητά τους.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο σιδερίτης είναι ένα από τα απειλούμενα είδη. Στο εξωτερικό πωλούνται και άλλα υπο-είδη ελληνικού τσαγιού του βουνού. Αν θέλετε να αγοράσετε ελληνικό τσάι του βουνού, θα πρέπει οπωσδήποτε να προσέξετε τη βιολογική ποιότητα, καθώς τα αφεψήματα από βότανα συχνά μολύνονται με φυτοφάρμακα.
Ελληνικό τσάι του βουνού, ένα φυτικό φάρμακο
Οι θεραπευτικές ιδιότητες πολλών από αυτά τα φαρμακευτικά φυτά έχουν εγκωμιαστεί και χρησιμοποιηθεί από γιατρούς όπως ο Ιπποκράτης, ο Θεόφραστος, ο Διοσκουρίδης και ο Γαληνός από την αρχαιότητα και έγιναν γνωστές στον κόσμο όταν η «Βίβλος των Βοτάνων» Διοσκουρίδης (40-90 μ.Χ.) De Materia Medica όπου ονομάζεται planta medica, δημοσιεύτηκε τον 12ο αιώνα και τον 13ο αιώνα.
Μεταφράστηκε στα αραβικά και στα λατινικά και μετά τον 16ο αιώνα στα γερμανικά, ισπανικά, γαλλικά, ιταλικά και τέλος στα αγγλικά και αποτέλεσε τη βάση για τη βοτανική γνώση του κόσμου.
Ο Αριστοφάνης ήταν αυτός που έδωσε στα κείμενά του πληροφορίες για τα οφέλη και τις χρήσεις των βοτάνων. Παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση σε συμβατικά φάρμακα που αγοράζονται από το πλησιέστερο φαρμακείο, μέχρι σήμερα, πολλοί κάτοικοι της υπαίθρου χρησιμοποιούν βότανα για να φτιάξουν τσάγια, βάμματα και άλλα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία όλων των ειδών ασθενειών. Τα βότανα χρησιμοποιούνται επίσης για την επούλωση πληγών,και είναι ευρέως γνωστά για τις αντιμικροβιακές τους επιδράσεις.
Για χιλιάδες χρόνια, το χαμομήλι, η μέντα, το φασκόμηλο και η λουίζα είναι φαρμακευτικά βότανα που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή φαρμακευτικών αφεψημάτων στα περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια πολλές διεθνείς έρευνες έχουν επικεντρωθεί στα εντυπωσιακά οφέλη του τσαγιού του βουνού.
Ελληνικό τσάι του βουνού που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του Αλτσχάιμερ
Η γερμανική έρευνα για το ελληνικό τσάι του βουνού, έχει δείξει εμφατικά ότι μπορεί να αποτρέψει ή ακόμα και να αναστρέψει τη νόσο Αλτσχάιμερ, μια εκφυλιστική και εξουθενωτική ψυχική ασθένεια που επηρεάζει πλέον πολλούς ηλικιωμένους σε όλο τον κόσμο.
Δύο χρόνια νωρίτερα, μια μελέτη του γνωστού ερευνητή της νόσου του Αλτσχάιμερ, καθηγητή Jens Pahnke είχε δείξει σε ποντίκια ότι η καθημερινή θεραπεία με εκχύλισμα σιδερίτιδας βελτιώνει τη μνήμη των ζώων.
Ο καθηγητής νευρολογίας Jens Pahnke από το Πανεπιστήμιο Ottovon Guericke Magdeburg στη Γερμανία δήλωσε σχετικά με την έρευνά του: «Πίνοντας τσάι του βουνού για έξι μήνες, οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ έχουν τη νόσο σταθεροποιημένη σε επίπεδα που είχαν προ 9 μηνών. «Είχα ασθενή με διαταραχές μνήμης και προσανατολισμού που δεν μπορούσε ούτε να πάει στην τουαλέτα μόνος τους και τώρα, αφού του δώσαμε τσάι του βουνού για δύο μήνες, σχεδιάζει να πάει με έναν φίλο του στις Άλπεις».
Οι ερευνητές που εργάζονται με τον Pahnke είναι της άποψης ότι το εκχύλισμα σιδερίτιδας είναι ένα αποτελεσματικό μέτρο στη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Το ελληνικό τσάι του βουνού καταπολεμά την κατάθλιψη και τη ΔΕΠΥ
Σε μια γερμανική μελέτη (in vitro και πειράματα σε ζώα) από τους Knörle et al. (2012) έδειξε ότι το τσάι έχει μια επίδραση ενίσχυσης της διάθεσης διασφαλίζοντας ότι η αγγελιοφόρος ουσία σεροτονίνη παραμένει στον εγκέφαλο περισσότερο.
Το ελληνικό τσάι του βουνού έχει πιθανή ψυχοθεραπευτική δράση ως αναστολέας επαναπρόσληψης σεροτονίνης και ντοπαμίνης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη και ελλείμματα προσοχής. Άλλωστε, το ελληνικό τσάι του βουνού είναι φυσικά χωρίς καφεΐνη, διεγείροντας την την κυτταρική αντιοξειδωτική άμυνα και αποτρέποντας το οξειδωτικό στρες.
Οι Feistel και Appel επιβεβαίωσαν αυτό το αποτέλεσμα και έγραψαν ότι τα υδατικά εκχυλίσματα του ελληνικού τσαγιού του βουνού ως ρόφημα, έδειξαν επίσης την καλύτερη δράση κατά της κατάθλιψης σε σύγκριση με άλλα εκχυλίσματα βοτάνων.
Τα συστατικά του τσαγιού του βουνού επηρεάζουν επίσης τη νόσο ΔΕΠΥ. Το τσάι διασφαλίζει ότι ο νευροδιαβιβαστής ντοπαμίνη, ο οποίος είναι υπεύθυνος, μεταξύ άλλων, για την εγρήγορση, παραμένει στο αίμα περισσότερο και μπορεί έτσι να υποστηρίξει τους πάσχοντες με φυσικό τρόπο.
Τσάι του βουνού και ανοσοποιητικό σύστημα
Το ελληνικό τσάι του βουνού έχει τα ακόλουθα αποτελέσματα και ιδιότητες, μερικές από τις οποίες έχουν πλέον αποδειχθεί από τις επιστημονικές μελέτες.
- Αντιμικροβιακό
- Κατά του έλκους
- Αντιοξειδωτικό και αντιφλεγμονώδες
- Αντισπασμωδικό
- Αποσυμφορητικό και αναλγητικό
- Διαλύει τα αέρια του στομάχου
- Ενίσχυση της διάθεσης και αντικαταθλιπτικό
- Χαλαρωτικό
- Τονώνει τις γνωστικές λειτουργίες
Τα συστατικά του τσαγιού του βουνού ανακουφίζουν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα συμπτώματα:
Γαστρεντερικά προβλήματα: Το τσάι ηρεμεί την πεπτική οδό και μειώνει τη φλεγμονή. Υποστηρίζει επίσης τις φυσικές μεταβολικές διεργασίες.
Κρυολόγημα: Εκτός από τις αντιβακτηριδιακές του ιδιότητες, το ελληνικό τσάι έχει και αποχρεμπτική δράση και επομένως μπορεί να βοηθήσει στον βήχα και την καταρροή.
Πληγές: Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το τσάι για την επούλωση πληγών χρησιμοποιώντας ένα καθαρό πανί εμποτισμένο με το ελληνικό τσάι του βουνού. Έχει αντιβακτηριδιακή δράση και υποστηρίζει επίσης την επούλωση πληγών.
Οστεοπόρωση: Το ελληνικό τσάι του βουνού προάγει τον σχηματισμό οστεοβλαστών. Ως εκ τούτου, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για την πρόληψη και την ανακούφιση της οστεοπόρωσης.
Ρευματισμοί: Χάρη στην αντιφλεγμονώδη δράση του, το ελληνικό τσάι του βουνού μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο στις ρευματικές παθήσεις.
Υψηλή αρτηριακή πίεση: Τα συστατικά του διευρύνουν τα αιμοφόρα αγγεία και έτσι μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
